Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt V KO 12/13
POSTANOWIENIE
Dnia 21 lutego 2013 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Andrzej Siuchniński (przewodniczący, sprawozdawca)
SSN Przemysław Kalinowski
SSN Barbara Skoczkowska
w sprawie R. K.
oskarżonego z art. 224 § 2 k.k. i in.
po rozpoznaniu w Izbie Karnej na posiedzeniu
w dniu 21 lutego 2013 r.
wniosku Sądu Rejonowego w W.
o przekazanie sprawy o sygn. akt II K …/08 innemu sądowi równorzędnemu,
na podstawie art. 37 k.p.k. a contrario
p o s t a n o w i ł
wniosku nie uwzględnić.
UZASADNIENIE
R. K. został oskarżony o użycie groźby bezprawnej wobec sędziów Sądu
Rejonowego w S. - A. F. i K. M. w celu zmuszenia ich do zaniechania prawnej
czynności służbowej, a także o znieważenie wymienionych sędziów słowami
powszechnie uznawanymi za obelżywe podczas i w związku z pełnieniem przez
nich obowiązków służbowych.
Sąd Rejonowy w W., wskazując na potrzebę zastosowania w sprawie
instytucji określonej w art. 37 k.p.k., argumentował, że oskarżony od kilkunastu lat
jest uczestnikiem licznych procesów cywilnych i karnych, toczących się przed
sądami okręgu Sądu Okręgowego w K., m. in. w /…/.
Poza czynami zarzucanymi R. K. w akcie oskarżenia, oskarżony w pismach
znajdujących się w aktach niniejszej sprawy, jak i w swych artykułach
2
publikowanych w witrynie internetowej: „www.aferyprawa.eu", obraża wielu sędziów
orzekających w Sądzie Okręgowym w K. (zwłaszcza w wydziałach odwoławczych)
oraz w sądach rejonowych leżących w jego okręgu - w tym Wiceprezesa Sądu
Rejonowego w W. - K. K. W wielu z nich oskarżony zarzuca ponadto, że wszyscy
sędziowie, prokuratorzy, adwokaci oraz biegli sądowi pełniący swe czynności
służbowe w tym okręgu zmówili się przeciwko niemu. Wielokrotnie składał też
wnioski o wyłączenie wszystkich sędziów orzekających w sądach rejonowych
okręgu k./…/. Czynności te sprawiły, że niniejsza sprawa toczy się już od ponad
czterech lat. Dotychczas skutkowały także wyłączeniem od orzekania już ponad
dwudziestu sędziów - w tym wszystkich orzekających w Sądzie Rejonowym w S.
Oskarżony korzysta z pomocy adwokata z urzędu, którego kancelaria leży w P., a
więc poza okręgiem Sądu Okręgowego w K., albowiem wszyscy adwokaci,
prowadzący praktykę w okręgu Sądu Rejonowego w W., wnieśli o ich zwolnienie z
obowiązku obrony, gdyż oskarżony obrażał ich i odmawiał współpracy (jeden z
obrońców złożył nawet prywatny akt oskarżenia). R. K. odmawia też udziału w
czynnościach procesowych, tłumacząc to brakiem zaufania. Żąda również
powoływania biegłych lekarzy psychiatrów oraz psychologów z list prowadzonych
przez prezesów Sądów Okręgowych w G. lub B.
Sąd Rejonowy wskazał ponadto, że aktualny obrońca oskarżonego także
wniósł o przekazanie sprawy do rozpoznania sądowi rejonowemu spoza okręgu
Sądu Okręgowego w K. Podkreślił nadto, że okręg Sądu Okręgowego w K. nie jest
liczny pod względem ilości sędziów pełniących w nim służbę, a prawie wszyscy
sędziowie znają się z aplikacji lub cyklicznie organizowanych szkoleń.
Pokrzywdzonymi w tej sprawie jest zaś dwoje sędziów z ich grona.
W ocenie Sądu powyższe okoliczności powodują zatem, że dla dobra
wymiaru sprawiedliwości przedmiotowa sprawa powinna być rozpoznawana przez
sąd rejonowy spoza okręgu Sądu Okręgowego w K. - na przykład przez Sąd
Rejonowy w P. (ze względu na siedzibę kancelarii obrońcy oskarżonego) albo
przez Sąd Rejonowy w G. (ze względu na miejsce przeprowadzenia ostatnich
badań psychiatrycznych).
Sąd Najwyższy zważył, co następuje.
Inicjatywa Sądu Rejonowego w W. nie zasługuje na uwzględnienie.
Sąd ten nie wskazał jaka w realiach procesowych sprawy wystąpiła
szczególna okoliczność, która po trwającym już 4 lata procesie, wskazywałaby na
3
konieczność przekazania sprawy w obecnej chwili innemu sądowi równorzędnemu
z uwagi na dobro wymiaru sprawiedliwości.
Argumentacja dotycząca Sądu Okręgowego w K. wydaje się w tym stadium
postępowania przedwczesna, jako, że nie ten Sąd rozpoznaje obecnie sprawę, a
wskazywanie na przeciągający się proces w związku z inicjatywami procesowymi
oskarżonego tym bardziej wskazuje na konieczność rozpoznania sprawy w
pierwszej instancji przez Sąd właściwy, który jest już obeznany ze sprawą.
Przemawia za tym wzgląd na zasadę ekonomiki procesowej. Należy ponadto
zauważyć, że postawa oskarżonego, który składał liczne wnioski o wyłączenie
sędziów w sądach rejonowych okręgu k./…/ pozwala przypuszczać, że takie
zachowanie byłoby kontynuowane także przed sądami spoza tego okręgu.
Należy podkreślić, że instytucja określona art. 37 k.p.k. ma charakter
wyjątkowy i powinna mieć zastosowanie jedynie w wyjątkowych przypadkach. Zbyt
szerokie jej stosowanie, zwłaszcza po długim okresie zalegania sprawy w sądzie
właściwym, może paradoksalnie szkodzić autorytetowi wymiaru sprawiedliwości.
Dobro wymiaru sprawiedliwości wymaga przeciwstawienia się obstrukcji
procesowej, wywołanej działaniem oskarżonego i sprawnego rozpoznania sprawy
przez sąd właściwy miejscowo według zasad ogólnych, zwłaszcza że przekazanie
sprawy innemu sądowi równorzędnemu spowodowałoby konieczność zapoznania
się z aktami sprawy przez nowy skład sądu, co niewątpliwie przedłużyłoby i tak już
znaczny czas trwania postępowania w tej, w istocie nieskomplikowanej sprawy.
Powinnością sądów jest podjęcie wyzwania bezstronnego, sprawnego
rozpoznania sprawy, potwierdzone jakością przeprowadzonego postępowania oraz
wnikliwością i logiką wywodu zawartego w uzasadnieniu.
Mając na uwadze powyższe, orzeczono jak w postanowieniu.