Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt IV CZ 165/12
POSTANOWIENIE
Dnia 7 marca 2013 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Krzysztof Strzelczyk (przewodniczący, sprawozdawca)
SSN Mirosław Bączyk
SSN Marian Kocon
w sprawie z wniosku M. Ł.
przy uczestnictwie E. B. i in. , o ustanowienie drogi koniecznej,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 7 marca 2013 r.,
zażalenia uczestniczki postępowania I. R. Ś.
na postanowienie Sądu Okręgowego w S.
z dnia 11 maja 2012 r.,
oddala zażalenie.
Uzasadnienie
Postanowieniem z dnia 11 maja 2012 r. Sąd Okręgowy w S. odrzucił skargę
kasacyjną uczestniczki I. R. Ś. od postanowienia tego Sądu z dnia 26 stycznia 2012
r., oddalającego jej apelację wniesioną od postanowienia Sądu Rejonowego w A. z
2
dnia 6 października 2012 r., w przedmiocie ustanowienia drogi koniecznej. W
uzasadnieniu Sąd Okręgowy wskazał, że w myśl art. 3984
§ 1 k.p.c. skarga
kasacyjna powinna jednoznacznie określać, czy orzeczenie, od którego została
wniesiona, zaskarżone zostało w całości czy w części. Uczestniczka użyła
natomiast formuły „w części, w której Sąd Okręgowy nie uwzględnił wniesionej
apelacji w zakresie podniesionych zarzutów naruszenia prawa materialnego”,
a to nie spełnia wymagania przewidzianego w tym przepisie. Dokonywanie zaś
wykładni skargi kasacyjnej w celu ustalenia zakresu zaskarżenia jest
niedopuszczalne. Wobec tego wniesiona przez uczestniczkę skarga kasacyjna
podlegała odrzuceniu na podstawie art. 3986
§ 2 k.p.c.
W zażaleniu na postanowienie Sądu Okręgowego uczestniczka R. Ś.
podniosła, że podane w skardze określenie zakresu zaskarżenia było
skonkretyzowane, zawężone i wyraźne, w związku z czym nie wymagało
dokonywania wykładni skargi. Wynikało także z treści zawartego w skardze
wniosku o uchylenie zaskarżonego postanowienia.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Zażalenie nie zasługuje na uwzględnienie.
Skarga kasacyjna jest nadzwyczajnym środkiem zaskarżenia, o wysokim
stopniu sformalizowania. Przewidziany w art. 871
k.p.c. przymus adwokacko-
radcowski wymagany przy wnoszeniu skargi kasacyjnej z założenia zapewnić ma
należyte jej sformułowanie i spełnienie wymagań konstrukcyjnych przewidzianych
w art. 3984
§ 1 k.p.c., w tym podania, czy orzeczenie sądu drugiej instancji,
od którego skarga kasacyjna jest wnoszona, zaskarżone jest w całości, czy
w części (art. 3984
§ 1 pkt 1 k.p.c.). Odrębnym elementem skargi są natomiast jej
podstawy (art. 3984
§ 1 pkt 2 k.p.c.), o których mowa w art. 3983
§ 1 k.p.c., w tym
naruszenie prawa materialnego przez błędną jego wykładnię lub niewłaściwe
zastosowanie (art. 3983
§ 1 pkt 1 k.p.c.). Zaskarżając postanowienie Sądu
Okręgowego z dnia 11 maja 2012 r. w części, w której Sąd ten nie uwzględnił
podniesionych w apelacji zarzutów naruszenia prawa materialnego, uczestniczka
podjęła niejako próbę połączenia obu wspomnianych elementów. Tymczasem
wskazanie, czy orzeczenie sądu drugiej instancji zaskarżone zostało w całości czy
3
w części dotyczyć musi strony przedmiotowej i podmiotowej zaskarżonego
orzeczenia, a więc rozstrzygnięcia sądu o zgłoszonym żądaniu oraz podmiotach,
których żądanie to dotyczyło. Substratem zaskarżenia skargi kasacyjnej jest
bowiem co do zasady sentencja skarżonego orzeczenia drugiej instancji, a nie jego
uzasadnienie. Postanowieniem Sądu Okręgowego z dnia 11 maja 2012 r. oddalona
została apelacja uczestniczki, w której wskazała ona, że zaskarża w całości
postanowienie Sądu Rejonowego ustanawiające służebność drogi koniecznej.
Przedmiotem postępowania przez Sądem Okręgowym w tak zakreślonych
granicach apelacji była zatem kwestia istnienia podstaw ustanowienia służebności
drogi koniecznej oraz przebiegu tej drogi. Chcąc zaskarżyć postanowienie Sądu
Okręgowego w części, uczestniczka powinna odnieść się tak określonego
przedmiotu postępowania. Wbrew twierdzeniom zawartym z zażaleniu treść
wniosku kasacyjnego także nie wyjaśnia wątpliwości związanych ze wskazanym
przez nią zakresem zaskarżenia. W skardze kasacyjnej uczestniczka żądała
bowiem uchylenia zaskarżonego orzeczenia i jego zmianę przez uwzględnienie
apelacji w części dotyczącej naruszenia prawa materialnego.
Z tych względów Sąd Najwyższy, na podstawie art. 39814
w zw. z art. 3941
§ 3 k.p.c., postanowił jak w sentencji.
es