Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II KK 242/12
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 9 kwietnia 2013 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Waldemar Płóciennik (przewodniczący, sprawozdawca)
SSN Małgorzata Gierszon
SSN Roman Sądej
Protokolant Katarzyna Głodowska
przy udziale prokuratora Prokuratury Generalnej Bogumiły Drozdowskiej
w sprawie T. B.
skazanego z art. 177 § 2 k.k.
po rozpoznaniu w Izbie Karnej na rozprawie
w dniu 9 kwietnia 2013 r.,
kasacji, wniesionej przez Prokuratora Generalnego na
niekorzyść skazanego
od wyroku Sądu Rejonowego w K.
z dnia 8 marca 2012 r.,
uchyla zaskarżony wyrok i przekazuje sprawę Sądowi
Rejonowemu w K. do ponownego rozpoznania.
UZASADNIENIE
T. B. oskarżono o przestępstwo z art. 177 § 2 k.k. We wniesionym przez
prokuratora Prokuratury Rejonowej w K. akcie oskarżenia został zawarty wniosek w
trybie art. 335 § 1 k.p.k. o wydanie wyroku skazującego wobec T. B., bez
2
przeprowadzenia rozprawy i wymierzenie mu kary 6 miesięcy pozbawienia wolności
z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres 3 lat próby (k. 101).
Sąd Rejonowy w K. uwzględnił wniosek prokuratora i wyrokiem z dnia 8
marca 2012 r. uznał oskarżonego za winnego zarzucanego mu czynu,
wyczerpującego znamiona art. 177 § 2 k.k. i za to, na podstawie powołanego
przepisu wymierzył mu karę 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności; na
podstawie art. 69 § 1 k.k. i art. 70 § 1 pkt 1 k.k. wykonanie orzeczonej kary
pozbawienia wolności warunkowo zawiesił oskarżonemu na okres próby lat 3;
zasądził od oskarżonego na rzecz Skarbu Państwa część kosztów sądowych w
kwocie 500 złotych, zwalniając go od ich zapłaty w pozostałym zakresie i
obciążając nimi Skarb Państwa (k. 111).
Powyższy wyrok nie został zaskarżony przez strony i uprawomocnił się w
dniu 16 marca 2012 r. (k. 111).
Orzeczenie to w całości na niekorzyść skazanego T. B. zaskarżył kasacją
Prokurator Generalny i na zasadzie art. 523 § 1 k.p.k., art. 526 § 1 k.p.k. i art. 537
§ 1 i § 2 k.p.k. zarzucił mu rażące i mające istotny wpływ na treść wyroku
naruszenie przepisów prawa procesowego, tj. art. 343 § 7 k.p.k. w zw. z art. 335 §
1 k.p.k., polegające na uwzględnieniu zawartego w akcie oskarżenia wniosku
prokuratora o skazanie T. B. za popełnienie przestępstwa z art. 177 § 2 k.k. bez
przeprowadzenia rozprawy i wymierzenie mu kary 6 miesięcy pozbawienia wolności
z warunkowym zawieszeniem jej wykonania na okres 3 lat próby, podczas gdy
oskarżony w zgłoszonym uprzednio wniosku zaproponował wymierzenie mu kary
roku i 6 miesięcy pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej
wykonania na okres 3 lat próby. Skarżący wniósł o uchylenie zaskarżonego wyroku
w całości i przekazanie sprawy Sądowi Rejonowemu w K. do ponownego
rozpoznania.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje.
Kasacja Prokuratora Generalnego jest zasadna, bowiem wyrok Sądu
Rejonowego w K. zapadł z rażącym naruszeniem prawa procesowego.
Zgodnie z treścią art. 335 § 1 k.p.k. prokurator może umieścić w akcie
oskarżenia wniosek o wydanie wyroku skazującego i orzeczenie uzgodnionych z
oskarżonym kary lub środka karnego, jeśli okoliczności popełnienia przestępstwa
nie budzą wątpliwości. Sąd władny jest uwzględnić taki wniosek tylko wtedy, gdy
zostały spełnione wszystkie przesłanki określone w tym przepisie i orzec zgodnie z
3
treścią zawartej przez prokuratora i oskarżonego ugody i przy spełnieniu wymogu
wyjaśnienia okoliczności popełnienia przestępstwa w takim stopniu, by nie budziły
one istotnych wątpliwości.
W świetle utrwalonego orzecznictwa Sądu Najwyższego prokurator wnosić
może, zgodnie z treścią art. 335 § 1 k.p.k., „o orzeczenie kar i środków karnych
uzgodnionych z oskarżonym, a nie takich - co do rodzaju i wymiaru - które nie
znajdują odzwierciedlenia w treści uzgodnienia. Sąd, jak wynika z przepisów art.
343 k.p.k., uwzględnić może jedynie uzgodniony wniosek, bo tylko taki może być w
ogóle przedmiotem rozpoznania w trybie tych przepisów. Przepisy te nie przewidują
możliwości skazania oskarżonego na warunkach innych niż te, które przedstawione
zostały we wniosku uzgodnionym lub wynegocjowane później na posiedzeniu przed
Sądem” (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 8 listopada 2007 r., II KK 258/07, R -
OSNKW 2007, poz. 2507 CD). Tymczasem Sąd Rejonowy w K. wydał wyrok w tym
trybie bez dokonania należytej kontroli wniosku prokuratora w zakresie
poczynionych w toku postępowania przygotowawczego uzgodnień co do wymiaru
kary. Z protokołu przesłuchania podejrzanego T. B. z dnia 10 stycznia.2011 r.
wynika, że po pouczeniu o treści art. 335 k.p.k. oświadczył, że chce skorzystać z
prawa skazania bez rozprawy i złożył uzgodniony z prokuratorem wniosek o
wymierzenie mu kary roku i 6 miesięcy pozbawienia wolności z warunkowym
zawieszeniem jej wykonania na okres próby 3 lat (k. 87- 88). Sprzecznie z tym
uzgodnieniem w akcie oskarżenia prokurator złożył wniosek o wydanie wyroku
skazującego, w trybie art. 335 § 1 k.p.k. i wymierzenie oskarżonemu T. B. kary 6
(sześciu) miesięcy pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej
wykonania na okres próby 3 lat.
Z analizy akt sprawy nie wynika, by Sąd uznał propozycję wniosku
prokuratora za niewłaściwą. Sąd nie podjął także innych czynności zmierzających w
kierunku modyfikacji w tym zakresie przedstawionego przez prokuratora wniosku.
Dlatego też Sąd, orzekając na posiedzeniu odmiennie niż wynikało to z treści
uzgodnienia i nie przekazując sprawy do rozpoznania na zasadach ogólnych,
dopuścił się rażącej obrazy przepisu art. 343 § 7 k.p.k.
Uchybienie popełnione przez Sąd Rejonowy w K., polegające na wydaniu w
stosunku do oskarżonego T. B. wyroku w trybie art. 335 § 1 k.p.k., mimo braku ku
temu podstaw, ma niewątpliwie rażący charakter i w sposób istotny wpłynęło na
treść wydanego orzeczenia. Wymierzenie oskarżonemu innej kary pozbawienia
4
wolności, niż uzgodniona między nim a prokuratorem, oznacza zakwestionowanie
procesowego układu zawartego pomiędzy nimi co do poddania się karze za czyn
będący przedmiotem postępowania karnego, a to stanowi obrazę art. 343 § 1 i 7
k.p.k. o charakterze rażącym, mającym wpływ na treść wyroku ( por. wyrok Sądu
Najwyższego z dnia 23 lutego 2012 r., III KK 477/11, LEX nr 1119530).
Konsekwencją powyższego stanu rzeczy stała się konieczność uchylenia
zaskarżonego wyroku w całości i przekazania sprawy Sądowi Rejonowemu w K. do
ponownego rozpoznania. Uchylenie wyroku w całości wiąże się z zakresem
zaskarżenia oraz konsensualnym trybem wydania zaskarżonego orzeczenia.
Przy ponownym rozpoznaniu sprawy Sąd będzie zobowiązany do
respektowania poczynionych wyżej uwag.