Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt V CZ 123/12
POSTANOWIENIE
Dnia 17 kwietnia 2013 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Anna Owczarek (przewodniczący)
SSN Katarzyna Tyczka-Rote (sprawozdawca)
SSN Bogumiła Ustjanicz
w sprawie z powództwa "W. Q." Spółki z o.o.
przeciwko Skarbowi Państwa - Staroście T.
o ustalenie,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 17 kwietnia 2013 r.,
zażalenia strony powodowej na postanowienie o kosztach, zawarte w punkcie III
wyroku Sądu Okręgowego w W.
z dnia 30 listopada 2011 r.,
oddala zażalenie.
Uzasadnienie
2
Powódka W. Q. Sp. z o.o. wniosła zażalenie na postanowienie o kosztach
procesu, zawarte w wyroku Sądu Okręgowego z dnia 30 listopada 2011 r.
Postanowieniem tym Sąd Okręgowy zasądził od powódki na rzecz pozwanego
kwotę 1200 zł tytułem kosztów zastępstwa procesowego w postępowaniu
apelacyjnym, jako podstawę prawną rozstrzygnięcia wskazując art. 98 k.p.c.
W zażaleniu skarżąca zarzuciła naruszenie art. 100 k.p.c. poprzez jego
niezastosowanie, argumentując, iż wygrała apelację co do orzeczenia o kosztach,
a przegrała co do zasadniczego przedmiotu sporu, którym było ustalenie wysokości
opłaty rocznej. Koszty przyznane pozwanemu, zdaniem powódki, powinny być
pomniejszone o koszty przysługujące powódce w postępowaniu zażaleniowym.
W związku z tym wniosła o zmianę zaskarżonego orzeczenia o kosztach
postępowania apelacyjnego przez obniżenie zasądzonych od niej na rzecz
pozwanego kosztów do kwoty 600 zł oraz o zasądzenie od pozwanego na jej rzecz
kosztów postępowania zażaleniowego według norm przepisanych.
Odpowiedź na zażalenie złożył pozwany reprezentowany przez radcę
prawnego ustanowionego przez Starostę T.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Przedmiotem sporu między stronami było ustalenie wysokości opłaty rocznej
za użytkowanie wieczyste nieruchomości. Sąd pierwszej instancji ustalił tę opłatę
na kwotę 27 005,43 zł, oddalił dalej idące powództwo i zasądził od powódki
na rzecz pozwanego kwotę 1 560 zł z tytułu kosztów procesu, przyjmując jako
podstawę art. 100 k.p.c. - koszty rozdzielił między stronami w stosunku 80%
na powódkę i w 20% na pozwanego.
Powódka wniosła apelację, określając wartość przedmiotu zaskarżenia na
13 574,49 zł. Zakwestionowała także zawarte w wyroku orzeczenie o kosztach
wskazując, że pozwany powinien być nimi obciążony w 31,87%.
Sąd odwoławczy uwzględnił zażalenie powódki na koszty i obniżył kwotę
zasadzoną od niej na rzecz pozwanego do 796,02 zł, oddalił apelację „w pozostałej
części” i zasądził od powoda na rzecz pozwanego całość kosztów postępowania
apelacyjnego ustaloną od wartości przedmiotu zaskarżenia wskazanej przez
powódkę.
3
Skarżąca ma rację, że w wypadku, kiedy w postępowaniu drugoinstancyjnym
rozstrzygane były zarówno zarzuty merytoryczne dotyczące orzeczenia co do istoty
sprawy, jak i zastrzeżenia powoda do prawidłowości postanowienia o kosztach
procesu, aktualizujące się w wypadku nieuwzględnienia apelacji - doszło
do rozpoznania dwóch odrębnych środków odwoławczych - apelacji i zażalenia.
Sąd Okręgowy uwzględnił zażalenie powódki, oddalił natomiast jej apelację
i orzekł o kosztach postępowania apelacyjnego zgodnie z art. 98 k.p.c.
Było to stanowisko prawidłowe, ponieważ powódka nie złożyła wniosku
o przyznanie jej kosztów postępowania zażaleniowego, domagała się tylko zwrotu
kosztów postępowania apelacyjnego. Zgodnie z treścią art. 109 § 1 k.p.c. zasadą
jest, że sąd orzeka o kosztach procesu na wniosek. Bez wniosku rozstrzyga tylko
o kosztach należnych stronie nie mającej fachowego pełnomocnika. Powódka była
reprezentowana przez radcę prawnego. W związku z tym zażalenie powódki, która
domagała się umniejszenia kwoty jaką ma zapłacić pozwanemu z tytułu kosztów
postepowania apelacyjnego o kwotę kosztów postępowania zażaleniowego, jakie
sama powinna otrzymać od pozwanego, nie mogło zostać uwzględnione (art. 397
§ 3 k.p.c. w zw. z art. 39814
k.p.c.).
Pomimo oddalenia zażalenia powoda, Sąd Najwyższy nie uwzględnił
wniosku pozwanego o zasądzenie kosztów postepowania zażaleniowego
w niniejszej sprawie, ponieważ pozwany nie był prawidłowo
reprezentowany w postępowaniu zażaleniowym przed Sądem Najwyższym.
Zgodnie z postanowieniem art. 4 ust. 1 ustawy z dnia 8 lipca 2005 r. o Prokuratorii
Generalnej Skarbu Państwa (Dz. U. Nr 169, poz. 1417 ze zm.) w postępowaniu
przed Sądem Najwyższym zastępstwo Skarbu Państwa przez Prokuratorię
Generalną jest wyłączne z wyjątkiem przewidzianym w art. 8b ust. 5 tej ustawy,
który w niniejszej sprawie nie występuje. Radca prawny ustanowiony przez
Starostę T. nie miał więc zdolności postulacyjnej do złożenia odpowiedzi na
zażalenie i wnioskowania o przyznanie kosztów postępowania zażaleniowego.
jw