II KO 29/13
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Izby:
-
Jednostka obsługująca sprawę:
-
Forma orzeczenia:
-
Typ składu:
-
Skład sędziowski:
Powołane przepisy:
Informacje o źródle orzeczenia:
- Link do źródła orzeczenia
-
Data publikacji:10-06-2013
Dodatkowe informacje:
-
Sprawy przywołane w treści orzeczenia:Ds …/12 V Ko 65/12 V Ko 78/12 VII Kp …/12
Pełny tekst orzeczenia
Sygn. akt II KO 29/13
POSTANOWIENIE
Dnia 24 maja 2013 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Andrzej Siuchniński (przewodniczący, sprawozdawca)
SSN Roman Sądej
SSN Andrzej Stępka
w sprawie z zażalenia M. Z. M.
na postanowienie prokuratora Prokuratury Rejonowej w R.
z dnia 26 września 2012r. o odmowie wszczęcia śledztwa,
po rozważeniu w Izbie Karnej na posiedzeniu
w dniu 24 maja 2013 r.,
wniosku, Sądu Rejonowego w P.
w przedmiocie przekazania sprawy o sygn. akt VII Kp …/12 do rozpoznania innemu
sądowi równorzędnemu, z uwagi na dobro wymiaru sprawiedliwości
na podstawie art. 37 k.p.k.
p o s t a n o w i ł
nie uwzględnić wniosku.
UZASADNIENIE
Do Sądu Rejonowego w P. wpłynęło zażalenie M. Z. M. na postanowienie
prokuratora Prokuratury Rejonowej w R. z dnia 26 września 2012 r. o odmowie
wszczęcia śledztwa, sygn. akt Ds. …/12. Na posiedzeniu w dniu 11 kwietnia 2013
r. skarżący wniósł o zwrócenie się do Sądu Najwyższego w Warszawie o
przekazanie jego zażalenia do rozpoznania innemu sądowi równorzędnemu, co
spowodowało podjęcie przez Sąd Rejonowy inicjatywy, o której mowa w art. 37
k.p.k.
2
Argumentując potrzebę przekazania sprawy innemu sądowi równorzędnemu
Sąd ten wskazał, że postępowanie, które zostało umorzone zaskarżonym przez M.
M. postanowieniem, dotyczyło m.in. prokuratora Prokuratury Rejonowej w P. T – M.
G. i z tego względu potrzeba uniknięcia jakichkolwiek wątpliwości co do braku
obiektywności Sądu uzasadnia zastosowanie instytucji określonej w art. 37 k.p.k.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje.
Wniosek Sądu Rejonowego w P. nie zasługuje na uwzględnienie.
Instytucja określona art. 37 k.p.k. ma charakter wyjątku od zasady
właściwości miejscowej sądu i powinna mieć zastosowane jedynie w szczególnych
przypadkach, a zatem i okoliczności wskazane przez Sąd muszą mieć charakter
szczególny, a nie sprowadzać się jedynie do wskazania abstrakcyjnie na obawę o
możliwość postrzegania postępowania przed Sądem orzekającym oraz samego
rozstrzygnięcia sprawy jako obciążonego brakiem bezstronności. Sąd Najwyższy
podkreślał już wcześniej, że sam fakt formułowania zarzutów pod adresem sędziów
lub prokuratorów, wykonujących obowiązki na określonym terenie, nie powinien
być traktowany jako okoliczność uzasadniająca wątpliwości co do bezstronności
sędziów sądu właściwego do rozpoznania zażalenia (postanowienie SN z dnia 29
stycznia 2013 r., V Ko 78/12, LEX nr 1277828; por. postanowienie SN z dnia 22
listopada 2012 r., V Ko 65/12, LEX nr 1228521).
Pogląd ten Sąd Najwyższy podziela także na gruncie niniejszej sprawy.
Kontakty między sędziami a prokuratorami wynikają z istoty sprawowanych
urzędów i o ile mają charakter służbowy nie mogą uzasadniać wystąpienia
wątpliwości co do bezstronności sądu, godzących w autorytet wymiaru
sprawiedliwości. W sytuacji natomiast, gdyby relacje te miały charakter prywatny,
wówczas istnieje możliwość skorzystania z instytucji wyłączenia sędziego,
określonej w art. 41 § 1 k.p.k. W realiach faktycznych i procesowych sprawy, wobec
braku konkretnych, szczególnych okoliczności, które w odbiorze społecznym
mogłyby poddawać w wątpliwość bezstronność sądu, gwarancja ta jest
wystarczająca dla zapewnienia bezstronności sądu. Należy podkreślić, że o tych
wątpliwościach nie może decydować jedynie samo odczucie strony procesowej, ale
zobiektywizowana ocena relewantnych dla dobra wymiaru sprawiedliwości
okoliczności postępowania. Tymczasem inicjatywa Sądu Rejonowego zdaje się być
3
zdeterminowana wnioskiem skarżącego, zamiast wynikać z wyraźnego i
stanowczego własnego stanowiska sądu co do konieczności zastosowania
instytucji określonej w art. 37 k.p.k., co potwierdza lektura uzasadnienia
postanowienia Sądu Rejonowego.
Mając na uwadze powyższe, orzeczono jak w postanowieniu.
POSTANOWIENIE
Dnia 24 maja 2013 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Andrzej Siuchniński (przewodniczący, sprawozdawca)
SSN Roman Sądej
SSN Andrzej Stępka
w sprawie z zażalenia M. Z. M.
na postanowienie prokuratora Prokuratury Rejonowej w R.
z dnia 26 września 2012r. o odmowie wszczęcia śledztwa,
po rozważeniu w Izbie Karnej na posiedzeniu
w dniu 24 maja 2013 r.,
wniosku, Sądu Rejonowego w P.
w przedmiocie przekazania sprawy o sygn. akt VII Kp …/12 do rozpoznania innemu
sądowi równorzędnemu, z uwagi na dobro wymiaru sprawiedliwości
na podstawie art. 37 k.p.k.
p o s t a n o w i ł
nie uwzględnić wniosku.
UZASADNIENIE
Do Sądu Rejonowego w P. wpłynęło zażalenie M. Z. M. na postanowienie
prokuratora Prokuratury Rejonowej w R. z dnia 26 września 2012 r. o odmowie
wszczęcia śledztwa, sygn. akt Ds. …/12. Na posiedzeniu w dniu 11 kwietnia 2013
r. skarżący wniósł o zwrócenie się do Sądu Najwyższego w Warszawie o
przekazanie jego zażalenia do rozpoznania innemu sądowi równorzędnemu, co
spowodowało podjęcie przez Sąd Rejonowy inicjatywy, o której mowa w art. 37
k.p.k.
2
Argumentując potrzebę przekazania sprawy innemu sądowi równorzędnemu
Sąd ten wskazał, że postępowanie, które zostało umorzone zaskarżonym przez M.
M. postanowieniem, dotyczyło m.in. prokuratora Prokuratury Rejonowej w P. T – M.
G. i z tego względu potrzeba uniknięcia jakichkolwiek wątpliwości co do braku
obiektywności Sądu uzasadnia zastosowanie instytucji określonej w art. 37 k.p.k.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje.
Wniosek Sądu Rejonowego w P. nie zasługuje na uwzględnienie.
Instytucja określona art. 37 k.p.k. ma charakter wyjątku od zasady
właściwości miejscowej sądu i powinna mieć zastosowane jedynie w szczególnych
przypadkach, a zatem i okoliczności wskazane przez Sąd muszą mieć charakter
szczególny, a nie sprowadzać się jedynie do wskazania abstrakcyjnie na obawę o
możliwość postrzegania postępowania przed Sądem orzekającym oraz samego
rozstrzygnięcia sprawy jako obciążonego brakiem bezstronności. Sąd Najwyższy
podkreślał już wcześniej, że sam fakt formułowania zarzutów pod adresem sędziów
lub prokuratorów, wykonujących obowiązki na określonym terenie, nie powinien
być traktowany jako okoliczność uzasadniająca wątpliwości co do bezstronności
sędziów sądu właściwego do rozpoznania zażalenia (postanowienie SN z dnia 29
stycznia 2013 r., V Ko 78/12, LEX nr 1277828; por. postanowienie SN z dnia 22
listopada 2012 r., V Ko 65/12, LEX nr 1228521).
Pogląd ten Sąd Najwyższy podziela także na gruncie niniejszej sprawy.
Kontakty między sędziami a prokuratorami wynikają z istoty sprawowanych
urzędów i o ile mają charakter służbowy nie mogą uzasadniać wystąpienia
wątpliwości co do bezstronności sądu, godzących w autorytet wymiaru
sprawiedliwości. W sytuacji natomiast, gdyby relacje te miały charakter prywatny,
wówczas istnieje możliwość skorzystania z instytucji wyłączenia sędziego,
określonej w art. 41 § 1 k.p.k. W realiach faktycznych i procesowych sprawy, wobec
braku konkretnych, szczególnych okoliczności, które w odbiorze społecznym
mogłyby poddawać w wątpliwość bezstronność sądu, gwarancja ta jest
wystarczająca dla zapewnienia bezstronności sądu. Należy podkreślić, że o tych
wątpliwościach nie może decydować jedynie samo odczucie strony procesowej, ale
zobiektywizowana ocena relewantnych dla dobra wymiaru sprawiedliwości
okoliczności postępowania. Tymczasem inicjatywa Sądu Rejonowego zdaje się być
3
zdeterminowana wnioskiem skarżącego, zamiast wynikać z wyraźnego i
stanowczego własnego stanowiska sądu co do konieczności zastosowania
instytucji określonej w art. 37 k.p.k., co potwierdza lektura uzasadnienia
postanowienia Sądu Rejonowego.
Mając na uwadze powyższe, orzeczono jak w postanowieniu.