Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt I CNP 57/12
POSTANOWIENIE
Dnia 7 czerwca 2013 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Jan Górowski
w sprawie ze skargi M. B. o stwierdzenie niezgodności z prawem
prawomocnego wyroku zaocznego Sądu Rejonowego
w W. z dnia 1 kwietnia 2010 r., wydanego
w sprawie z powództwa M. B.
przeciwko Z. G.
o zapłatę,
na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej w dniu 7 czerwca 2013 r.,
skargę odrzuca.
2
Uzasadnienie
Powódka złożyła skargę o stwierdzenie niezgodności z prawem
prawomocnego orzeczenia, tj. wyroku zaocznego Sądu Rejonowego z dnia 1
kwietnia 2010 r., w zakresie niezasądzenia od pozwanego na rzecz powódki
odsetek umownych od należności głównej w miejsce odsetek ustawowych.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Skarga o stwierdzenie niezgodności z prawem prawomocnego orzeczenia
przysługuje od prawomocnego merytorycznego orzeczenia w zasadzie sądu drugiej
instancji i wyjątkowo - w przypadku określonym w art. 4241
§ 2 k.p.c. - sądu
pierwszej instancji, kończącego postępowanie w sprawie, gdy przez jego wydanie
stronie została wyrządzona szkoda, a zmiana lub uchylenie tego orzeczenia
w drodze przysługujących stronie środków prawnych nie było i nie jest możliwe.
Skarga jest nie tylko środkiem nowym, ale i wyjątkowym. Zasadą bowiem
jest, że prawomocność tworzy nowy stan prawny pomiędzy stronami albo erga
omnes, jak też sanuje wszelkie ewentualne naruszenia prawa, którymi
orzeczenie jest dotknięte. Z tego względu jest środkiem wysoce sformalizowanym
i wszystkie jej wymagania konstrukcyjne określone w art. 4245
§ 1 k.p.c. należy
interpretować ściśle.
Do tej kategorii wymagań należy uprawdopodobnienie wyrządzenia szkody
spowodowanej przez wydanie orzeczenia, którego dotyczy (art. 4241
§ 4).
Uwzględnienie bowiem skargi i stwierdzenie, że prawomocne orzeczenie jest
niezgodne z prawem, ma charakter prejudykatu, gdyż stwarza możliwość
dochodzenia od państwa odszkodowania za szkodę wyrządzoną przez jego
wydanie. Spełnienie tego wymagania polega na wskazaniu rodzaju i rozmiaru
szkody. Wywód ten powinien także zawierać informację dotyczącą czasu jej
powstania i określać związek przyczynowy z wydaniem orzeczenia niezgodnego
z prawem. Nie jest spełnieniem tego wymagania odwołanie się do szkody
niesprecyzowanej, hipotetycznej, czy też mogącej powstać w przyszłości
(por. postanowienia Sądu Najwyższego z dnia 11 sierpnia 2005 r., III CNP 4/05,
OSNC 2006 nr 1, poz. 16, z dnia 31 stycznia 2006 r., IV CNP 38/05, OSNC 2006,
3
nr 7-8, poz. 141 i z dnia 27 października 2005 r., V CNP 28/05, niepublikowane).
W skardze nie spełniono tego wymagania, gdyż odwołano się do ewentualnej
szkody przyszłej.
Skoro skargę oparto na podstawie art. 4241
§ 2 k.p.c. to kolejnym elementem
konstrukcyjnym, którego skarga nie zawiera jest wykazanie, że występuje
wyjątkowy wypadek uzasadniający wniesienie skargi od wyroku sądu pierwszej
instancji np. obiektywna przeszkoda uniemożliwiająca wniesienie apelacji. W tej
materii konieczny jest wyczerpujący wywód prawny i należy go oprzeć
na przekonywującym uzasadnieniu (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia
27 stycznia 2006 r., III CNP 23/05, OSNC 2006, nr 7-8, poz. 140). Powódka
natomiast odwołała się tylko do innych niezaskarżonych skargą orzeczeń.
Zasygnalizowane wymagania są elementami konstrukcyjnymi skargi
i dlatego braki te są nieusuwalne w trybie właściwym dla naprawiania braków
formalnych pism procesowych. Nie budzi też wątpliwości w literaturze i judykaturze
pogląd, że skarga nie przysługuje od orzeczenia nieistniejącego.
Z tych względów skarga podlegała odrzuceniu (art. 4248
§ 1 k.p.c.).
jw