V KZ 58/13
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Izby:
-
Jednostka obsługująca sprawę:
-
Forma orzeczenia:
-
Typ składu:
-
Skład sędziowski:
Powołane przepisy:
Informacje o źródle orzeczenia:
- Link do źródła orzeczenia
-
Data publikacji:27-08-2013
Dodatkowe informacje:
-
Sprawy przywołane w treści orzeczenia:
Pełny tekst orzeczenia
Sygn. akt V KZ 58/13
POSTANOWIENIE
Dnia 13 sierpnia 2013 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Andrzej Ryński
w sprawie A. K.
po rozpoznaniu w Izbie Karnej na posiedzeniu
w dniu 13 sierpnia 2013 r.
zażalenia A. K. na zarządzenie Przewodniczącego II Wydziału Karnego Sądu
Apelacyjnego [...] z dnia 27 czerwca 2013 r., o odmowie przyjęcia wniosku o
wznowienie postępowania zakończonego wyrokiem Sądu Okręgowego w J. z dnia
13 lipca 2009 r., utrzymującego w mocy wyrok Sądu Rejonowego w J. z dnia 10
marca 2009 r.,
na podstawie art. 437 § 1 k.p.k.
p o s t a n o w i ł:
utrzymać w mocy zaskarżone zarządzenie.
UZASADNIENIE
Skazany A. K. sporządził własnoręcznie wniosek o wznowienie
postępowania zakończonego wyrokiem Sądu Okręgowego z dnia 13 lipca 2009 r.,
utrzymującego w mocy wyrok Sądu Rejonowego z dnia 10 marca 2009 r.
Jednocześnie pismem z dnia 30 października 2012 r. zwrócił się do Sądu
Apelacyjnego o wyznaczenie mu adwokata z urzędu w postępowaniu
wznowieniowym. Zarządzeniem z dnia 19 listopada 2012 r., Przewodniczący II
Wydziału Karnego Sądu Apelacyjnego, na podstawie art. 78 § 1 k.p.k. wyznaczył
wnioskodawcy obrońcę z urzędu w osobie adw. H. K., w celu zbadania podstaw
wznowienia postępowania i ewentualnego sporządzenia oraz podpisania wniosku
lub złożenia oświadczenia przewidzianego w art. 84 § 3 k.p.k. Wyznaczona
2
obrońca z urzędu w opinii z dnia 8 marca 2013 r., stwierdziła brak podstaw do
sporządzenia wniosku o wznowienie postępowania. W dniu 19 marca 2013 r. A. K.
w trybie art. 120 § 1 k.p.k. został wezwany do złożenia w terminie 7 dni wniosku o
wznowienie postępowania sporządzonego i podpisanego przez adwokata z wyboru,
pod rygorem odmowy przyjęcia jego wniosku. Zarządzenie to doręczono
skazanemu wraz z opinią obrońcy z urzędu w dniu 6 maja 2013 r.
Natomiast zaskarżonym zarządzeniem, po bezskutecznym upływie
zakreślonego terminu, Przewodniczący II Wydziału Karnego Sądu Apelacyjnego na
podstawie art. 530 § 2 k.p.k. w zw. z art. 545 § 1 k.p.k. odmówił przyjęcia wniosku o
wznowienie postępowania złożonego przez A. K., wobec nieuzupełnienia w
terminie wspomnianego braku formalnego wniosku.
W wywiedzionym zażaleniu skarżący odnosząc się do meritum sprawy i
wskazując na konieczności przeprowadzenia dodatkowych dowodów podkreślił, że
wyznaczona obrońca nie wywiązała się należycie ze swojego pobieżnie analizując
dokumenty zgromadzone w sprawie. W związku z tym wniósł o wyznaczenie mu
nowego obrońcy, który bardziej wnikliwie przeanalizuje występujące w tej sprawie
podstawy wznowieniowe. Nadto podkreślił, że jest pozbawiony wolności i nie
wykonuje pracy zarobkowej, a tym samym nie ma możliwości finansowych
wynajęcia adwokata do sporządzenia i podpisania wniosku o wznowienie
postępowania. W konkluzji wniósł on o wnikliwe rozpoznanie jego sprawy
Sąd Najwyższy zważył co następuje.
Zażalenie skazanego nie zasługuje na uwzględnienie. Stosownie do treści art.
545 § 2 k.p.k. jeśli wniosek o wznowienie postępowania nie pochodzi od
prokuratora, powinien być sporządzony i podpisany przez adwokata albo radcę
prawnego. Sąd Najwyższy w postanowieniu z dnia 13 września 2012 r., sygn. akt
III KZ 67/12, LEX nr 1220908, wyraził pogląd, że obowiązek wynikający z art. 545
§ 2 k.p.k. określany jest powszechnie jako przymus adwokacki. Słowo "powinien"
jest równoznaczne z bezwzględną koniecznością realizacji nakazu zawartego w
tym przepisie. Takiej interpretacji art. 545 § 2 k.p.k. autor zażalenia nie kwestionuje,
podnosząc jedynie, że nie jest w stanie wyłożyć kosztów związanych z realizacją
przymusu adwokackiego. Skarżący jednak nie dostrzega, że miał już
wyznaczonego obrońcę z urzędu, który nie stwierdził podstaw do wznowienia
3
postępowania, o czym skazany został w odpowiedniej formie poinformowany.
Oznacza to, że Sąd nie miał obowiązku wyznaczania skazanemu kolejnego
obrońcy, który zgodnie z oczekiwaniami A. K. złożyłby wniosek o wznowienie
postępowania, albowiem prawo do obrony skazanego, który wykazał niemożność
poniesienia kosztów obrony bez uszczerbku dla koniecznego utrzymania siebie i
rodziny (art. 78 § 1 k.p.k.), zostało zrealizowane przez jednokrotne przyznanie - z
urzędu - obrońcy dla wykonania określonej czynności procesowej objętej
przymusem adwokackim (zob. postanowienia Sądu Najwyższego: z dnia 27
sierpnia 2008 r., IV KZ 52/08, R-OSNKW z 2008 r., poz. 1711; z dnia 17 września
2008 r., III KZ 92/08, R-OSNKW z 2008 r., poz. 1872, z dnia 27 kwietnia 2011 r., III
KZ 20/11, LEX nr 811870, z dnia 30 maja 2012 r., IV KZ 30/12, Biul.PK 2012/6/51).
W tej sytuacji podniesione w zażaleniu argumenty dotyczące pobieżności opinii
dotychczasowego obrońcy nie mogły skutkować uchyleniem zaskarżonego
zarządzenia, albowiem obrońca w postępowaniu wznowieniowm ma zgodnie z
treścią art. 84 § 3 k.p.k. pozycję autonomiczną i sędziowie wykonujący czynności
okołowznowieniowe nie są uprawnieni do oceny poglądu prawnego wyrażonego w
opinii sporządzonej przez obrońcę z urzędu. Natomiast w zaskarżonym
zarządzeniu wykazano, że w odniesieniu do skazanego zostały zrealizowane
standardy rzetelnego procesu, o czym przekonuje ten fragment opinii obrońcy,
który odnosi się do braku podstaw wznowieniowych. Zatem, w realiach niniejszej
sprawy, skarżący nie zdołał podważyć prawidłowości podejmowanych w tym
postępowaniu czynności procesowych.
Dlatego też orzeczono jak w części dyspozytywnej postanowienia.
POSTANOWIENIE
Dnia 13 sierpnia 2013 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Andrzej Ryński
w sprawie A. K.
po rozpoznaniu w Izbie Karnej na posiedzeniu
w dniu 13 sierpnia 2013 r.
zażalenia A. K. na zarządzenie Przewodniczącego II Wydziału Karnego Sądu
Apelacyjnego [...] z dnia 27 czerwca 2013 r., o odmowie przyjęcia wniosku o
wznowienie postępowania zakończonego wyrokiem Sądu Okręgowego w J. z dnia
13 lipca 2009 r., utrzymującego w mocy wyrok Sądu Rejonowego w J. z dnia 10
marca 2009 r.,
na podstawie art. 437 § 1 k.p.k.
p o s t a n o w i ł:
utrzymać w mocy zaskarżone zarządzenie.
UZASADNIENIE
Skazany A. K. sporządził własnoręcznie wniosek o wznowienie
postępowania zakończonego wyrokiem Sądu Okręgowego z dnia 13 lipca 2009 r.,
utrzymującego w mocy wyrok Sądu Rejonowego z dnia 10 marca 2009 r.
Jednocześnie pismem z dnia 30 października 2012 r. zwrócił się do Sądu
Apelacyjnego o wyznaczenie mu adwokata z urzędu w postępowaniu
wznowieniowym. Zarządzeniem z dnia 19 listopada 2012 r., Przewodniczący II
Wydziału Karnego Sądu Apelacyjnego, na podstawie art. 78 § 1 k.p.k. wyznaczył
wnioskodawcy obrońcę z urzędu w osobie adw. H. K., w celu zbadania podstaw
wznowienia postępowania i ewentualnego sporządzenia oraz podpisania wniosku
lub złożenia oświadczenia przewidzianego w art. 84 § 3 k.p.k. Wyznaczona
2
obrońca z urzędu w opinii z dnia 8 marca 2013 r., stwierdziła brak podstaw do
sporządzenia wniosku o wznowienie postępowania. W dniu 19 marca 2013 r. A. K.
w trybie art. 120 § 1 k.p.k. został wezwany do złożenia w terminie 7 dni wniosku o
wznowienie postępowania sporządzonego i podpisanego przez adwokata z wyboru,
pod rygorem odmowy przyjęcia jego wniosku. Zarządzenie to doręczono
skazanemu wraz z opinią obrońcy z urzędu w dniu 6 maja 2013 r.
Natomiast zaskarżonym zarządzeniem, po bezskutecznym upływie
zakreślonego terminu, Przewodniczący II Wydziału Karnego Sądu Apelacyjnego na
podstawie art. 530 § 2 k.p.k. w zw. z art. 545 § 1 k.p.k. odmówił przyjęcia wniosku o
wznowienie postępowania złożonego przez A. K., wobec nieuzupełnienia w
terminie wspomnianego braku formalnego wniosku.
W wywiedzionym zażaleniu skarżący odnosząc się do meritum sprawy i
wskazując na konieczności przeprowadzenia dodatkowych dowodów podkreślił, że
wyznaczona obrońca nie wywiązała się należycie ze swojego pobieżnie analizując
dokumenty zgromadzone w sprawie. W związku z tym wniósł o wyznaczenie mu
nowego obrońcy, który bardziej wnikliwie przeanalizuje występujące w tej sprawie
podstawy wznowieniowe. Nadto podkreślił, że jest pozbawiony wolności i nie
wykonuje pracy zarobkowej, a tym samym nie ma możliwości finansowych
wynajęcia adwokata do sporządzenia i podpisania wniosku o wznowienie
postępowania. W konkluzji wniósł on o wnikliwe rozpoznanie jego sprawy
Sąd Najwyższy zważył co następuje.
Zażalenie skazanego nie zasługuje na uwzględnienie. Stosownie do treści art.
545 § 2 k.p.k. jeśli wniosek o wznowienie postępowania nie pochodzi od
prokuratora, powinien być sporządzony i podpisany przez adwokata albo radcę
prawnego. Sąd Najwyższy w postanowieniu z dnia 13 września 2012 r., sygn. akt
III KZ 67/12, LEX nr 1220908, wyraził pogląd, że obowiązek wynikający z art. 545
§ 2 k.p.k. określany jest powszechnie jako przymus adwokacki. Słowo "powinien"
jest równoznaczne z bezwzględną koniecznością realizacji nakazu zawartego w
tym przepisie. Takiej interpretacji art. 545 § 2 k.p.k. autor zażalenia nie kwestionuje,
podnosząc jedynie, że nie jest w stanie wyłożyć kosztów związanych z realizacją
przymusu adwokackiego. Skarżący jednak nie dostrzega, że miał już
wyznaczonego obrońcę z urzędu, który nie stwierdził podstaw do wznowienia
3
postępowania, o czym skazany został w odpowiedniej formie poinformowany.
Oznacza to, że Sąd nie miał obowiązku wyznaczania skazanemu kolejnego
obrońcy, który zgodnie z oczekiwaniami A. K. złożyłby wniosek o wznowienie
postępowania, albowiem prawo do obrony skazanego, który wykazał niemożność
poniesienia kosztów obrony bez uszczerbku dla koniecznego utrzymania siebie i
rodziny (art. 78 § 1 k.p.k.), zostało zrealizowane przez jednokrotne przyznanie - z
urzędu - obrońcy dla wykonania określonej czynności procesowej objętej
przymusem adwokackim (zob. postanowienia Sądu Najwyższego: z dnia 27
sierpnia 2008 r., IV KZ 52/08, R-OSNKW z 2008 r., poz. 1711; z dnia 17 września
2008 r., III KZ 92/08, R-OSNKW z 2008 r., poz. 1872, z dnia 27 kwietnia 2011 r., III
KZ 20/11, LEX nr 811870, z dnia 30 maja 2012 r., IV KZ 30/12, Biul.PK 2012/6/51).
W tej sytuacji podniesione w zażaleniu argumenty dotyczące pobieżności opinii
dotychczasowego obrońcy nie mogły skutkować uchyleniem zaskarżonego
zarządzenia, albowiem obrońca w postępowaniu wznowieniowm ma zgodnie z
treścią art. 84 § 3 k.p.k. pozycję autonomiczną i sędziowie wykonujący czynności
okołowznowieniowe nie są uprawnieni do oceny poglądu prawnego wyrażonego w
opinii sporządzonej przez obrońcę z urzędu. Natomiast w zaskarżonym
zarządzeniu wykazano, że w odniesieniu do skazanego zostały zrealizowane
standardy rzetelnego procesu, o czym przekonuje ten fragment opinii obrońcy,
który odnosi się do braku podstaw wznowieniowych. Zatem, w realiach niniejszej
sprawy, skarżący nie zdołał podważyć prawidłowości podejmowanych w tym
postępowaniu czynności procesowych.
Dlatego też orzeczono jak w części dyspozytywnej postanowienia.