Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt V CZ 32/13
POSTANOWIENIE
Dnia 28 sierpnia 2013 r.
Sąd Najwyższy w składzie :
SSN Teresa Bielska-Sobkowicz (przewodniczący,
sprawozdawca)
SSN Jan Górowski
SSN Antoni Górski
w sprawie z powództwa G. L.
przeciwko W. M.
o zapłatę,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 28 sierpnia 2013 r.,
zażalenia pozwanej na postanowienie o kosztach, zawarte w pkt 2 wyroku Sądu
Okręgowego w C.
z dnia 4 kwietnia 2012 r.,
uchyla zaskarżone postanowienie i przekazuje sprawę w tym
zakresie do ponownego rozpoznania Sądowi Okręgowemu w C.,
pozostawiając mu rozstrzygnięcie o kosztach postępowania
zażaleniowego.
2
Uzasadnienie
Postanowieniem z dnia 4 kwietnia 2012 r., zawartym w punkcie drugim
wyroku, Sąd Okręgowy w C. zasądził od powódki G. L. na rzecz pozwanej W. M.
9830 zł tytułem zwrotu kosztów procesu za pierwszą i drugą instancję. W
lakonicznym uzasadnieniu tego rozstrzygnięcia wskazano jedynie, że koszty
uzasadnia art. 98 k.p.c. i art. 108 § 1 k.p.c.
Postanowienie to zaskarżyła zażaleniem pozwana, zarzucając naruszenie
art. 98 § 1 i 3 w związku z art. 391 § 1 k.p.c. poprzez jedynie częściowe zasądzenie
na jej rzecz kosztów procesu, pomimo oddalenia powództwa w całości. Skarżąca
wnosiła o zmianę postanowienia poprzez zasądzenie na jej rzecz dalszej kwoty
1924 zł., ewentualnie o jego uchylenie i przekazanie sprawy w tym zakresie do
ponownego rozpoznania, z uwzględnieniem kosztów postępowania zażaleniowego.
Uzasadniając swoje stanowisko wskazała, że w toku postępowania poniosła
wydatki w łącznej kwocie 11 724 zł, zaś Sąd Okręgowy postanowieniem o kosztach
procesu za obie instancje zasądził od powódki na jej rzecz jedynie 9 830 zł.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
W myśl zasady odpowiedzialności za wynik procesu, wyrażonej w art. 98 § 1
k.p.c., strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego
żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony.
Prawidłowe rozstrzygnięcie w tym zakresie wymaga ustalenia wszystkich kosztów
procesu, w tym kosztów sądowych (opłat i wydatków) oraz wynagrodzenia
pełnomocnika. Zasada odpowiedzialności za wynik odnosi się do całego procesu,
składającego się z dwuetapowego postępowania nakazowego oraz postępowania
apelacyjnego, a zatem wszystkie koszty procesu we wszystkich wskazanych
etapach powinny zostać szczegółowo wyliczone. Postanowienie o kosztach
procesu, do którego - zgodnie z art. 361 k.p.c. - stosuje się odpowiednio art. 328
§ 2 k.p.c., powinno zawierać szczegółowe wyliczenie kosztów, przytoczenie
przepisów prawa stanowiących podstawę prawną rozstrzygnięcia, a także
wyjaśnienie, dlaczego w konkretnej sytuacji prawnej mają one zastosowanie.
Nie jest rolą Sądu Najwyższego poszukiwanie motywów, jakimi kierował się sąd
3
orzekając o kosztach procesu, niezbędnych do oceny zasadności zażalenia.
Brak dokładnego wskazania i wyliczenia kosztów procesu, a także brak
przedstawienia wyczerpującej podstawy prawnej, oznacza, że uzasadnienie nie
odpowiada wymogom art. 328 § 2 k.p.c. Przytoczenie numeru przepisu nie
zastępuje argumentacji prawnej, uzasadnienie nie zawiera też wskazania
szczegółowych kwot poniesionych przez strony w poszczególnych etapach
procesu. Uniemożliwia to dokonanie oceny prawidłowości zaskarżonego
rozstrzygnięcia, zwłaszcza, że zgodnie z art. 3941
§ 1 pkt 2 k.p.c. w brzmieniu
obowiązującym przed dniem 3 maja 2012 r., przedmiotem zażalenia do Sądu
Najwyższego mogły być jedynie te koszty procesu, które nie były przedmiotem
rozstrzygnięcia sądu pierwszej instancji. Sąd pierwszej instancji orzekał
w przedmiocie części kosztów procesu, zbiorcze zaś ujęcie przez Sąd Okręgowy
kosztów procesu za obie instancje uniemożliwia w istocie ocenę zakresu
przedmiotu zaskarżenia.
Z tych względów orzeczono jak w sentencji na podstawie art. 39815
§ 1
w związku z art. 3941
§ 3 k.p.c. Orzeczenie o kosztach postępowania
zażaleniowego pozostawione zostało końcowemu rozstrzygnięciu na podstawie
art. 108 § 2 w związku z art. 391 § 1, art. 3941
§ 3 i art. 39821
k.p.c.