Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt: WSP 7/13
POSTANOWIENIE
Dnia 2 września 2013 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Wiesław Błuś (przewodniczący)
SSN Edward Matwijów
SSN Andrzej Tomczyk (sprawozdawca)
Protokolant Ewa Śliwa
przy udziale prokuratora Naczelnej Prokuratury Wojskowej Romana Szubigi,
w sprawie kmdr. por. A. W., po rozpoznaniu w Izbie Wojskowej na posiedzeniu w
dniu 2 września 2013 r. skargi na przewlekłość postępowania przygotowawczego
nadzorowanego przez Wojskową Prokuraturę Okręgową w P.,
p o s t a n o w i ł
oddalić skargę.
UZASADNIENIE
W dniu 22 lipca 2013 r. do Wojskowej Prokuratury Okręgowej w P.,
nadzorującej wszczęte w dniu 8 grudnia 2010 r. śledztwo w sprawie
zorganizowanej grupy przestępczej, mającej na celu popełnianie przestępstw
przeciwko działalności instytucji państwowych, wiarygodności dokumentów, mieniu,
obrotowi gospodarczemu, ochronie informacji niejawnych, wpłynęła skarga
pełnomocnika (wg terminologii użytej w skardze) kmdr. por. A. W. na naruszenie
prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu przygotowawczym
prowadzonym przez prokuratora bez nieuzasadnionej zwłoki.
2
Powołując się na przepisy art. 2 ust. 1 i 1 a, art. 3 pkt 4, art. 4 ust. 5, art. 5
ust. 4 oraz art. 12 ust. 4 ustawy z dnia 17 czerwca 2004 r. o skardze na naruszenie
prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu przygotowawczym
prowadzonym lub nadzorowanym przez prokuratora i postępowaniu sądowym bez
nieuzasadnionej zwłoki (Dz. U. Nr 179, poz. 1843 ze zm. – zwanej dalej ustawą o
skardze), autor skargi wniósł o:
„1. stwierdzenie, że w postępowaniu przygotowawczym prowadzonym przez
Wojskową Prokuraturę Okręgową w P. w sprawie o sygn. akt […] nastąpiła
przewlekłość postępowania,
2. zasądzenie od Skarbu Państwa sumy pieniężnej w kwocie 20 000 zł (…) na
rzecz kmdr. por. A. W”.
W uzasadnieniu skargi, po wskazaniu dat: wszczęcia śledztwa (8 grudnia
2010 r.) i jego przedmiotu, wydania postanowienia o przedstawieniu zarzutów kmdr.
por. A. W. o czyny z art. 258 § 3 k.k., 231 § 2 k.k. i inne (5 grudnia 2011 r.),
przesłuchania tego podejrzanego (15 grudnia 2011 r.) i wydania postanowienia o
zastosowaniu wobec kmdr. por. A. W. środków zapobiegawczych w postaci
poręczenia majątkowego oraz zawieszenia w czynnościach służbowych (16 grudnia
2011 r.) argumentowano, że do dnia sporządzenia skargi prowadzący
postępowanie nie przesłuchał wszystkich osób zatrudnionych w Centrum Wsparcia
Teleinformatycznego i Dowodzenia Marynarki Wojennej w W., których zeznania
mogłyby mieć znaczenie dla karno-prawnej oceny czynu kmdr. por. A. W., nie
zgromadził całej niezbędnej dokumentacji, która ma znaczenie dla przedmiotowej
sprawy, nie zgromadził materiału dowodowego, który pozwoliłby na podjęcie decyzji
w przedmiocie zamknięcia postępowania przygotowawczego, skorzystał z opinii
biegłego z zakresu prawa zamówień publicznych co prowadziło do przedłużenia
postępowania, a jednocześnie było działaniem „… de facto poza procedurą karną z
uwagi na fakt, że w takim zakresie biegli nie powinni być powoływani”.
Uzasadniając zaś wysokość kwoty zadośćuczynienia, skarżący wskazał na
wielomiesięczne pozbawienie podejrzanego możliwości godnego zarobkowania
oraz wyłączenie go z możliwości funkcjonowania w środowisku zawodowym, a
3
nadto podkreślił, że postępowanie prokuratury godzi w pewność prawną
podejrzanego.
W odpowiedzi na skargę Wojskowy Prokurator Okręgowy w P. wniósł o
oddalenie skargi jako niezasadnej.
W uzasadnieniu tego wniosku podał, że wykonane czynności śledcze w
okresie od 8 grudnia 2010 r. do 13 grudnia 2011 r. potwierdziły wstępnie przyjętą
wersję śledczą o funkcjonowaniu od początku 2010 r. do sierpnia 2011 r. w W., pod
kierownictwem kmdr. por. A. W., zorganizowanej grupy przestępczej, co pozwoliło
na postawienie mu oraz sześciu innym osobom zarzutów i przesłuchaniu ich w
charakterze podejrzanych. W toku dokonanych przeszukań zabezpieczono
dokumentację przetargową, dotyczącą wielu wymienionych enumeratywnie
inwestycji, zatrzymano komputery i nośniki danych należące do podejrzanych,
uzyskano dokumentację bankową, przesłuchano świadków, dokonano oględzin i
zasięgnięto opinii biegłego dotyczącej zgodności z prawem zamówień publicznych
poszczególnych postępowań.
Pozwoliło to m. in. na ogłoszenie podejrzanemu kmdr. por. A. W.
postanowienia o uzupełnieniu postanowienia o przedstawieniu zarzutów, co miało
miejsce 25 marca 2013 r.
W uzasadnieniu odpowiedzi na skargę akcentuje się fakt zmiany wyjaśnień
przez podejrzanego A. W. oraz odmowę składania wyjaśnień co do części
zarzucanych mu czynów do czasu zapoznania się z zebranym materiałem
dowodowym. Wskazuje się też na konkretne czynności, których przebieg zgodnie z
wcześniejszym planem, prowadzić będzie do zakończenia postępowania.
Przyznając, że postępowanie przygotowawcze trwa niespełna dwa lata i
osiem miesięcy, autor odpowiedzi na skargę podkreślił jego obszerność,
wieloosobowość, skomplikowany i wielowątkowy charakter oraz to, że śledztwo
było prowadzone w sposób usystematyzowany, a czynności procesowe
podejmowane były bez zbędnej zwłoki.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje.
4
Skarga na przewlekłość postępowania przygotowawczego prowadzonego
przeciwko podejrzanemu kmdr. por. A. W. nie zasługuje na uwzględnienie, jest
wręcz na granicy dopuszczalności.
Zgodnie bowiem z art. 6 ust. 2 ustawy o skardze powinna ona zawierać
żądanie stwierdzenia przewlekłości postępowania w sprawie, której dotyczy oraz
przytoczenie okoliczności uzasadniających żądanie.
W niniejszej sprawie autor skargi wskazał wprawdzie szereg czynności,
których dokonanie bądź zaniechanie ich dokonania doprowadziło do przewlekłości
postępowania. Uczynił to jednak tak ogólnikowo, że nie sposób dokonać oceny
wpływu tych działań czy zaniechań nadzorującego postępowanie przygotowawcze
na sprawność jego przebiegu.
Nie można, w szczególności, ocenić czy rzeczywiście nie przesłuchano
wszystkich osób (zapewne istotnych, posiadających konkretną wiedzę przydatną w
sprawie, a nie wszystkich – in gremio) zatrudnionych w Centrum Wsparcia
Teleinformatycznego i Dowodzenia Marynarki Wojennej w W., ponieważ autor
skargi nie wskazał konkretnych osób w skardze, ani nie wnioskował o ich
przesłuchanie w toku postępowania. Podobnej treści jest zarzut zaniechania
zgromadzenia całej niezbędnej (czyli jakiej?) dokumentacji, czy też materiału
dowodowego, który pozwalałby na podjęcie decyzji w przedmiocie zamknięcia
postępowania.
Te zarzuty, bez ich konkretyzacji i dodatkowo wobec odmiennej oceny
sprawności postępowania wyrażonej i udokumentowanej przez nadzorującego
śledztwo prokuratora, nie mogą być uznane za dowodzące przewlekłości śledztwa.
Podobnie rzecz się ma z zakwestionowaniem prawnej dopuszczalności
zasięgnięcia opinii biegłego. Okoliczność ta bowiem może podlegać ocenie w
postępowaniu rozpoznawczym, nie jest natomiast dopuszczalna na etapie badania
sprawności postępowania przygotowawczego z powodu skargi na jego
przewlekłość. Sama zaś czynność procesowa – dopuszczenie dowodu z opinii
biegłego jest prawnie skuteczna, a jej związek z przedmiotem postępowania
5
niewątpliwy. Nie można więc jej ocenić jako oczywiście zbędną, obliczoną na
przedłużenie postępowania.
Skoro więc żaden z argumentów zawartych w uzasadnieniu skargi nie
wykazał braku sprawności postępowania w ocenianej sprawie, niewątpliwie
złożonej, skomplikowanej, pracochłonnej, przeto skargę jako niezasadną należało
oddalić.
Z przytoczonych powodów Sąd Najwyższy orzekł jak na wstępie.