Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt IV CSK 3/13
POSTANOWIENIE
Dnia 12 września 2013 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Dariusz Dończyk (przewodniczący)
SSN Irena Gromska-Szuster
SSN Marian Kocon (sprawozdawca)
w sprawie z wniosku Zakładu Ubezpieczeń Społecznych przy uczestnictwie D. T. i
M. T.
o wpis hipoteki przymusowej,
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w Izbie Cywilnej
w dniu 12 września 2013 r.,
skargi kasacyjnej uczestniczki postępowania M. T.
od postanowienia Sądu Okręgowego w S.
z dnia 6 września 2012 r.,
uchyla zaskarżone postanowienie i sprawę przekazuje Sądowi
Okręgowemu w S. do ponownego rozpoznania oraz orzeczenia o
kosztach postępowania kasacyjnego.
2
Uzasadnienie
Postanowieniem z dnia 10 maja 2012 r. Sąd Rejonowy w M. utrzymał w
mocy wpis hipoteki przymusowej w kwocie 198247,60 zł na podstawie
nieprawomocnej decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych ustalającej zadłużenie
D. T. z tytułu nieopłaconych składek. Wyraził pogląd, że Zakład Ubezpieczeń
Społecznych może uzyskać wpis hipoteki przymusowej na nieruchomości
stanowiącej współwłasność łączną dłużnika i jego małżonka w oparciu o decyzję
nieostateczną doręczoną jedynie dłużnikowi.
Sąd Okręgowy w S. ten pogląd aprobował, toteż postanowieniem z dnia 6
września 2012 r. oddalił apelację uczestniczki postępowania.
Skarga kasacyjna uczestniczki postępowania od postanowienia Sądu
Okręgowego - oparta na obu podstawach z art. 3983
k.p.c. – zawiera zarzut
naruszenia art. 6269
, 177 § 1 pkt. 1 k.p.c., art. 26 ust. 3a pkt 2 ustawy z dnia
13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (jedn. tekst: Dz. U.
z 2009 r. Nr 205, poz. 1585 ze zm.; dalej u.s.u.s.), art. 35 ustawy z dnia 6 lipca
1982 r. o księgach wieczystych i hipotece (jedn. tekst: Dz. U. 2001 r. Nr 124,
poz. 1361 ze zm.; dalej u.k.w.h) oraz art. 29 § 2 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r.
Ordynacja podatkowa (Dz. U. Nr 137, poz. 926 ze zm.), i zmierza do jego uchylenia
i przekazania sprawy do ponownego rozpoznania.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Sądy niższych instancji wyrażając powyższy pogląd pominęły, że w dniu
20 lutego 2011 r. weszła w życie ustawa z dnia 26 czerwca 2009 r. o zmianie
ustawy o księgach wieczystych i hipotece oraz niektórych innych ustaw (Dz. U.
Nr 131, poz. 1075; dalej nowelizacja u.k.w.h), która w istotny sposób zmieniła
dotychczasowe unormowania ustawy o księgach wieczystych i hipotece, znosząc
podział hipoteki na zwykłą i kaucyjną oraz wprowadzając jednolitą konstrukcję prawa
hipotecznego. Mając na uwadze treść przepisów intertemporalnych nowelizacji
u.k.w.h (art. 10), wydanie decyzji mającej być podstawą wpisu dnia 2 grudnia 2011 r.
i złożenie po tej dacie wniosku do sądu wieczystoksięgowego, nie
3
budzi wątpliwości konieczność jego rozpoznania z uwzględnieniem stanu prawnego
wprowadzonego nowelizacją u.k.w.h.
Na gruncie zaś tego stanu prawnego Sąd Najwyższy w postanowieniu z dnia
9 stycznia 2013 r, III CSK 69/12 (OSNC 2013, Nr 7-8, poz. 93) uznał,
że nieostateczna decyzja Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, ustalająca wysokość
należności z tytułu składek, doręczona dłużnikowi po zmianie ustawy o księgach
wieczystych i hipotece ustawą z dnia 26 czerwca 2009 r. nie stanowi podstawy
wpisu w księdze wieczystej hipoteki przymusowej na nieruchomości będącej
przedmiotem współwłasności łącznej dłużnika i jego małżonka. Sąd Najwyższy
w obecnym składzie podziela to stanowisko i celem uniknięcia zbędnych
powtórzeń odwołuje się do motywów, którymi kierował się Sąd Najwyższy
rozstrzygając w tamtej sprawie.
Skoro Sąd Okręgowy wyszedł z odmiennych założeń, zaskarżone
postanowienie nie mogło się ostać. Z tych przyczyn Sąd Najwyższy orzekł jak
w postanowieniu.
es