V KO 65/13
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Izby:
-
Jednostka obsługująca sprawę:
-
Forma orzeczenia:
-
Typ składu:
-
Skład sędziowski:
Powołane przepisy:
Informacje o źródle orzeczenia:
- Link do źródła orzeczenia
-
Data publikacji:25-09-2013
Dodatkowe informacje:
-
Sprawy przywołane w treści orzeczenia:
Pełny tekst orzeczenia
Sygn. akt V KO 65/13
POSTANOWIENIE
Dnia 18 września 2013 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Dariusz Świecki (przewodniczący)
SSN Rafał Malarski
SSN Jacek Sobczak (sprawozdawca)
po rozpoznaniu na posiedzeniu w dniu 18 września 2013r.,
wniosku Sądu Rejonowego w J. z dnia 18 lipca 2013 r.,
o przekazanie sprawy innemu sądowi równorzędnemu,
w sprawie rozpoznania zażalenia W. S. na postanowienie Prokuratora Prokuratury
Rejonowej w J. o umorzeniu śledztwa ,
na podstawie art. 37 k.p.k.
p o s t a n o w i ł:
wniosku nie uwzględnić.
UZASADNIENIE
Prokuratura Rejonowa w J. w sprawie o sygn. akt […], na podstawie art. 17 §
1 pkt 1 k.p.k., postanowieniem z dnia 27 czerwca 2013 r. umorzyła śledztwo o
czyny z art. 160 § 1 k.k., art. 231 § 1 i art. 216 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k., art.
231 § 1 k.k. i art. 276 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. oraz art. 231 § 1 k.k., wobec
stwierdzenia, iż czynów tych nie popełniono (k.129). Na powyższe postanowienie
zażalenie złożył W. S.. Do Sądu Rejonowego w J. wpłynął wniosek prokuratora z
dnia 15 lipca 2013 r., w którym wniósł o utrzymanie w mocy zaskarżonego
postanowienia.
Sąd Rejonowy w J. postanowieniem z dnia 18 lipca 2013 r., wystąpił do Sądu
Najwyższego z wnioskiem o przekazanie przedmiotowej sprawy w celu
rozpoznania zażalenia z uwagi na dobro wymiaru sprawiedliwości (art. 37 k.p.k.)
innemu równorzędnemu sądowi. W argumentacji wniosku Sąd podniósł, iż
2
niewątpliwe są powiązania sądu powołanego do rozpoznania sprawy – Sądu
Rejonowego w J. z pozostałymi sędziami II Wydziału Karnego tamtejszego Sądu.
Sędziowie tego Wydziału uczestniczą w corocznych szkoleniach, co w opinii
społecznej może wywołać przekonanie o niemożności bezstronnego rozpoznania
sprawy przez Sąd właściwy.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Wniosek Sądu Rejonowego w J. nie zasługuje na uwzględnienie.
Wskazać przede wszystkim należy, że przedmiotem postępowania
odwoławczego w przedmiotowej sprawie jest rozpoznanie zażalenia
pokrzywdzonego na postanowienie prokuratora o umorzeniu śledztwa w
odniesieniu do kilku czynów, pośród których jeden dotyczył rzekomego
przekroczenia uprawnień przez sędziów II Wydziału Karnego Sądu Rejonowego w
J. w sprawie o sygn. akt II […].
Już w tym miejscu powstaje pytanie z jakich powodów nie korzysta się w
pierwszej kolejności z instytucji wyłączenia określonej w art. 40 – 43 k.p.k. i sięga
od razu po rozwiązanie ostateczne dotyczące wyjątkowych sytuacji procesowych
(art. 37 k.p.k.).
Przepis art. 37 k.p.k. ma charakter wyjątkowy, przez co odstąpienie od zasady
rozpoznania sprawy przez sąd miejscowo właściwy może nastąpić tylko w razie
zaistnienia sytuacji jednoznacznie świadczącej o tym, iż pozostawieniu sprawy w
gestii tego sądu sprzeciwiałoby się dobru wymiaru sprawiedliwości (por.
postanowienie SN z dnia 4 lipca 2006 r., V KO 55/06, OSNKW 2006, z. 9, poz. 85).
Wprawdzie przepis ten może być wykorzystany przez Sąd Najwyższy do
odsunięcia możliwych, nawet nieuprawnionych, zastrzeżeń co do obiektywnego,
bezstronnego rozpoznania sprawy, ale ocena celowości przekazania sprawy
powinna uwzględniać realia i specyfikę każdej sprawy, a więc przede wszystkim
istnienie związku (podmiotowego oraz przedmiotowego, tj. odnoszonego do czynów
co do których postępowanie ma się toczyć) pomiędzy prowadzonym
postępowaniem karnym a właściwym sądem oraz, co ma kluczowe znaczenie w
niniejszej sprawie, zakres orzekania tego sądu w konkretnej sprawie (zob.
postanowienie SN z dnia 8 maja 2013 r., sygn.. akt V KO 29/13, Lex 1214498).
3
Podnoszony fakt, że w ramach wykonywanych czynności zawodowych
niejednokrotnie dochodzi do kontaktów służbowych, zawodowych pomiędzy
sędziami Sądu Rejonowego w J. nie oznacza, iż można w sposób racjonalny
twierdzić, że mogą istnieć podejrzenia co do nieobiektywnego rozpoznania sprawy.
W sytuacji zacieśnienia kontaktów służbowych i wytworzenia relacji, które
przekroczyły te ramy i stały się kontaktami innego rodzaju (np. przyjaźni,
koleżeństwa) istnieją stosowne regulacje procesowe mogące usunąć wątpliwości
co do bezstronnego rozpoznania sprawy, których z całą pewnością nie
zastosowano w przedmiotowej sprawie.
W tym stanie rzeczy zupełnie pozbawiona podstaw, o których mowa w art. 37
k.p.k., jest inicjatywa wyrażona przez Sąd Rejonowy w postanowieniu z dnia 18
lipca 2013 r.
Mając na uwadze powyższe orzeczono jak w części dyspozytywnej
postanowienia.
POSTANOWIENIE
Dnia 18 września 2013 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Dariusz Świecki (przewodniczący)
SSN Rafał Malarski
SSN Jacek Sobczak (sprawozdawca)
po rozpoznaniu na posiedzeniu w dniu 18 września 2013r.,
wniosku Sądu Rejonowego w J. z dnia 18 lipca 2013 r.,
o przekazanie sprawy innemu sądowi równorzędnemu,
w sprawie rozpoznania zażalenia W. S. na postanowienie Prokuratora Prokuratury
Rejonowej w J. o umorzeniu śledztwa ,
na podstawie art. 37 k.p.k.
p o s t a n o w i ł:
wniosku nie uwzględnić.
UZASADNIENIE
Prokuratura Rejonowa w J. w sprawie o sygn. akt […], na podstawie art. 17 §
1 pkt 1 k.p.k., postanowieniem z dnia 27 czerwca 2013 r. umorzyła śledztwo o
czyny z art. 160 § 1 k.k., art. 231 § 1 i art. 216 § 1 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k., art.
231 § 1 k.k. i art. 276 k.k. w zw. z art. 11 § 2 k.k. oraz art. 231 § 1 k.k., wobec
stwierdzenia, iż czynów tych nie popełniono (k.129). Na powyższe postanowienie
zażalenie złożył W. S.. Do Sądu Rejonowego w J. wpłynął wniosek prokuratora z
dnia 15 lipca 2013 r., w którym wniósł o utrzymanie w mocy zaskarżonego
postanowienia.
Sąd Rejonowy w J. postanowieniem z dnia 18 lipca 2013 r., wystąpił do Sądu
Najwyższego z wnioskiem o przekazanie przedmiotowej sprawy w celu
rozpoznania zażalenia z uwagi na dobro wymiaru sprawiedliwości (art. 37 k.p.k.)
innemu równorzędnemu sądowi. W argumentacji wniosku Sąd podniósł, iż
2
niewątpliwe są powiązania sądu powołanego do rozpoznania sprawy – Sądu
Rejonowego w J. z pozostałymi sędziami II Wydziału Karnego tamtejszego Sądu.
Sędziowie tego Wydziału uczestniczą w corocznych szkoleniach, co w opinii
społecznej może wywołać przekonanie o niemożności bezstronnego rozpoznania
sprawy przez Sąd właściwy.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Wniosek Sądu Rejonowego w J. nie zasługuje na uwzględnienie.
Wskazać przede wszystkim należy, że przedmiotem postępowania
odwoławczego w przedmiotowej sprawie jest rozpoznanie zażalenia
pokrzywdzonego na postanowienie prokuratora o umorzeniu śledztwa w
odniesieniu do kilku czynów, pośród których jeden dotyczył rzekomego
przekroczenia uprawnień przez sędziów II Wydziału Karnego Sądu Rejonowego w
J. w sprawie o sygn. akt II […].
Już w tym miejscu powstaje pytanie z jakich powodów nie korzysta się w
pierwszej kolejności z instytucji wyłączenia określonej w art. 40 – 43 k.p.k. i sięga
od razu po rozwiązanie ostateczne dotyczące wyjątkowych sytuacji procesowych
(art. 37 k.p.k.).
Przepis art. 37 k.p.k. ma charakter wyjątkowy, przez co odstąpienie od zasady
rozpoznania sprawy przez sąd miejscowo właściwy może nastąpić tylko w razie
zaistnienia sytuacji jednoznacznie świadczącej o tym, iż pozostawieniu sprawy w
gestii tego sądu sprzeciwiałoby się dobru wymiaru sprawiedliwości (por.
postanowienie SN z dnia 4 lipca 2006 r., V KO 55/06, OSNKW 2006, z. 9, poz. 85).
Wprawdzie przepis ten może być wykorzystany przez Sąd Najwyższy do
odsunięcia możliwych, nawet nieuprawnionych, zastrzeżeń co do obiektywnego,
bezstronnego rozpoznania sprawy, ale ocena celowości przekazania sprawy
powinna uwzględniać realia i specyfikę każdej sprawy, a więc przede wszystkim
istnienie związku (podmiotowego oraz przedmiotowego, tj. odnoszonego do czynów
co do których postępowanie ma się toczyć) pomiędzy prowadzonym
postępowaniem karnym a właściwym sądem oraz, co ma kluczowe znaczenie w
niniejszej sprawie, zakres orzekania tego sądu w konkretnej sprawie (zob.
postanowienie SN z dnia 8 maja 2013 r., sygn.. akt V KO 29/13, Lex 1214498).
3
Podnoszony fakt, że w ramach wykonywanych czynności zawodowych
niejednokrotnie dochodzi do kontaktów służbowych, zawodowych pomiędzy
sędziami Sądu Rejonowego w J. nie oznacza, iż można w sposób racjonalny
twierdzić, że mogą istnieć podejrzenia co do nieobiektywnego rozpoznania sprawy.
W sytuacji zacieśnienia kontaktów służbowych i wytworzenia relacji, które
przekroczyły te ramy i stały się kontaktami innego rodzaju (np. przyjaźni,
koleżeństwa) istnieją stosowne regulacje procesowe mogące usunąć wątpliwości
co do bezstronnego rozpoznania sprawy, których z całą pewnością nie
zastosowano w przedmiotowej sprawie.
W tym stanie rzeczy zupełnie pozbawiona podstaw, o których mowa w art. 37
k.p.k., jest inicjatywa wyrażona przez Sąd Rejonowy w postanowieniu z dnia 18
lipca 2013 r.
Mając na uwadze powyższe orzeczono jak w części dyspozytywnej
postanowienia.