Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 6 marca 2013r.

Sąd Okręgowy we Wrocławiu Wydział IV Karny Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący SSO Jerzy Menzel

Sędziowie SSO Joanna Żelazny

SSR del do SO Izabela Krupa (spr.)

Protokolant Jowita Sierańska

przy udziale C. T. Prokuratora Prokuratury Okręgowej

po rozpoznaniu w dniu 6 marca 2013r.

sprawy W. S.

oskarżonego z art. 190 § 1 kk w zw. z art. 64 § 1 kk i z art. 124 § 1 kw

na skutek apelacji wniesionej przez oskarżonego

od wyroku Sądu Rejonowego dla Wrocławia – Fabrycznej

z dnia 2 października 2012 r. sygn. akt XII K 565/12

uchyla zaskarżony wyrok i sprawę przekazuje Sądowi Rejonowemu dla Wrocławia – Fabrycznej do ponownego rozpoznania.

Sygn. akt IV Ka 1424/12

UZASADNIENIE

W. S. został oskarżony o to, że:

1.  w dniu 02 maja 2012 roku we W. groził P. C. pozbawieniem życia i zdrowia, przy czym groźby te wzbudziły u pokrzywdzonej uzasadnioną obawę, że zostaną spełnione, przy czym czynu tego dopuścił się w warunkach powrotu do przestępstwa, będąc uprzednio skazanym wyrokiem Sądu Rejonowego dla Wrocławia Fabrycznej XII Wydział Karny sygn. akt XII K 59/09 na podstawie, którego wymierzono mu karę łączną w wymiarze 3 (trzech) lat i 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności zaliczając na poczet kary okres jego zatrzymania od dnia 26 marca 2004 roku do dnia 28 marca 2004 r., od dnia 01 marca 2005 r. do dnia 2 marca 2005 r. oraz okresy kary dotychczas odbyte od dnia 02 września 2006 roku do dnia 20 września 2006 r., od dnia 05 października 2006 r. do dnia 15 marca 2008 r., od dnia 16 października 2008 r. do dnia 14 października 2010 r. tj. o czyn z art. 190 § 1 k.k. w zw. z art. 64§ 1 k.k.,

2.  w tym samym miejscu i czasie działając z góry powziętym zamiarem dokonał uszkodzenia okna od kuchni, poprzez uderzenie pięścią w jego górne skrzydło uchylone do wewnątrz mieszkania w wyniku, czego doszło do zerwania części karnisza wraz z firaną oraz rolety okiennej, czym spowodował straty w wysokości 295 złotych, na szkodę P. C., przy czym czynu tego dopuścił się w warunkach powrotu do przestępstwa będąc uprzednio skazanym na karę pozbawienia wolności opisaną w punkcie 1 tj. o czyn z art. 288§ 1 k.k. w zw. z art. 64§ 1 k.k.

Sąd Rejonowy dla Wrocławia - Fabrycznej wyrokiem z dnia 2 października 2012 r. w sprawie o sygn. akt XII K 565/12:

I.  uznał oskarżonego W. S. za winnego tego, że w dniu 2 maja 2012 r. we W. groził P. C. pozbawieniem życia i zdrowia, przy czym groźby te wzbudziły w pokrzywdzonej uzasadnioną obawę, że będą spełnione, przy czym czynu tego dopuścił się w warunkach powrotu do przestępstwa będąc uprzednio skazanym wyrokiem Sądu Rejonowego dla Wrocławia Fabrycznej z dnia 30 stycznia 2008 r. w sprawie o sygn. akt XII K 513/05 za czyn z art. 190§ 1 kk na karę 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności, który to wyrok został następnie objęty mocą wyroku łącznego Sądu Rejonowego dla Wrocławia Fabrycznej z dnia 25 maja 2009 r., w sprawie o sygn. akt XII K 59/09, którym wymierzono karę łączną 3 (trzech) lat i 6 (sześciu) miesięcy pozbawienia wolności, którą odbywał w okresie od dnia 26 marca 2004 roku do dnia 28 marca 2004 roku, od dnia 01 marca 2005 roku do dnia 02 marca 2005 roku, od dnia 02 września 2006 roku do dnia 20 września 2006 roku, od dnia 05 października 2006 roku do dnia 15 marca 2008 roku, od dnia 16 października 2008 roku do dnia 14 października 2010 roku, tj. za winnego popełnienia przestępstwa z art. 190 § 1 k.k. w zw. z art. 64§ 1 k.k. i za to na podstawie art. 190 § 1 k.k. wymierzył mu karę 8 miesięcy pozbawienia wolności,

II.  uznał oskarżonego W. S. za winnego tego, że w dniu 2 maja 2012 r. we W. dokonał uszkodzenia okna od kuchni w ten sposób, że uderzając pięścią w jego górne skrzydło uchylone do wewnątrz mieszkania spowodował zerwanie mechanizmu mocującego górną część okna, zerwanie części karnisza wraz z firaną oraz rolety okiennej, czym spowodował straty w wysokości 130 złotych na szkodę P. C. tj. za winnego popełnienia wykroczenia z art. 124 § 1 k.w. i za to na podstawie art. 124§ 1 k.w. wymierzył mu karę 20 dni aresztu,

III.  na podstawie art. 63§ 1 kk zaliczył oskarżonemu na poczet wymierzonej mu kary pozbawienia wolności okres zatrzymania w dniu 2 maja 2012 r. i w dniu 3 maja 2012 r.,

IV.  zwolnił oskarżonego od ponoszenia kosztów sądowych, w tym od opłaty, obciążając nimi Skarb Państwa.

Apelację od powyższego wyroku wywiódł oskarżony W. S..

Oskarżony zarzucił, że nie jest prawdą, iż straszył pozbawieniem życia i spaleniem mieszkania P. C.. Prawdą jest, że jej ubliżał. Podał również, że P. C. spożywała alkohol ze Z. S. i jak zapukał do jej drzwi to ona pierwsza zaczęła go wyzywać, co spowodowało, że nie pozostał jej dłużny. Podał, że świadkiem zdarzenia był Z. S., który nie został przesłuchany. Nadto oskarżony podniósł, że została przesłuchana tylko policjantka J. S., podczas gdy nie mogła być sama na interwencji.

Wobec powyższego oskarżony wniósł o przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi pierwszej instancji bądź uniewinnienie go od zarzuconych mu czynów.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja oskarżonego W. S. zasługiwała na uwzględnienie, choć z innych zasadniczo względów niż zostały w niej wskazane. Skarżący zasadnie wskazał na brak przeprowadzenia przez Sąd I instancji dowodów mogących mieć istotne znaczenie dla treści rozstrzygnięcia, a to przesłuchania świadka – funkcjonariusza Policji będącego na interwencji w dniu 2 maja 2012 r. wraz z J. S. oraz mężczyzny, który był w mieszkaniu razem z pokrzywdzoną.

Niezależnie od powyższego Sąd Okręgowy z urzędu stwierdza, że Sąd Rejonowy oparł się wyłącznie na zeznaniach świadka J. S. złożonych w postępowaniu przygotowawczym, odczytując te zeznania na podstawie art. 392 § 1 k.p.k. Sąd I instancji dopuścił się również dalszych uchybień, które mogły mieć bezpośredni wpływ na treść wyroku, a to nie ujawnił na rozprawie wyroku Sądu Rejonowego dla Wrocławia Fabrycznej z dnia 30 stycznia 2008r., w sprawie o sygn. akt XII K 513/05, nie zweryfikował w sposób należyty stanu nietrzeźwości oskarżonego oraz nie przesłuchał jego matki.

Z powyższych względów Sąd Odwoławczy zaskarżony wyrok uchylił i sprawę przekazał Sądowi Rejonowemu do ponownego rozpoznania.

Podstawowym zadaniem Sądu jest przeprowadzenie na rozprawie głównej postępowania dowodowego, w tym przeprowadzenia z urzędu wszelkich dowodów potrzebnych do ustalenia okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia o winie oskarżonego, kwalifikacji prawnej zarzuconych czynów i kwestii ewentualnego wymiaru kary.

W rozpoznawanej sprawie Sąd Odwoławczy dostrzegł istotne błędy postępowania dowodowego przeprowadzonego przez Sąd Rejonowy.

Sąd I instancji zmodyfikował opis czynu zarzuconego oskarżonemu w pkt 1 aktu oskarżenia, podając prawidłowo wyrok Sądu Rejonowego dla Wrocławia Fabrycznej z dnia 30 stycznia 2008r., w sprawie o sygn. akt XII K 513/05, którym został skazany W. S., stanowiący podstawę do uznania, że popełnił on przestępstwo w warunkach recydywy z art. 64§ 1 kk. Sąd Rejonowy oparł się ustalając stan faktyczny na wskazanym wyroku, nie ujawniając go na rozprawie. Sąd pierwszej instancji na podstawie art. 394§ 1 i 2 kpk uznał, bowiem za ujawnione bez odczytywania dowody wymienione w pkt II aktu oskarżenia do ujawnienia na rozprawie, wśród, których oskarżyciel publiczny nie wymienił wyżej wskazanego wyroku. Sąd Rejonowy zobligowany był do ujawnienia na rozprawie przedmiotowego wyroku.

Wskazać także należy, że Sąd pierwszej instancji w ustaleniach stanu faktycznego podał, iż W. S. będąc pod wpływem alkoholu zaczął dobijać się w dniu 2 maja 2012r. w późnych godzinach wieczornych do drzwi mieszkania P. C.. Zauważyć jednak należy, iż w aktach sprawy brak jest wyniku badania krwi oskarżonego na zawartość alkoholu czy protokołu użycia urządzenia kontrolno pomiarowego do ilościowego oznaczenia alkoholu w wydychanym powietrzu a z pewnością takie badanie przeprowadzono, gdyż jak wynika z notatki urzędowej oraz zeznań świadka J. S. oskarżony został przewieziony na Izbę Wytrzeźwień. Poziom zawartości alkoholu w organizmie oskarżonego w czasie popełnienia zarzuconych czynów zdaniem Sądu Odwoławczego ma niewątpliwie znaczenie dla rozpoznania niniejszej sprawy. Okoliczność pozostawania w chwili zdarzenia pod wpływem alkoholu może w znacznym stopniu wpływać na wiarygodność wyjaśnień oskarżonego. Może on, bowiem pewnych okoliczności zdarzenia nie pamiętać i również z tego względu przedstawiony przez niego przebieg zdarzeń jest zniekształcony.

Odnosząc się w dalszym ciągu do postępowania dowodowego, wskazać należy, że Sąd Rejonowy ustalając stan faktyczny w sprawie oparł się w głównej mierze na zeznaniach pokrzywdzonej P. C.. Relacja przedstawiona przez pokrzywdzoną, opisująca zachowanie oskarżonego, znalazła w pełni odzwierciedlenie w ustaleniach stanu faktycznego w sprawie. Podkreślić jednak należy, iż zeznania świadka, który występuje w sprawie w charakterze pokrzywdzonego, mogącego subiektywnie i emocjonalnie relacjonować przebieg wydarzeń, należy poddać ostrożnej i bardzo wnikliwej ocenie. Z pewnością Sądowi nie wolno tracić z pola widzenia możliwości zeznawania nieobiektywnego. Zeznania pokrzywdzonego winny być, zatem szczególnie głęboko analizowane, zarówno pod kątem ich spójności, logiczności, jak również w odniesieniu do innych dowodów zgromadzonych w sprawie, tak, aby ich treść była możliwie szeroko potwierdzona przez dowody obiektywne i bezpośrednie. Tylko w taki sposób oceniane zeznania pokrzywdzonego mogą stać się podstawą ustaleń faktycznych w sprawie. W rozpoznawanej sprawie Sąd Rejonowy opierając się w głównej mierze na zeznaniach pokrzywdzonej nie wyjaśnił rozbieżności, jakie w nich wystąpiły. Mianowicie z zeznań P. C. złożonych w postępowaniu przygotowawczym wynika, że jej córka nie była świadkiem kierowanych do niej przez W. S. gróźb, bowiem przebywała w pokoju, w innej części mieszkania i nic nie słyszała. Zeznając przez Sądem P. C. podała, że w pokoju była córka, którą W. S. obudził i wystraszył. Zeznała, że dziecko krzyczało do okna „babciu zabierz ojca, bo rozwala mi dom”. Sąd Rejonowy oceniając zeznania pokrzywdzonej podał, że są one jasne, logiczne, szczegółowe oraz konsekwentne nie dostrzegając wskazanych wyżej rozbieżności oraz nie odnosząc się do nich w treści pisemnego uzasadnienia wyroku. Podkreślić należy, iż Sąd Okręgowy nie sugeruje sposobu oceny dowodów, ale wskazuje na spoczywający na Sądzie I instancji obowiązek wnikliwego uzasadnienia takiej a nie innej oceny konkretnych dowodów. Tylko, bowiem taki sposób sporządzenia uzasadnienia wyroku pozostawał będzie w zgodzie z art. 424§1 pkt 1 kpk.

Wskazać także należy, że pokrzywdzona zeznała, iż matka oskarżonego „zbiegła na dół, żeby zabrać oskarżonego, zdążyła go przeciągnąć przez ulicę, mówiła, żeby nie robił jej wstydu”(k.73), która to kwestia również nie została wyjaśniona przez Sąd Rejonowy. W ocenie Sądu Odwoławczego, w świetle wyjaśnień złożonych przez oskarżonego, należało przesłuchać matkę oskarżonego w charakterze świadka.

Ponadto słusznie zwrócił uwagę apelujący, że podczas interwencji funkcjonariusz policji J. S. „nie mogła być sama”. Istotnie z notatki urzędowej znajdującej się w aktach sprawy (k. 1) wynika, że podczas interwencji w dniu 2 maja 2012 r. przy ul. (...) obecny był również policjant M. P.. Sąd Rejonowy nie przesłuchał wskazanego świadka, a jego zeznania mogą mieć istotne znaczenie, bowiem może on potwierdzić lub zaprzeczyć istotnym okolicznościom sprawy zwłaszcza, że bezpośrednie przeprowadzenie dowodu z zeznań funkcjonariuszki J. S. nie było możliwe, gdyż z akt sprawy wynika (k. 52), że świadek J. S. usprawiedliwiając nieobecność na rozprawie wyznaczonej na dzień 21.08.2012 r. podała, że nie stawi się z powodu przebywania na zwolnieniu lekarskim (ciąża). Sąd Rejonowy na rozprawie w dniu 25 września 2012 r. odczytał jej zeznania złożone w postępowaniu przygotowawczym w trybie art. 392 § 1 k.p.k.

Nadto z wyjaśnień oskarżonego wynika, że w krytycznym w dniu widział przez okno, iż w mieszkaniu oprócz P. C. jest ktoś jeszcze, ale nie była to kobieta. Kwestia ta nie została wyjaśniona przez Sąd Rejonowy. W apelacji oskarżony podał, że widział jak P. C. spożywa alkohol ze Z. S.. W związku z uchyleniem zaskarżonego wyroku obowiązkiem Sądu I instancji powinno być podjęcie czynności zmierzających do przesłuchania Z. S. na rozprawie.

Mając na uwadze wskazane wyżej okoliczności Sąd Okręgowy zaskarżony wyrok uchylił i sprawę przekazał Sądowi Rejonowemu do ponownego rozpoznania.

Przy ponownym rozpoznaniu sprawy, Sąd Rejonowy uwzględniając uwagi zawarte w niniejszym uzasadnieniu winien powtórzyć postępowanie dowodowe w zakresie niezbędnym do ustalenia istotnych dla sprawy okoliczności i jej rozstrzygnięcia. W szczególności koniecznym jest ujawnienie wyroku Sądu Rejonowego dla Wrocławia Fabrycznej z dnia 30 stycznia 2008r. w sprawie o sygn. akt XII K 513/05, przesłuchanie świadków M. P. (funkcjonariusza policji), świadka Z. S., matki oskarżonego oraz w razie ustalenia, że jest to możliwe świadka J. S.. Niezbędne jest również ustalenie stanu nietrzeźwości oskarżonego oraz odniesienie się do rozbieżności w zeznaniach pokrzywdzonej. Przy prowadzeniu tych czynności Sąd winien mieć na uwadze potrzebę wyjaśnienia wszystkich okoliczności sprawy, w tym kwestii powołanych wyżej. Następnie Sąd Rejonowy winien poddać gruntownej analizie cały materiał dowodowy ujawniony w toku rozprawy głównej, a ustalony stan faktyczny poddać stosownej ocenie prawnej, w zależności od wyników przeprowadzonego postępowania. Po ponownym rozpoznaniu sprawy Sąd Rejonowy wyda prawidłowy wyrok, który uzasadni w sposób zgodny z wymogami art. 424 kpk.

Wskazać należy, iż dostrzeżone przez Sąd Okręgowy błędy miały na tyle poważny charakter, że wpłynęły na całe rozstrzygnięcie Sądu Rejonowego i musiały skutkować uchyleniem zaskarżonego wyroku w całości.

Mając powyższe względy na uwadze Sąd Odwoławczy uchylił zaskarżony wyrok i przekazał sprawę Sądowi Rejonowemu dla Wrocławia - Fabrycznej do ponownego rozpoznania.