III KK 339/13
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Izby:
-
Jednostka obsługująca sprawę:
-
Forma orzeczenia:
-
Typ składu:
-
Skład sędziowski:
Powołane przepisy:
Informacje o źródle orzeczenia:
- Link do źródła orzeczenia
-
Data publikacji:17-03-2014
Dodatkowe informacje:
-
Sprawy przywołane w treści orzeczenia:II K 331/12 IV KK 408/08 IV KK 461/06 IV KK 85/11 V KK 238/08
Pełny tekst orzeczenia
Sygn. akt III KK 339/13
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 20 lutego 2014 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Tomasz Artymiuk (przewodniczący, sprawozdawca)
SSN Eugeniusz Wildowicz
SSN Przemysław Kalinowski
Protokolant Teresa Jarosławska
przy udziale prokuratora Prokuratury Generalnej Krzysztofa Parchimowicza,
w sprawie S. J.
oskarżonego z art. 292 § 1 kk
po rozpoznaniu w Izbie Karnej na rozprawie
w dniu 20 lutego 2014 r.,
kasacji, wniesionej przez Prokuratora Generalnego na niekorzyść oskarżonego,
od wyroku Sądu Rejonowego w S.
z dnia 4 marca 2013 r.,
uchyla zaskarżony wyrok i przekazuje sprawę Sądowi
Rejonowemu w S. do ponownego rozpoznania.
UZASADNIENIE
Prokurator Rejonowy w S. skierował do Sądu wniosek o warunkowe
umorzenie postępowania karnego wobec S. J. podejrzanego o to, że „w dniu
22.10.2012 r. w S. nabył od nieletniego K. M. telefon komórkowy LG Swift Black o
wartości 2.000 zł, gdzie na podstawie towarzyszących okoliczności – oferowana
2
cena – 100 zł mógł i powinien przypuszczać, że telefon ten został uzyskany za
pomocą czynu zabronionego” – tj. o przestępstwo z art. 292 § 1 k.k.
Wyrokiem z dnia 4 marca 2013 r., Sąd Rejonowy w S. „ustalając, że
oskarżony S. J. popełnił zarzucany mu czyn kwalifikowany z art. 292 § 1 k.k. i że
jego wina i stopień społecznej szkodliwości czynu nie są znaczne na mocy art. 66 §
1 i 2 k.k., art. 67 § 1 k.k. warunkowo umorzył postępowanie karne wobec niego na
okres próby wynoszący 2 (dwa) lata” (pkt I wyroku). Nadto, oddał oskarżonego w
okresie próby – na mocy art. 67 § 2 k.k. – pod dozór kuratora sądowego (pkt II
wyroku), zwalniając go od kosztów procesu, w tym od opłaty sądowej (pkt III
wyroku).
Orzeczenie powyższe nie zostało zaskarżone i uprawomocniło się w dniu 12
marca 2014 r. (k. 62).
Kasację od powołanego wyżej wyroku, na niekorzyść oskarżonego, wniósł w
dniu 3 września 2013 r. Prokurator Generalny. Zaskarżając wyrok w całości i
zarzucając „rażące i mające istotny wpływ na treść orzeczenia naruszenie
przepisów prawa materialnego – art. 66 § 1 k.k., polegające na warunkowym
umorzeniu postępowania karnego przeciwko S. J., pomimo niespełnienia określonej
w tym przepisie przesłanki uprzedniej niekaralności sprawcy za przestępstwo
umyślne, gdyż w dacie orzekania oskarżony był prawomocnie skazany za
popełnienia przestępstwa umyślnego, określonego w art. 280 § 1 k.k.”, wniósł o
uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy Sądowi Rejonowemu w S. do
ponownego rozpoznania.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje.
Art. 66 § 1 k.k. pozwala na warunkowe umorzenie postępowania, jeżeli
spełnione zostaną wszystkie, szczegółowo określone w tym przepisie przesłanki
związane z czynem oraz z osobą sprawcy, uzasadniające wobec niego pozytywną
prognozę kryminologiczną. Jedną z tych przesłanek, stanowiących warunek sine
qua non zastosowania instytucji warunkowego umorzenia postępowania, jest
uprzednia niekaralność sprawcy za przestępstwo umyślne.
W sprawie niniejszej ten warunek nie został spełniony, bowiem S. J. w dniu
wydania zaskarżonego kasacją wyroku warunkowo umarzającego wobec niego
postępowanie karne o czyn z art. 292 § 1 k.k. (4 marca 2013 r.) był już wcześniej
3
skazany wyrokiem Sądu Rejonowego w S. z dnia 13 sierpnia 2012 r., za
przestępstwo z art. 280 § 1 k.k. na karę 2 lat pozbawienia wolności z warunkowym
zawieszeniem wykonaniem wykonania tej kary na okres 5 lat tytułem próby, a
wyrok ten uprawomocnił się w dniu 21 sierpnia 2012 r. (k. 151 akt II K 331/12).
Wprawdzie orzekający w toku przedmiotowego postępowania Sąd Rejonowy
dysponował informacją z Krajowego Rejestru Karnego, że S. J. nie figuruje w
kartotece karnej (k. 41 akt II K …/13), zaś sam oskarżony nie ujawnił faktu swojej
uprzedniej karalności (protokół przesłuchania z dnia 28 grudnia 2012 r. – k. 43
verte tych akt), jednak okoliczność powyższa pozostaje bez znaczenia dla
możliwości zastosowania instytucji z art. 66 § 1 k.k., bowiem warunek
wcześniejszej niekaralności sprawcy za przestępstwo umyślne ma charakter
bezwzględny i należy „do stanu obiektywnego” (zob. wyroki Sądu Najwyższego: z
dnia 2 lutego 2007 r., IV KK 461/06, LEX nr 231929; z dnia 1 października 2008 r.,
V KK 238/08, LEX nr 457948; z dnia 8 kwietnia 2009 r., IV KK 408/08, LEX nr
495310; z dnia 14 czerwca 2011 r., IV KK 85/11).
W tym stanie rzeczy trafność podniesionego w kasacji Prokuratora
Generalnego zarzutu rażącego naruszenia prawa materialnego jest niewątpliwa, a
uchybienie to miało istotny wpływ na treść orzeczenia, ponieważ skutkowało
warunkowym umorzeniem postępowania karnego wobec S. J., pomimo braku ku
temu ustawowych przesłanek.
Implikowało to uchylenie poddanego kontroli kasacyjnej wyroku i
przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi pierwszej instancji, który
przeprowadzi dalsze postępowania – jeżeli nie zaistnieją inne okoliczności –
stosownie do regulacji określonej w art. 341 § 2 k.p.k.
WYROK
W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
Dnia 20 lutego 2014 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Tomasz Artymiuk (przewodniczący, sprawozdawca)
SSN Eugeniusz Wildowicz
SSN Przemysław Kalinowski
Protokolant Teresa Jarosławska
przy udziale prokuratora Prokuratury Generalnej Krzysztofa Parchimowicza,
w sprawie S. J.
oskarżonego z art. 292 § 1 kk
po rozpoznaniu w Izbie Karnej na rozprawie
w dniu 20 lutego 2014 r.,
kasacji, wniesionej przez Prokuratora Generalnego na niekorzyść oskarżonego,
od wyroku Sądu Rejonowego w S.
z dnia 4 marca 2013 r.,
uchyla zaskarżony wyrok i przekazuje sprawę Sądowi
Rejonowemu w S. do ponownego rozpoznania.
UZASADNIENIE
Prokurator Rejonowy w S. skierował do Sądu wniosek o warunkowe
umorzenie postępowania karnego wobec S. J. podejrzanego o to, że „w dniu
22.10.2012 r. w S. nabył od nieletniego K. M. telefon komórkowy LG Swift Black o
wartości 2.000 zł, gdzie na podstawie towarzyszących okoliczności – oferowana
2
cena – 100 zł mógł i powinien przypuszczać, że telefon ten został uzyskany za
pomocą czynu zabronionego” – tj. o przestępstwo z art. 292 § 1 k.k.
Wyrokiem z dnia 4 marca 2013 r., Sąd Rejonowy w S. „ustalając, że
oskarżony S. J. popełnił zarzucany mu czyn kwalifikowany z art. 292 § 1 k.k. i że
jego wina i stopień społecznej szkodliwości czynu nie są znaczne na mocy art. 66 §
1 i 2 k.k., art. 67 § 1 k.k. warunkowo umorzył postępowanie karne wobec niego na
okres próby wynoszący 2 (dwa) lata” (pkt I wyroku). Nadto, oddał oskarżonego w
okresie próby – na mocy art. 67 § 2 k.k. – pod dozór kuratora sądowego (pkt II
wyroku), zwalniając go od kosztów procesu, w tym od opłaty sądowej (pkt III
wyroku).
Orzeczenie powyższe nie zostało zaskarżone i uprawomocniło się w dniu 12
marca 2014 r. (k. 62).
Kasację od powołanego wyżej wyroku, na niekorzyść oskarżonego, wniósł w
dniu 3 września 2013 r. Prokurator Generalny. Zaskarżając wyrok w całości i
zarzucając „rażące i mające istotny wpływ na treść orzeczenia naruszenie
przepisów prawa materialnego – art. 66 § 1 k.k., polegające na warunkowym
umorzeniu postępowania karnego przeciwko S. J., pomimo niespełnienia określonej
w tym przepisie przesłanki uprzedniej niekaralności sprawcy za przestępstwo
umyślne, gdyż w dacie orzekania oskarżony był prawomocnie skazany za
popełnienia przestępstwa umyślnego, określonego w art. 280 § 1 k.k.”, wniósł o
uchylenie zaskarżonego wyroku i przekazanie sprawy Sądowi Rejonowemu w S. do
ponownego rozpoznania.
Sąd Najwyższy zważył, co następuje.
Art. 66 § 1 k.k. pozwala na warunkowe umorzenie postępowania, jeżeli
spełnione zostaną wszystkie, szczegółowo określone w tym przepisie przesłanki
związane z czynem oraz z osobą sprawcy, uzasadniające wobec niego pozytywną
prognozę kryminologiczną. Jedną z tych przesłanek, stanowiących warunek sine
qua non zastosowania instytucji warunkowego umorzenia postępowania, jest
uprzednia niekaralność sprawcy za przestępstwo umyślne.
W sprawie niniejszej ten warunek nie został spełniony, bowiem S. J. w dniu
wydania zaskarżonego kasacją wyroku warunkowo umarzającego wobec niego
postępowanie karne o czyn z art. 292 § 1 k.k. (4 marca 2013 r.) był już wcześniej
3
skazany wyrokiem Sądu Rejonowego w S. z dnia 13 sierpnia 2012 r., za
przestępstwo z art. 280 § 1 k.k. na karę 2 lat pozbawienia wolności z warunkowym
zawieszeniem wykonaniem wykonania tej kary na okres 5 lat tytułem próby, a
wyrok ten uprawomocnił się w dniu 21 sierpnia 2012 r. (k. 151 akt II K 331/12).
Wprawdzie orzekający w toku przedmiotowego postępowania Sąd Rejonowy
dysponował informacją z Krajowego Rejestru Karnego, że S. J. nie figuruje w
kartotece karnej (k. 41 akt II K …/13), zaś sam oskarżony nie ujawnił faktu swojej
uprzedniej karalności (protokół przesłuchania z dnia 28 grudnia 2012 r. – k. 43
verte tych akt), jednak okoliczność powyższa pozostaje bez znaczenia dla
możliwości zastosowania instytucji z art. 66 § 1 k.k., bowiem warunek
wcześniejszej niekaralności sprawcy za przestępstwo umyślne ma charakter
bezwzględny i należy „do stanu obiektywnego” (zob. wyroki Sądu Najwyższego: z
dnia 2 lutego 2007 r., IV KK 461/06, LEX nr 231929; z dnia 1 października 2008 r.,
V KK 238/08, LEX nr 457948; z dnia 8 kwietnia 2009 r., IV KK 408/08, LEX nr
495310; z dnia 14 czerwca 2011 r., IV KK 85/11).
W tym stanie rzeczy trafność podniesionego w kasacji Prokuratora
Generalnego zarzutu rażącego naruszenia prawa materialnego jest niewątpliwa, a
uchybienie to miało istotny wpływ na treść orzeczenia, ponieważ skutkowało
warunkowym umorzeniem postępowania karnego wobec S. J., pomimo braku ku
temu ustawowych przesłanek.
Implikowało to uchylenie poddanego kontroli kasacyjnej wyroku i
przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi pierwszej instancji, który
przeprowadzi dalsze postępowania – jeżeli nie zaistnieją inne okoliczności –
stosownie do regulacji określonej w art. 341 § 2 k.p.k.