Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt IV KK 125/14
POSTANOWIENIE
Dnia 13 maja 2014 r.
Sąd Najwyższy w składzie:
SSN Kazimierz Klugiewicz
na posiedzeniu w trybie art. 535 § 3 k.p.k.,
po rozpoznaniu w Izbie Karnej w dniu 13 maja 2014 r.,
sprawy A. T.,
skazanego z art. 13 § 1 k.k. w zw. z art. 280 § 1 k.k. i in.,
z powodu kasacji wniesionej przez obrońcę skazanego,
od wyroku Sądu Okręgowego w G.,
z dnia 11 października 2013 r.,
utrzymującego w mocy wyrok Sądu Rejonowego w G.,
z dnia 2 kwietnia 2013 r.,
p o s t a n o w i ł:
1. oddalić kasację, jako oczywiście bezzasadną;
2. zasądzić od Skarbu Państwa na rzecz adw. K. I. –
Kancelaria Adwokacka w G. – kwotę 442,80 zł (czterysta
czterdzieści dwa złote i osiemdziesiąt groszy) – w tym 23 %
podatku VAT – tytułem kosztów nieopłaconej pomocy prawnej
udzielonej skazanemu z urzędu w postępowaniu kasacyjnym;
3. zwolnić skazanego od kosztów sądowych postępowania
kasacyjnego i poniesionymi w jego toku wydatkami obciążyć
Skarb Państwa.
UZASADNIENIE
Wyrokiem Sądu Rejonowego w G. z dnia 2 kwietnia 2013 roku, sygn. akt …
2465/10, A. T. został uznany za winnego popełnienia przestępstwa z art. 13 § 1 k.k.
w zw. z art. 280 § 1 k.k. w zw. z art. 64 § 1 k.k., ciągu dwóch przestępstw
2
zakwalifikowanych z art. 59 ust. 1 ustawy z dnia 29 lipca 2005 roku o
przeciwdziałaniu narkomanii w zw. z art. 64 § 1 k.k., przestępstwa z art. 59 ust. 1
ustawy z dnia 29 lipca 2005 roku o przeciwdziałaniu narkomanii w zw. z art. 64 § 1
k.k., przestępstwa z art. 62 ust. 1 ustawy z dnia 29 lipca 2005 roku o
przeciwdziałaniu narkomanii, a także przestępstwa z art. 13 § 1 k.k. w zw. z art. 279
§ 1 k.k. w zw. z art. 64 § 2 k.k., za które wymierzono mu karę łączną 4 lat i 6
miesięcy pozbawienia wolności.
Sąd Okręgowy w G., po rozpoznaniu apelacji obrońcy oskarżonego A. T.,
wyrokiem z dnia 11 października 2013 roku, sygn. akt … 620/13, utrzymał w mocy
zaskarżony wyrok, uznając apelację za oczywiście bezzasadną.
Kasację od prawomocnego wyroku Sądu Okręgowego w G. z dnia 11
października 2013 roku wniósł obrońca skazanego A. T., zarzucając obrazę
przepisów postępowania tj. art. 457 § 3 k.p.k. w zw. z art. 424 § 1 pkt 1 k.p.k. w zw.
z art. 458 k.p.k. polegające na lakonicznym odniesieniu się do podniesionych w
apelacji zarzutów błędu w ustaleniach faktycznych oraz obrazy przepisów
postępowania tj. art. 4, 5, 7 k.p.k. i art. 410 oraz art. 424 k.p.k. W skardze
kasacyjnej podniesiono także zarzut wykroczenia „przez sądy obu instancji poza
granice swobodnej oceny dowodów poprzez przyjęcie sprawstwa oskarżonego na
podstawie zeznań pokrzywdzonego M. K. oraz świadków D. K., P. K., Ł. K. i G. K.
pozostających z pokrzywdzonym w bliskich relacjach oraz naruszenie zasady in
dubio pro reo, co w sposób oczywisty uniemożliwia skarżącemu rzeczową polemikę
z zaskarżonym orzeczeniem w tym względzie”.
W konkluzji obrońca skazanego wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku i
uniewinnienie oskarżonego od zarzucanych mu czynów, ewentualnie o uchylenie
zaskarżonego wyroku Sądu Okręgowego w G., jak również wyroku Sądu
Rejonowego w G. i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi I
instancji.
Prokurator Prokuratury Okręgowej w G. w odpowiedzi na kasację obrońcy
skazanego A. T. wniósł o jej oddalenie, jako oczywiście bezzasadnej.
Sąd Najwyższy rozważył, co następuje.
Kasacja obrońcy skazanego A. T. jest bezzasadna i to w stopniu oczywistym,
uzasadniającym jej oddalenie w trybie art. 535 § 3 k.p.k.
3
Na wstępie przypomnieć należy, że kasacja jest nadzwyczajnym środkiem
zaskarżenia skierowanym przeciwko orzeczeniu wydanemu przez sąd odwoławczy
na skutek rozpoznania środka odwoławczego. Celem postępowania kasacyjnego
jest bowiem wyeliminowanie z obrotu prawnego orzeczeń dotkniętych poważnymi
wadami w postaci bezwzględnych przyczyn odwoławczych lub innych naruszeń
prawa, ale o charakterze rażącym, a jednocześnie takich, które mogły mieć istotny
wpływ na treść orzeczenia. Możliwość wniesienia skutecznej kasacji jest zatem
istotnie ograniczona. Postępowanie kasacyjne nie jest z pewnością postępowaniem,
które ponawiać ma kontrolę odwoławczą. W toku tego postępowania z założenia
nie dokonuje się zatem kontroli poprawności oceny poszczególnych dowodów, nie
weryfikuje zasadności ustaleń faktycznych i nie bada współmierności orzeczonej
kary.
To ogólne przypomnienie zasad i granic postępowania kasacyjnego stało się
niezbędne wobec zarzutów podniesionych w wywiedzionej przez obrońcę
skazanego A. T. kasacji i treści jej uzasadnienia, w których nie tylko częściowo
powielono zarzuty zawarte w apelacji, ale także w znacznej części skoncentrowano
się na polemice z poczynionymi w sprawie ustaleniami faktycznymi. Wydaje się
wręcz, że skarżący chciałby spowodować ponowną weryfikację poprawności
zapadłych w sądach obydwu instancji orzeczeń poprzez ponowienie kontroli
apelacyjnej, a przecież nie ulega wątpliwości – o czym była mowa powyżej – że nie
temu kasacja służy i nie takie są jej cele.
Przechodząc do zagadnień bardziej szczegółowych wskazać należy, że Sąd
Okręgowy przedstawił w uzasadnieniu swojego orzeczenia okoliczności, które
uzasadniają trafność zapadłego przed Sądem I instancji wyroku, nie czyniąc przy
tym żadnych nowych ustaleń faktycznych. Przesądza to o bezzasadności zarzutu
naruszenia art. 7 k.p.k. (w kasacji sformułowanego jako „wykroczenie przez sądy
obu instancji poza granice swobodnej oceny dowodów”), który może być
bezpośrednio stawiany wyrokowi sądu odwoławczego tylko wtedy, gdy sąd ten
dokonał samodzielnie oceny zebranego w sprawie materiału dowodowego,
odmiennie aniżeli uczynił to sąd I instancji albo też przeprowadził nowe dowody w
postępowaniu odwoławczym, których następnie dokonał oceny wbrew zasadom
określonym w art. 7 k.p.k., co w realiach niniejszej sprawy nie miało miejsca.
4
Formułując z kolei zarzut naruszenia zasady in dubio pro reo, skarżący
ponownie zmierza do zdyskredytowania zeznań pokrzywdzonego M. K. oraz
świadków D. K., P. K., Ł. K. i G. K. W tym stanie rzeczy zauważyć trzeba, że
zeznania wymienionych osób zostały wnikliwie i drobiazgowo ocenione przez Sąd I
instancji, a w pisemnych motywach wyroku wyczerpująco podano, z jakich przyczyn
i w jakim zakresie uznano je za wiarygodne (k. 424v–425). Tego rodzaju zarzut
budzi zdziwienie o tyle, że zeznania P. K. miały przecież uwiarygodnić wersję
prezentowaną przez A. T., który twierdził, że chodziło mu tylko o zwrot
wierzytelności, a Sąd a quo nie oparł ustaleń faktycznych na zeznaniach tego
świadka. Kwestia wiarygodności zeznań wymienionych wyżej świadków nie uszła
także uwadze Sądu ad quem, który odniósł się nawet do podnoszonej w apelacji
znajomości przesłuchanych osób z pokrzywdzonym M. K. (k. 477–478). Skarżący
nie wykazał natomiast, że orzekające w sprawie sądy powinny powziąć
uzasadnione wątpliwości, których po wyczerpaniu całego postępowania
dowodowego nie udało się usunąć, a które zostałyby rozstrzygnięte na niekorzyść
skazanego. To zaś, że obrońca kwestionuje poczynione w sprawie ustalenia
faktyczne nie oznacza zaistnienia przesłanek, o jakich mowa w art. 5 § 2 k.p.k.
Jedynym w zasadzie ściśle kasacyjnym zarzutem skierowanym wobec
orzeczenia Sądu drugiej instancji jest zarzut obrazy art. 457 § 3 k.p.k., chociaż
przywołanie obok przepisu art. 457 § 3 k.p.k. również art. 424 § 1 pkt 1 k.p.k. nie
jest zasadne, skoro ten ostatni przepis odnosi się do uzasadnienia wyroku Sądu
pierwszej instancji i odpowiednie zastosowanie znajduje on w odniesieniu do
uzasadnienia wyroku Sądu drugiej instancji jedynie wtedy, gdy Sąd ten zmienia
zaskarżone orzeczenie i dokonuje własnej oceny zebranych w sprawie dowodów i
własnych ustaleń faktycznych, odmiennych od tych, które poczynił Sąd pierwszej
instancji. Z taką natomiast sytuacją nie mamy do czynienia w przedmiotowej
sprawie i dlatego też zarzut obrazy przez Sąd Okręgowy w G. również art. 424 § 1
pkt 1 k.p.k. nie jest trafny. Odnosząc się natomiast do zarzutu obrazy art. 457 § 3
k.p.k. wskazać należy, że rozpoznanie zarzutów apelacyjnych przez Sąd
odwoławczy było pełne i wyczerpujące, a tym samym odpowiadało wymaganiom
sformułowanym w art. 457 § 3 k.p.k., ale również i art. 433 § 2 k.p.k., którego
obrazy Sądowi odwoławczemu skarżący nie zarzucił. Poza sferą rozważań Sądu
5
Okręgowego w G. nie pozostały zarzuty wskazywane przez obrońcę skazanego w
apelacji, w tym zarówno błędu w ustaleniach faktycznych, jak i obrazy przepisów
postępowania. Powtórzenie w tym zakresie w zdecydowanej części zarzutów
apelacji uprawnia Sąd Najwyższy do odesłania skarżącego do uzasadnienia
wyroku Sądu odwoławczego, aby uniknąć zbędnych powtórzeń. Nie sposób
jednocześnie nie zauważyć w tym miejscu, że w apelacji nie postawiono zarzutu
naruszenia przez Sąd I instancji przepisu art. 424 § 1 pkt 1 k.p.k. Nie jest tym
samym wiadome, z jakich powodów obrońca zarzuca obecnie Sądowi
odwoławczemu lakoniczne odniesienie się do tego rodzaju zarzutu.
Reasumując stwierdzić należy, że Sąd Okręgowy przeprowadził kontrolę
instancyjną zaskarżonego apelacją orzeczenia w sposób wszechstronny i wnikliwy,
a uzasadnienie orzeczenia tego Sądu zawiera powody jego rozstrzygnięcia oraz
argumentację wyjaśniającą w sposób logiczny i rzeczowy, dlaczego nie podzielono
zarzutów i wniosków zawartych w apelacji obrońcy. Analiza natomiast
przedmiotowej kasacji prowadzi do wniosku, że podniesienie w niej zarzutów
obrazy wskazanych wyżej przepisów miało jedynie na celu zainicjowanie
postępowania kasacyjnego i obejście podstaw kasacji z art. 523 § 1 k.p.k.
Nie sposób również nie zauważyć, że obrońca we wniesionej uprzednio
apelacji zaskarżył w całości orzeczenie Sądu I instancji jedynie w zakresie
skazania A. T. za przestępstwo z art. 13 § 1 kk w zw. z art. 280 § 1 kk w zw. z art.
64 § 1 kk, natomiast w odniesieniu do pozostałych przestępstw podniósł wyłącznie
zarzut rażącej niewspółmierności wymierzonych za nie kar.
W tym stanie rzeczy, Sąd Najwyższy uznał zarzuty skarżącego za
bezzasadne w stopniu oczywistym i w konsekwencji orzekł, jak w części
dyspozytywnej postanowienia.
O wynagrodzeniu obrońcy z urzędu Sąd Najwyższy orzekł zgodnie z § 14 ust.
3 pkt 1 oraz § 2 ust. 3 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września
2002 roku w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb
Państwa kosztów nieopłaconej pomocy sprawnej udzielonej z urzędu (tekst jedn.:
Dz.U. z 2013 r., poz. 461).
O kosztach sądowych postępowania kasacyjnego Sąd Najwyższy orzekł na
podstawie art. 624 § 1 k.p.k., zwalniając A. T. od obowiązku ich ponoszenia.
6