U 14/97
-
Data orzeczenia:
-
Organ orzekający:
-
Skład sędziowski:
Powołane przepisy:
Pełny tekst orzeczenia
48
POSTANOWIENIE
z dnia 15 października 1997 r.
Sygn. akt U. 14/97
Trybunał Konstytucyjny w składzie:
Andrzej Zoll – przewodniczący
Lech Garlicki
Wojciech Łączkowski – sprawozdawca
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym 15 października 1997 r. sprawy z wniosku Prezesa najwyższej Izby Kontroli o stwierdzenie:
niezgodności przepisów aktu normatywnego - Instrukcji Nr 3 Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z 30 kwietnia 1990 r. niepublikowanej), określającej postępowanie w sprawach należących do właściwości komórek alimentów w oddziałach Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, a w szczególności § 22 Instrukcji z art. 105 § 2 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. – Kodeks postępowania administracyjnego (tekst jednolity z 1980 r. Dz.U. Nr 9, poz. 26 ze zm.), § 23 Instrukcji z art. 10 ustawy z dnia 18 lipca 1974 r. o funduszu alimentacyjnym (tekst jednolity z 1991 r. Dz.U. Nr 45, poz. 200), § 28 Instrukcji z art. 8 ustawy o funduszu alimentacyjnym oraz z art. 75 § 1 kpa, § 30 Instrukcji z art. 104 kpa oraz z postanowieniami art. 64 kpa, § 40 Instrukcji z art. 8 ustawy o funduszu alimentacyjnym, co narusza art. 1 oraz art. 3 przepisów konstytucyjnych,
p o s t a n o w i ł
nie nadać wnioskowi dalszego biegu.
Uzasadnienie:
Pismem z 5 września 1997 r. Prezes Najwyższej Izby Kontroli wystąpił do Trybunału Konstytucyjnego z wnioskiem o wydanie orzeczenia stwierdzającego, że przepisy zamieszczone w Instrukcji Nr 3 Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z 30 kwietnia 1990 r. określającej postępowanie w sprawach należących do właściwości komórek alimentów w oddziałach ZUS (niepublikowanej) pozostają w sprzeczności: § 22 Instrukcji z art. 105 § 2 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. – Kodeks postępowania administracyjnego (tekst jednolity z 1980 r. Dz.U. Nr 9, poz. 26 ze zm.); § 23 - z art. 10 ustawy z dnia 18 lipca 1974 r. o funduszu alimentacyjnym oraz naruszają postanowienia art. 75 § 1 kpa; § 30 - z art. 104 kpa oraz modyfikują postanowienia art. 64 kpa; § 40 - z art. 8 ustawy o funduszu alimentacyjnym. Zdaniem wnioskodawcy wymienione przepisy Instrukcji zobowiązują pracowników ZUS do żądania od osób uprawnionych dokumentów nie wymaganych przez prawo, do orzekania na podstawie przesłanek materialnoprawnych, nie wymienionych w ustawach oraz do rozstrzygania o uprawnieniach wnioskodawców do świadczeń w formach innych niż decyzja, nakładając tym samym na obywateli dodatkowe obowiązki i pozbawiają ich uprawnień określonych w przepisach prawa materialnego oraz procesowego, przez co naruszają zasady konstytucyjne wywodzone z art. 1 utrzymanych w mocy przepisów konstytucyjnych o demokratycznym państwie prawnym (w tym wymóg publikacji aktów prawnych a także prawo do sądów) oraz zasadę legalizmu wyrażoną w art. 3 tych przepisów.
Wyniki wstępnej kontroli wskazują, iż wniosek nie odpowiada wymaganiom wynikającym z ustawy o Trybunale Konstytucyjnym. Zgodnie z art. 24 tej ustawy wniosek o wszczęcie postępowania przed Trybunałem Konstytucyjnym, wniesiony po upływie pięciu lat od ustanowienia aktu Trybunału kieruje, w trybie art. 6, do organu, który wydał akt objęty wnioskiem.
Zaskarżona Instrukcja Nr 3 Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych wydana została 30 kwietnia 1990 r. Wniosek do Trybunału Konstytucyjnego skierowany został przez Prezesa Najwyższej Izby Kontroli 5 września 1997 r. Wniesienie wniosku nastąpiło zatem po upływie 5 lat od momentu wydania aktu.
Z tych względów należało postanowić, jak w sentencji.
POSTANOWIENIE
z dnia 15 października 1997 r.
Sygn. akt U. 14/97
Trybunał Konstytucyjny w składzie:
Andrzej Zoll – przewodniczący
Lech Garlicki
Wojciech Łączkowski – sprawozdawca
po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym 15 października 1997 r. sprawy z wniosku Prezesa najwyższej Izby Kontroli o stwierdzenie:
niezgodności przepisów aktu normatywnego - Instrukcji Nr 3 Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z 30 kwietnia 1990 r. niepublikowanej), określającej postępowanie w sprawach należących do właściwości komórek alimentów w oddziałach Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, a w szczególności § 22 Instrukcji z art. 105 § 2 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. – Kodeks postępowania administracyjnego (tekst jednolity z 1980 r. Dz.U. Nr 9, poz. 26 ze zm.), § 23 Instrukcji z art. 10 ustawy z dnia 18 lipca 1974 r. o funduszu alimentacyjnym (tekst jednolity z 1991 r. Dz.U. Nr 45, poz. 200), § 28 Instrukcji z art. 8 ustawy o funduszu alimentacyjnym oraz z art. 75 § 1 kpa, § 30 Instrukcji z art. 104 kpa oraz z postanowieniami art. 64 kpa, § 40 Instrukcji z art. 8 ustawy o funduszu alimentacyjnym, co narusza art. 1 oraz art. 3 przepisów konstytucyjnych,
p o s t a n o w i ł
nie nadać wnioskowi dalszego biegu.
Uzasadnienie:
Pismem z 5 września 1997 r. Prezes Najwyższej Izby Kontroli wystąpił do Trybunału Konstytucyjnego z wnioskiem o wydanie orzeczenia stwierdzającego, że przepisy zamieszczone w Instrukcji Nr 3 Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych z 30 kwietnia 1990 r. określającej postępowanie w sprawach należących do właściwości komórek alimentów w oddziałach ZUS (niepublikowanej) pozostają w sprzeczności: § 22 Instrukcji z art. 105 § 2 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. – Kodeks postępowania administracyjnego (tekst jednolity z 1980 r. Dz.U. Nr 9, poz. 26 ze zm.); § 23 - z art. 10 ustawy z dnia 18 lipca 1974 r. o funduszu alimentacyjnym oraz naruszają postanowienia art. 75 § 1 kpa; § 30 - z art. 104 kpa oraz modyfikują postanowienia art. 64 kpa; § 40 - z art. 8 ustawy o funduszu alimentacyjnym. Zdaniem wnioskodawcy wymienione przepisy Instrukcji zobowiązują pracowników ZUS do żądania od osób uprawnionych dokumentów nie wymaganych przez prawo, do orzekania na podstawie przesłanek materialnoprawnych, nie wymienionych w ustawach oraz do rozstrzygania o uprawnieniach wnioskodawców do świadczeń w formach innych niż decyzja, nakładając tym samym na obywateli dodatkowe obowiązki i pozbawiają ich uprawnień określonych w przepisach prawa materialnego oraz procesowego, przez co naruszają zasady konstytucyjne wywodzone z art. 1 utrzymanych w mocy przepisów konstytucyjnych o demokratycznym państwie prawnym (w tym wymóg publikacji aktów prawnych a także prawo do sądów) oraz zasadę legalizmu wyrażoną w art. 3 tych przepisów.
Wyniki wstępnej kontroli wskazują, iż wniosek nie odpowiada wymaganiom wynikającym z ustawy o Trybunale Konstytucyjnym. Zgodnie z art. 24 tej ustawy wniosek o wszczęcie postępowania przed Trybunałem Konstytucyjnym, wniesiony po upływie pięciu lat od ustanowienia aktu Trybunału kieruje, w trybie art. 6, do organu, który wydał akt objęty wnioskiem.
Zaskarżona Instrukcja Nr 3 Prezesa Zakładu Ubezpieczeń Społecznych wydana została 30 kwietnia 1990 r. Wniosek do Trybunału Konstytucyjnego skierowany został przez Prezesa Najwyższej Izby Kontroli 5 września 1997 r. Wniesienie wniosku nastąpiło zatem po upływie 5 lat od momentu wydania aktu.
Z tych względów należało postanowić, jak w sentencji.