Pełny tekst orzeczenia

111

POSTANOWIENIE
z dnia 27 kwietnia 1999 r.
Sygn. Ts 36/99


Trybunał Konstytucyjny w składzie:

Lech Garlicki

po wstępnym rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym skargi konstytucyjnej Janusza K., w sprawie:
zgodności art. 63 ust. 2 i ust. 3 ustawy z dnia 19 października 1991 r. o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa oraz o zmianie niektórych ustaw (Dz.U. Nr 107, poz. 464) z art. 2, art. 32 i art. 77 ust. 2 Konstytucji Rzeczpospolitej Polskiej

p o s t a n a w i a:

odmówić nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej.

Uzasadnienie:

W skardze konstytucyjnej wniesionej 11 marca 1999 r. zarzucono, że art. 63 ust. 2 i ust. 3 ustawy z dnia 19 października 1991 r. o gospodarowaniu nieruchomościami Skarbu Państwa oraz o zmianie niektórych ustaw (Dz.U. Nr 107, poz. 464) narusza art. 2, art. 32 i art. 77 ust. 2 Konstytucji RP. Zdaniem skarżącego wskazany przepis ustawy, w myśl którego do ostatecznych decyzji wydanych na podstawie przepisów ustawy z dnia 26 października 1971 r. o uregulowaniu własności rolnych (Dz.U. Nr 27, poz. 250 ze zm.) nie stosuje się przepisów kodeksu postępowania administracyjnego dotyczących wznowienia postępowania, stwierdzenia nieważności i uchylenia lub zmiany decyzji, a postępowanie w tych sprawach podlega umorzeniu, wyłącza możliwość dochodzenia przez obywatela jego praw. W piśmie procesowym z 6 kwietnia 1999 r. skarżący wskazał, że zaskarżony przepis ustawy narusza konstytucyjnie zagwarantowane prawa obywateli do dochodzenia naruszonych praw i wolności na drodze sądowej. Skarżący podkreślił ponadto, że dla realizacji prawa do sądu nie jest konieczne wskazanie swego bezpośredniego interesu prawnego. Uzależnianie dopuszczenia do postępowania sądowego od posiadania takiego interesu stanowi naruszenie prawa skarżącego do dochodzenia swoich praw na drodze sądowej, a także prawa do równego traktowania przez władze publiczne.
Decyzją z 30 kwietnia 1998 r. (sygn. akt Gz.uw-051/613-56/98) Minister Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej po rozpatrzeniu wniosku Janusza K., pełnomocnika Kazimiery K., utrzymał w mocy swoją decyzję z 31 marca 1998 r. (sygn. akt Gzuw-051/613-56/98). Tą ostatnią decyzją Minister Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej na podstawie art. 63 ust. 2 i ust. 3 ustawy z 19 października 1991 r. o gospodarowaniu nieruchomościami Skarbu Państwa oraz o zmianie niektórych ustaw umorzył postępowanie w sprawie stwierdzenia nieważności decyzji Ministra Rolnictwa, Leśnictwa i Gospodarki Żywnościowej z 17 października 1983 r. W skardze do NSA Kazimiera K. domagała się stwierdzenia nieważności decyzji Ministra Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej z 31 marca i 30 kwietnia 1998 r. W trakcie toczącego się przed NSA postępowania Janusz K. 5 sierpnia 1998 r. złożył wniosek o dopuszczenie do udziału w postępowaniu sądowym, podnosząc, że rozpatrywana sprawa ma charakter ogólnospołeczny i występuje błędna interpretacja prawa. Postanowieniem z 15 września 1998 r. NSA nie uwzględnił wniosku Janusza K. uznając, że sprawa nie dotyczy bezpośrednio interesu prawnego wnioskodawcy. Z kolei wyrokiem z 15 września 1998 r. (sygn. akt II SA 708/98) NSA oddalił skargę Kazimiery K.

Trybunał Konstytucyjny zważył co następuje:

W myśl art. 79 ust. 1 Konstytucji RP prawo do złożenia skargi konstytucyjnej przysługuje osobie, której konstytucyjne prawa lub wolności zostały naruszone przez akt normatywny na podstawie, którego sąd lub organ administracji publicznej orzekł ostatecznie o jej prawach. W niniejszej sprawie żaden z dwóch powyższych warunków nie został spełniony. Skarżący ani w trakcie postępowania przed NSA, ani w skardze konstytucyjnej nie wykazał naruszenia swego interesu prawnego i swych konstytucyjnych praw. Adresatem decyzji Ministra Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej z 31 marca 1998 r. jest Kazimiera K., której praw decyzja ta dotyczy. Również jej praw dotyczy wyrok NSA z 15 września 1998 r. NSA w wyroku stwierdził, że art. 63 ust. 2 i ust. 3 ustawy z 19 października 1991 r. o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa oraz o zmianie niektórych ustaw zamyka skarżącej drogę do złożenia wniosku o wznowienie postępowania lub stwierdzenie nieważności decyzji. Janusz K. złożył wniosek o udział w postępowaniu przed NSA ze względu na fakt, iż sprawa ma charakter ogólnospołeczny nie wskazując swego interesu prawnego. Również w skardze konstytucyjnej skarżący podnosił, iż naruszenie jego praw polega na tym, że NSA naruszył zasady o charakterze ogólnym, dotyczące interesu prawnego wszystkich obywateli. Skarżący nie wskazał swych praw lub wolności konstytucyjnych, które byłyby naruszone przez art. 63 ust. 2 i ust. 3 cytowanej ustawy. Należy podkreślić, że ani konstytucyjne prawo do sądu ani prawo do złożenia skargi konstytucyjnej nie stanowi podstawy do występowania w interesie społecznym o ochronę przestrzegania prawa. W obu przypadkach podstawą powinien być naruszony przez działanie organów władzy publicznej interes prawny skarżącego. W przeciwnym razie skarga konstytucyjna przekształciłaby się w actio popularis, a tego w żadnym razie nie przewiduje art. 79 konstytucji. Na marginesie należy też zauważyć, że skarżący jako ostateczne orzeczenie w sprawie wskazał postanowienie NSA z 15 września 1998 r. Postanowienie to nie zostało wydane na podstawie art. 63 ust. 2 i 3 ustawy z 19 października 1991 r. o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa oraz o zmianie niektórych ustaw. Skarżący nie może domagać się zbadania w drodze skargi konstytucyjnej zgodności z konstytucją przepisu ustawy, który nie stanowił podstawy wydania ostatecznego orzeczenia w jego sprawie.
Wobec powyższego należało odmówić nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej.