Pełny tekst orzeczenia

282

POSTANOWIENIE
z dnia 28 sierpnia 2000 r.
Sygn. Ts 87/00


Trybunał Konstytucyjny w składzie:

Ferdynand Rymarz

po wstępnym rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym skargi konstytucyjnej Józefa J., w sprawie zgodności:
§ 2 i § 3 ust. 1 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 1 grudnia 1990 r. w sprawie form zapłaty za akcje nabywane od Skarbu Państwa (Dz.U. Nr 84, poz. 493), § 6 ust. 1 zarządzenia Nr 71 Ministra Finansów z dnia 10 listopada 1989 r. w sprawie emisji obligacji państwowej (Dz.Urz. Ministra Finansów z 10 marca 1990 r.), § 1 pkt 1, 2 i 3 ust. 2 Zarządzenia Nr 81 Ministra Finansów z dnia 28 października 1994 r. zmieniającego zarządzenie w sprawie emisji obligacji państwowej (Dz.Urz. Ministra Finansów z 15 listopada 1994 r.) z art. 30, art. 31 ust. 2, art. 32 ust. 2, art. 41 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej


p o s t a n a w i a:

odmówić nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej.


Uzasadnienie:

W skardze konstytucyjnej złożonej 14 czerwca 2000 r. zarzucono, iż rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 1 grudnia 1990 r. w sprawie form zapłaty za akcje nabywane od Skarbu Państwa (Dz.U. Nr 84, poz. 493) i zarządzenie Nr 71 Ministra Finansów z dnia 10 listopada 1989 r. w sprawie emisji obligacji państwowej (Dz.Urz. Ministra Finansów z 10 marca 1990 r.) naruszają art. 32 konstytucji. Zdaniem skarżącego, naruszenie to polega na: utrudnianiu dostępu do zamiany obligacji Skarbu Państwa na akcje prywatyzowanych spółek, prowadzeniu przez biura maklerskie handlu długami Skarbu Państwa, stosowaniu przez Ministra Finansów zasady maksymalnego obniżenia rentowności zamiennych obligacji Skarbu Państwa oraz przedłużaniu przez Ministra Finansów terminu oddania długu. Wezwany, zarządzeniem sędziego, do uzupełnienia braków skargi konstytucyjnej, skarżący wskazał, iż naruszenie jego praw jest spowodowane § 2 i § 3 ust. 1 zaskarżonego rozporządzenia i § 6 ust. 1 zaskarżonego zarządzenia. Ponadto skarżący stwierdził, iż naruszenie jego konstytucyjnych praw jest spowodowane również przez obowiązywanie § 1 pkt 1, 2 i 3 ust. 2 Zarządzenia Nr 81 Ministra Finansów z dnia 28 października 1994 r. zmieniającego zarządzenie w sprawie emisji obligacji państwowej (Dz.Urz. Ministra Finansów z 15 listopada 1994 r.), punkt 17.3 prospektu emisyjnego spółki B.Ś. S.A., punkt 2.14.1 prospektu emisyjnego spółki “E”. Zdaniem skarżącego wskazane przepisy naruszają nie tylko konstytucyjną zasadę równości, ale również wyrażoną w art. 30 konstytucji jego przyrodzoną i niezbywalną godność, wyrażony w art. 31 ust. 2 zakaz zmuszania do czynów nie zabronionych przez prawo oraz wyrażoną w art. 41 ust. 1 nietykalność osobistą. W skardze konstytucyjnej nie wskazano jednak wynikających z powołanych przepisów konstytucji uprawnień, które mogłyby być relewantne do materii zawartych w zaskarżonych aktach normatywnych. Jako ostateczne orzeczenie w rozumieniu art. 79 ust. 1 konstytucji skarżący wskazał wyrok Sądu Okręgowego w W. z 12 października 1999 r. (sygn. VCa 1047/99). Skarżący oświadczył, iż nie wnosił kasacji do Sądu Najwyższego z uwagi na brak jednoznaczności prawa.

Trybunał Konstytucyjny zważył, co następuje:

Skarga konstytucyjna jako instytucja ochrony konstytucyjnych wolności i praw opiera się na zasadzie subsydiarności. W myśl tej zasady skarżący dochodzący ochrony swych praw przed złożeniem skargi konstytucyjnej powinien wykorzystać inne przysługujące mu środki prawne. Zasada subsydiarności znajduje konkretyzację w art. 46 ust. 1 ustawy o Trybunale Konstytucyjnym, który zawiera nakaz wyczerpania toku instancyjnego. Dla realizacji tego nakazu konieczne jest wykorzystanie przez skarżącego wszystkich przysługujących mu środków zaskarżenia. Niezrealizowanie tego wymogu czyni skargę konstytucyjną niedopuszczalną. W niniejszej sprawie skarżący nie skorzystał z przysługującego mu prawa wniesienia kasacji od wyroku Sądu Okręgowego. Wbrew twierdzeniom skarżącego o braku pewności prawa do kasacji, prawo takie w niniejszej sprawie jednoznacznie wynika z art. 392 § 1 w związku z art. 393 kodeksu postępowania cywilnego. Pierwszy ze wskazanych przepisów wyraża zasadę trójinstancyjnego postępowania, natomiast drugi wyjątki, w których zasada ta nie ma zastosowania. Ponieważ w niniejszej sprawie o zapłatę odszkodowania wartość przedmiotu sporu była wyższa niż 5000 zł, prawo do kasacji nie zostało wyłączone na podstawie art. 393 pkt 1 kpc. Z powyższego wynika, iż skarga konstytucyjna nie spełnia wymogu wyczerpania toku instancyjnego, o którym mowa w art. 46 ust. 1 ustawy o Trybunale Konstytucyjnym.
Skarżący nie wskazał również swych konstytucyjnych wolności lub praw, które zostały naruszone zaskarżonymi przepisami. Dla wskazania tych praw nie wystarczy przytoczyć w skardze konstytucyjnej wybrane przepisy konstytucji. Konieczne jest również określenie uprawnień wynikających z tych przepisów oraz wskazanie sposobu, w jaki uprawnienia te zostały naruszone. Z treści skargi konstytucyjnej i pisma procesowego z 31 lipca 2000 r. nie wynika jakie uprawnienia, wynikające z nakazu ochrony przyrodzonej godności człowieka czy też zakazu naruszania jego nietykalności, naruszył Minister Finansów stanowiąc akty normatywne dotyczące obligacji Skarbu Państwa. Podstawą skargi konstytucyjnej nie może być sam zarzut naruszenia konstytucyjnej zasady równości (postanowienia z: 17 lutego 1999 r., sygn. Ts 154/98, OTK ZU Nr 2/1999, poz. 34, s. 191; 30 listopada 1999 r., sygn. Ts 97/99, OTK ZU Nr 1/2000, poz. 19, s. 104-105). Z powyższego wynika, iż skarga konstytucyjna nie spełnia wymogu, o którym mowa w art. 47 ust. 1 pkt 2 ustawy o Trybunale Konstytucyjnym.

Wobec braku spełnienia przez skargę konstytucyjną wymogów, o których mowa w art. 46 ust. 1 i art. 47 ust. 1 pkt 2 należało orzec jak na wstępie.