Pełny tekst orzeczenia

8/1B/2005

POSTANOWIENIE
z dnia 6 grudnia 2004 r.
Sygn. akt Tw 42/04

Trybunał Konstytucyjny w składzie:

Ewa Łętowska,

po wstępnym rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym wniosku Rady Powiatu Cieszyńskiego o zbadanie zgodności:
§ 5 ust. 2-5 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 23 października 2003 r. w sprawie regulaminu konkursu na stanowisko dyrektora szkoły lub placówki i trybu pracy komisji konkursowej (Dz. U. Nr 189, poz. 1855) z art. 32 Konstytucji,

p o s t a n a w i a:

odmówić nadania dalszego biegu wnioskowi.

UZASADNIENIE:

W dniu 21 września 2004 r. wpłynął do Trybunału Konstytucyjnego wniosek Rady Powiatu Cieszyńskiego o stwierdzenie niezgodności § 5 ust. 2-5 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 23 października 2003 r. w sprawie regulaminu konkursu na stanowisko dyrektora szkoły lub placówki i trybu pracy komisji konkursowej (Dz. U. Nr 189, poz. 1855) z art. 32 Konstytucji.
Zarządzeniem sędziego Trybunału Konstytucyjnego z 24 października 2004 r. wezwano do usunięcia braków formalnych wniosku przez wskazanie umocowanego przedstawiciela do sporządzenia wniosku i reprezentowania wnioskodawcy przed Trybunałem Konstytucyjnym; doręczenie uchwały lub decyzji odpowiedniego organu wnioskodawcy stanowiących podstawę sporządzenia i wniesienia wniosku do Trybunału Konstytucyjnego w 5 egzemplarzach; powołanie odpowiedniego przepisu prawa wskazującego, że kwestionowany akt normatywny dotyczy spraw objętych zakresem działania wnioskodawcy oraz doręczenie czterech kopii wniosku.
W dniu 5 listopada 2004 r. dostarczono do Trybunału Konstytucyjnego pismo, w którym wnioskodawca odniósł się do stwierdzonych przez Trybunał braków formalnych.

Trybunał Konstytucyjny zważył, co następuje:

Stosownie do art. 36 ustawy z dnia 1 sierpnia 1997 r. o Trybunale Konstytucyjnym (Dz. U. Nr 102, poz. 643 ze zm.; dalej: ustawa o TK) wniosek pochodzący od organu stanowiącego jednostki samorządu terytorialnego podlega wstępnemu rozpoznaniu przez jednego sędziego Trybunału na posiedzeniu niejawnym. W postępowaniu tym Trybunał Konstytucyjny bada, czy wniosek odpowiada wymogom formalnym i czy nie jest oczywiście bezzasadny. W procedurze kontroli wstępnej Trybunał rozstrzyga również, czy wniosek został złożony przez uprawniony podmiot.
Rada Powiatu Cieszyńskiego kwestionuje wybrane przepisy rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej i Sportu, regulujące tryb dokonywania wyboru dyrektora szkoły lub placówki. Wybór ten, na podstawie art. 36a ust. 3 ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz. U. z 1996 r. Nr 69, poz. 329 ze zm.), dokonywany jest w drodze konkursu, przez powołaną w tym celu komisję konkursową (art. 36a ust. 5 ustawy). Odwołując się do zasady równości wynikającej z powołanego we wniosku art. 32 Konstytucji, Rada Powiatu Cieszyńskiego formułuje zarzut „nierówności wagi głosu” w głosowaniu nad wyborem kandydata na stanowisko dyrektora szkoły lub placówki. Zdaniem wnioskodawcy, wyłanianie kandydatury na stanowisko dyrektora szkoły lub placówki zwykłą większością głosów członków komisji konkursowej, dyskryminuje tych członków komisji, którzy nie poparli danej kandydatury lub wstrzymali się od głosu.
Trybunał Konstytucyjny stwierdza, że oparcie się we wniosku na nietrafnym rozumieniu zasady równości powoduje, iż sformułowane przez wnioskodawcę zarzuty są oczywiście bezzasadne. Wyrażona w art. 32 Konstytucji zasada równości, była wielokrotnie przedmiotem rozważań Trybunału Konstytucyjnego i doczekała się bogatego orzecznictwa (por. m.in. wyrok TK z 20 października 1998 r., sygn. K 7/98, OTK ZU nr 6/1998, poz. 96 oraz z 29 czerwca 2001 r., sygn. K 23/00, OTK ZU nr 5/2001, poz. 124). Równość oznacza, że wszyscy adresaci norm prawnych charakteryzujący się daną cechą relewantną, winni być traktowani według jednakowej miary, zaś ewentualne zróżnicowanie oparte być musi na uznanych kryteriach. Członkowie komisji konkursowej, na skutek powołania, wchodzą w skład komisji konkursowej, a tym samym przysługuje im prawo wyboru kandydata na stanowisko dyrektora szkoły lub placówki. Zgodnie z zasadą równego traktowania, każdemu członkowi komisji konkursowej, na podstawie § 5 ust. 2 zd. 2 kwestionowanego rozporządzenia, przysługuje jeden głos. Nie mamy zatem do czynienia ze zróżnicowaniem prawa głosu, które mogłoby uzasadniać zarzut dyskryminacji poszczególnych członków komisji.
Należy podkreślić, iż istotą każdej procedury konkursowej jest selekcja kandydatów. Rolą ustawodawcy jest takie uregulowanie trybu tej selekcji, aby podmioty uprawnione do dokonywania wyboru miały możliwość wyrażenia swojej woli w równym stopniu. Ewentualne zróżnicowanie w tym zakresie, musi być uzasadnione z punktu widzenia racjonalności, proporcjonalności i sprawiedliwości. Każdy z członków komisji konkursowej, dysponując jednym głosem, ma równe prawo wyboru kandydata na stanowisko dyrektora szkoły lub placówki. Dodatkową gwarancją w tym zakresie, jest przeprowadzanie tych wyborów z zachowaniem tajności, na podstawie § 5 ust. 2 zd. 1 kwestionowanego rozporządzenia.

W tym stanie, rzeczy z uwagi na brak spełnienia przesłanek wymaganych do tego, aby wniosek mógł stanowić podstawę badania konstytucyjności zaskarżonej ustawy przez Trybunał Konstytucyjny, należało orzec jak w sentencji.