Pełny tekst orzeczenia

188/5/B/2007

POSTANOWIENIE
z dnia 25 września 2007 r.
Sygn. akt Tw 17/07

Trybunał Konstytucyjny w składzie:

Janusz Niemcewicz – przewodniczący
Mirosław Granat – sprawozdawca
Marian Grzybowski,

po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym zażalenia na postanowienie Trybunału Konstytucyjnego z dnia 23 lipca 2007 r. o odmowie nadania dalszego biegu wnioskowi Stowarzyszenia Koalicja na Rzecz Nowoczesnego Rolnictwa,

p o s t a n a w i a:

nie uwzględnić zażalenia.

UZASADNIENIE

W skierowanym do Trybunału Konstytucyjnego wniosku z 4 kwietnia 2007 r. Stowarzyszenie Koalicja na Rzecz Nowoczesnego Rolnictwa, zwane dalej Stowarzyszeniem, domaga się stwierdzenia niezgodności art. 57 ust. 3 ustawy z dnia 26 czerwca 2003 r. o nasiennictwie (Dz. U. z 2007 r. Nr 41, poz. 271, ze zm.) z art. 2 i art. 7 w zw. z art. 87 ust. 1 oraz art. 91 ust. 1, art. 9, art. 22 Konstytucji.
Zarządzeniem sędziego Trybunału Konstytucyjnego z 15 maja 2007 r. wnioskodawca wezwany został do usunięcia braków formalnych wniosku. Wnioskodawca ustosunkował się do zarządzenia pismem z 28 maja 2007 r.
Postanowieniem z 23 lipca 2007 r. Trybunał Konstytucyjny odmówił nadania dalszego biegu wnioskowi Stowarzyszenia stwierdzając, że wnioskodawca nie jest organizacją zawodową w rozumieniu art. 191 ust. 1 pkt 4 Konstytucji, a zatem nie jest podmiotem uprawnionym do inicjowania abstrakcyjnej kontroli norm w postępowaniu przed Trybunałem. W punkcie 4 uzasadnienia Trybunał stwierdził również, że wnioskodawca nie uzasadnił zarzutu nieproporcjonalności ograniczenia wolności działalności gospodarczej w zakresie wynikającym z art. 57 ust. 3 ustawy o nasiennictwie, co czyni to stwierdzenie wnioskodawcy oczywiście bezzasadnym. Ponadto, Trybunał zauważył, że nie jest dopuszczalne skarżenie przez organizacje zawodowe przepisów w kontekście działalności gospodarczej.
Zażaleniem z 3 sierpnia 2007 r. wnioskodawca domagał się zmiany zaskarżonego postanowienia, nadania wnioskowi dalszego biegu i skierowania sprawy do rozpoznania na rozprawie.

Trybunał Konstytucyjny zważył, co następuje:

1. Rozpoznając zażalenie, Trybunał Konstytucyjny koncentruje się na badaniu zarzutów podniesionych w zażaleniu i do tego ogranicza rozpoznanie tego środka odwoławczego. Trybunał analizuje przede wszystkim te zarzuty, które mogą podważyć trafność ustaleń przyjętych za podstawę zaskarżonego rozstrzygnięcia.
Trybunał Konstytucyjny w obecnym składzie stwierdza, że zaskarżone postanowienie o odmowie nadania wnioskowi Stowarzyszenia Koalicja na Rzecz Nowoczesnego Rolnictwa dalszego biegu jest prawidłowe, zaś zarzuty zażalenia nie zasługują na uwzględnienie.

2. Na wstępie należy podkreślić, że wnioskodawca w zażaleniu z 3 sierpnia 2007 r. odniósł się jedynie do punktu 1 zaskarżonego postanowienia. W nadesłanym piśmie procesowym udowadnia, że Stowarzyszenie Koalicja na Rzecz Nowoczesnego Rolnictwa jest organizacją zawodową. Nie odnosi się natomiast do dwóch innych przesłanek odmowy nadania dalszego biegu wnioskowi, podniesionych przez Trybunał w punkcie 4 zaskarżonego postanowienia. Pierwsza z nich, dotycząca oczywistej bezzasadności zarzutu niezgodności skarżonego przepisu z art. 22 Konstytucji z powodu nieudowodnienia nieproporcjonalności skarżonych regulacji, zachowuje w pełni swoją aktualność. W stosunku do drugiej, będącej samoistną przesłanką odmowy nadania dalszego biegu wnioskowi, a dotyczącej dopuszczalności skarżenia przez podmioty wymienione w art. 191 ust. 1 pkt 4 w zw. z art. 191 ust. 2 Konstytucji przepisów w kontekście działalności gospodarczej, również nie podniesiono żadnych zarzutów.

3. Już sama ta okoliczność oznacza, że wnioskodawca nie podważył zasadności postanowienia z 23 lipca 2007 r. Trybunał jeszcze raz podkreśla, że zakres legitymacji w przypadku podmiotów wymienionych w art. 191 ust. 1 pkt 4 w zw. z art. 191 ust. 2 Konstytucji ogranicza się do spraw wynikających z wykonywania zawodu. Jak wielokrotnie stwierdzał Trybunał (zob. postanowienie pełnego składu z 28 stycznia 2004 r., Tw 74/02, OTK ZU nr 1/B/2004, poz. 2) intencją ustrojodawcy było przyznanie, na gruncie art. 191 ust. 1 pkt 4 w zw. z art. 191 ust. 2 Konstytucji, ochrony tylko takim interesom wskazanych w nim podmiotów, które odznaczają się pewnymi wspólnymi cechami. Trybunał wskazał, że są to odpowiednio interesy pracodawców w związku z zatrudnianiem pracowników, interesy pracownicze oraz interesy związane z wykonywaniem zawodu. Niedopuszczalne jest zatem, ze względu na charakter legitymacji procesowej organizacji zawodowych, skarżenie przez nie przepisów w kontekście działalności gospodarczej, do czego dochodzi w rozpatrywanej sprawie.

4. Argumentacja wnioskodawcy jest oparta na błędnym rozumowaniu. W zażaleniu wnioskodawca stwierdza, że: „Członkami Stowarzyszenia [...] mogą być bowiem tylko rolnicy, przy czym nie wszyscy, ale właśnie ci, którzy zawodowo zajmują się sprzedażą lub obrotem bądź uprawą organizmami GMO lub też są zainteresowani prowadzeniem takiej działalności. W konsekwencji zatem osoba nie będąca rolnikiem, a zajmująca się tymi czynnościami nie może być członkiem Stowarzyszenia”. Wcześniej natomiast w zażaleniu wnioskodawca wskazuje, iż za rolnika, w świetle ustawy z 11 kwietnia 2003 r. o kształtowaniu ustroju rolnego (Dz. U. Nr 64, poz. 592), należy uważać osobę „posiadającą kwalifikacje rolnicze”, przez co rozumie się „uzyskanie wykształcenia rolniczego co najmniej zasadniczego lub wykształcenia średniego lub wyższego, lub osobiste prowadzenie gospodarstwa rolnego lub pracę w gospodarstwie rolnym przez okres co najmniej 5 lat”. Z analizy Statutu Stowarzyszenia Koalicja na Rzecz Nowoczesnego Rolnictwa nie wynika natomiast, by członkostwo było uzależnione od uzyskania wykształcenia rolniczego co najmniej zasadniczego, średniego lub wyższego albo osobistego prowadzenia gospodarstwa rolnego bądź pracy w gospodarstwie rolnym przez okres co najmniej 5 lat. Nie ma również odesłania do definicji legalnej rolnika zawartej w przywołanej ustawie o kształtowaniu ustroju rolnego. W świetle powyższego, posługując się argumentami wnioskodawcy, Trybunał dochodzi do wniosku, że Stowarzyszenie skupia nie tylko osoby będące rolnikami, których kwalifikacje odpowiadają przytoczonej definicji, ale również inne osoby, które rolnikami nie są, a co za tym idzie, nie jest organizacją zawodową.
Na koniec Trybunał wskazuje, że na stronie 4 zaskarżonego postanowienia, w zwrocie „nie uzależnia członkostwa w Federacji”, wkradła się oczywista omyłka pisarska. Poprawnie ta część zdania powinna brzmieć „nie uzależnia członkostwa w Stowarzyszeniu”.

Mając powyższe na uwadze, należało orzec jak w sentencji.