Pełny tekst orzeczenia

182/5/B/2007



POSTANOWIENIE

z dnia 6 listopada 2007 r.

Sygn. akt Tw 41/05



Trybunał Konstytucyjny w składzie:



Jerzy Ciemniewski – przewodniczący

Jerzy Stępień – sprawozdawca

Ewa Łętowska,



po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym zażalenia na postanowienie z dnia 8 sierpnia 2006 r. o odmowie nadania dalszego biegu wnioskowi Samorządnego Związku Zawodowego Taksówkarzy Rzeczypospolitej Polskiej,



p o s t a n a w i a:



nie uwzględnić zażalenia.



UZASADNIENIE



We wniosku z 30 sierpnia 2005 r. Samorządny Związek Zawodowy Taksówkarzy Rzeczypospolitej Polskiej domaga się zbadania zgodności § 3 ust. 2 pkt 3 lit. a-c, § 4 ust. 4 pkt 4-6, § 4 ust. 6 oraz § 5 ust. 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 4 lipca 2002 r. w sprawie kryteriów i warunków technicznych, którym muszą odpowiadać kasy rejestrujące, oraz warunków stosowania tych kas przez podatników (Dz. U. Nr 108, poz. 948, ze zm.) z art. 44, art. 140, art. 244 § 1, art. 245 § 1, art. 251, art. 254, art. 265 oraz art. 336 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93, ze zm.) oraz art. 2, art. 5, art. 7, art. 20, art. 21, art. 31 ust. 2 i 3, art. 32, art. 37, art. 64, art. 76, art. 83 i art. 84 Konstytucji oraz § 42 rozporządzenia Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 16 czerwca 2003 r. w sprawie wymagań metrologicznych, którym powinny odpowiadać taksometry elektroniczne (Dz. U. Nr 108, poz. 1014) z art. 44, art. 140, art. 244 § 1, art. 245 § 1, art. 251, art. 254, art. 265 oraz art. 336 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93, ze zm.) oraz art. 2, art. 5, art. 7, art. 20, art. 21, art. 31 ust. 2 i 3, art. 32, art. 37, art. 64, art. 76, art. 83 i art. 84 Konstytucji w zakresie wyłączenia od 1 stycznia 2004 r. prawa do użytkowania taksometrów dopuszczonych do użytkowania, a niewspółpracujących z żadnym modelem kasy rejestrującej, wskutek wprowadzenia obowiązku instalacji kas rejestrujących w taksówkach, w zakresie określenia kryteriów i warunków dla kas o zastosowaniu specjalnym przeznaczonych do użytkowania na mocy właściwych przepisów, a niewspółpracujących z żadnym modelem kasy rejestrującej oraz w zakresie zobowiązania taksówkarzy do zakupu ściśle określonego typu taksometru i nałożenia obowiązku blokady działania taksometru w przypadku odłączenia lub uszkodzenia kasy rejestrującej.

Zarządzeniem sędziego Trybunału Konstytucyjnego z 10 października 2005 r. wezwano wnioskodawcę do usunięcia braków formalnych wniosku przez: doręczenie uchwały odpowiedniego organu wnioskodawcy, stanowiącej podstawę sporządzenia i wystąpienia z wnioskiem do Trybunału Konstytucyjnego; doręczenie pięciu egzemplarzy wyciągu z protokołu, pozwalającego stwierdzić podjęcie uchwały zgodnie ze statutem organizacji; wskazanie umocowanego przedstawiciela do reprezentowania Samorządnego Związku Zawodowego Taksówkarzy Rzeczypospolitej Polskiej przed Trybunałem Konstytucyjnym; wskazanie, czy i jakie oddziały lub jednostki terenowe posiada wnioskodawca oraz doręczenie oryginału aktualnego wyciągu z rejestru sądowego oraz oryginału statutu Samorządnego Związku Zawodowego Taksówkarzy Rzeczypospolitej Polskiej.

W pismach z 21 oraz 24 listopada 2005 r. wnioskodawca odniósł się do stwierdzonych przez Trybunał Konstytucyjny braków formalnych.

Zażaleniem z 28 sierpnia 2006 r. wnioskodawca zaskarżył postanowienie Trybunału Konstytucyjnego z 8 sierpnia 2006 r., wnosząc o uchylenie powyższego postanowienia i nadanie wnioskowi biegu.



Trybunał Konstytucyjny zważył, co następuje:



1. Rozpatrując zażalenie, Trybunał Konstytucyjny bada w szczególności, czy wydając zaskarżone postanowienie, prawidłowo stwierdził istnienie przesłanek odmowy nadania wnioskowi dalszego biegu. Oznacza to, że Trybunał na etapie rozpoznawania zażalenia analizuje przede wszystkim te zarzuty, które mogą podważyć trafność ustaleń przyjętych za podstawę zaskarżonego rozstrzygnięcia.

W kwestionowanym postanowieniu z 8 sierpnia 2006 r. Trybunał Konstytucyjny odmówił nadania dalszego biegu wnioskowi Samorządnego Związku Zawodowego Taksówkarzy Rzeczypospolitej Polskiej, z uwagi na oczywistą bezzasadność wniosku.

Zgodnie z art. 66 ustawy z dnia 1 sierpnia 1997 r. (Dz. U. Nr 102, poz. 643, ze zm.) o Trybunale Konstytucyjnym, Trybunał rozpatrując każdą sprawę związany jest granicami wniosku, pytania prawnego lub skargi konstytucyjnej. Ponadto regulacji art. 66 towarzyszą również rozwiązania wprowadzone przez ustrojodawcę, który nie przyznał Trybunałowi możliwości wszczynania postępowań z urzędu. Powyższy stan rozwiązań normatywnych oznacza konieczność ścisłego wyznaczenia granic spraw rozpatrywanych przez Trybunał Konstytucyjny. W szczególności takie restrykcyjne podejście prawodawcy wymaga jednoznacznego oraz merytorycznie prawidłowego określenia przez wnioskodawcę zarzutu niezgodności kwestionowanych przepisów ze wskazanymi we wniosku wzorcami kontroli. Sformułowanie zarzutu stanowi przejaw, wyrażanej przez skarżącego, negatywnej oceny hierarchicznej zgodności norm. Polega ono, jak wskazał Trybunał m.in. w swoim postanowieniu z 8 sierpnia 2006 r., na skonkretyzowaniu relacji między kwestionowanym aktem normatywnym, a wyraźnie określonym wzorcem, stanowiącym podstawę kontroli. Należy podkreślić, że podmiot inicjujący postępowanie przed Trybunałem ma obowiązek sporządzić wniosek, realizujący wymogi określone w art. 32 ust. 1 i 2 ustawy o TK. Obok określenia kwestionowanego aktu normatywnego lub jego części wniosek powinien formułować zarzut niezgodności z Konstytucją, ratyfikowaną umową międzynarodową lub ustawą oraz uzasadniać postawiony zarzut, powołując dowody na jego poparcie. Trybunał Konstytucyjny wyraźnie podkreśla, że to na podmiocie kwestionującym hierarchiczną zgodność norm ciąży obowiązek udowodnienia istnienia sprzeczności między przepisami zajmującymi różną pozycję w hierarchii źródeł prawa.

Dopiero wniosek spełniający między innymi powyższe wymagania wyznacza granice kontroli Trybunału Konstytucyjnego.



2. W zażaleniu z 28 sierpnia 2006 r. wnioskodawca domaga się uwzględnienia zażalenia i nadania wnioskowi dalszego biegu.

Trybunał Konstytucyjny stwierdza, że zarzuty podniesione w zażaleniu nie odnoszą się w sposób merytoryczny do przesłanek, ze względu na które Trybunał Konstytucyjny postanowił odmówić nadania dalszego biegu wnioskowi Samorządnego Związku Zawodowego Taksówkarzy Rzeczypospolitej Polskiej.

W zażaleniu na postanowienie wnioskodawca nie odnosi się bezpośrednio do zarzutów postawionych uzasadnieniu wniosku w postanowieniu o odmowie nadania dalszego biegu. Wskazuje jedynie, iż „naszym zdaniem, w sposób dostateczny udowodniliśmy istnienie sprzeczności pomiędzy wskazanymi aktami prawnymi a wyraźnie określonym wzorcem”.

Należy wskazać, że w zarządzeniu sędziego Trybunału Konstytucyjnego z 10 października 2005 r. Trybunał zwracał już uwagę wnioskodawcy na konieczność uzupełnienia wymienionych w art. 32 ustawy wymogów formalnych.

Szczególną uwagę należy w tym kontekście poświęcić art. 32 ust. 1 pkt 3 i 4 ustawy o TK, który warunkiem nadania dalszego biegu wnioskowi czyni konieczność należytego sformułowania zarzutu niezgodności oraz jego uzasadnienia z powołaniem dowodów. Takie sformułowanie przez ustawodawcę tego przepisu ustawy jasno wskazuje, iż nadanie dalszego biegu wnioskowi jest zależne od należytego sformułowania zarzutów, m.in. poprzez wybór adekwatnego wzorca kontroli, oraz możliwie pełnego uzasadnienia stawianych zarzutów.

Trybunał podkreśla, iż uzasadnienie zarzutów powinno opierać się na przedstawieniu we wniosku takiej argumentacji, która uprawdopodobni ewentualną niekonstytucyjność kwestionowanych przepisów. W szczególności argumentacja taka nie może opierać się jedynie na odczuciach, czy wyobrażeniach wnioskodawcy, ale powinna być poparta merytorycznym uzasadnieniem, mogącą uwzględniać m.in. wcześniejsze orzecznictwo TK, praktykę stosowania prawa czy dorobek doktryny.

Podobnie ewentualne zażalenie na postanowienie Trybunału o odmowie nadania dalszego biegu powinno wskazywać, w sposób merytoryczny, przesłanki, które przemawiają za nadaniem dalszego biegu skardze lub uprawdopodobniają sprzeczność z Konstytucją skarżonych przepisów. Wnioskodawca może także wykazać w zażaleniu, iż Trybunał, wydając postanowienie, nie uwzględnił wszystkich okoliczność sprawy. Może też zakwestionować ocenę zasadności wniosku i przedstawionych dowodów, dokonaną przez Trybunał.

Wszystko to wymaga jednak od wnioskodawcy rzetelnego uzasadnienia, popartego powołaniem odpowiednich przepisów prawa, tez wyrażonych w orzecznictwie lub w doktrynie. Trybunał podkreśla, iż nie sposób uznać za rzetelne uzasadnienie, mogące zakwestionować zasadność postanowienia o odmowie nadania dalszego biegu, powołania jedynie argumentacji pozamerytorycznej lub prostego zakwestionowania decyzji Trybunału, bez poparcia takiego poglądu jakąkolwiek argumentacją.

Trybunał nie znajduje w przedstawionym uzasadnieniu zażalenia argumentacji mogącej zakwestionować postanowienie o odmowie nadania wnioskowi dalszego biegu. W szczególności wnioskodawca nie podnosi żadnych argumentów, by stawianą w petitum zażalenia tezę należycie uzasadnić. Nie sposób także, za uzasadnienie zarzutu uznać proste stwierdzenie, iż skarżący nie zgadza się z tezami Trybunału zawartymi w uzasadnieniu postanowienia.

Zażalenie nie wnosi do rozpatrywanej sprawy żadnych nowych merytorycznych argumentów, stanowiąc jedynie polemikę z ustaleniami zawartymi w skarżonym postanowieniu Trybunału Konstytucyjnego.



3. Trybunał w obecnym składzie podtrzymuje stwierdzenie zawarte w skarżonym postanowieniu, że wnioskodawca, nie wykazał w należyty sposób hierarchicznej niezgodności przedmiotu zaskarżenia z przedstawionym we wniosku wzorcem kontroli oraz nie przedstawił odpowiednich dowodów na potwierdzenie tego faktu.

Trybunał Konstytucyjny stwierdza, iż argumentacja wnioskodawcy zawarta we wniosku z 30 sierpnia 2005 r. jest niepełna. Ponadto wniosek nie zawiera dowodów na naruszenie licznie kwestionowanych przepisów, które wnioskodawca przedstawia jako wzorce kontroli. Stawiane przez skarżącego zarzuty są nieuzasadnione i w tym sensie oczywiście bezzasadne.

Z tych względów Trybunał Konstytucyjny w obecnym składzie podtrzymuje swoje stanowisko stwierdzając, że wniosek Samorządnego Związku Zawodowego Taksówkarzy Rzeczypospolitej Polskiej o zbadanie hierarchicznej zgodności przedstawionego przedmiotu kontroli ze wskazanymi we wniosku wzorcami kontroli jest oczywiście bezzasadny.



Z powyższych względów Trybunał postanowił jak w sentencji.