Pełny tekst orzeczenia

161/4/B/2008


POSTANOWIENIE
z dnia 19 czerwca 2008 r.
Sygn. akt Ts 185/07

Trybunał Konstytucyjny w składzie:

Janusz Niemcewicz,

po wstępnym rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym skargi konstytucyjnej Krzysztofa Polończyka o zbadanie zgodności:
art. 369 § 1 i art. 370 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. Nr 43, poz. 296, ze zm.) w zakresie, w jakim opłacenie apelacji na konto sądu drugiej instancji zamiast na konto sądu pierwszej instancji skutkuje odrzuceniem apelacji z art. 45 ust. 1 i art. 78 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej,

p o s t a n a w i a:

odmówić nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej.

UZASADNIENIE

W skardze konstytucyjnej wniesionej do Trybunału Konstytucyjnego 13 sierpnia 2007 r. skarżący postawił zarzut, że art. 369 § 1 i art. 370 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. Nr 43, poz. 296, ze zm.; dalej: k.p.c.), w zakresie, w jakim opłacenie apelacji na konto sądu drugiej instancji zamiast na konto sądu pierwszej instancji skutkuje odrzuceniem apelacji, są niezgodne z art. 45 ust. 1 i art. 78 Konstytucji, a oparte na nich orzeczenie narusza prawo do sądu oraz prawo do zaskarżenia orzeczenia wydanego w pierwszej instancji. W ocenie skarżącego odrzucenie apelacji, wynikające z wpłacenia opłaty na konto niewłaściwego sądu spowodowało, że utracił on możliwość dalszego dochodzenia swojego prawa przed sądami powszechnymi. Jego zdaniem, nie ma żadnych argumentów, aby oczywistą i skorygowaną bez wezwania omyłkę traktować jako podstawę odrzucenia apelacji. W sprawie skarżącego Sąd Rejonowy w Tarnowskich Górach postanowieniem z 15 lutego 2007 r. (sygn. akt I C 502/05) odrzucił apelację skarżącego od wyroku Sądu Rejonowego w Tarnowskich Górach z 18 października 2006 r. (sygn. akt I C 502/05), ponieważ opłata od niej została wniesiona na konto Sądu Okręgowego w Gliwicach i przekazana na konto sądu właściwego już po upływie ustawowego terminu do wniesienia apelacji. Zażalenie na to postanowienie oddalił Sąd Okręgowy w Gliwicach postanowieniem z 8 maja 2007 r. (sygn. akt III Cz 418/07).

Trybunał Konstytucyjny zważył, co następuje:

Wniesienie skargi konstytucyjnej może prowadzić do badania przez Trybunał Konstytucyjny zgodności aktów normatywnych z Konstytucją w szczególnym, konkretnym trybie, związanym z naruszeniem konstytucyjnych praw lub wolności skarżącego. Charakteryzuje się on tym, że naruszenie tychże praw lub wolności, wskazujące na niezgodność przepisu z Konstytucją musi stanowić konsekwencję zastosowania tego właśnie przepisu, którego kontroli skarżący domaga się w skardze konstytucyjnej (por. postanowienie TK z 21 marca 2007 r., SK 40/05, OTK ZU nr 3/A/2007, poz. 36).
W niniejszej skardze konstytucyjnej skarżący czyni zarzut, że normy: nakazująca wniesienie apelacji do sądu, który wydał zaskarżony wyrok (art. 369 § 1 k.p.c.) oraz przyznająca temu sądowi kompetencję do jej odrzucenia (art. 370 k.p.c.), m.in. ze względu na nieprawidłowe opłacenie, naruszają jego prawo do sądu oraz prawo do zaskarżania orzeczeń wydanych w pierwszej instancji. Jednocześnie jednak zawęża zakres kontroli do sytuacji, w której opłacenie apelacji na konto sądu drugiej instancji zamiast na konto sądu pierwszej instancji skutkuje jej odrzuceniem. Przy takim ujęciu, źródła naruszenia wskazanych w skardze konstytucyjnej praw w przedstawionych w niej okolicznościach nie stanowiły zaskarżone art. 369 § 1 i art. 370 k.p.c. W ocenie skarżącego, niezgodność z Konstytucją zaskarżonych norm, prowadząca do naruszenia jego praw podmiotowych polega bowiem na braku wskazania w ich treści, że nie tylko pismo procesowe (wraz z załącznikami), ale także opłatę należy wnieść na konto tego samego sądu. Tymczasem zasada ta zawarta jest w § 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 31 stycznia 2006 r. w sprawie sposobu uiszczania opłat sądowych w sprawach cywilnych (Dz. U. Nr 27, poz. 199; dalej: rozporządzenie w sprawie uiszczania opłat sądowych), który nakazuje wniesienie opłaty w formie bezgotówkowej na konto właściwego sądu. Odrzucenie apelacji w sprawie skarżącego stanowiło konsekwencję naruszenia przez niego tego właśnie przepisu i w jego treści należy doszukiwać się naruszenia konstytucyjnych praw podmiotowych. Skarżący nie czyni go jednak przedmiotem skargi konstytucyjnej; dodać należy, że jego nieprecyzyjność w zakresie zwrotu obejmującego słowo „właściwego” spowodowała uznanie go za niezgodny z art. 45 ust. 1 w zw. z ust. 2 oraz art. 78 Konstytucji na mocy wyroku Trybunału Konstytucyjnego z 29 kwietnia 2008 r. (SK 11/07, OTK ZU nr 3/A/2008, poz. 47). Ze względu na to, że skarga konstytucyjna, w myśl art. 79 ust. 1 Konstytucji, może obejmować zarzut niezgodności z Konstytucją tylko takiej normy, której zastosowanie doprowadziło w sprawie skarżącego do naruszenia jego konstytucyjnych praw i wolności, a w przedmiotowej sprawie w świetle zarzutów stawianych przez skarżącego, taki charakter ma tylko § 2 rozporządzenia w sprawie uiszczania opłat sądowych, uzasadniona jest odmowa nadania niniejszej skardze konstytucyjnej dalszego biegu.

Biorąc powyższe okoliczności pod uwagę, orzeczono jak w sentencji.