Pełny tekst orzeczenia

Sygnatura akt II Cz 304/13

POSTANOWIENIE

Dnia 18 kwietnia 2013 r.

Sąd Okręgowy w Świdnicy, II Wydział Cywilny Odwoławczy
w składzie następującym:

Przewodniczący : SSO Alicja Chrzan

po rozpoznaniu w dniu 18 kwietnia 2013 r. w Świdnicy

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa J. K., G. K.

przeciwko S. Z.

o zapłatę

na skutek zażalenia pozwanego na postanowienie Sądu Rejonowego w Świdnicy z dnia 24 stycznia 2013 r., sygn. akt I C 1517/12

postanawia :

zmienić zaskarżone postanowienie w ten sposób, że zwolnić pozwanego od kosztów sądowych w całości oraz ustanowić dla niego pełnomocnika z urzędu

UZASADNIENIE

Postanowieniem z dnia 24 stycznia 2013 r. Sąd Rejonowy w Świdnicy oddalił wniosek pozwanego o zwolnienie go od kosztów sądowych oraz ustanowienie pełnomocnika z urzędu.

Oceniając jego sytuację materialną uznał, iż nie jest osobą ubogą, zasługującą na pomoc ze strony Państwa. Wraz z żoną jest współwłaścicielem domu o powierzchni ponad 200m 2, posiada samochód o wartości 15.000,00 zł. Choć, jak podał, prowadzona przez niego działalność przynosi mu same straty, to równocześnie jednak utrzymuje się z przychodów firmy. Ponadto pozwany od wielu lat współpracuje z radcą prawnym J. G., co świadczy o tym, że dysponuje środkami na samodzielne opłacenie pomocy prawnej. Równocześnie na obecnym etapie postępowania pozwany nie jest zobowiązany do ponoszenia jakichkolwiek kosztów, co stanowi dodatkowy argument dla oddalenia wniosku o zwolnienie go od konieczności ich ponoszenia.

Powyższe postanowienie zaskarżył pozwany, domagając się w istocie jego zmiany przez zwolnienie go od kosztów sądowych całości oraz ustanowienie dla niego pełnomocnika z urzędu. Zarzucił, że Sąd nie uwzględnił dokumentów wskazujących na stratę w prowadzonej działalności gospodarczej, co uniemożliwia mu poniesienie opłat sądowych oraz kosztów związanych z ustanowieniem pełnomocnika z wyboru.

Sąd Okręgowy uwzględnił zażalenie.

Przede wszystkim wyjaśnić należy, że podstawą dla oceny sytuacji finansowo – rodzinnej strony wnioskującej o zwolnienie jej od kosztów sądowych jest art. 102 ust. 1 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych. Zgodnie z jego brzmieniem zwolnienia od kosztów sądowych może się domagać osoba fizyczna, jeżeli złoży oświadczenie, z którego wynika, że nie jest w stanie ich ponieść bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny.

Jak wynika ze złożonego przez pozwanego oświadczenia oraz pozostałych dokumentów prowadzi on działalność gospodarczą. Decydujące znaczenie ma wydruk z księgi przychodów i rozchodów za 2012 r., ponieważ odzwierciadla on aktualną sytuację materialną strony. Wynika z niego, że w ubiegłym roku prowadzona przez pozwanego działalność gospodarcza przyniosła stratę na kwotę 33.855,44 zł. Zdaniem Sądu Okręgowego pozwany wykazał, że nie posiada środków na udział w postępowaniu, które niewątpliwie wiązać się będą z wydatkami. Sam fakt posiadania domu nie przesądza o aktualnej dobrej kondycji finansowej. Ponadto wnioskodawca jest stroną pozwaną stąd nie miał możliwości poczynienia oszczędności. Z uwagi na powyższe Sąd Okręgowy postanowił zmienić zaskarżone postanowienie i zwolnić pozwanego od kosztów.

Odnosząc się do żądania o ustanowienie pełnomocnika z urzędu wskazać należy, że zgodnie z art. 117 § 2 k.p.c. osoba fizyczna, niezwolniona przez sąd od kosztów sądowych, może się domagać ustanowienia adwokata lub radcy prawnego, jeżeli złoży oświadczenie, z którego wynika, że nie jest w stanie ponieść kosztów wynagrodzenia adwokata lub radcy prawnego bez uszczerbku utrzymania koniecznego dla siebie i rodziny.

Pozwany wykazał, w ocenie Sądu II instancji, że nie dysponuje odpowiednim zapleczem finansowym na pokrycie kosztów zastępstwa procesowego pełnomocnika z wyboru. Ponadto z uwagi na charakter niniejszego postępowania Sąd uznał, że ustanowienie pełnomocnika z urzędu jest uzasadnione przesłankami z art. 117 § 5 k.p.c. stąd orzeczenie Sądu Rejonowego zmienił także i w tej części.

Mając na uwadze powyższe Sąd Okręgowy orzekł na podstawie art. 386 § 1 k.p.c. w zw. z art. 397 § 2 k.p.c.