Pełny tekst orzeczenia

488/6/B/2009

POSTANOWIENIE
z dnia 6 października 2009 r.
Sygn. akt Ts 26/09

Trybunał Konstytucyjny w składzie:

Marek Kotlinowski,

po wstępnym rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym skargi konstytucyjnej Edwarda Z. w sprawie zgodności:
art. 49 ustawy z dnia 1 sierpnia 1997 r. o Trybunale Konstytucyjnym (Dz. U. Nr 102, poz. 643, ze zm.) z art. 45 ust. 1, art. 77 ust. 2 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej,

p o s t a n a w i a:

odmówić nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej.

UZASADNIENIE

W skardze konstytucyjnej, sporządzonej przez pełnomocnika z urzędu skarżącego – Edwarda Z., zakwestionowana została zgodność z Konstytucją art. 49 ustawy z dnia 1 sierpnia 1997 r. o Trybunale Konstytucyjnym (Dz. U. Nr 102, poz. 643, ze zm.; dalej: ustawa o TK). Zaskarżonemu przepisowi ustawy o TK skarżący zarzucił niezgodność z art. 45 ust. 1 Konstytucji, gwarantującym każdemu prawo do jawnego rozpatrzenia sprawy przez właściwy, niezależny, bezstronny i niezawisły sąd, a także z art. 77 ust. 2 Konstytucji, zakazującym ustawowego zamykania drogi sądowej dochodzenia naruszonych wolności lub praw.
Skarga konstytucyjna została skierowana w związku z następującą sprawą. Skarżący wystąpił do Trybunału Konstytucyjnego ze skargą konstytucyjną, w której zakwestionował zgodność z Konstytucją: przepisów ustawy z dnia 10 grudnia 1993 r. o zaopatrzeniu emerytalnym żołnierzy zawodowych oraz ich rodzin (Dz. U. z 2004 r. Nr 8, poz. 66, ze zm.); zarządzenia Nr 15/MON Ministra Obrony Narodowej z dnia 6 kwietnia 1983 r. w sprawie składników podstawy wymiaru emerytury lub renty wojskowej oraz świadczeń w naturze uwzględnianych przy zmniejszaniu tych emerytur (rent) (Dz. Rozk. MON z 1983 r., poz. 31); zarządzenia Nr 64/MON Ministra Obrony Narodowej z dnia 17 lutego 1994 r. w sprawie przeliczenia uposażenia dla celów rewaloryzacji wojskowych świadczeń emerytalno-rentowych (Dz. Rozk. MON z 1994 r., poz. 17) oraz rozporządzenia Ministra Obrony Narodowej z dnia 23 lutego 2004 r. w sprawie trybu postępowania i właściwości organów w sprawach zaopatrzenia emerytalnego żołnierzy zawodowych oraz uprawnionych członków ich rodzin (Dz. U. Nr 67, poz. 618). Postanowieniem Trybunału Konstytucyjnego z 19 września 2008 r. (Ts 41/08, OTK ZU nr 5/B/2008, poz. 215) odmówiono nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej skarżącego. W uzasadnieniu tego postanowienia Trybunał wskazał, że skarga konstytucyjna nie spełniała ustawowych wymogów korzystania z tego rodzaju środka ochrony wolności i praw. Postanowienie Trybunału zostało doręczone skarżącemu w dniu 30 września 2008 r. Następnie skarżący wystąpił w dniu 13 listopada 2008 r. z wnioskiem do Sądu Rejonowego w Choszcznie o ustanowienie pełnomocnika z urzędu celem sporządzenia skargi konstytucyjnej. Sąd Rejonowy w Choszcznie, postanowieniem z 25 listopada 2008 r. (sygn. akt I Co 812/08), ustanowił dla skarżącego pełnomocnika z urzędu. O osobie pełnomocnika skarżący został powiadomiony pismem z 19 grudnia 2008 r., doręczonym skarżącemu 23 grudnia 2008 r.
Uzasadniając zarzut niekonstytucyjności art. 49 ustawy o TK, skarżący wskazał na naruszenie prawa do jawnego, z udziałem skarżącego, rozpatrzenia sprawy przez sąd i wyjaśnienia wszystkich okoliczności sprawy. Istotę takiego naruszenia upatruje skarżący w przyjętej przez ustawodawcę procedurze wstępnego rozpoznania wnoszonej skargi konstytucyjnej, odbywającej się na posiedzeniu niejawnym, którego efektem może być odmowa nadania skardze konstytucyjnej dalszego biegu.

Trybunał Konstytucyjny zważył, co następuje:

Zgodnie z art. 79 ust. 1 Konstytucji, każdy, czyje konstytucyjne wolności lub prawa zostały naruszone, ma prawo wnieść skargę konstytucyjną w sprawie zgodności z Konstytucją ustawy lub innego aktu normatywnego, na podstawie którego sąd lub organ administracji publicznej orzekł ostatecznie o jego wolnościach, prawach lub obowiązkach, określonych w Konstytucji. Warunkiem skorzystania ze skargi konstytucyjnej jest więc uczynienie jej przedmiotem wyłącznie takiego przepisu, który był podstawą prawną ostatecznego orzeczenia sądu lub organu administracji publicznej, wydanego w sprawie skarżącego. Wniesienie skargi konstytucyjnej poprzedzać musi zatem wydanie aktu o charakterze indywidualno-konkretnym, kończącego postępowanie w danej sprawie. Trybunał Konstytucyjny podkreślał w związku z tym, że akt ten nie może wiązać się z samym postępowaniem przed Trybunałem Konstytucyjnym, wszczętym na skutek już wniesionej skargi konstytucyjnej. Istotą skargi konstytucyjnej jest bowiem kontrola konstytucyjności norm prawnych, które stanowiły podstawę orzeczenia przez sąd lub organ administracji publicznej o prawach i wolnościach skarżącego, a nie aktów normatywnych określających postępowanie przed Trybunałem Konstytucyjnym (zob. postanowienia TK z: 28 listopada 2001 r., SK 12/00, OTK ZU nr 8/2001, poz. 267; 19 grudnia 2007 r., Ts 163/07, OTK ZU nr 2/B/2009, poz. 109). Tym samym, należy stwierdzić, że wydane przez Trybunał Konstytucyjny postanowienie o odmowie nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej nie ma charakteru orzeczenia rozstrzygającego o konstytucyjnych wolnościach lub prawach skarżącego, które otwiera drogę do wniesienia skargi konstytucyjnej. Nie może zatem stanowić podstawy także dla niniejszej skargi konstytucyjnej.
Niezależnie od powyższej okoliczności, samoistnie przesądzającej o konieczności odmowy nadania skardze konstytucyjnej dalszego biegu, zauważyć należy, że skarżący nie wykazał, aby przedłożone postanowienie Trybunału Konstytucyjnego było orzeczeniem o charakterze ostatecznym. Nawet gdyby bowiem przyjąć, że dołączone do skargi konstytucyjnej postanowienie Trybunału wykazuje kwalifikację, o której mowa w art. 79 ust. 1 Konstytucji, to i tak skarżący nie wyczerpał przysługującej w sprawie drogi prawnej, wobec nieskorzystania z możliwości wniesienia zażalenia, o którym mowa w art. 36 ust. 4 w zw. z art. 49 ustawy o TK.

Biorąc powyższe okoliczności pod uwagę, działając na podstawie art. 47 ust. 2, a także art. 49 w zw. z art. 36 ust. 3 ustawy o TK, Trybunał Konstytucyjny orzekł jak w sentencji.