Pełny tekst orzeczenia

406/5/B/2009

POSTANOWIENIE
z dnia 28 października 2009 r.
Sygn. akt Ts 159/08

Trybunał Konstytucyjny w składzie:

Mirosław Wyrzykowski – przewodniczący
Marek Kotlinowski – sprawozdawca
Ewa Łętowska,

po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym zażalenia na postanowienie Trybunału Konstytucyjnego z dnia 22 lipca 2009 r. o odmowie nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej Janiny B.,

p o s t a n a w i a:

nie uwzględnić zażalenia.

UZASADNIENIE

W skardze konstytucyjnej z 15 maja 2008 r. zakwestionowana została zgodność art. 177 § 1 i art. 178 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. Nr 153, poz. 1270, ze zm.; dalej: p.p.s.a.) z art. 32 ust. 1, art. 77 ust. 2 oraz art. 78 Konstytucji. Skarżąca stoi na stanowisku, że zakwestionowane przepisy naruszają prawo zaskarżalności orzeczeń zapadłych w pierwszej instancji, a ponadto zamykają drogę do sądu. W skardze wskazano, że w przypadku wystąpienia przez stronę postępowania sądowoadministracyjnego z wnioskiem o przyznanie jej pomocy prawnej z urzędu, termin do wniesienia skargi kasacyjnej do NSA przewidziany w art. 177 p.p.s.a. powinien ulegać zawieszeniu albo wstrzymaniu.
Postanowieniem z 22 lipca 2009 r. Trybunał Konstytucyjny odmówił nadania skardze konstytucyjnej dalszego biegu. Takie rozstrzygnięcie spowodowane było brakiem uzasadnienia niekonstytucyjności przepisu, a więc niespełnieniem obowiązku wskazania sposobu naruszenia konstytucyjnych praw podmiotowych.
Pełnomocnik skarżącej wniósł na powyższe postanowienie zażalenie. W środku odwoławczym wskazano, że: (1) skarga odpowiadała wymogom formalnym, wynikającym z art. 32 i art. 47 ustawy z dnia 1 sierpnia 1997 r. o Trybunale Konstytucyjnym (Dz. U. Nr 102, poz. 643, ze zm.; dalej: ustawa o TK), (2) skarżąca wskazała artykuły p.p.s.a, które jej zdaniem naruszają prawa konstytucyjne oraz „wymieniła jakie jej zdaniem artykuły Konstytucji zostały naruszone”, (3) Trybunał Konstytucyjny nie wziął pod uwagę pisma z 21 maja 2008 r., w którym powołano się na orzeczenie TK z 20 maja 2008 r. (P 18/07, OTK ZU nr 4/A/2008, poz. 61) dotyczące niezgodności art. 3701 ustawy z dnia 17 listopada 1964 – Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. Nr 43, poz. 296, ze zm.; dalej: k.p.c.).

Trybunał Konstytucyjny zważył, co następuje:

Zaskarżone postanowienie o odmowie nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej jest prawidłowe, zaś zarzuty zażalenia nie zasługują na uwzględnienie.
Wbrew twierdzeniom skarżącej w żadnej mierze nie można uznać, że skierowana do Trybunału skarga odpowiadała wymogom określonym w ustawie o TK. Analiza materiału procesowego sprawy prowadzi do wniosku, że skarżąca w złożonym środku ochrony wolności i praw nie określiła, w jaki sposób zakwestionowane regulacje p.p.s.a. naruszają jej prawa podmiotowe. W przedmiotowym piśmie procesowym (niespełna czterostronicowym) na pierwszej i drugiej jego stronie skarżąca przedstawiła stan faktyczny i prawny sprawy. Argumentacja dotycząca – w opinii skarżącej – niekonstytucyjności regulacji rozpoczyna się na przedostatniej stronie skargi. Jednakże jej treść sprowadza się wyłącznie do polemiki ze stanowiskiem wyrażonym przez Naczelny Sąd Administracyjny. Takie sformułowanie zarzutów skargi nie odpowiada wymogom, o których mowa w art. 47 ust. 1 pkt 2 ustawy o TK.
Zgodnie przepisami Konstytucji i ustawy o TK skarga konstytucyjna dotyczy niezgodności z Konstytucją przepisów ustawy lub innych aktów normatywnych, nie zaś indywidualnych rozstrzygnięć w konkretnej sprawie. Trybunał Konstytucyjny nie jest sądem faktu ani sądem orzekającym w sprawie w postępowaniu instancyjnym. Jak wskazano w postanowieniu TK z 30 czerwca 2008 r.: „przedmiotem badania Trybunału Konstytucyjnego są nie akty stosowania prawa, a więc orzeczenia lub ostateczne decyzje zapadłe w indywidualnych sprawach, lecz akty normatywne, na podstawie których rozstrzygnięcia te zostały wydane. Trybunał Konstytucyjny jest powołany do orzekania w sprawach zgodności z Konstytucją aktów normatywnych, w celu wyeliminowania z systemu prawnego przepisów prawa niezgodnych z Konstytucją. Nie leży natomiast w kompetencji Trybunału Konstytucyjnego kontrola prawidłowości ustaleń sądów (organów administracji publicznej) ani sprawowanie kontroli co do sposobu wykładni obowiązujących przepisów, ich stosowania lub niestosowania przez sądy (organy administracji publicznej) orzekające w indywidualnych sprawach” (por. SK 15/07, OTK ZU nr 5/A/2008, poz. 98). Z art. 47 ustawy o TK wynika ponadto, że przedmiotem skargi może stać się wyłącznie przepis stanowiący podstawę ostatecznego rozstrzygnięcia wydanego wobec skarżącego. Zarzuty skargi muszą zaś uprawdopodabniać niekonstytucyjność kwestionowanej regulacji, co oznacza konieczność wywiedzenia ze skarżonych przepisów określonej normy, powołanie właściwych wzorców konstytucyjnych, zawierających podmiotowe prawa przysługujące podmiotom prawa prywatnego i – przez porównanie treści płynących z obu regulacji – wykazanie ich wzajemnej sprzeczności. Innymi słowy, trzon skargi stanowi prawidłowe wskazanie normy płynącej z podstawy normatywnej rozstrzygnięcia i powiązanie jej z adekwatnymi wzorcami konstytucyjnymi.
Z uwagi na uchybienia formalne skargi, zarządzeniem sędziego TK z 28 maja 2009 r., skarżąca została wezwana do dokładnego wskazania naruszonych konstytucyjnych wolności lub praw skarżącej wraz z określeniem sposobu ich naruszenia. W nadesłanym piśmie procesowym skarżąca ograniczyła się do nazwania tych praw oraz wskazania ich numerycznego odpowiednika w Konstytucji. Trybunał Konstytucyjny – w niniejszym składzie – stwierdza zatem, że braki formalne skargi nie zostały usunięte.
Na uwzględnienie nie zasługuje również ostatni z zarzutów zażalenia. Trybunał w zaskarżonym postanowieniu nie odniósł się do nadesłanego pisma, albowiem jego treść nie miała jakiegokolwiek wpływu na rozstrzygnięcie sprawy. Zawarta w korespondencji wzmianka o treści sentencji wyroku TK dotyczącego art. 3701 k.p.c. nie mogła być uznana – wbrew oczekiwaniom skarżącej – za spełnienie obowiązku uzasadnienia niekonstytucyjności przepisu, zwłaszcza że pismo to miało walor jedynie informacyjny.

Skoro postanowienie o odmowie nadania dalszego biegu było trafne, Trybunał Konstytucyjny, na podstawie art. 36 ust. 7 ustawy o TK, zażalenia nie uwzględnił.