Pełny tekst orzeczenia

303/4/B/2009


POSTANOWIENIE

z dnia 27 lipca 2009 r.
Sygn. akt Ts 276/08

Trybunał Konstytucyjny w składzie:




Marian Grzybowski – przewodniczący


Wojciech Hermeliński – sprawozdawca


Adam Jamróz,


po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym zażalenia na postanowienie Trybunału Konstytucyjnego z dnia 31 grudnia 2008 r. o odmowie nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej Jana O.,

p o s t a n a w i a:

pozostawić zażalenie bez rozpoznania.

UZASADNIENIE

W skardze konstytucyjnej złożonej do Trybunału Konstytucyjnego 3 września 2008 r. zarzucono, że § 50 ust. 4 pkt 1 lit. a rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 grudnia 1999 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym (Dz. U. Nr 109, poz. 1245, ze zm.) oraz § 48 ust. 4 pkt 1 lit. a rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 marca 2002 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług oraz o podatku akcyzowym (Dz. U. Nr 27, poz. 268, ze zm.) są niezgodne z art. 64 ust. 1 i 3 w zw. z art. 31 ust. 3, art. 2, art. 84, art. 92 ust. 1 oraz art. 217 Konstytucji w zakresie, w jakim uniemożliwiają obniżenie podatku należnego oraz zwrot różnicy podatku lub zwrot podatku naliczonego. Zarazem wobec przekroczenia trzymiesięcznego terminu do wniesienia skargi konstytucyjnej skarżący wniósł o jego przywrócenie, powołując się na art. 168 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego (Dz. U. Nr 43, poz. 296, ze zm.; dalej: k.p.c.).
Postanowieniem z 31 grudnia 2008 r. Trybunał Konstytucyjny odmówił nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej. Na podstawie przedstawionego stanu faktycznego Trybunał ustalił, że skarżący w dniu 6 kwietnia 2008 r. złożył wniosek o ustanowienie dla niego pełnomocnika z urzędu. W rozpoznaniu tego wniosku Sąd Rejonowy dla Warszawy Mokotowa orzeczeniem z 21 maja 2008 r. (sygn. akt I Co 362/08) postanowił ustanowić dla skarżącego pełnomocnika z urzędu, którym Okręgowa Rada Adwokacka w Warszawie wyznaczyła adw. Jadwigę Templin-Ratajczyk. Wyżej wymieniona stwierdziła brak podstaw do wniesienia skargi konstytucyjnej. Skarżący zwrócił się do Okręgowej Rady Adwokackiej o ustanowienie drugiego pełnomocnika w osobie adw. Dariusza Wasylkowskiego, który 27 sierpnia 2008 r. został poinformowany o wyznaczeniu go pełnomocnikiem z urzędu. Zdaniem skarżącego wniosek o przywrócenie terminu uzasadniony był faktem, że uchybienie wynika z przyczyn od skarżącego całkowicie niezależnych, jakimi było trwające postępowanie o ustanowienie pełnomocnika z urzędu celem sporządzenia skargi konstytucyjnej, jak również wydanie przez pierwszego pełnomocnika negatywnej opinii w przedmiocie istnienia podstaw do wniesienia skargi konstytucyjnej. Skarżący podnosił, że skoro pismo z ORA wpłynęło do drugiego pełnomocnika 27 sierpnia 2008 r., to tygodniowy termin do dokonania czynności w postaci wniesienia skargi konstytucyjnej od daty ustania przyczyny uchybienia terminu, tzn. braku pełnomocnika do sporządzenia skargi, został dochowany przez złożenie niniejszej skargi konstytucyjnej w dniu 3 września 2008 r.
Postanowieniem z 31 grudnia 2008 r. Trybunał Konstytucyjny odmówił nadania dalszego biegu niniejszej skardze ze względu na złożenie jej z przekroczeniem trzymiesięcznego terminu, o którym mowa w art. 46 ust. 1 ustawy z dnia 1 sierpnia 1997 r. o Trybunale Konstytucyjnym (Dz. U. Nr 102, poz. 643, ze zm.; dalej: ustawa o TK).
W zażaleniu z 16 stycznia 2009 r. skarżący wniósł o uchylenie zaskarżonego postanowienia i nadanie dalszego biegu skardze konstytucyjnej.

Trybunał Konstytucyjny zważył, co następuje:

Jak wynika z treści art. 79 ust. 1 Konstytucji, skarga konstytucyjna jest szczególnym środkiem ochrony praw i wolności konstytucyjnych naruszonych w wyniku oparcia ostatecznego orzeczenia sądu lub organu administracji publicznej na ustawie lub innym akcie normatywnym niezgodnym z Konstytucją. Z art. 48 ust. 1 ustawy o TK wynika, że skargę i zażalenie na postanowienie o odmowie nadania skardze dalszego biegu sporządza adwokat lub radca prawny, chyba że skarżący jest sędzią, prokuratorem, notariuszem, profesorem lub doktorem habilitowanym nauk prawnych. W sprawie skarżącego skarga konstytucyjna z 3 września 2008 r. wniesiona została przez adwokata Dariusza Wasylkowskiego. Spełniała zatem wskazany powyżej wymóg. Pismo oznaczone jako „Zażalenie na postanowienie o odmowie nadania biegu skardze konstytucyjnej” wniesione zostało w dniu 16 stycznia 2009 r. i podpisane przez skarżącego osobiście. Skarżący nie wykazał jednocześnie, że spełniał wymogi określone w art. 48 ust. 1 ustawy o TK, uprawniające do występowania bez zastępstwa procesowego w postępowaniu przed Trybunałem Konstytucyjnym. W dotychczasowym postępowaniu przed Trybunałem, a także w innych postępowaniach, o których mowa w załączonych do skargi orzeczeniach, korzystał z pomocy pełnomocnika z urzędu. Jednocześnie, do dnia wydania niniejszego postanowienia nie wpłynęło do Trybunału Konstytucyjnego żadne inne pismo w przedmiotowej sprawie, w szczególności pismo oznaczone jako zażalenie i podpisane przez uprawniony do tego podmiot. Tak bowiem, jak niezbędna jest kwalifikowana wiedza prawnicza w fazie przygotowywania skargi konstytucyjnej, tak tym bardziej kwalifikacje takie niezbędne są dla sformułowania zarzutów wobec postanowienia o odmowie nadania jej dalszego biegu (por. postanowienie z: 12 maja 1998 r., Ts 17/98, OTK ZU z 1999 r. SUP., poz. 32).
Na marginesie należy podkreślić, że trzymiesięczny termin do złożenia skargi konstytucyjnej, przewidziany w art. 46 ust. 1 ustawy o TK, ma charakter materialnoprawny i nie podlega przywróceniu. W związku z tym, Trybunał Konstytucyjny odmawiając nadania dalszego biegu skardze konstytucyjnej, nie mógł rozważać okoliczności powodujących przekroczenie tego terminu, ani możliwości skutecznego złożenia skargi konstytucyjnej po jego upływie (por. postanowienie z 19 grudnia 2000 r., SK 19/00, OTK ZU nr 8/2000, poz. 303).

Biorąc powyższe okoliczności pod uwagę, należało pozostawić bez rozpoznania zażalenie wniesione na postanowienie Trybunału Konstytucyjnego o odmowie nadania niniejszej skardze konstytucyjnej dalszego biegu.