Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 17 kwietnia 2013 r.

Sąd Apelacyjny w Rzeszowie, III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 17 kwietnia 2013 r.

na rozprawie

sprawy z wniosku(...) w P.

z udziałem zainteresowanej K. K.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w R.

o ustalenie podstawy wymiaru składek

na skutek apelacji wnioskodawcy

od wyroku Sądu Okręgowego w Przemyślu

z dnia 15 listopada 2012 r. sygn. akt III U 1516/12

oddala apelację

Sygn. akt III AUa 104/13

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 11 czerwca 2012 r. ZUS Oddział w R. ustalił, że podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne (emerytalno - rentowe) K. K.za okres od kwietnia do sierpnia 2010 r. jako osoby pobierającej zasiłek macierzyński u płatnika składek (...)wynosi odpowiednio:

- za kwiecień 2010 r. – 1.652,10 zł,

- za maj 2010 r. – 1.652,10 zł,

- za czerwiec 2010 r. – 1.652,10 zł,

- za lipiec 201 0 r. – 1.652,10 zł,

- za sierpień 2010 r. – 495,63 zł.

W podstawie prawnej powyżej decyzji organ rentowy powołał przepis art. 83 ust. 1 pkt 3 w związku z art. 18 ust. 6 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn. Dz. U. z 2009 r. nr 205 poz. 1585 ze zm.).

W uzasadnieniu decyzji pozwany Zakład wskazał, iż podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe finansowane z budżetu państwa w okresie podlegania K. K.ubezpieczeniom z tytułu pobieranego zasiłku macierzyńskiego, została przez płatnika składek zawyżona.

Ponieważ nie zostały złożone dokumenty korygujące, uzasadnionym było wydanie decyzji w powyższym przedmiocie.

W odwołaniu od powyższej decyzji (...)w P. domagała się jej zmiany i podniosła, że wyliczenie składek na ubezpieczenia K. K.jest zgodne z art. 47 w związku z art. 41 ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego oraz art. 18 ust. 6 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych twierdząc, że z § 1 rozporządzenia Ministra Zdrowia z 5 lipca 2002 r. w sprawie trybu przyznawania pracownikom (...), wykonującym czynności kontrolne dodatku specjalnego do wynagrodzenia oraz wysokości tego dodatku (Dz. U. Nr 108, poz. 97) nie wynika, że przedmiotowy dodatek jest przyznawany do określonego terminu.

Dlatego przy ustaleniu podstawy wymiaru zasiłku macierzyńskiego powinien być uwzględniony także składnik wynagrodzenia, jakim jest dodatek specjalny.

Organ rentowy w odpowiedzi na odwołanie wniósł o jego oddalenie i podniósł, iż składników wynagrodzenia przysługujących do określonego terminu nie uwzględnia się przy ustalaniu podstawy wymiaru zasiłku należnego za okres po tym terminie. Ponieważ dodatek specjalny za czynności kontrolne przyznawany był dla pracowników wykonujących te czynności oraz okresy kontrolne, to po upływie okresu na jaki był przyznany nie można go było uwzględnić w podstawie wymiaru zasiłku.

Po rozpoznaniu sprawy Sąd Okręgowy w Przemyślu wyrokiem z dnia 15 listopada 2012 r. oddalił odwołanie.

Sąd I instancji ustalił, że zainteresowana K. K.jest zatrudniona w (...)w P. jako młodszy asystent, w pełnym wymiarze czasu pracy, na podstawie umowy o pracę zawartej na czas nieokreślony. Zgodnie z umową o pracę przysługuje jej wynagrodzenie miesięczne, na które składają się następujące składniki: wynagrodzenie zasadnicze, premia uznaniowa, dodatek służbowy i dodatek za pracę w godzinach nocnych oraz dodatek specjalny za czynności kontrolne przyznawany odrębną decyzją. Dodatek ten przyznawany był na podstawie art. 14 ustawy z dnia 14 marca 1985 r. o (...)oraz rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 5 lipca 2002 r. w sprawie trybu przyznawania pracownikom (...)wykonującym czynności kontrolne dodatku specjalnego i przysługiwał wyłącznie za okres wykonywania czynności kontrolnych, za który wypłacane było wynagrodzenie. Dodatek taki był przyznawany K. K.w roku 2009 r. na zamknięte okresy kwartalne: od 1 stycznia do 31 marca 2009 r., od 1 kwietnia do 30 czerwca 2009 r., od 1 lipca do 30 września 2009 r. i od 1października do 31 grudnia 2009 r., a nadto na okres od 1 stycznia do 31 marca 2010 r.

Do wykonywania czynności kontrolnych zainteresowana była uprawniona na podstawie upoważnień wydawanych przez (...) w P.. Upoważnienie do wykonywania czynności kontrolnych na okres od 1 stycznia do 31 grudnia 2009 r. wydane zostało w dniu 29 grudnia 2008 r.

Sąd ustalił ponadto, że zainteresowana K. K.w okresie od 26 lutego do 15 lipca 2010 r. przebywała na urlopie macierzyńskim, a następnie od 16 do 29 lipca 2010 r. na dodatkowym urlopie macierzyńskim.

Sąd ustalił także, że w dniach : od 21 do 23 marca 2012 r., od 26 do 29 marca 2012 r. i od 12 do 13 kwietnia 2012 r. oraz o od 16 do 18 kwietnia ZUS Oddział w R. przeprowadził kontrolę u płatnika –(...)w P. w zakresie m.in. prawidłowości rzetelności obliczania składek na ubezpieczenia społeczne i innych składek, do pobierania których zobowiązany jest Zakład oraz zgłaszania do ubezpieczeń społecznych i ubezpieczenia zdrowotnego.

W wyniku tej kontroli organ rentowy ustalił, że płatnik naliczył składki na ubezpieczenie emerytalne i rentowe K. K.przebywającej na urlopie macierzyńskim i dodatkowym urlopie macierzyńskim w okresie od 26 lutego do 29 lipca 2010 r., finansowane z budżetu państwa od kwot zasiłku macierzyńskiego w wysokościach:

- za kwiecień 2010 – w kwocie 1.987,80 zł,

- za maj 2010 r. – w kwocie 1.987.,80 zł,

- za czerwiec 2010 r. – w kwocie 1.987,80 zł,

- za lipiec 2010 r. – w kwocie 1.987,80 zł,

- za sierpień 2010 r. – w kwocie 596,34 zł.

W podstawie wymiaru zasiłków niezasadnie uwzględniono dodatek specjalny w wysokości 25% uposażenia zasadniczego, który przysługuje za okres wykonywania czynności kontrolnych, za które wypłacane jest wynagrodzenie.

W przypadku K. K.dodatek ten nie przysługiwał jej w okresie od kwietnia do sierpnia 2010 r.

Dokonując oceny prawnej sprawy Sąd Okręgowy uznał żądanie odwołania za nieuzasadnione, a decyzję organu rentowego za trafną i nie naruszająca prawa.

Powołując w podstawie prawnej rozstrzygnięcia przepisy ustawy z dnia 26 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (Dz. U. z 2010 r. Nr 77 poz. 512 ze zm.) tj. art. 41, art. 47 oraz art. 14 ustawy z 14 marca 1985 r. o Państwowej Inspekcji Sanitarnej wykonującym czynności kontrolne dodatku specjalnego do wynagrodzenia oraz wysokości tego dodatku uznał, że sporny dodatek jest składnikiem wynagrodzenia przysługującym tylko do określonego terminu i jako taki nie może być uwzględniony przy ustalaniu podstawy wymiaru zasiłku macierzyńskiego naliczonego po 31 marca 2010 r.

Wyrok Sądu Okręgowego Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Przemyślu zaskarżony został w całości przez płatnika składek – (...)w P..

W apelacji od powyższego wyroku zarzucił naruszenie prawa materialnego tj. art. 14 ustawy z dnia 14 marca 1985 r. o (...)na skutek błędnego przyjęcia, iż sporny dodatek specjalny przysługujący tylko do określonego terminu, co doprowadziło do uznania, że dodatku tego nie uwzględnia się w podstawie wymiaru składek.

W oparciu o powyższe wniósł o:

- zmianę zaskarżonego wyroku oraz decyzji z dnia 11 czerwca 2012 r. przez stwierdzenie, że podstawa wymiaru składki na ubezpieczenia K. K.podlegającej ubezpieczeniom jako osoba pobierająca zasiłek macierzyński u płatnika składek (...)w P. wynosi z tytułu ubezpieczeń emerytalnych i rentowych, za okres od kwietnia 2010 r. do lipca 2010 r. po 1.987, 80 zł miesięcznie i za miesiąc sierpień 2010 r. kwotę 596,34 zł oraz zasądzenie od organu rentowego na rzecz płatnika składek kosztów zastępstwa procesowego przez pełnomocnika za obie instancje,

ewentualnie:

- uchylenie zaskarżonego wyroku w całości i przekazanie sprawy Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania przy uwzględnieniu kosztów postępowania za obie instancje.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Apelacja wnioskodawcy jest nieuzasadniona i jako taka podlega oddaleniu.

Wbrew zarzutom apelacji zaskarżony wyrok jest w ocenie tut. Sądu wyrokiem trafnym i odpowiadającym prawu.

Sąd Apelacyjny podziela stanowisko Sądu I instancji, że będący przedmiotem sporu dodatek specjalny był świadczeniem okresowym.

Pracownikom (...)wykonującym czynności kontrolne przysługuje dodatek specjalny do wynagrodzenia na podstawie art. 14 ustawy z dnia 14 marca 1985 r. o Państwowej Inspekcji Sanitarnej.

Przedmiotowy dodatek przyznawany jest z dniem powierzenia obowiązków związanych z wykonywaniem czynności kontrolnych § 42 i 41 rozporządzenia Ministra Zdrowia z 5 lipca 2002 r. w sprawie trybu przyznawania pracownikom (...)wykonującym czynności kontrolne dodatku specjalnego (Dz. U. Nr 108 poz. 957 ze zm.) w wysokości do 25% wynagrodzenia zasadniczego pracownika.

W odwołaniu od zaskarżonej decyzji wnioskodawca przyznał, że powyższy dodatek nie może przysługiwać za okres, gdy pracownik nie wykonuje czynności kontrolnych i w przypadku ubezpieczonej, która przebywała na urlopie macierzyńskim za okres tego urlopu dodatek ten nie mógł być wypłacany.

Zainteresowana była uprawniona do wskazanego wyżej dodatku na podstawie indywidualnych decyzji (...) w P. od początku zatrudnienia na okresy jedno, dwu i trzymiesięczne.

W każdorazowej decyzji zawarte było zastrzeżenie o możliwości uchylenia lub zmiany decyzji na podstawie, której przyznawany jest dodatek w przypadku nie wykonywania tych czynności kontrolnych.

Oznacza to, że w przypadku nie wykonywania tych czynności kontrolnych w okresie, na który przyznano to świadczenie to powyższe nie rodziłoby po stronie płatnika składek obowiązku jego wypłaty pomimo, że decyzja zawierała czasokres jego wypłaty.

Tym samym nie można się zgodzić z apelującym, że decyzje te jedynie potwierdzały uprawnienia do stałego dodatku specjalnego, odnosząc się wyłącznie do określenia samej jego wysokości.

Potwierdzeniem powyższej okresowości dodatku specjalnego była też praktyka wydawania upoważnień do czynności kontrolnych na ściśle określony okres.

Również w umowie o pracę zainteresowanej określono, że dodatek specjalny będzie przyznawany decyzją, co łączyć należy tylko z określeniem okresu wykonywania czynności kontrolnych.

Z regulacji art. 14 ust. 1 ustawy z dnia 14 marca 1985 r. o (...)nie wynika stały charakter dodatku specjalnego, zważywszy też że z § 2 rozporządzenia Ministra Zdrowia z 5 lipca 2002 r. w sprawie trybu przyznawania pracownikom (...)wykonującym czynności kontrolne dodatku specjalnego do wynagrodzenia oraz wysokości tego dodatku (tekst jedn. Dz. U. z 2011 r. Nr 212 poz. 1263 ze zm.) wynika, że dodatek ten przyznawany jest za czynności kontrolne.

Taka też była praktyka pracodawcy, który w okresie kiedy czynności nie były wykonywane nie przyznawał dodatku specjalnego. W okolicznościach rozpoznawanej sprawy, zainteresowana w okresie zasiłku macierzyńskiego nie miała przyznawanego dodatku specjalnego.

Z tego tez względu skoro dodatek specjalny miał charakter okresowy i nie przysługiwał w okresie pobierania zasiłku macierzyńskiego, tylko do dnia 31 marca 2010 r., to prawidłowo Sąd I instancji uznał, że tego składnika wynagrodzenia jako przysługującego do określonego terminu nie uwzględnia się przy ustaleniu podstawy wymiaru zasiłku macierzyńskiego, a w konsekwencji również w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalno – rentowe i ma tu zastosowanie art. 41 ust. 2 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o ubezpieczeniu społecznym w razie choroby i macierzyństwa (tekst jedn. Dz. U. z 2010 r. Nr 77 poz. 512 ze zm.).

Mając powyższe na uwadze Sąd Apelacyjny przyjął, iż zarzut naruszenia prawa materialnego nie jest uzasadniony, co skutkowało oddaleniem apelacji stosownie do art. 385 kpc.