Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt III AUa 1413/12

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 24 kwietnia 2013 r.

Sąd Apelacyjny w Katowicach

Wydział III Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący

SSA Marek Procek (spr.)

Sędziowie

SSA Małgorzata Woźnowska-Gallos

SSA Krystyna Merker

Protokolant

Beata Przewoźny

po rozpoznaniu w dniu 24 kwietnia 2013r. w Katowicach

sprawy z odwołania F. Ł. (F. Ł. )

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R.

o ekwiwalent pieniężny z tytułu prawa do bezpłatnego węgla

na skutek apelacji ubezpieczonej F. Ł.

od wyroku Sądu Okręgowego - Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Gliwicach Ośrodka Zamiejscowego w Rybniku

z dnia 22 maja 2012r. sygn. akt IX U 165/12

oddala apelację.

/-/SSA M. Woźnowska-Gallos /-/SSA M. Procek /-/SSA K. Merker

Sędzia Przewodniczący Sędzia

Sygn. akt: III AUa 1413/12

UZASADNIENIE:

Wyrokiem z dnia 22 maja 2012r. Sąd Okręgowy – Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Gliwicach Ośrodek Zamiejscowy w Rybniku oddalił odwołanie ubezpieczonej F. Ł. od decyzji organu rentowego Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddziału w R. z dnia 19 stycznia 2012 r., której przedmiotem było prawo do – opisanego treścią przepisów ustawy z dnia 6 lipca 2007r. o ekwiwalencie pieniężnym z tytułu prawa do bezpłatnego węgla dla osób uprawnionych z przedsiębiorstw robót górniczych (Dz.U. nr 147, poz. 1031) – ekwiwalentu pieniężnego z tytułu prawa do bezpłatnego węgla za lata
2010- 2011.

Sąd Okręgowy wskazał, że ubezpieczona od dnia 10 marca 1999 r. jest uprawniona do renty rodzinnej po zmarłym w tym dniu mężu E. Ł., byłym pracowniku Przedsiębiorstwa (...) w J., który od dnia 1 lipca 1987r. pobierał emeryturę górniczą.

Prawomocnymi wyrokami z dnia 16 maja 2008 r. (sygn. akt IX U 367/08) oraz z dnia 18 listopada 2009r. (sygn. akt IX U 1353/09) Sąd Okręgowy w Gliwicach Ośrodek zamiejscowy w Rybniku oddalił odwołania F. Ł. od decyzji organu rentowego Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R. odmawiających prawa
do ekwiwalentu pieniężnego z tytułu prawa do bezpłatnego węgla za lata 2002 - 2005.

W dniu 3 stycznia 2012 r. ubezpieczona złożyła wniosek o wypłatę ekwiwalentu pieniężnego z tytułu prawa do bezpłatnego węgla za lata 2010 – 2011.

Według Sądu Okręgowego, zmarły mąż ubezpieczonej prawo do bezpłatnego węgla
w naturze nabył na podstawie Układu Zbiorowego Pracy dla Pracowników Zakładów (...) z dnia 1.02.1980r. i nie zachował do niego prawa na podstawie art. 22 ust. 2
pkt 1 Układu Zbiorowego Pracy dla Pracowników Zakładów (...)z dnia 21.12.1991r.

Tak więc, wnioskodawczyni nie jest osobą uprawnioną w rozumieniu art. 2
cyt. ustawy z dnia 6 lipca 2007r.

Mając na uwadze przedstawione okoliczności, Sąd ten, na mocy art. 477¹⁴ § 1 k.p.c., orzekł, jak w sentencji.

W apelacji od zaprezentowanego rozstrzygnięcia ubezpieczona, zarzucając Sądowi pierwszej instancji, iż zaskarżony wyrok jest dla niej krzywdzący, wniosła o jego zmianę
i uwzględnienie odwołania.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Apelacja nie zasługuje na uwzględnienie.

Trzeba bowiem wskazać, że bezspornym jest, że Przedsiębiorstwo (...) S.A. w upadłości w J. figuruje w wykazie przedsiębiorstw robót górniczych objętych restrukturyzacją górnictwa węgla kamiennego z mocy przepisów ustawy z dnia 26 listopada 1998r. o dostosowaniu górnictwa węgla kamiennego do funkcjonowania
w warunkach gospodarki rynkowej oraz szczególnych uprawnieniach i zadaniach gmin górniczych (Dz.U. z 1998r. Nr 162 poz. 1112 ze zm.), stanowiącymi załączniki nr 2 i 3
do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 27 kwietnia 1999r. w sprawie wykazu przedsiębiorstw górniczych oraz przedsiębiorstw robót górniczych (Dz.U. z 1999r. Nr 38 poz.362). Przedsiębiorstwo (...) w J. – będące poprzednikiem prawnym Przedsiębiorstwa (...) S.A. w upadłości w J. jest wymienione także w załączniku nr 1 do Układu Zbiorowego Pracy dla Pracowników Zakładów (...) z dnia 21 grudnia 1991r., również w brzmieniu przyjętym w protokole dodatkowym nr 7 z daty 21 listopada 1995r.

Jednocześnie należy podnieść, że Układ Zbiorowy Pracy dla Pracowników Zakładów (...) z dnia 21 grudnia 1991r., zgodnie z jego art. 1 ust. 3, mógł być stosowany przez zakłady pracy wymienione w jego załączniku nr 1 (czyli również przez (...)
w J.) po zawarciu zakładowej umowy zbiorowej.

Tak więc, Sądowi Apelacyjnemu wiadomym jest z urzędu (akta sprawy o sygn.:
III AUa 3272/09), iż Zakładowa Umowa Zbiorowa Przedsiębiorstwa (...)
w J. – zgodnie z jej § 11 – weszła w życie z dniem 1 stycznia 1994r.
Umowa ta w treści § 3 pkt 4 wskazała, iż ilekroć w jej treści użyty został termin „układ”, należy przez to rozumieć Układ Zbiorowy Pracy dla Pracowników Zakładów (...)
z dnia 21 grudnia 1991r., zaś w § 5 ust. 1 przyjęła, że umowę zawiera się na okres obowiązywania wymienionego wyżej UZP. Zatem uznać należy, iż ubezpieczony przechodząc na rentę w 1981r. nie był objęty postanowieniami Układu Zbiorowego Pracy dla Pracowników Zakładów(...) z dnia 21 grudnia 1991r.

Wywodzić mógł swoje pretensje deputatowe jedynie z postanowień Układu Zbiorowego Pracy dla (...) z dnia 1 lutego 1980r.

Istota problemu sprowadza się do stwierdzenia, iż były pracodawca ubezpieczonego Przedsiębiorstwo (...) w J. skutecznie odstąpiło od stosowania świadczeń wynikających z unormowań tego aktu w trybie określonym w art. 9 ust. 3 ustawy realizującej dział XI Kodeksu pracy.

Godzi się jedynie przypomnieć, że w § 34 Zakładowego Układu Zbiorowego Pracy dla Pracowników Przedsiębiorstwa (...) w J., obowiązującego od dnia 26 listopada 1994r. i zarejestrowanego przez Okręgowego Inspektora Pracy
w K. w dacie 9 lutego 1996r., inkorporowano do tego aktu postanowienia Układu Zbiorowego Pracy dla(...), dotyczące prawa emerytów i rencistów
do bezpłatnego węgla - podwyższając je - do ilości 3 ton rocznie. Sądowi drugiej instancji znana jest z urzędu treść protokołu dodatkowego nr 5 z dnia 30 maja 1995r. do wymienionego UZP z dnia 26 listopada 1994r., przyjmująca w § 3 ust. 1, iż w związku z zawartym porozumieniem z dnia 19.05.1995r. pomiędzy stronami uprawnionymi do zawarcia Zakładowego Układu Zbiorowego Pracy, w sprawie odstąpienia od wydawania i wypłaty deputatu węglowego emerytom, rencistom i członkom ich rodzin, zmieniono – z mocą
od dnia 1 stycznia 1996r. – całkowicie brzmienie wymienionego § 34 ZUZP, nie zapisując
w jego treści zasad wydawania i wypłaty deputatu węglowego emerytom, rencistom
i członkom ich rodzin.

Zatem w drodze porozumienia z dnia 19 maja 1994r. podmioty predysponowane
do zawarcia zakładowego układu zbiorowego pracy (...) w J. odstąpiły do dnia 1 stycznia 1996r. od realizacji postanowień „starszego” układu, tak więc jego byli pracownicy - emeryci i renciści oraz uprawnione do renty rodzinnej wdowy po byłych pracownikach, dotychczas uprawnieni do deputatu węglowego na podstawie regulacji UZP dla PW z dnia 1 lutego 1980r. - nie zostali objęci regulacją art. 22 ust. 2 pkt 1 ponadzakładowego układu zbiorowego pracy.

W konsekwencji przyjąć należy, iż zmarły mąż ubezpieczonej w dniu 14 stycznia 1999r. nie był uprawniony do deputatu węglowego na podstawie Układu Zbiorowego Pracy dla Pracowników Zakładów (...) z dnia 21 grudnia 1991r., co oznacza również,
iż nie jest ona osobą uprawnioną, w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 6 lipca 2007r.
o ekwiwalencie pieniężnym z tytułu prawa do bezpłatnego węgla dla osób uprawnionych
z przedsiębiorstw robót górniczych (takie samo stanowisko zajął tut. Sąd w znanym stronom wyroku z dnia 16 czerwca 2010r., sygn. akt III AUa 106/10).

Mając powyższe na względzie, Sąd Apelacyjny uznał, że apelacja jest bezzasadna i na mocy art. 385 k.p.c., orzekł o jej oddaleniu.

/-/SSA M. Woźnowska-Gallos /-/SSA M. Procek /-/SSA K. Merker

Sędzia Przewodniczący Sędzia

III AUa 1413/12

Podstawa prawna:

Powołane przepisy:

Informacje o źródle orzeczenia:

Dodatkowe informacje:

Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ