Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 16 kwietnia 2013 r.

Sąd Okręgowy we Wrocławiu Wydział IV Karny Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący SSO Dorota Kropiewnicka (spr.)

Sędziowie SSO Małgorzata Szyszko

SSO Agata Regulska

Protokolant Justyna Gdula

przy udziale Prokuratora Prokuratury Okręgowej Elżbiety Okińczyc

po rozpoznaniu w dniu 16 kwietnia 2013 r.

sprawy T. C.

w przedmiocie wydania wyroku łącznego

na skutek apelacji wniesionej przez skazanego

od wyroku Sądu Rejonowego w Oleśnicy

z dnia 18 grudnia 2012 r. sygn. akt II K 391/12

uchyla zaskarżony wyrok i sprawę przekazuje Sądowi Rejonowemu w Oleśnicy do ponownego rozpoznania.

Sygn. akt: IV Ka 199/13

UZASADNIENIE

W dniu 2 kwietnia 2012 r. skazany T. C. złożył wniosek o wydanie wobec niego wyroku łącznego, obejmującego wszystkie orzeczone wobec niego kary jednostkowe, dotyczące czynów pozostających w zbiegu realnym i wnosząc o orzeczenie kary łącznej z wykorzystaniem reguły absorpcji.

Wyrokiem z dnia 18 grudnia 2012 r. Sąd Rejonowy w Oleśnicy ustalił, iż wobec skazanego wydano następujące wyroki jednostkowe:

1.  wyrok Sądu Rejonowego w Oleśnicy z dnia 27 listopada 2008r. sygn. akt VIK 1046/08 za czyn popełniony w dniu 21 marca 2008r. kwalifikowany z art. 62 ust.1 ustawy z dnia 24.04.1997r. o przeciwdziałaniu narkomanii, za który wymierzono oskarżonemu karę 4 miesięcy pozbawienia wolności, warunkowo zawieszając wykonanie tej kary na okres próby 2 lat, a którą zarządzono postanowieniem Sądu Rejonowego w Oleśnicy z dnia 16 lipca 2009r. (IIKo 495/09),

2.  wyrok Sądu Rejonowego w Oleśnicy z dnia 15 września 2009r. sygn. akt IIK 804/09 za czyn popełniony w dniu 12 lipca 2009r. kwalifikowany z art. 279 §1 k.k., za który wymierzono mu karę 1 roku i 6 miesięcy pozbawienia wolności warunkowo zawieszając wykonanie tej kary na okres próby 3 lat, a którą zarządzono postanowieniem Sądu Rejonowego w Oleśnicy z dnia 22 września 2010r. (IIKo (...)),

3.  wyrok Sądu Rejonowego w Oleśnicy z dnia 29 kwietnia 2011r. sygn. akt II K 204/11 za czyn popełniony w dniu 23 stycznia 2011r. kwalifikowany z art. 278 § 1k.k., za który wymierzono karę 6 miesięcy pozbawienia wolności i dniu 24 stycznia 2011r. kwalifikowany z art. 13 § 1 k.k. w zw. z art. 278 § 1k.k., za który wymierzono mu karę 6 miesięcy pozbawienia wolności oraz karę łączną 6 miesięcy pozbawienia wolności, której wykonanie warunkowo zawieszono na okres próby 2 lat, zobowiązując skazanego do naprawienia szkody w całości poprzez uiszczenie na rzecz pokrzywdzonego Sklep (...) w O. kwoty 259,87 zł w terminie 2 miesięcy od uprawomocnienia się wyroku, przy czym na poczet orzeczonej kary łącznej pozbawienia wolności zaliczono okres zatrzymania od dnia 24.01.2011r. do dnia 26.01.2011r. i zwolniono go od ponoszenia kosztów sądowych zaliczając je na rachunek Skarbu Państwa, przy czym postanowieniem tutejszego sądu z dnia 08 listopada 2012 (sygn akt II Ko 3069/12) zarządzono wykonanie kary łącznej wobec T. C.,

4.  wyrok zaoczny Sądu Rejonowego w Kluczborku z dnia 20 czerwca 2011r. sygn. akt IIK 281/11 za czyn popełniony w dniu 15 lutego 2011r. kwalifikowany z art. 278 §1 k.k., za który orzeczono karę 1 roku pozbawienia wolności, której wykonanie warunkowo zawieszono na okres próby 4 lat oddając go w okresie próby pod dozór kuratora sądowego i zwalniając go od ponoszenia kosztów sądowych w tym od opłaty obciążając nimi Skarb Państwa,

5.  wyrok Sądu Rejonowego w Oleśnicy z dnia 9 września 2011r. sygn. akt II K 865/11 za czyn popełniony: - w dniu 9 lutego 2011r., kwalifikowany z art. 278 § 1 k.k. i art. 13 §1k.k. w zw. z art. 278 § 1k.k. w zw. z art.11 § 2k.k., za który wymierzono mu karę 8 miesięcy pozbawienia wolności, - w miesiącu maju 2011r. kwalifikowany z art. 278 § 1k.k., za który wymierzono mu karę 8 miesięcy pozbawienia wolności, - w miesiącu maju 2011r. kwalifikowany z art. 278 § 1k.k., za który wymierzono mu karę 8 miesięcy pozbawienia wolności, w miesiącu maju 2011r. kwalifikowany z art. 278 § 1k.k., za który wymierzono mu karę 8 miesięcy pozbawienia wolności oraz karę łączną 1 roku i 6 miesięcy pozbawienia wolności, której wykonanie warunkowo zawieszono na okres próby 2 lat, orzekając kare grzywny w wymiarze 100 stawek dziennych przy ustaleniu wysokości jednej stawki dziennej na kwotę 10 złotych i zobowiązując skazanego do naprawienia w całości szkody poprzez uiszczenie na rzecz pokrzywdzonego Ł. G. kwoty 400 złotych, zwalniając skazanego od ponoszenia kosztów sądowych zaliczając je na rachunek Skarbu Państwa.

Przy takim ustaleniach Sąd Rejonowy w Oleśnicy:

I.  na podstawie art.85 k.k. i art. 86 § 1 k.k. i art. 569 §1 k.p.k połączył wyrok Sądu Rejonowego w Oleśnicy z dnia 29 kwietnia 2011r. sygn. akt IIK 204/11 i wyrok Sądu Rejonowego w Kluczborku z dnia 15 lutego 2011r. sygn. akt IIK 281/11 i wymierzył skazanemu T. C. karę łączną w wymiarze 1 (jednego) roku pozbawienia wolności;

II.  na podstawie art. 89 § 1 k.k. i art. 69 § 1 i 2 k.k. i art. 70 § 1 pkt. 1 k.k. wykonanie orzeczonej w pkt. I części dyspozytywnej wyroku kary łącznej warunkowo zawiesił skazanemu na okres próby 4 (czterech) lat;

III.  pozostawił do odrębnego wykonania inne orzeczenia zawarte w połączonych wyrokach i nie objęte wyrokiem łącznym;

IV.  na podstawie art. 63 § 1 k.k. na poczet orzeczonej w pkt. I kary łącznej pozbawienia wolności zaliczył skazanemu okres jego zatrzymania od dnia 24 stycznia 2011r. do dnia 26 stycznia 2011r.;

V.  na podstawie art. 572 k.p.k. umorzył postępowanie w zakresie objęcia wyrokiem łącznym wyroku opisanego w pkt. 1,2,5 części wstępnej wyroku;

VI.  zasądził od Skarbu Państwa na rzecz Kancelarii Adwokackiej adw. S. D. kwotę 147,60 (sto czterdzieści siedem złotych i 60/100) tytułem nieopłaconej obrony udzielonej skazanemu z urzędu;

VII.  na podstawie art. 624 § 1 k.p.k. zwolnił skazanego od ponoszenia kosztów postępowania związanych z wydaniem wyroku łącznego obciążając nimi Skarb Państwa.

Apelację od powyższego wyroku wniósł skazany, który zarzucił Sądowi Rejonowemu błąd w ustaleniach faktycznych, polegający na błędnym ustaleniu, że materialnoprawne warunki orzeczenia kary łącznej, opisane w art. 85 kk spełniają wyłącznie czynów objęte wyrokami opisanymi w pkt 3 i 4 części wstępnej zaskarżonego wyroku, podczas gdy łączeniu podlegała także kara za jeden z czynów objętych wyrokiem opisanym w pkt 3 części wstępnej tego wyroku.

Wskazując na powyższe, skazany wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku i wydanie jak najkorzystniejszego dla niego wyroku łącznego.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja skazanego zasługiwała na uwzględnienie. Zasadnie podniesiono w niej, że przy ocenie warunków do orzeczenia wobec skazanego kary łącznej Sąd Rejonowy nieprawidłowo ustalił, które z wymierzonych wobec skazanego kar jednostkowych mogłyby podlegać łączeniu zgodnie z art. 85 kk, co musiało skutkować uchyleniem zaskarżonego wyroku i przekazaniem sprawy Sądowi Rejonowemu do ponownego rozpoznania.

Zgodnie z treścią art. 569 kpk wyrok łączny wydaje się wówczas, gdy zachodzą warunki do orzeczenia wobec skazanego kary łącznej. Materialnoprawne podstawy orzeczenia tej kary zawiera norma art. 85 kk, stanowiąca że Sąd orzeka karę łączną, gdy sprawca popełnił dwa lub więcej przestępstw, zanim zapadł pierwszy wyrok, chociażby nieprawomocny, co do któregokolwiek z tych przestępstw i wymierzono za nie kary tego samego rodzaju albo inne podlegające łączeniu. Sąd Rejonowy trafnie wskazał, że ocenę co do zaistnienia w sprawie realnego zbiegu przestępstw dokonywać należy z perspektywy postępowania sprawcy, co polega na ustaleniu, czy kolejnych przestępstw sprawca dopuścił się po wydaniu wobec niego wyroku (kolejnych wyroków), czy też przed jego (ich) wydaniem. Tak wyrażoną zasadę Sąd Rejonowy zastosował jednak w niniejszej sprawie w sposób nieprawidłowy.

W świetle ustalonej w sprawie karalności skazanego nie budziło wątpliwości, iż chronologicznie pierwszy, podlegający łączeniu wyrok skazujący wydany został w dniu 29 kwietnia 2011 r. (wyrok Sądu Rejonowego w Oleśnicy wydany w sprawie II K 204/11). Ustalenie takie Sąd I instancji poczynił, jednak w sposób nieprawidłowy ustalił, że przed datą wydania owego wyroku skazany popełnił wyłącznie przestępstwa objęte dwoma wyrokami skazującymi, a to wyrokiem Sądu Rejonowego w Oleśnicy z dnia 29 kwietnia 2011 r. (sygn. akt: II K 204/11) oraz wyrokiem zaocznym Sądu Rejonowego w Kluczborku z dnia 20 czerwca 2011 r. (sygn. akt: II K 281/11). Sąd Rejonowy nie dostrzegł w szczególności, że przed datą wydania wyroku stanowiącego podstawę zbiegu realnego, a więc przed dniem 29 kwietnia 2011 r., skazany popełnił również przestępstwo w dniu 9 lutego 2011 r., wyczerpujące znamiona z art. 278 § 1 kk i art. 13 §1 kk w zw. z art. 278 § 1 kk w zw. z art. 11 § 2 kk, które objęte zostało wyrokiem skazującym Sądu Rejonowego w Oleśnicy z dnia 9 września 2011 r. (sygn. akt: II K 865/11). Skoro wskazany czyn popełniony został przez skazanego w dniu 9 lutego 2011 r., to obowiązkiem Sądu Rejonowego było rozważenie zaistnienia podstaw do objęcia kary wymierzonej za ten właśnie czyn węzłem kary łącznej. Tymczasem zaś Sąd I instancji wskazanej wyżej kary jednostkowej nie tylko nie objął wyrokiem łącznym, ale i rozstrzygnięcia o umorzeniu postępowania w tym właśnie zakresie w żaden sposób nie uzasadnił.

Mając powyższe na uwadze, Sąd Okręgowy uznał, iż postępowanie Sądu I instancji w przedmiocie połączenia skazanemu poszczególnych kar jednostkowych było nieprawidłowe, a w każdym razie nie zostało należycie uzasadnione. Musiało to skutkować uchyleniem zaskarżonego wyroku i przekazaniem sprawy Sądowi Rejonowemu do ponownego rozpoznania, celem ponownego rozważenia przez Sąd Rejonowy, czy w przedmiotowej sprawie zachodzą podstawy do wydania wobec skazanego wyroku łącznego i jaki powinien być zakres orzeczonej wobec skazanego kary łącznej. Przy ponownym rozpoznaniu sprawy Sąd I instancji prawidłowo zastosuje normę art. 85 kk oraz wszechstronnie uzasadni wydane w sprawie merytoryczne rozstrzygnięcie.