Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt: KIO 390/13

WYROK
z dnia 5 marca 2013 r.


Krajowa Izba Odwoławcza - w składzie:

Przewodniczący: Agnieszka Trojanowska
Protokolant: Łukasz Listkiewicz

po rozpoznaniu na rozprawie w Warszawie w dniu 5 marca 2013 r. odwołania wniesionego
do Prezesa Krajowej Izby Odwoławczej w dniu 20 lutego 2013 r. przez wykonawcę
COMBIDATA Poland spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Sopocie,
ul. Emilii Plater 13 w postępowaniu prowadzonym przez zamawiającego Skarb Państwa -
Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich z siedzibą w Warszawie, Al. Jerozolimskie 65/79

orzeka:
1.uwzględnia odwołanie i nakazuje zamawiającemu unieważnienie czynności
unieważnienia postępowania w zakresie części V zamówienia na przeprowadzenie
szkoleń dla pracowników JOPiIS z obsługi oprogramowania dziedzinowego HELIOS-
POMOC SPOŁECZNA, nakazuje unieważnienie czynności odrzucenia oferty
odwołującego oraz powtórzenie czynności badania i oceny ofert z udziałem oferty
odwołującego,
2. kosztami postępowania obciąża Skarb Państwa - Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich
z siedzibą w Warszawie, Al. Jerozolimskie 65/79 i :
2.1 zalicza w poczet kosztów postępowania odwoławczego kwotę 15 000zł. 00 gr.
(słownie: piętnaście tysięcy złotych zero groszy) uiszczoną przez wykonawcę
COMBIDATA Poland spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w
Sopocie, ul. Emilii Plater 13 tytułem wpisu od odwołania,
2.2 zasądza od Skarbu Państwa - Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich z
siedzibą w Warszawie, Al. Jerozolimskie 65/79 na rzecz COMBIDATA Poland
spółki z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Sopocie, ul. Emilii
Plater 13 kwotę 18 600zł. 00 gr (słownie :osiemnaście tysięcy sześćset złotych
zero groszy) tytułem zwrotu kosztów postępowania odwoławczego tj. wpisu i
zastępstwa prawnego.

Stosownie do art. 198a i 198b ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. - Prawo zamówień
publicznych (t.j. Dz. U. z 2010 r. 113, poz. 759 ze zm.) na niniejszy wyrok - w terminie 7 dni
od dnia jego doręczenia - przysługuje skarga za pośrednictwem Prezesa Krajowej Izby
Odwoławczej do Sądu Okręgowego w Warszawie.


Przewodniczący: ……………

Sygn. akt KIO 390/13
Uzasadnienie
Postępowanie o udzielenie zamówienia publicznego w trybie przetargu nieograniczonego na
przeprowadzenie szkoleń dla pracowników JOPiIS z aplikacji pomostowych SI POMOST
zostało wszczęte przez zamawiającego Centrum Rozwoju Zasobów Ludzkich z siedzibą w
Warszawie, Al. Jerozolimskie 65/79 ogłoszeniem w siedzibie i na stronie internetowej
opublikowanym także w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej w dniu 3 października
2012r. za numerem 2012/S 190-312853.
W dniu 12 lutego 2013r. zamawiający poinformował drogą elektroniczną o wynikach
postępowania dla części V w tym o odrzuceniu oferty wykonawcy COMBIDATA Poland
spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Sopocie, ul. Emilii Plater 13 – dalej
odwołującego, na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 6 ustawy z dnia 29. stycznia 2004 roku Prawo
zamówień publicznych (Dziennik Ustaw z 2010 roku Nr 113, poz. 759 z późn. zm. – dalej
ustawy) z uwagi na błąd w obliczeniu ceny polegający na zaoferowaniu niewłaściwej stawki
podatku VAT „zwolniony” zamiast stawki 23%. Jednocześnie zamawiający unieważnił
postępowanie w zakresie części V na podstawie art. 93 ust. 1 pkt 1 ustawy z uwagi na brak
ważnych ofert.
W dniu 20 lutego 2013r. odwołujący wniósł odwołanie wobec czynności zamawiającego
polegającej na odrzuceniu oferty odwołującego.
Odwołujący zarzucił naruszenie art. 89 ust. 1 pkt 6 ustawy poprzez nieuzasadnione
odrzucenie oferty odwołującego.
Odwołujący wskazał, że ma interes w uzyskaniu zamówienia, a zaskarżona czynność
zamawiającego uniemożliwia odwołującemu uzyskanie tego zamówienia. Gdyby
zamawiający nie naruszył przepisów ustawy, oferta odwołującego powinna być wybrana
przez zamawiającego jako oferta najkorzystniejsza, co oznacza, iż odwołujący w wyniku
naruszenia przez zamawiającego przepisów ustawy może ponieść szkodę.
Odwołujący wniósł o:
1 .unieważnienie decyzji o unieważnieniu postępowania o udzielenie zamówienia
publicznego na przeprowadzenie szkoleń dla pracowników JOPilS z obsługi aplikacji
dziedzinowych SI POMOST w zakresie części nr V;
2. powtórzenie czynności badania i oceny ofert;
3. powtórzenie czynności wyboru oferty najkorzystniejszej.
W uzasadnieniu wskazał, że na część V przedmiotowego zamówienia złożył ofertę, a
zamawiający odrzucił tę ofertę na podstawie art. 89 ust. 1 pkt 6 ustawy, zarzucając błąd
odwołującego w obliczeniu ceny usługi, polegający na zastosowaniu zwolnienia
podatkowego w miejsce stawki podstawowej podatku VAT (23%). Ponieważ oferta

odwołującego była jedyną w tej części postępowania, jej odrzucenie skutkowało brakiem
ofert niepodlegających odrzuceniu i w konsekwencji zamawiający unieważnił postępowanie
w części V na podstawie art. 93 ust. 1 pkt 1 w związku z art. 93 ust. 2 ustawy.
Odwołujący podniósł, że z ugruntowanego orzecznictwa Izby wynika, że nie należy do
kompetencji zamawiającego ustalenie jaka stawka podatku VAT jest właściwa dla
zamówienia publicznego objętego prowadzonym postępowaniem. Wskazał, na wyrok z dnia
15 stycznia 2009 roku sygn. akt KIO/UZP 1514/08. Zdaniem odwołującego istnieje jedna
tylko okoliczność, w której zamawiający może spodziewać się obliczenia podatku VAT
zgodnie z oczekiwaną przez zamawiającego stawką, a mianowicie w sytuacji, gdy stawka
podatku VAT została określona i narzucona Specyfikacją Istotnych Warunków Zamówienia,
a co za tym idzie stała się wiążąca dla wykonawców. W przedmiotowym postępowaniu
sytuacja taka nie wystąpiła, zatem w świetle wskazywanego orzecznictwa nie było podstaw
do odrzucenia oferty odwołującego. Zamawiający uzasadniając nieprawidłowość
zastosowanej przez odwołującego stawki podatku VAT wskazał miedzy innymi, że
zamówienie ma złożony charakter. Składa się z różnego rodzaju usług, także takich nie
związanych bezpośrednio ze szkoleniami, co wyłączałoby zastosowanie dla całego
zamówienia jednolitej stawki w szczególności zwolnienia podatkowego. Ten argument
zdaniem odwołującego jest całkowicie chybionym. W „Zawiadomieniu o unieważnieniu
postępowania o udzielenie zamówienia w zakresie części nr V” zamawiający pisze: „ W
ocenie zamawiającego usługi będące przedmiotem zamówienia w niniejszym postępowaniu
mają złożony charakter. Wśród nich występują usługi szkoleniowe, konsultingowe
(instruktarz stanowiskowy) oraz informatyczne, a także inne usługi, które nie mają ścisłego
związku z usługami szkoleniowymi, tj.: zapewnienie zaplecza socjalnego (sal szkoleniowych,
wyposażenia tych sal, komputerów, cateringu). Wypowiedź ta jest dowodem
nieprawidłowości rozważań zamawiającego, albowiem stanowiący integralną część
Specyfikacji Istotnych Warunków Zamówienia Załącznik Nr 2B do SIWZ („UMOWA/WZÓR
dla części II-V”) zapisem § 1 ust. 1 stanowi, iż „Przedmiot umowy stanowi wykonanie części
zamówienia pn. „ Przeprowadzenie szkoleń dla pracowników JOPilS z aplikacji
dziedzinowych SI POMOST", która polega na przeprowadzeniu szkoleń dla pracowników
JOPilS z obsługi oprogramowania dziedzinowego”. Nie ma zatem mowy o dostarczaniu
usług różnorodnych usług w tym konsultingowych, informatycznych, czy innych. Umowa
zostanie zawarta na „przeprowadzenie szkoleń ” i za „przeprowadzenie szkoleń”
zamawiający zostaje obciążony. Jakie natomiast koszty poniesie wykonawca i jakie usługi
wykona w celu uzyskania przedmiotowego przychodu jest wewnętrzną sprawą wykonawcy.
Wzmiankowane wyżej zapewnienie zaplecza socjalnego jest bowiem dla wykonawcy
kosztem uzyskania przychodu, dla zamawiającego zaś jest tylko częścią usługi szkoleniowej,
o czym stanowi powołany wyżej zapis umowy przedstawiając przedmiot umowy.

Wskazał brzmienie art. 43 ust. 17 ustawy o podatku od towarów i usług:
Zwolnienia, o których mowa w ust. 1 (...) 26, (..), 29, (...) (zwolnienie szkolenia zawodowego i
przekwalifikowania zawodowego oraz usług świadczonych przez uczelnie wyższe) nie mają
zastosowania do dostawy towarów lub świadczenia usług ściśle związanych z usługami
podstawowymi, jeżeli:
1) nie są one niezbędne do wykonania usługi podstawowej, zwolnionej zgodnie z ust. 1
(...), 26, (...) 29,
(…) lub
2) ich głównym celem jest osiągnięcie dodatkowego dochodu przez podatnika, przez
konkurencyjne wykonywanie tych czynności w stosunku do podatników
niekorzystających z takiego zwolnienia.
W przypadku zamówienia usługi szkoleniowej na rzecz zamawiającego usługi dodatkowe np.
zapewnienie sal szkoleniowych i sprzętu, oraz cateringu są ze szkoleniami ściśle związane,
nie spełniają przesłanek cytowanego wyżej przepisu wyłączającego zwolnienie podatkowe.
Oferta odwołującego była jedyną ofertą złożoną na część V zamówienia w przedmiotowym
postępowaniu, zatem niezrozumiałym jest działanie zamawiającego, który mógł dokonać
wyboru oferty najkorzystniejszej. Bezpodstawne także byłyby obawy zamawiającego o
wysokość zobowiązania podatkowych z tytułu umowy w sprawie przedmiotowego
zamówienia publicznego. Prawidłowość zastosowanej stawki podatku VAT od świadczonej
usługi jest wyłącznie problemem wykonawcy. Zamawiający zażądał podania w ofercie ceny
brutto, także cena brutto wskazana została we wzorze umowy stanowiącym załącznik do
Specyfikacji Istotnych Warunków Zamówienia. Zgodnie bowiem z zasadami kształtowanymi
przez prawo podatkowe do obowiązków podatnika należy przyporządkowanie wykonywanej
dostawy, usługi czy roboty do danej stawki VAT, co wynika m.in. z faktu, iż wystawiając
fakturę za wykonane zadanie podatnik zobowiązany jest do wskazania w niej stawki wraz z
kwotą podatku (art. 106 ustawy o podatku od towarów i usług). Kształtuje to stosunek
zobowiązaniowy, o którym mowa w art. 5 ustawy Ordynacja podatkowa. Skoro określenie
prawidłowej stawki VAT ciąży na wystawcy faktury - wykonawcy, to ciąży na nim również
odpowiedzialność za prawidłowe jej zastosowanie. Zatem to wystawca, a nie odbiorca
faktury decyduje o wysokości stawki i ponosi tego konsekwencje. Organem uprawnionym do
kontroli decyzji podatnika w ww. zakresie jest, zgodnie z art. 281 § 1 ustawy ordynacja
podatkowa, organ podatkowy pierwszej instancji. Z kolei uprawnionym do dokonywania
interpretacji przepisów prawa podatkowego jest, zgodnie z art. 14a ustawy ordynacja
podatkowa, Minister Finansów. Reasumując, nawet jeśli okazałoby się, iż Wykonawca
nieprawidłowo obliczył podatek VAT, tylko on, a nie zamawiający poniósłby tego
konsekwencje.

Nadmienił również, że nieprawdopodobną jest sytuacja, w której zwolnienie z podatku VAT,
które zastosował odwołujący okazałoby się zastosowane niewłaściwie. Zgodnie z treścią art.
43 ust. 1 pkt 29 lit. c) ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.
U. 2011 r. Nr 177 poz. 1054), oraz treści § 13 ust. 1 pkt 20 rozporządzenia Ministra
Finansów z dnia 4 kwietnia 2011 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o
podatku od towarów i usług (Dz. U. 2011 r. Nr 73 poz. 392 ze zm.) zwalnia się od podatku
usługi kształcenia zawodowego lub przekwalifikowania zawodowego, inne niż wymienione w
pkt 26, finansowane w całości ze środków publicznych oraz świadczenie usług i dostawę
towarów ściśle z tymi usługami związane. Niewątpliwie przedmiot umowy, jak wskazano we
wzorze umowy stanowiącym załącznik do Specyfikacji Istotnych Warunków Zamówienia,
którym jest „przeprowadzenie szkoleń dla pracowników JOPilS z obsługi oprogramowania
dziedzinowego ” to szkolenia związane z podnoszeniem umiejętności zawodowych przez
pracowników urzędów poprzez dostarczenie lub aktualizację wiedzy w zakresie obsługi
oprogramowania komputerowego wykorzystywanego przez nich w pracy. Szkolenia
związane są bowiem z zakresem wykonywanych zawodowych obowiązków uczestników tych
szkoleń. Wiedza uzyskana przez uczestników szkoleń przeprowadzanych przez
wnioskodawcę jest wykorzystywana w ramach wykonywanego przez nich zawodu,
pozostając w bezpośrednim związku z wykonywaną pracą.
W świetle powyższego uznać należy, iż przedmiot umowy zawartej w sprawie
przedmiotowego zamówienia publicznego wypełnia definicyjnie przesłanki do zastosowania
zwolnienia z podatku VAT na podstawie powołanego powyżej przepisu. Odwołujący jest
podmiotem zajmującym się profesjonalnie projektowaniem i realizacją szkoleń i na
potwierdzenie poprawności kwalifikacji usług i określania właściwych dla nich stawek
podatku VAT posiada w analogicznych sprawach wiele interpretacji indywidualnych
stosownych organów skarbowych upoważnionych przez Ministerstwo Finansów do
wydawania interpretacji w jego imieniu.
Warunki skorzystania z preferencyjnej stawki podatku VAT, w tym zwolnienia, podane są w
art. 43 ust. 1 pkt 29 ustawy o podatku VAT: Zwalnia się od podatku VAT usługi kształcenia
zawodowego lub przekwalifikowania zawodowego:
a) prowadzone w formach i na zasadach przewidzianych w odrębnych przepisach, lub
b) świadczone przez podmioty, które uzyskały akredytację w rozumieniu przepisów o
systemie oświaty - wyłącznie w zakresie usług objętych akredytacją, lub
c) finansowane w całości ze środków publicznych
- oraz świadczenie usług i dostawę towarów ściśle z tymi usługami związane;
W niniejszej sprawie bezspornym jest również spełnienie warunku pochodzenie środków, z
których finansowane jest zamówienie, ze środków publicznych. zamawiający jako jednostka
sektora finansów publicznych finansuje swoje działania w całości z takich środków.

W świetle powyższego nie ulega wątpliwości, że zwolnienie z podatku VAT zostało
zastosowane zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa.
Zważywszy zatem, jak wykazano w niniejszym odwołaniu, iż zamawiający nie wskazawszy w
Specyfikacji Istotnych Warunków Zamówienia właściwej jego zdaniem stawki podatku VAT
nie miał prawa do odrzucenia oferty odwołującego z powodu zastosowania przez niego
zwolnienia z podatku VAT podczas obliczania ceny oferty w przedmiotowym postępowaniu o
udzielenie zamówienia publicznego. Skoro zatem odrzucenie oferty odwołującego było
nieuzasadnione, konsekwentnie należy uznać za wadliwą czynność unieważnienia
postępowania w zakresie części nr V.
Odwołanie zostało podpisane przez pełnomocnika działającego na podstawie
pełnomocnictwa udzielonego w dniu 12 grudnia 2012r. przez dwóch członków zarządu
ujawnionych w KRS i upoważnionych do reprezentacji łącznej, zgodnie z odpisem z KRS
załączonym do odwołania. Kopia odwołania została zamawiającemu przekazana w dniu 20
lutego 2013r.

W dniu 21 lutego 2013r. zamawiający poinformował wykonawców biorących udział w
postępowaniu w ramach innych części zamówienia o wniesieniu odwołania przekazując jego
kopię wraz z wezwaniem do wzięcia udziału w postępowaniu odwoławczym.

W dniu 25 lutego 2013r. zgłosił swój udział w postępowaniu odwoławczym po stronie
zamawiającego wykonawca COMP Spółka Akcyjna z siedzibą w Warszawie, ul. Jutrzenki
116. Zgłaszający przystąpienie wskazał, że otrzymał kopię odwołania w dniu 22 lutego
2013r., wskazał, że ma interes w rozstrzygnięciu na korzyść zamawiającego, gdyż złożył
ofertę na część II i IV zamówienia i zastosował stawkę 23% i tym samym ma interes w
utrzymaniu prawidłowej decyzji zamawiającego, co do unieważnienia postępowania w części
V. Wniósł o oddalenie odwołania. Zgłoszenie zostało podpisane przez pełnomocnika
działającego na podstawie pełnomocnictwa z dnia 25 lutego 2013r. udzielonego przez dwóch
członków zarządu ujawnionych w KRS i upoważnionych do łącznej prezentacji, zgodnie z
odpisem z KRS załączonym do zgłoszenia. Kopia zgłoszenia został przekazana
zamawiającemu i odwołującemu faksem w dniu 25 lutego 2013r.

W dniu 25 lutego 2013r. zgłosił swój udział w postępowaniu odwoławczym po stronie
zamawiającego wykonawca Tomorrow spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą
w Warszawie, ul. Kamionkowska 51. Zgłaszający przystąpienie wskazał, że otrzymał kopię
odwołania w dniu 22 lutego 2013r., wskazał, że ma interes w rozstrzygnięciu na korzyść
zamawiającego, gdyż złożył ofertę na część III i IV zamówienia i zastosował stawkę 23% i
tym samym ma interes w utrzymaniu prawidłowej decyzji zamawiającego, co do

unieważnienia postępowania w części V. Wniósł o oddalenie odwołania. Zgłoszenie zostało
podpisane przez dwóch członków zarządu ujawnionych w KRS i upoważnionych do łącznej
prezentacji, zgodnie z odpisem z KRS załączonym do zgłoszenia. Kopia zgłoszenia został
przekazana zamawiającemu i odwołującemu faksem w dniu 25 lutego 2013r.

Izba ustaliła następujący stan faktyczny:
Izba dopuściła dowody z ogłoszenia o zamówieniu, specyfikacji istotnych warunków
zamówienia wraz z załącznikami, oferty odwołującego, informacji o wynikach postępowania
w zakresie części V.

W siwz :
W rozdziale 4 pkt 4.5. zamawiający zawarł opis sposobu obliczenia ceny i wskazał, że
zaoferowaną cenę należy przedstawić w sposób określony w Formularzu oferty, stanowiącym
Załącznik Nr 4 do SIWZ, cena ofertowa musi zostać określona w PLN. Dla jednej części
zamówienia Wykonawca może podać tylko jedną cenę bez możliwości proponowania
rozwiązań wariantowych. Cena określona przez wykonawcę zostanie ustalona na okres ważności
umowy i nie będzie podlegała zmianom (waloryzacji). Zaoferowana cena musi uwzględniać
wykonanie wszystkich prac i czynności oraz zawierać wszelkie koszty związane z realizacją
zamówienia, w tym wynagrodzenie za przeniesienie na zamawiającego majątkowych praw
autorskich oraz wymagane przepisami prawa obciążenia fiskalne. Rozliczenia między
zamawiającym a wykonawcą będą prowadzone w złotych polskich (PLN). Zasady rozliczeń określa
wzór umowy stanowiący załącznik nr 2a (cześć nr I) i 2b (cześć nr II-V) do SIWZ.
W załączniku nr 1 do siwz – opis przedmiotu zamówienia w zakresie części V zamawiający
postanowił :
Zamówienie obejmuje przeszkolenie pracowników JOPiIS, które wykorzystują następujące
aplikacje SI POMOST:
1) UO POMOST i oprogramowanie go zastępujące (POMOSTStd);
2) TT-POMOC;
3) OPIEKA/RODZINY ZATĘPCZE;
4) HELIOS-POMOC SPOŁECZNA.
Szkolenia będą zrealizowane zgodnie z programami szkoleń, które zostały opracowane
przez producentów ww. aplikacji i stanowią załącznik do niniejszego SIWZ. Przy realizacji
szkoleń zostanie wykorzystana metoda blended-learning, która polega na zastosowaniu
szkoleń wyjazdowych (grupowych) prowadzonych przez trenera, samokształcenia za
pomocą kursów e-learningowych i samouczków multimedialnych oraz instruktaży
przystanowiskowych.

W celu efektywnej realizacji szkoleń zostaną wykonane także działania organizacyjne
zapewniające skuteczną rekrutację uczestników szkoleń, komunikację oraz nadzór nad ich
przebiegiem. Wsparcie organizacyjne będzie realizowane zarówno poprzez stronę
internetową (podstronę projektu 1.18 „Tworzenie i rozwijanie standardów usług pomocy i
integracji społecznej”) oraz hot-line.
W wyniku realizacji projektu osiągnięte zostaną cele polegające na poprawie jakości obsługi
beneficjentów JOPiIS, uzyskanie przez pracowników JOPiIS wyższych kwalifikacji
związanych z pracą z SI POMOST, ujednolicenie poziomu wiedzy związanej z obsługą
systemu wśród pracowników, a także korzyści związane z szybszą i sprawniejszą obsługą
beneficjentów obszaru pomocy społecznej.
4.1 Dokumentacja dotycząca szkoleń
Zamawiający określa następującą dokumentację dotyczącą realizacji szkoleń pracowników
JOPiIS:
1) plan szkoleń;
2) dokumentacja dotycząca potwierdzenia przeprowadzenia szkoleń, w tym dokumentacja
PEFS.
4.1.1 Plan szkoleń
Podstawą do realizacji szkoleń na rzecz pracowników JOPiiS jest opracowany przez
Wykonawcę i zatwierdzony przez Zamawiającego plan szkoleń. Podstawą do określenia
planu szkoleń jest szczegółowy program szkolenia opracowany dla danego oprogramowania
SI POMOST (patrz: rozdz 1.3 OPZ). Plan szkoleń musi określać:
1) ramowy harmonogram szkolenia dla każdej grupy szkoleniowej, przy
czym proces szkolenia musi być przeprowadzony zgodnie z metodą
blended-learning i obejmować każdy z trzech etapów szkolenia, tj.:
a) szkolenia grupowe,
b) samokształcenie za pomocą kursu e-learning lub samouczka,
c) instruktaże przystanowiskowe;
2) listę lokalizacji szkoleń wyjazdowych;
3) zasady (instrukcję) korzystania z kursów e-learning oraz
samouczka multimedialnego;
4) strukturę organizacyjną zespołów szkoleniowych.

Zamawiający dopuszcza możliwość aktualizacji planu szkoleń w trakcie realizacji
zamówienia. Zaktualizowany plan szkoleń każdorazowo podlega akceptacji przez
Zamawiającego.
4.1.2 Dokumentacja dotycząca potwierdzenia przeprowadzenia szkoleń, w tym PEFS
Przebieg szkoleń oraz postępy ich uczestników muszą być na bieżąco monitorowane i
dokumentowane.
4.1.2.1 Monitoring PEFS
Wykonawca zobowiązany jest do przeprowadzenia monitoringu efektów realizacji projektu za
pomocą formularzy PEFS (PEFS - Podsystem Monitorowania Europejskiego Funduszu
Społecznego) w trakcie realizacji szkoleń.
4.2 Materiały szkoleniowe
Na podstawie programów szkoleń (załącznik 1-4 odpowiednio dla każdego oprogramowania
SI POMOST – patrz: rozdz. 1.3 OPZ), Wykonawca odpowiedzialny będzie za przygotowanie
materiałów szkoleniowych dla uczestników szkolenia.
Na poszczególnych etapach szkoleń, zostaną wykorzystane różne typy materiałów
szkoleniowych, tj.:
1) podręcznik użytkownika opisujący pełny zakres funkcjonalny oprogramowania
dziedzinowego - podręcznik powinien być skonstruowany w taki sposób
1) podręcznik użytkownika opisujący pełny zakres funkcjonalny oprogramowania
dziedzinowego - podręcznik powinien być skonstruowany w taki sposób aby przestawiał
odzwierciedlenie procesów zachodzących w JOPiIS na funkcjonalności realizowane za
pomocą danego oprogramowania; w podręczniku powinny znajdować główne ścieżki
postępowania, ale również alternatywne możliwości realizacji danego zagadnienia (o ile takie
istnieją);
zestawy ćwiczeń wykorzystywane podczas szkoleń grupowych w formie wydrukowanej
zawierające zadania do zrealizowania w ramach warsztatów oraz nauki samodzielnej;
instrukcja dotycząca realizacji najczęściej wykonywanych zadań realizowanych przez
pracowników JOPiIS w formie wydrukowanej, które będą mogły służyć uczestnikom szkoleń
jako podręczna pomoc.
Materiały szkoleniowe muszą zawsze być przygotowywane na podstawie aktualnej wersji
oprogramowania aplikacyjnego używanego w JOPiIS – każda grupa uczestników musi
podczas szkoleń korzystać z materiałów opisujących aktualną w chwili przeprowadzania
szkolenia wersję oprogramowania. W przypadku zmiany wersji oprogramowania uczestnicy,
którzy już zakończyli szkolenie powinni mieć dostęp do elektronicznych wersji aktualnych

materiałów szkoleniowych, m.in. poprzez stronę internetową projektu szkoleniowego (patrz:
rozdz. 3.1.1 OPZ).
4.3 Samouczek multimedialny oraz kursy e-learningowe
W celu realizacji szkoleń zgodnie z metodą blended-learning Wykonawca przygotuje
samouczek multimedialny oraz pakiety dydaktyczne e-learning
Samouczek powinien zawierać zestaw autoprezentacji oraz zestawy symulujące pracę
oprogramowania do samodzielnej realizacji przez użytkownika. Samouczki będą
odzwierciedlać konkretne przypadki użycia aplikacji SI POMOST zgodnie z procesem
realizacji zadań przez JOPiIS. Samouczek powinien zawierać również instrukcje będące
odpowiedziami na często zadawane pytania lub prezentujące szczególnie istotne lub
skomplikowane procesy. Samouczek multimedialny będzie przekazany każdemu
uczestnikowi szkolenia podczas szkoleń grupowych na płytach CD/DVD. Zawartość
samouczka będzie odzwierciedlała zakres merytoryczny szkolenia e-learningowego i
dodatkowo będzie zawierała pełną dokumentację użytkownika oprogramowania
dziedzinowego.
4.4.2 Szkolenia wyjazdowe (grupowe)
Miejsce szkoleń wyjazdowych
Szkolenia wyjazdowe muszą być zorganizowane w ośrodkach miejskich zlokalizowanych w
taki sposób, aby dojazd uczestników spotkania transportem publicznym nie był dłuższy od 1
godz.
Zaplecze socjalne w trakcie szkoleń wyjazdowych (grupowych)
W przypadku szkoleń wyjazdowych, Wykonawca jest zobowiązany do zapewnienia osobom
szkolonym odpowiednich warunków pobytu i szkolenia.
4.4.3 Samokształcenie
Na tym etapie uczestnicy szkolenia będą uczyć się samodzielnie za pomocą materiałów
otrzymanych na szkoleniach grupowych(patrz: rozdz. 4.2 OPZ) oraz za pomocą materiałów
samouczka multimedialnego i kursów e-learning (patrz: rozdz. 4.3 OPZ)
4.4.4 Instruktaż przystanowiskowy
Po ukończeniu szkolenia e-learningowego zostanie zrealizowany ostatni etap szkoleń, czyli
instruktaż przystanowiskowy w JOPiIS. Instruktaż będzie odbywał się bezpośrednio w
siedzibie JOPiIS w terminach ustalonych przez Wykonawcę bezpośrednio z kierownikiem
jednostki lub osobą upoważnioną. Etap instruktaży przystanowiskowych ma na celu,
uzupełnienie wiedzy i dopracowanie umiejętności posługiwania się oprogramowaniem
dziedzinowym POMOST, z wykorzystaniem wiedzy zdobytej na poprzednich etapach
szkolenia.

Podczas tego etapu szkolenia, trener powinien dysponować narzędziami pozwalającymi na
dokonanie oceny stopnia wykorzystania oprogramowania przez daną JOPiIS. Narzędziami
tymi mogą być różnego rodzaju raporty zaimplementowane w oprogramowaniu
dziedzinowym, umożliwiające zweryfikowanie, jakiego rodzaju funkcjonalności i w jakim
stopniu są realizowane przez pracowników JOPiIS z wykorzystaniem oprogramowania
dziedzinowego. Porównanie tych informacji z rzeczywistą listą zadań realizowanych przez
JOPiIS, pozwoli na znalezienie obszarów, które wymagają przeprowadzenia instruktażów
przystanowiskowych uzupełniających potrzebną wiedzę. Czas szkolenia w tym etapie zależy
od wielkości JOPiIS zgodnie z następującymi wytycznymi:
1) PCPR - 3 dni;
2) OPS miejski - 6 dni;
3) OPS miejsko-wiejskiego - 3 dni;
4) OPS wiejski - 3 dni
5) Filie OPS - 2 dni.
Sprzęt niezbędny do instruktaży
W przypadku instruktaży przystanowiskowych dopuszcza się, wykorzystanie sprzętu
jednostki, jednak Wykonawca obowiązany będzie wtedy do przywrócenia po zakończeniu
zajęć sprzętowi JOPiIS jego stanu pierwotnego lub mogą skorzystać z udostępnionej przez
Internet platformy ćwiczeniowej (aplikacji i bazy danych oprogramowania). Wykonawca
szkoleń zapewni ponadto możliwość użycia rzutnika multimedialnego.

W załączniku nr 2 - Metodyka prowadzenia szkolenia z programowania Helios – pomoc
społeczna zamawiający opisał metodykę przedmiotu zamówienia w zakresie części V
zamówienia. Wynika z niego :
„Metodyka prowadzenia szkolenia to przewodnik dla osób szkolących administrację
publiczną zajmującą się problematyką pomocy społecznej. Konspekt zawiera wskazówki
metodyczne dla trenerów, ale przede wszystkim opisuje istotne elementy procesu
szkoleniowego mające wpływ na pozytywny wynik i rezultat szkolenia. Kiedy mówimy o
szkoleniu, najczęściej mamy na myśli sytuację, w której grupa dorosłych osób uczy się
razem.
Rzeczywiście znaczna część szkoleń odbywa się właśnie w taki sposób. Mimo rosnącej
popularności metod uczenia się na stanowisku pracy (np.: coaching) oraz kursów
elearningowych, prowadzonych za pośrednictwem internetu znaczna liczba szkoleń nadal
odbywa się w grupach pracujących pod kierunkiem trenera. (...)
Szkolenia mają na celu zapewnienie pełnej wiedzy z zakresu użytkowania oprogramowania
HELIOS – pomoc społeczna, począwszy od jego instalacji poprzez wprowadzanie danych,

wspomagania procesu decyzyjnego, sprawozdań oraz aktualizacji oprogramowania.
Szkolenie przeznaczone jest dla osób zajmujących się problematyką pomocy społecznej w
JOPiIS. Nabyte w trakcie szkolenia umiejętności powinny wspomóc bieżącą obsługę
oprogramowania HELIOS – pomoc społeczna oraz ułatwić proces decyzyjny wynikający z
zadań przewidzianych w ustawie o pomocy społecznej oraz aktach wykonawczych do w/w
ustawy. (...)
Głównym celem szkolenia jest osiągnięcie przez uczestników szkolenia poziomu wiedzy
wyższego o 25 punktów procentowych w stosunku do wiedzy „wyjściowej” ocenionej na
podstawie ankiety diagnostycznej przeprowadzonej przez trenera na początku szkolenia (...)

Ad. a) Opis metody
W oparciu o posiadaną wieloletnią praktykę związaną z procesem szkolenia pracowników
jednostek budżetowych proponujemy wykorzystanie podczas szkoleń następujących trzech
metod szkoleniowych, które wzajemnie się uzupełniają tworząc bardzo spójną i efektywną
formę szkolenia.
Metoda szkolenia indywidualnego (zwana też Sitting with Nellie) - polega na tym, że
„nowicujusz” (osoba szkolona) siada przy doświadczonym trenerze i przez jakiś czas
obserwuje wykonywane przez trenera czynności. Po okresie obserwacji otrzymuje własny
sprzęt i stara się radzić sobie samodzielnie.
Metoda coachingu – jest metodą szkoleniową polegającą na nauce w trakcie wykonywania
konkretnych czynności, które odbywają się pod czujnym okiem trenera (szefa grupy).
Metoda mentoringu – opiera się na tym, że osoba posiadająca doświadczenie (trener) jest
dla uczącego się przez pewien okres mentorem, doradcą i przewodnikiem.
- dla grupy początkującej -> metody szkolenia indywidualnego
- dla grupy średnio – zaawansowanej -> metody coachingu
- dla grupy zaawansowanej -> metody mentoringu
Wszystkie te metody są metodami opartymi na bezpośrednim kontakcie trenera z osobą
szkoloną i grupą a tylko taki kontakt, naszym zdaniem, wymusza na osobie szkolonej
zwiększoną koncentrację a na grupie, poprzez mechanizm naturalnej rywalizacji, wymusza
lepszą i efektywniejszą pracę. (...)
Podstawowym założeniem, mającym istotny wpływ na efektywność przeprowadzanego
szkolenia, jest dostosowanie miejsca przeprowadzenia szkolenia do potrzeb grupy. Z
naszego wieloletniego doświadczenia wynika, iż najlepszym miejscem na przeprowadzenie
sesji szkoleniowych jest miejsce pracy (stanowisko komputerowe, biurko) uczestnika
szkolenia:
„metoda OJT – On the Job Training”. W tej metodzie szkolenia pracowniczego nauka
odbywa się w miejscu i czasie pracy. Szkolenie jest wdrażane na stanowisku pracy.

Zasadnicza różnica w stosunku do innych form szkolenia to indywidualność i ciągłość
procesu zachodzącego na stanowisku pracy każdego pracownika. Szkolenie OJT jest
nowoczesnym odpowiednikiem starej, ale jakże efektywnej i skutecznej formy nauki:
starożytnego terminowania (praktyk) u mistrza danego rzemiosła, gdzie uczeń pod okiem
mistrza wykonywał konkretne prace w warsztacie. Zaletą szkoleń OJT jest szybkość
nabywania umiejętności przez pracowników oraz małe koszty wiążące się z brakiem
potrzeby organizowania wyjazdów szkoleniowych oraz z natychmiastowym zaangażowaniem
pracownika w pracę na jego stanowisku. Szkolenie OJT to także możliwość weryfikowania
umiejętności pracownika na bieżąco oraz indywidualnej modyfikacji planu szkolenia. Z tego
powodu szkolenia OJT są bez wątpienia bardzo interesującym i wydajnym elementem
szybkiego wdrożenia nowego oprogramowania.”

W formularzu ofertowym wykonawcy musieli podać cenę brutto. W specyfikacjach cenowych
wartość netto i wartość brutto.
W ofercie odwołującego w specyfikacji cenowej podane wartości netto są równe wartościom
brutto.

W dniu 7 stycznia 2013r. zamawiający wezwał odwołującego do wyjaśnienia w trybie art. 87
ust. 1 ustawy w zakresie zastosowania w ofercie stawki podatku VAT „zwolniony”.
W dniu 9 stycznia 2013r. odwołujący udzielił wyjaśnień.
Wskazał, że ramach przedmiotowego zamówienia przeprowadzi szkolenia pracowników
samorządowych, którzy korzystają z wdrożonego już oprogramowania w swej codziennej
pracy. Muszą zatem zostać przeszkoleni z obsługi zainstalowanego systemu
informatycznego. Szkolenia te są związane z podnoszeniem umiejętności zawodowych
przez pracowników urzędów poprzez dostarczenie lub aktualizację wiedzy w zakresie
obsługi oprogramowania komputerowego wykorzystywanego przez nich w pracy. Związane
są bowiem z zakresem wykonywanych zawodowych obowiązków uczestników tych szkoleń.
Wiedza uzyskana przez uczestników szkoleń przeprowadzanych przez wnioskodawcę jest
wykorzystywana w ramach wykonywanego przez nich zawodu, pozostając w bezpośrednim
związku z wykonywaną pracą. Wskazał. na treść art. 43 ust. 1 pkt 29 lit. c ustawy z dnia
11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz. U. 2011 r. Nr 177 poz. 1054 dalej
ustawy o VAT), oraz treści § 13 ust. 1 pkt 20 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 4
kwietnia 2011 r. w sprawie wykonania niektórych przepisów ustawy o podatku od towarów i
usług (Dz. U. 2011 r. Nr 73 poz. 392 ze zm.). Wskazał także na implementację przepisu art.
132 ust. 1 lit. i) Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie
wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. U. UE L 347/1 ze zm.) i na wyrok
TSUE z dnia 19 listopada 2009 r. C-461/08 w sprawie Don Bosco Onroerend Goed BV.

Podał, że art. 44 rozporządzenia Rady (UE) nr 282/2011 z dnia 15 marca 2011 r.
ustanawiające środki wykonawcze do Dyrektywy 2006/112/WE w sprawie wspólnego
systemu podatku od wartości dodanej (Dz. U. UE L 77/1) określa definicję usługi w zakresie
kształcenia zawodowego i przekwalifikowania zapewniane na warunkach określonych w art.
132 ust. 1 lit. i dyrektywy 2006/112/WE zgodnie z którą usługi te obejmują nauczanie
pozostające w bezpośrednim związku z branżą lub zawodem, jak również nauczanie
mające na celu uzyskanie lub uaktualnienie wiedzy do celów zawodowych. Wskazał co
należy rozumieć pod pojęciem środków publicznych na gruncie art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 27
sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz. U. Nr 157, poz. 1240 ze zm.). Z powyższego
wywiódł, że oprogramowanie z którym związane jest szkolenie ma za zadanie
usystematyzować i usprawnić pracę danej jednostki, a jej pracownicy przy wykorzystaniu
programu wykonują swoje obowiązki pracownicze. Spółka przeprowadzi szkolenia
pracowników samorządowych z obsługi zainstalowanego oprogramowania informatycznego
oraz szkolenia aktualizujące wiedzę dotyczącą obsługi i działania wdrożonego systemu.
Szkolenia związane są z podnoszeniem umiejętności zawodowych przez pracowników
urzędów. Organizowane szkolenia będą usługami w zakresie kształcenia - wnioskodawca
zgłosił w ramach wpisu do rejestru przedsiębiorców KRS 85.59. B - Pozostałe pozaszkolne
formy edukacji, gdzie indziej niesklasyfikowane. Gdy szkolenia są finansowane ze środków
publicznych w wysokości pozwalającej na zastosowanie zwolnienia od podatku, podatnik jest
zobowiązany do posiadania dokumentacji jednoznacznie wskazującej na pochodzenie tych
środków. Jednakże - w tym konkretnym przypadku - skoro nabywcą przedmiotowych usług
jest jednostka sektora finansów publicznych, wobec czego nie ma wątpliwości, iż są one
finansowane w całości ze środków publicznych, nie ma obowiązku posiadania dodatkowo
oświadczeń potwierdzających pochodzenie tych środków.
Wyjaśnienia w zakresie części II i IV złożył także wykonawca Comp SA. wskazując
także art. 43 ust. 1 pkt 29 ustawy o VAT. W przypadku usług, których dotyczy część II i
IV zamówienia, jedynym punktem ww. regulacji, którego zastosowanie - potencjalnie
według COMP- można brać pod uwagę jest lit. c). Zdaniem CoMP nieprawidłowym jest
ich zakwalifikowanie do kategorii usług kształcenia zawodowego lub
przekwalifikowywania zawodowego. W celu wykazania swojego stanowiska powołał się
na art. 132 ust, 1 lit. i) dyrektywy 2006/112/WE oraz na art. 44 Rozporządzenia
Wykonawczego Rady (UE) nr 282/2011 z dnia 15 marca 2011 r. ustanawiającego
środki wykonawcze do dyrektywy 2006/112/WE w sprawie wspólnego systemu podatku
od wartości dodanej usługi w zakresie kształcenia zawodowego lub przekwalifikowania
świadczone na warunkach określonych w art. 132 ust. 1 lit. i) dyrektywy 2006/112/WE.
Podniósł, że o możliwości zastosowania zwolnienia w odniesieniu do świadczonych

usług szkoleniowych każdorazowo decyduje charakter tychże usług. Kluczowe
znaczenie, ma w tym przypadku uznanie, iż usługi te pozostają w bezpośrednim
związku z zawodem odbiorców, oraz mają na celu uzyskanie lub uaktualnienie ich
wiedzy do celów zawodowych. Powołał się na wyrok TSUE z dnia 19 listopada 2009 r.
C-461/08 w sprawie Don Bosco Onroerend Goed BV) i stanął na stanowisku, iż usługi
których dotyczy oferta, nie podlegają zwolnieniu z opodatkowania, o którym mowa w
art. 43 ust. 1 pkt 29 ustawy o VAT. W opinii COMP analizowana usługa stanowi
kompleksową usługę konsultingowo-informatyczno-szkoieniową, na którą składa się
szereg świadczeń zarówno o charakterze technicznym, jak i zawierających elementy
typowo szkoleniowe. Podkreślić należy, iż sam fakt wyodrębnienia poszczególnych
kategorii świadczeń w ramach Specyfikacji Cenowej ma na celu jedynie uproszczenie
dokonania rozliczeń pomiędzy Zamawiającym a Wykonawcą, i nie może przesądzać o
sztucznym - w opinii Spółki - podziale kompleksowej usługi na poszczególne
świadczenia. Jak wynika ze Specyfikacji Istotnych Warunków Zamówienia, w ramach
realizacji zamówienia CRZL oczekuje przeszkolenia pracowników JOPilS z obsługi
oprogramowania SI POMOST. Realizacja szkoleń obejmie szkolenia wyjazdowe,
samokształcenie za pomocą kursów e-learningowych oraz instruktaży stanowiskowych.
W celu efektywnej realizacji szkoleń zostaną wykonane także działania organizacyjne
zapewniające skuteczną rekrutację uczestników szkoleń, komunikację oraz nadzór nad
ich przebiegiem. Wsparcie organizacyjne będzie realizowane zarówno poprzez stronę
internetową oraz hot-line. Powyższy opis szkolenia wskazuje, iż jego kluczowym celem
jest przygotowanie określonej grupy pracowników JOPilS do pracy przy zastosowaniu
oprogramowania SI POMOST. W opinii COMP, świadczona usługa stanowi więc w
istocie rodzaj zaawansowanej usługi konsultingowej, która obejmie szereg świadczeń o
zróżnicowanym charakterze. Nie ulega wątpliwości, że istotny element tej usługi
stanowią czynności szkoleniowe; niemniej jednak, przy ocenie ostatecznego jej kształtu
należy brać pod uwagę całokształt działań, które będą w jej ramach realizowane. W
opinii COMP, kompleksowa usługa opisana w Specyfikacji Cenowej nie może
korzystać ze zwolnienia z VAT z uwagi na niespełnienie łącznie przesłanek
wskazanych w art 43 ust. 1 pkt 29 ustawy o VAT. Należy bowiem wskazać, iż usługi te
nie pozostają w bezpośrednim związku z branża lub zawodem ich odbiorców, jak
również nie mają na celu uzyskanie lub uaktualnienie wiedzy do ich celów zawodowych
— innymi słowy nie jest to usługa szkolenia/kształcenia zawodowego, dotycząca
umiejętności merytorycznych (profesjonalnych) osób, do których jest skierowana.
Świadczona przez Wykonawcę usługa będzie miała bowiem na celu umożliwienie
wybranym pracownikom JOPilS pracę w określonym środowisku informatycznym.
Oprogramowanie, którego dotyczy Specyfikacja Cenowa, jest tylko narzędziem

informatycznym i wiedza o nim nie może być utożsamiana z wiedzą związaną z
zawodem/branżą osób szkolonych, którą stanowi szeroko rozumiana opieka społeczna.
W opinii Comp, podnoszenie kwalifikacji w obszarze rozwiązań informatycznych
służących osobom wykonującym działania w obszarze opieki społecznej nie wykazuje
bezpośredniego związku z taką branżą/zawodem. Niewątpliwie, umiejętności takie są
przydatne w takiej działalności, ale ich pozyskanie nie może być
utożsamiane/zrównane np. z podnoszeniem kwalifikacji w zakresie opieki społecznej w
ścisłym tego słowa znaczeniu (np. szkolenie związane z kontaktami z osobami objętymi
opieką społeczną). Dodatkowo, Comp zwrócił uwagę, że zakres usług opisanych w
zamówieniu wskazuje, że w jej ramach będzie de facto dostarczana szeroko rozumiana
usługa konsultingowa obejmująca przeprowadzenie szkoleń wyjazdowych i.
internetowych, a także - w opinii COMP przede wszystkim -wspieraniem pracowników
JOPilS w miejscu wykonywanej przez nich pracy (instruktarz stanowiskowy). W opinii
COMP funkcja oraz rola owego instruktarzu ma decydujące znaczenie dla,
prawidłowego świadczenia usługi.
Wyjaśnienia co do stawki podatku w zakresie części III i IV złożył także wykonawca
Tomorrow Wykonawca określił stawkę podatku VAT na poziomie 23% ze względu na fakt, iż
Zamawiający nie wskazał w dokumentacji do prowadzonego postępowania (SIWZ) spełnienia
przedmiotowych kryteriów zwolnienia. Zamawiający nie wskazał w SIWZ, iż.:
usługa w ramach części III oraz części IV ma charakter usługi kształcenia zawodowego lub
przekwalifikowania zawodowego;
usługa w ramach części III oraz części IV będzie finansowana w co najmniej 70% ze
środków publicznych. W związku z tym, iż wskazanie spełnienia przedmiotowych
kryteriów zwolnienia przez zamawiającego nie zostało ujęte w SIWZ, wykonawca
zastosował stawkę 23%, która nie budzi wątpliwości w przypadku kontroli przez organy
podatkowe i nie naraża interesu wykonawcy na szkodę w przypadku kontroli przez
wskazane organy. W pozostały zakresie powołał te same akty prawne co odwołujący i
Comp. Tomorrow odwołał się także do tego, że zastosował stawkę VAT adekwatną dla
wskazanego kodu zamówienia, tj. 23%, taką jak stosuje dla wskazanych kodów
zamówień w przypadku realizowania usług, dla innych podmiotów objętych danym
kodem zamówienia. Zwrócił uwagę, że zakres realizacji zamówienia określony w SIWZ
wykracza jedynie poza aspekt szkoleniowy, przede wszystkim skupiając się na wsparciu
pracowników JOPilS w ich miejscu pracy w postaci usługi konsultingowej.

Na rozprawie odwołujący przedłożył interpretacje Izb i Urzędów Skarbowych znak
IPPP2/443-364/12-5/Iś, IPPP1/443-761/12-2/JL, IPTPP1/443-620/12-4/IG, ITPP2/443-
471/12/EB, ILPP2/443-290/12 – 2/MN, IPPP#/443-343/12-2/MK które dotyczyły świadczenia
usług szkoleniowych i powiązanych z nimi usług dostawy posiłków, materiałów
szkoleniowych platform szkoleniowych, doradztwa praktycznego, opracowanie strategii
szkoleniowej, zgodnie z założeniami projektu, usługi udostępnienia sal. We wszystkich
przedstawionych interpretacjach uznano, że usługi towarzyszące usłudze szkoleniowej są z
nią związane i uzasadniają zastosowanie jednolitej stawki podatku. Wszystkie interpretacje
wskazywały na przesłanki zastosowania art. 43 ust. 1 pkt 29 lit. c tj. prowadzenie usług
przekształcenia zawodowego lub przekwalifikowania zawodowego w formach i na zasadach
przewidzianych w odrębnych przepisach lub ich świadczenie przez podmioty, które uzyskały
akredytację w rozumieniu przepisów o systemie oświaty, lub finansowane w całości lub
finansowane w całości ze środków publicznych oraz świadczenie usług i dostawę towarów
ściśle z tymi usługami związane. Wskazywały na brak definicji w systemie prawa polskiego
pojęć usługi kształcenia zawodowego lub przekwalifikowania i odwoływały się do rozumienia
tego pojęcia na gruncie art. 4 rozporządzenia z 15 marca 2011r. Rady (UE) ustanawiającego
środki wykonawcze do dyrektywy 2006/112/WE nr 282/2011 czyli do nauczania będącego w
bezpośrednim związku z branżą lub zawodem jak również nauczania mającego na celu
uzyskanie lub uaktualnienie wiedzy do celów zawodowych. Wskazywały na definicję środków
publicznych z ustawy o finansach publicznych. Z interpretacji tych wynika dopuszczalność
zastosowania zwolnienia podatkowego także w przypadku, gdy część usługi obejmuje inne
niż szkoleniowe usługi, w tym doradcze, przygotowania i wydruku materiałów, e-learningu,
monitorowania i ewaluacji.
Zamawiający przedstawił interpretację indywidualną dotyczącą usług o charakterze
szkoleniowo doradczym obejmującą udzielanie pomocy finansowej przedsiębiorcom w
formie finansowania kosztów usług szkoleniowych z zakresu tworzenia i finansowania
powiązań kooperacyjnych. Szkolenia miały być poświęcone prezentacji sposobów oraz
zasad tworzenia powiązań kooperacyjnych między przedsiębiorcami oraz prezentacji zasad
wzajemnych rozliczeń dla poszczególnych typów takich powiązań kooperacyjnych, z
wykonywanym w ramach szkoleń doradztwem dla uczestników będących przedsiębiorcami
względnie kierowanymi przez takich przedsiębiorców – pracownikami. W której organ uznał
niedopuszczalność zastosowania zwolnienia podatkowego z art. 42 ust. 1 pkt 29 ustawy o
VAT.

Izba oceniła, że przedmiotowa interpretacja nie dotyczy stanu faktycznego będącego
przedmiotem postępowania odwoławczego, gdyż dedykowana jest nie do pracowników, a do

przedsiębiorców oraz wyraźnie wskazuje na świadczenie usług doradczych, a także na brak
związku z przekwalifikowaniem czy kształceniem zawodowym.

Przedstawiona przez zamawiającego opinia prywatna z dnia 3 marca 2013r. została przez
Izbę oceniona jako stanowisko zamawiającego w sprawie. Wskazuje ona na dokonany w
specyfikacji cenowej przez zamawiającego podział usług, konieczność ścisłego
interpretowania norm prawnych dotyczących zwolnień podatkowych, rozumienie pojęcia
usługi kształcenia lub przekwalifikowania zawodowego jako takie, które pozostają w
bezpośrednim związku z branżą lub zawodem ich odbiorców, na odwołanie się do zakresu
kwalifikacji zawodowych pracownika socjalnego określonych w ustawie z dnia 12 marca
2004r. o pomocy społecznej, oraz na to, że instruktaż stanowiskowy jest usługą
konsultingową i jego koszt znacznie przewyższa koszty związane z usługami stricte
szkoleniowymi.

Izba zważyła, co następuje :

Izba postanowiła uwzględnić opozycję odwołującego wobec zgłoszonych przystąpień na mocy
art. 197 ustęp 1 w związku z art. 366 KPC wskazując, że zgodnie z art. 185 ustęp 3
wykonawcy, którzy przystąpili do postępowania odwoławczego stają się jego uczestnikami
jeżeli mają interes w tym aby odwołanie zostało rozstrzygnięte na korzyść jednej ze stron, czyli
orzeczenie Izby wydane na korzyść którejkolwiek ze stron musi oddziaływać na sferę praw i
obowiązków wykonawcy przystępującego. Biorąc pod uwagę, że orzeczenie Izby rozstrzyga
spór jedynie w zakresie objętym przedmiotem tego sporu, w tym przypadku w zakresie części
5 zamówienia i jest wiążące tylko pomiędzy tymi stronami, to nie może oddziaływać na inne
części tego samego postępowania o zamówienie publiczne, a skoro tak to wydane orzeczenie
w niniejszej sprawie nie dotyczy innych części postępowania, w związku z tym nie może
oddziaływać na sferę praw i obowiązków wykonawców, którzy złożyli oferty na te części. Tym
samym nie osiągną oni żadnej korzyści z faktu oddalenia odwołania. Taka interpretacja art.
185 ustęp 3 znajduje dodatkowe poparcie w art. 179 ustęp 1, który wskazuje, że środki
ochrony prawnej przysługują temu podmiotowi, który ma lub miał interes w uzyskaniu danego
zamówienia. W tym przypadku danym zamówieniem jest część 5 zamówienia polegająca na
przeprowadzeniu szkoleń dla pracowników JOPiIS z obsługi oprogramowania dziedzinowego
HELIOS – Pomoc Społeczna. Natomiast Izba nie podziela argumentacji odwołującego co do
tego, iż zgłaszający przystąpienie nie są wykonawcami w przedmiotowym postępowaniu.

Izba postanowiła oddalić wniosek o odrzucenie odwołania uznając, że w sprawie mają
zastosowanie przepisy ustawy. Odwołujący kwestionuje czynność zamawiającego polegającą

na odrzuceniu jego oferty na podstawie art. 89 ustęp 1 pkt 6 ustawy, a więc z uwagi na błąd w
obliczeniu ceny, który to błąd, według zamawiającego, polega na obliczeniu ceny z
zastosowaniem wadliwego elementu tej ceny, jakim jest stawka podatku VAT. Odrzucenie
oferty odwołującego jest czynnością dokonywaną na podstawie ustawy. Zamawiający należy
do kręgu podmiotów wymienionych w art. 3 ustawy. Zamówienia przekracza wartość
szacunkową, od której uzależnione jest stosowanie przepisów ustawy, a jego przedmiotem jest
usługa. Tym samym postępowanie o zamówienie podlega przepisom ustawy. Zamawiający w
rozdziale 4 pkt 4.5 wymagał aby wykonawcy obliczając cenę uwzględnili także koszty
związane z obciążeniami fiskalnymi. Takim obciążeniem jest niewątpliwie wartość podatku
VAT. Tym samym w zakresie badania Izby mieści się konieczność stwierdzenia czy
zamawiający miał prawo analizować prawidłowość obliczenia wartości podatku VAT i jego
uwzględnienia w cenie brutto oraz to, czy wykonawca dokonując takiego obliczenia popełnił
błąd wykonując działanie arytmetyczne polegające na przemnożeniu wartości netto przez
określoną stawkę procentową. Wszystkie te okoliczności zatem wskazują na czynności
dokonywane w związku z prowadzonym postępowaniem o zamówienie publiczne
regulowanym na gruncie ustawy.

Izba nie dopatrzyła się zaistnienia przesłanek, które skutkowałyby odrzuceniem odwołania na
podstawie art. 189 ust. 2 ustawy.

Izba uznała, że odwołujący wykazał interes w uzyskaniu zamówienia. Odwołujący jako
jedyny złożył ofertę w ramach części V postępowania i gdyby jego oferta nie została
odrzucona miałby szansę na uzyskanie zamówienia. Odwołujący może ponieść szkodę w
postaci utraty zysku, jaki zakładał z tytułu realizacji przedmiotowego zamówienia. Przesłanka
materialnoprawna z art. 179 ust. 1 ustawy została wykazana.

Zarzut naruszenia przez zamawiającego art. 89 ust. 1 pkt 6 ustawy poprzez odrzucenie
oferty odwołującego pomimo tego, że oferta ta nie zawiera błędu w obliczeniu ceny
polegającego na obliczeniu ceny z zastosowaniem błędnej stawki podatku VAT.

Zarzut zasługuje na uwzględnienie. Zamawiający swoje stanowisko, co do błędu w
obliczeniu ceny ofertowej przez odwołującego oprał na przekonaniu, że zamawiana przez
niego usługa jest usługą, w której przeważa usługa konsultingowa nad usługą szkoleniową
oraz na tym, że art. 44 rozporządzenia Rady (UE) nr 282/2011 z dnia 15 marca 2011 r.
ustanawiające środki wykonawcze do Dyrektywy 2006/112/WE w sprawie wspólnego systemu
podatku od wartości dodanej (Dz. U. UE L 77/1) określa definicję usługi w zakresie kształcenia
zawodowego i przekwalifikowania zapewniane na warunkach określonych w art. 132 ust. 1 lit. i

dyrektywy 2006/112/WE zgodnie z którą usługi te obejmują nauczanie pozostające w
bezpośrednim związku z branżą lub zawodem, jak również nauczanie mające na celu uzyskanie
lub uaktualnienie wiedzy do celów zawodowych, przy czym art. 116 ustawy o pomocy społecznej
określa kwalifikacje pracownika socjalnego i w zakresie tych kwalifikacji nie mieści się wymóg
obsługi oprogramowania komputerowego. Izba nie podzieliła tej argumentacji z następujących
względów :
Po pierwsze zamawiający w całym opisie przedmiotu zamówienia, a w szczególności w
metodyce szkolenia – załącznik nr 2 nie wskazał, że przedmiotem zamówienia jest świadczenie
usługi konsultingowej. Powołany przez zamawiającego instruktaż przystanowiskowy w
załączniku nr 1 do siwz w części IV pkt 4.4.2 przez zamawiającego określany jest wprost jako
szkolenie. Również w załączniku nr 2 – metodyce, przy opisywaniu sposobów wykonania
zamówienia zamawiający wyraźnie jako jedną z metod nauczania wskazał
„metoda OJT – On the Job Training”. W tej metodzie szkolenia pracowniczego nauka
odbywa się w miejscu i czasie pracy. Szkolenie jest wdrażane na stanowisku pracy.
Zasadnicza różnica w stosunku do innych form szkolenia to indywidualność i ciągłość
procesu zachodzącego na stanowisku pracy każdego pracownika. Szkolenie OJT jest
nowoczesnym odpowiednikiem starej, ale jakże efektywnej i skutecznej formy nauki:
starożytnego terminowania (praktyk) u mistrza danego rzemiosła, gdzie uczeń pod okiem
mistrza wykonywał konkretne prace w warsztacie. Zaletą szkoleń OJT jest szybkość
nabywania umiejętności przez pracowników oraz małe koszty wiążące się z brakiem
potrzeby organizowania wyjazdów szkoleniowych oraz z natychmiastowym zaangażowaniem
pracownika w pracę na jego stanowisku. Szkolenie OJT to także możliwość weryfikowania
umiejętności pracownika na bieżąco oraz indywidualnej modyfikacji planu szkolenia. Z tego
powodu szkolenia OJT są bez wątpienia bardzo interesującym i wydajnym elementem
szybkiego wdrożenia nowego oprogramowania.”
Opis ten odpowiada opisowi instruktażu przystanowiskowego. W ocenie Izby zatem brak
było na podstawie przekazanego przez zamawiającego opisu przedmiotu zamówienia
podstaw do przyjęcia, że przedmiotem zamówienia usługi inne niż usługi szkoleniowe i usługi
ściśle z tymi usługami związanych. W ocenie Izby w ścisłym związku z usługami
szkoleniowymi pozostają usługi rekrutacji, monitorowania obecności, ewaluacji, jak również
opracowania, druku i dostawy materiałów, a także zakwaterowanie i wyżywienie przy
szkoleniach wyjazdowych. Z kolei e-learning i samouczek jest metodą szkoleniową przy
wykorzystaniu technik informatycznych, bez których zastosowanie metody szkoleniowej nie
byłoby możliwe, stąd w ocenie Izby całokształt czynności opisanych przez zamawiającego
wskazywał na usługi nauczania (usługi szkoleniowe) i usługi ściśle z tymi usługami
związane. Jeśli zamawiający miał zamiar zamówić usługi o innym charakterze to powinien
był wprost wskazać to w treści siwz. Nawet powołane przez zamawiającego kody CPV dla

części V wskazują na usługi szkoleniowe i usługi z tymi usługami związane. Zamawiający nie
wykazał, że błędne określił w siwz swoje usługi, ani że istnieje doktrynalny, ustawowy czy
praktyczny podział o charakterze powszechnym, który w sposób jednoznaczny kwalifikuje
instruktaż przystanowiskowy jako usługę o innym charakterze niż usługa szkoleniowa.
Zamawiający wskazywał na interpretację indywidualną, jednak w ocenie Izby, interpretacja ta
dotyczyła zupełnie odmiennego stanu faktycznego tj. inny był katalog podmiotów objętych
usługą – przedsiębiorcy i pracownicy, inny przedmiot nauczania – usługi szkoleniowo-
doradcze, a także inny ich zakres nie związany z konkretną branżą czy zawodem w
jakikolwiek sposób, ale odnoszący się do wielu branż i zawodów. Z tego względu
przedstawiona interpretacja indywidualna nie mogła mieć charakteru przesądzającego.
Odwołujący natomiast przedstawił interpretacje podatkowe indywidualne z różnych
terytorialnie organów podatkowych uwzględniające podmiotowo jednostki sektora finansów
publicznych, do których zalicza się także zamawiający, przedmiotowo wskazujące na usługi
szkoleniowe, w tym coatching, mentoring, e-learning oraz usługi z nimi związane, druk i
dostawa materiałów, rekrutacja, ewaluacja, usługa gastronomiczna i hotelarska. Te
interpretacje pozostają w większej zgodności z istniejącym w niniejszym postępowaniu
stanem faktyczny, choć także nie mają charakteru wiążącego, choćby z tego względu, że nie
zostały wydane w oparciu o stan faktyczny dokładnie taki sam jak istniejący w przedmiotowej
sprawie i w odniesieniu do tego samego zamawiającego. Mogą zatem być traktowane jako
wyraz kierunku interpretacji podatkowej art. 43 ust. 1 pkt 29 lit. c ustawy o VAT organów
podatkowych. W ocenie Izby ustalenie, że przedmiotem zamówienia była usługa
szkoleniowa z usługami powiązanymi z nią ściśle, nie daje jeszcze podstaw do przyjęcia, że
uprawnione jest zastosowanie zwolnienia podatkowego. Konieczne jest bowiem wykazanie,
że jest to usługa, o której mowa w art. 44 rozporządzenia Rady (UE) nr 282/2011 z dnia 15
marca 2011 r. ustanawiające środki wykonawcze do Dyrektywy 2006/112/WE w sprawie
wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. U. UE L 77/1) czyli usługa obejmująca
nauczanie pozostające w bezpośrednim związku z branżą lub zawodem, jak również nauczanie
mające na celu uzyskanie lub uaktualnienie wiedzy do celów zawodowych. W ocenie Izby
zamawiane szkolenie ma na celu uzyskanie lub uaktualnienie wiedzy do celów zawodowych.
Izba to przekonanie opiera ponownie o treść załącznika nr 2 do siwz, zgodnie z którym
zamawiający wskazał, że celem prowadzonych szkoleń ma być podniesienie wiedzy pracownika
socjalnego o 25 pkt w stosunku do wiedzy wyjściowej. Nadto przedmiotem szkoleń nie jest o
ocenie Izby program informatyczny adresowany do nieograniczonego kręgu odbiorców jak
pakiety biurowe Microsoft Office, ale specjalistyczny program dedykowany dla ośrodków pomocy
społecznej. Jak wynika z opisu tego oprogramowania jest to program przygotowany pod kątem
pracowników socjalnych zajmujących się zawodowo udzielaniem pomocy i realizowaniem
zadań pomocy społecznej.

HELIOS pozwala przyspieszyć proces rozpatrywania i wydawania decyzji, a jest to przecież
najważniejsza czynność zawodowa pracownika socjalnego – art. 106 ustawy o pomocy
społecznej Dodatkowo należy wskazać, że zgodnie z zadaniami organów pomocy społecznej
wskazanymi w art. 16 – 23a ustawy o pomocy społecznej do ich zadań należy m. in także
sporządzanie sprawozdawczości oraz przekazywanie jej właściwemu wojewodzie, również w
formie dokumentu elektronicznego, z zastosowaniem systemu teleinformatycznego, a
program Helios wspomaga elektroniczny przepływu informacji pomiędzy jednostkami a
Ministerstwem (centralny zestaw wartości słownikowanych, gotowe sprawozdania, decyzje,
wywiady środowiskowe). Tym samym uzyskanie lub aktualizacja wiedzy w zakresie
funkcjonowania oprogramowania Helios jest uzyskaniem lub aktualizacją wiedzy w celu
zawodowym. Zamawiający, ani wyjaśnienia wykonawców Comp i Tomorrow, nie wskazały
na jakiekolwiek okoliczności, dlaczego cele zawodowe powinny być rozumiane wyłącznie
jako kwalifikacje zawodowe pracownika socjalnego z art. 116 ustawy o pomocy społecznej.
W ocenie Izby pojęcie „do celów zawodowych” jest szersze niż „bezpośrednio pozostające w
związku z branżą lub zawodem” brak jest tu przede wszystkim wymogu bezpośredniości. W
ocenie Izby pojęcie zawiera w sobie także takie nauczanie, które zwiększa wydajność
pracownika na miejscu pracy. Co do wymogu finansowania ze środków publicznych, to ta
przesłanka nie była pomiędzy stronami sporna. Zamawiający jest jednostką budżetową
Skarbu Państwa, stąd jego wydatki są wydatkami budżetowymi pokrywanymi ze środków
publicznych, nadto przedmiotowe zamówienie jest finansowane także ze środków UE także
zaliczanych, zgodnie z art. 5 ustawy o finansach publicznych do środków publicznych. W
ocenie Izby odwołujący wykazał zastosowanie prawidłowej stawki podatku VAT, a tym
samym prawidłowe obliczenie ceny zaoferowanej. Tym samym Izba uznała, że zamawiający
naruszył art. 89 ust. 1 pkt 6 ustawy przez jego zastosowanie wobec oferty odwołującego, a w
konsekwencji nieprawidłowo zastosował art. 93 ust. 1 pkt 1 ustawy.

Mając powyższe na uwadze Izba orzekła jak w sentencji na podstawie art. 192 ust.1, 2, 3 pkt
1 ustawy.

O kosztach postępowania orzeczono na podstawie art. 192 ust. 9 i 10 Pzp stosownie do
wyniku spraw oraz zgodnie z § 3 pkt 1 i 2 lit b i § 5 ust. 2 pkt 1 rozporządzenia Prezesa Rady
Ministrów z dnia 15 marca 2010 r. w sprawie wysokości i sposobu pobierania wpisu od
odwołania oraz rodzajów kosztów w postępowaniu odwoławczym i sposobu ich rozliczania
(Dz. U. Nr 41, poz. 238) zasądzając od zamawiającego na rzecz odwołującego zwrot
kosztów uiszczonego wpisu oraz zwrot kosztów zastępstwa prawnego na posiedzeniu i

rozprawie przed Izbą, zgodnie z przedłożoną przez odwołującego fakturą, ograniczając tę
kwotę do wysokości maksymalnej dopuszczonej przez cyt. rozporządzenie.


Przewodniczący:

…........................................