Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 22 października 2014 r.

Sąd Apelacyjny w Krakowie, Wydział I Cywilny

w składzie:

Przewodniczący:SSA Józef Wąsik

Sędziowie:SA Jerzy Bess

SA Robert Jurga – sprawozdawca

Protokolant : ------------------------------------------------

po rozpoznaniu w dniu 22 października 2014 r. w Krakowie

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa I. G.

przeciwko(...) sp. z o.o. w K.

o zapłatę

na skutek zażalenia strony pozwanej (...) sp. z o.o. w K.

na postanowienie Sądu Okręgowego w Krakowie z dnia 9 lipca 2014 r. sygn. akt I C 864/14

postanawia:

oddalić zażalenie

UZASADNIENIE

Postanowieniem z dnia 9 lipca 2014 r. Sąd Okręgowy w Krakowie zabezpieczył roszczenie powódki poprzez dokonanie wpisu w dziale IV księgi wieczystej nr (...) prowadzonej przez Sąd Rejonowy dla Krakowa Podgórza w Krakowie Wydział Ksiąg Wieczystych hipoteki przymusowej w kwocie 488.670 zł. (czterysta osiemdziesiąt osiem tysięcy sześćset siedemdziesiąt złotych). W ocenie Sądu Okręgowego powódka dostatecznie uprawdopodobniła dochodzone roszczenie dołączając do pozwu dokumenty, które pozwoliły przyjąć zasadność zgłoszonego roszczenia co przejawiło się wydaniem w sprawie nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym. Fakt wniesienia przez pozwaną spółkę sprzeciwu nie niweczy jednak faktu uprawdopodobnienia przez powódkę dochodzonego pozwem roszczenia. Z kolei powołane na uzasadnienie interesu prawnego w udzieleniu zabezpieczenia okoliczności, uzasadniają konstatację, że brak zabezpieczenia mógłby uniemożliwić lub poważnie utrudnić wykonanie zapadłego w sprawie orzeczenia.

W złożonym zażaleniu strona pozwana zaskarżyła powyższe postanowienie w całości zarzucając mu :

- mające istotny wpływ na wynik sprawy naruszenie przepisów postępowania, t.j. art. 730 ¹ 1 i 2 Kpc poprzez ich bezpodstawne zastosowanie polegające na przyjęciu, iż powódka posiada interes prawny w udzieleniu zabezpieczenia, pomimo że brak zabezpieczenia ani nie uniemożliwiłby, ani też nie utrudniłby osiągnięcia zamierzonego przez powódkę celu postępowania,

- mające istotny wpływ na wynik sprawy naruszenie przepisów postępowania t.j. art. 730 ¹ § 3 Kpc poprzez bezpodstawną odmowę jego zastosowania polegającą na udzieleniu zabezpieczenia, pomimo że wskazany przez powódkę sposób zabezpieczenia obciąża pozwanego ponad potrzebę,

- nierozpoznanie istoty sprawy, zasadzające się w szczególności na niezbadaniu czy powódka rzeczywiście posiada interes prawny w udzieleniu zabezpieczenia,

- naruszenie przepisów postępowania, t.j. art. 328 § 2 w zw. z art.361 w zw. z art. 13 § 2 Kpc poprzez sporządzenia uzasadnienia zaskarżonego postanowienia w sposób urągający wymogom statuowanym przez ten przepis, a zarazem uniemożliwiający kontrolę instancyjną, w szczególności poprzez brak jakiegokolwiek wskazania przyczyn, da których Sąd I instancji przyjął, że powódka posiada interes prawny w udzieleniu zabezpieczenia.

Opierając się na powyższych zarzutach strona pozwana wniosła o :

- zmianę zaskarżonego postanowienia poprzez oddalenie w całości wniosku o udzielenie zabezpieczenia

ewentualnie o :

- uchylenie zaskarżonego postanowienia i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi I instancji.

W złożonej odpowiedzi na zażalenie powódka domagała się jego oddalenia.

Sąd Apelacyjny zważył co następuje :

Zażalenie strony pozwanej nie zasługuje na uwzględnienie.

W ocenie Sądu Apelacyjnego uzasadnienie zaskarżonego postanowienia aczkolwiek lakoniczne zwłaszcza w zakresie analizy posiadania przez powódkę interesu prawnego w udzieleniu jej zabezpieczenia, spełnia wymogi art. 328 Kpc i pozwala na dokonanie kontroli instancyjnej. Z kolei rozstrzygając kwestię zasadności zgłoszonego wniosku o zabezpieczenie zgodnie z art. 730 ¹ § 1-3 Kpc w pierwszej kolejności należało rozważyć, czy istotnie roszczenie powoda ma charakter wiarygodny. Oczywiście na gruncie spraw o udzielenie zabezpieczenia nie jest wymagane udowodnienie roszczenia, niemniej jednak prawdopodobieństwo istnienia roszczenia nie może się opierać jedynie na twierdzeniach. Roszczenie jest bowiem uprawdopodobnione, jeżeli prima facie istnieje znaczna szansa jego istnienia. Wymóg uprawdopodobnienia roszczenia wiąże się z koniecznością uprawdopodobnienia faktów, z których jest ono wywodzone. Należy przy tym zaznaczyć, iż uprawdopodobnienie nie przesądza udowodnienia mogącego być podstawą do pozytywnego rozstrzygnięcia co do meritum sprawy. Istotą postępowania zabezpieczającego jest bowiem to, że sąd dokonuje jedynie pobieżnej (wstępnej) analizy dostarczonego przez wnioskodawcę materiału dowodowego. W orzecznictwie przyjmuje się, iż uprawdopodobnienie nie daje pewności, co do istnienia konkretnego roszczenia, a jedynie prawdopodobieństwo jego istnienia. Uprawniony powinien zatem przytoczyć takie okoliczności, z których wynika, że roszczenie mu przysługuje, a nadto okoliczności te winien uprawdopodobnić za pomocą wszelkich niesformalizowanych środków, takich jak dokumenty, pisemne oświadczenia osób trzecich itp. (Postanowienie Sądu Apelacyjnego w Poznaniu z dnia 22 kwietnia 2013 r. I ACz 467/13, LEX nr 1331103 – które podziela Sąd Apelacyjny w niniejszej sprawie). Dokonanie takiej analizy w odniesieniu do wystąpienia powódki pozwala na przyjecie, że jej roszczenie jest prawdopodobne. Wskazuje na to także fakt wydania nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym.

Co do istnienia po stronie powódki interesu prawnego w udzieleniu jej zabezpieczenia należy zwrócić uwagę na to, że uprawdopodobnienie posiadania interesu prawnego w udzieleniu zabezpieczenia nie może sprowadzać się jedynie do teoretycznych rozważań na temat możliwych scenariuszy zachowań strony pozwanej. Dany fakt jest uprawdopodobniony, gdy prawdopodobieństwo jest wysokie i znajdzie potwierdzenie w materiale procesowym a także przeważa nad materiałem poddający w wątpliwość okoliczności mające uprawdopodobnić żądanie. Konieczne jest zatem odniesienie twierdzeń powódki o konsekwencjach braku udzielenia zabezpieczenia do okoliczności danej sprawy. Uzupełniając analizę dokonaną przez Sąd Okręgowy o materiał procesowy pozyskany po wydaniu zaskarżonego postanowienia należy zwrócić uwagę na to, że strona pozwana potwierdza fakt przygotowania do zbycia części swoich nieruchomości. Fakt ten mógłby być interpretowany tak jak próbuje go przedstawić strona pozwana w złożonym zażaleniu jako normalny wręcz naturalny element prowadzonej przez nią działalności gospodarczej gdyby nie wątpliwości dotyczące jej kondycji finansowej a zwłaszcza brak sprawozdania finansowego za rok 2013 r. Nie można zatem mieć pewności czy powyższe zapewnienia strony pozwanej o jej dobrej kondycji gospodarczej są wiarygodne w sytuacji gdy za rok 2012 r. strona pozwana odnotowała stratę. Obowiązek sporządzenia sprawozdania finansowego i przesłania go do KRS jest obowiązkiem ustawowym. Brak jego realizacji prowadzi do kolejnej wątpliwości uzasadniającej zabezpieczenie roszczenia. Skoro pozwana spółka nie wykonuje tego obowiązku pod znakiem zapytania staje jej gotowość do wykonania obowiązków prywatnoprawnych. Uchodzi uwadze strony pozwanej także to, że ewentualne uwzględnienie roszczenia powódki co prawda przesądzi o tytule strony pozwanej do lokalu mieszkalnego ale nie przekłada się wprost na jej zaspokojenie. Przedmiotowy lokal z uwagi na wątpliwości prawne co do możliwości użytkowania budynku w jakim się znajduje nie posiada wartości rynkowej adekwatnej do roszczeń zgłoszonych przez powódkę. Wszystkie powyższe okoliczności oceniane łącznie przemawiają za przyjęciem istnienia po jej stronie interesu prawnego w udzieleniu zabezpieczenia.

W ocenie Sądu Apelacyjnego wskazany przez powódkę sposób zabezpieczenia jest odpowiedni w tym znaczeniu, że z jednej strony zapewni należytą ochronę uprawnionego, z drugiej strony nie obciąży obowiązanego ponad potrzebę zwłaszcza, że jak wskazano w zażaleniu wartość nieruchomości, na której ustanowiona hipoteka jest dziesięciokrotnie wyższa. Nie będzie zatem stanowiła istotnego ograniczenia w planowanych działaniach strony pozwanej dotyczących tej nieruchomości.

Stosownie zatem do powyższego, Sąd Apelacyjny nie znajdując podstaw do wzruszenia zaskarżonego postanowienia, oddalił zażalenie powoda jako bezzasadne stosownie do treści art. 385 w związku z art. 397 § 2 Kpc. O kosztach postępowania zabezpieczającego rozstrzygnie sąd w orzeczeniu kończącym postępowanie w sprawie, zgodnie z art. 745 § 1 Kpc.