Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 28 stycznia 2015 r.

Sąd Apelacyjny w Rzeszowie, III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

po rozpoznaniu w dniu 28 stycznia 2015 r.

na rozprawie

sprawy z wniosku B. C.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddziałowi w R.

o rentę

na skutek apelacji pozwanego

od wyroku Sądu Okręgowego w Rzeszowie

z dnia 13 sierpnia 2014 r. sygn. akt IV U 2103/13

uchyla zaskarżony wyrok i sprawę przekazuje do ponownego rozpoznania Sądowi Okręgowemu Sądowi Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Rzeszowie.

Sygn. akt III AUa 778/14

UZASADNIENIE

Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w R. decyzją wydaną 29 lipca 2013r. odmówił B. C.przyznania prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy. Za podstawę wydania decyzji tej treści uznano wynik badania przeprowadzonego przez komisję lekarską ZUS , która orzeczeniem wydanym 24 lipca 2013r. nie uznała wnioskodawcy za niezdolnego do pracy.

W podstawie prawnej rozstrzygnięcia zawartego w decyzji organ rentowy powołał art. 12 ustawy z 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych.

W odwołaniu skierowanym do Sądu Okręgowego Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Rzeszowie B. C. naprowadził, że w aktualnym stanie zdrowia nie jest w stanie wykonywać jakiejkolwiek pracy fizycznej, dalej podał, że zmiany zwyrodnieniowe stawów biodrowych uniemożliwiają mu całkowicie chodzenie. Wniósł o rozpoznanie sprawy przez Sąd i ponowną analizę dołączonej dokumentacji z przebiegu jego dotychczasowego leczenia.

W odpowiedzi na odwołanie pozwany organ rentowy wniósł o jego oddalenie, w uzasadnieniu przywołując tożsamą argumentację, z tą jaką zawierało uzasadnienie zaskarżonej decyzji. Dodatkowo organ rentowy sprecyzował podstawę prawną jej wydania, poprzez wskazanie na brak przesłanek po stronie skarżącego do przyznania mu prawa do dochodzonej renty w trybie art. 57 ustawy emerytalno – rentowej z 17 grudnia 1998r.

Rozpoznając odwołanie Sąd I instancji, w pierwszej kolejności, wydał postanowienie w dacie 23 września 2013r. o dopuszczeniu dowodu z opinii biegłych lekarzy sądowych specjalistów z zakresu neurologii oraz ortopedii – traumatologii na okoliczność , czy odwołujący „w dacie złożenia wniosku

tj. 29.05.2013r.” był co najmniej częściowo niezdolny do pracy zgodnej z poziomem posiadanych kwalifikacji. Odnosząc się do kwalifikacji wnioskodawcy Sąd wskazał na jego wykształcenie – elektroenergetyk i faktycznie wykonywaną pracę w zawodzie kolejno magazyniera, konserwatora i robotnika gospodarczego. W tezie dowodowej zostało zawarte polecenie wskazania ewentualnego czasokresu trwania częściowej niezdolność do pracy badanego.

Biegły neurolog wydając opinię stwierdził występowanie u wnioskodawcy dolegliwości bólowych kręgosłupa w odcinku lędźwiowo - krzyżowym z ograniczeniem ruchomości bez objawów ostrych. W ocenie biegłego, powyższe schorzenie kręgosłupa nie dają podstawy do ustalenia, co najmniej częściowej niezdolności do pracy badanego. Zobrazowane bowiem zmiany dyskopatyczne wynikają w pewnej części z jego wieku biologicznego. W końcowym fragmencie konkluzji biegły podniósł, iż stwierdzone u wnioskodawcy ograniczenia ruchowe w zakresie stawów biodrowych , należy potraktować jako wskazanie do badania przez biegłego specjalistę z zakresu ortopedii – traumatologii i ocena ta winna mieć charakter wiodący.

Swoje stanowisko biegły szczegółowo uzasadnił do protokołu oględzin

z 15 marca 2014r.

Biegły specjalista z zakresu ortopedii – traumatologii stwierdził u badanego chód z utykaniem na lewą kończynę dolną, skośne ustawienie miednicy z jej asymetrią wtórną, deformację kręgosłupa piersiowo – lędźwiowego, znaczne ograniczenie ruchów biodra lewego, a w odniesieniu do biodra prawego ruchy rotacyjne po 10 st. Dalej podał, że zmiany zwyrodnieniowe w zakresie stawów są w zaczym stopniu zaawansowania , a choroba zwyrodnieniowa dotycząca lewego biodra wymaga zaopatrzenia operacyjnego, stawem sztucznym, w trybie pilnym.

Powyższy zabieg jest planowany za 6 miesięcy. W ocenie biegłego wnioskodawca jest częściowo niezdolny do pracy „zgodnej z kwalifikacjami na okres

2 lat”.

W tym miejscu przyjdzie odnotować, że na k. 16 opinii , został zawarty zapis

o uznaniu badanego za częściowo niezdolnego pracy z przyczyn ortopedycznych na okres dwóch lat od daty wydania opinii, a po korekcie od daty „ złożenia wniosku” .

Opinia powyższa została doręczona stronom ( zwrotne potwierdzenia odbioru

k. 21 – 22).

Wyrokiem wdanym 13 sierpnia 2014r. Sąd I instancji , w wyniku uwzględnienia odwołania, zmienił kwestionowaną nim decyzję, poprzez przyznanie wnioskodawcy prawa do renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy „ od daty złożenia wniosku na dwa lata”. W uzasadnieniu wskazał powołując się na treść opinii obydwu biegłych lekarzy sądowych , które to uznał za w pełni miarodajny dowód , ustalając że B. C. „ udowodnił, że w dacie złożenia wniosku o przyznanie prawa do renty był niezdolny do pracy w rozumieniu

art. 12 ust. 3 ustawy z dnia 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rantach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych ( Dz. U. 1998 Nr 162 poz. 1118) i spełniał pozostałe warunki określone przepisem art. 57 powołanej ustawy, a mianowicie:

1) ma wymagany okres składkowy i nieskładkowy;

2) niezdolność do pracy powstała w okresach, o których mowa w art. 6 ust. 1 pkt 1 i 2, pkt 3 lit. b, pkt 4, 6, 7 i 9, ust. 2 pkt 1, 3-8 i 9 lit. a, pkt 10 lit. a, pkt 11-12, 13 lit. a, pkt 14 lit. a i pkt 15-17 oraz art. 7 pkt 1-4, 5 lit. a, pkt 6 i 12, albo nie później niż w ciągu 18 miesięcy od ustania tych okresów”.

Powyższe, w ocenie Sądu uzasadniało zmianę kwestionowanej odwołaniem decyzji w sposób opisany w wyroku.

Wyrok powyższy apelacją do Sądu II instancji zaskarżył pozwany ZUS Oddział w R. zarzucając, iż jego wydanie nastąpiło z naruszeniem prawa materialnego, przy wskazaniu na art.57 ust. 3 ustawy z 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z FUS ( Dz. U. 2013r. 1445 ze zm. ). Apelacja formułuje wniosek o zmianę zaskarżonego wyroku i oddalenie odwołania. W uzasadnieniu apelujący ZUS podniósł, że B. C. z wnioskiem o przyznanie prawa do renty wystąpił w dacie 29 maja 2013r., a w zatrudnieniu pozostawał do 18 kwietnia 2011r.

Zestawienie powyższych faktów, w kontekście uregulowania zwartego w art. 57 ust. 1 pkt 3 ustawy emerytalno – rentowej, wskazuje jednoznacznie iż dla skutecznego ubiegania się wnioskodawcy o prawo od renty konieczne było ustalenie o powstaniu co najmniej częściowej niezdolności do pracy przed datą 17 października 2012r.

Wobec zatem faktu, że Sąd dokonał ustalenia w ślad za opinią biegłego, iż niezdolność do pracy powstała 29 maja 2013r., wnioskodawca nie spełnia jednego z koniecznych warunków do uzyskania prawa do świadczenia , gdyż niezdolność do pracy nie powstała, tak w okresach wymienionych w art 57 ust. 1

pkt 3, oznaczonej na wstępie ustawy, ani też w ciągu 18 miesięcy po ich ustaniu.

Powyższe uzasadnia zgłoszony w apelacji wniosek.

Sąd II instancji zważył co następuje:

Apelacja jest uzasadniona o ile wywołuje skutek w postaci uchylenia zaskarżonego wyroku i przekazania sprawy Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania.

Przyjdzie jednak na wstępie zgodzić się ze stroną pozwaną, iż zaskarżony wyrok został wydany z naruszeniem prawa materialnego tj. wskazanego w apelacji art. 57 ust. 1 pkt 3 ustawy z 17 grudnia 1998r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń społecznych ( Dz. U. z 2013r. 1445 ze zm.).

Niemniej jednak, zauważyć przyjdzie, że ustalenie w kwestii daty początkowej niezdolności wnioskodawcy do pracy zawarte w opinii biegłego ortopedy – traumatologa wiązało się z odpowiedzią na konkretne pytanie postawione przez Sąd I instancji w postanowieniu dowodowym wydanym 23 września 2013r.

– na co tut. Sąd zwrócił uwagę we wstępnej części uzasadnienia.

Już takie sformułowanie tezy dowodowej w kontekście danych przywołanych przez stronę pozwaną w apelacji, a dotyczących tak daty zgłoszenia wniosku o świadczenie, jak i daty ukończenia zatrudnienia, przez odwołującego przesądzało o braku podstaw do ustalenia uprawnienia wnioskodawcy do dochodzonego świadczenia . Tak niewłaściwie sformułowana teza i udzielenie pozytywnej na nią odpowiedzi, nie przesądza o nieistnieniu niezdolności do pracy wnioskodawcy w okresie wcześniejszym.

Przyjdzie również zwrócić uwagę, że Sąd I instancji przesądzając o prawie wnioskodawcy do dochodzonego świadczenia, przy ustaleniu wyłącznie jednej

z przesłanek warunkujących do niego prawo, ( i to jak wyżej wskazano błędnie) nie dokonał jakichkolwiek ustaleń w zakresie dalszych przesłanek, jakie określa

tak art. 57 jak również art. 58 wyżej powołanej ustawy emerytalno - rentowej, który w uzasadnianiu w ogóle nie został powołany.

Przyjdzie w tym miejscu przypomnieć, iż prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy wymaga łącznie spełnienia wszystkich przesłanek określonych w

art. 57 i 58 ustawy emerytalno – rentowej z 17 grudnia 1998r.

Końcowo konieczne jest zwrócenie uwagi, iż Sąd niewłaściwe również w postanowieniu dowodowym określił posiadane kwalifikacje przez odwołującego, do których to obydwaj biegli odnosili się, oceniając stan jego zdrowia pod kątem niezdolności od pracy.

Sąd, na co zwrócono uwagę wcześniej, wskazuje w postanowieniu dowodowym ( k. 7) trzy stanowiska na których wnioskodawca wykonywał pracę, a mianowicie: magazyniera, konserwatora i robotnika gospodarczego.

Przyjdzie zwrócić uwagę, iż z akt postępowania przed organem rentowym wynika, że wnioskodawca w charakterze magazyniera pracował w okresie od

1 września 2000r. - 14 stycznia 2001r. , konserwatora : na przełomie 1995 – 1996r. , a w charakterze robotnika gospodarczego od 7 kwietnia – 7 października 1995r.

W tym miejscu na odnotowanie zasługuje fakt, że B. C.ukończył wykonywanie zatrudnienia 18 kwietnia 2011r. i do tej daty nieprzerwanie od 1 stycznia 2008r. wykonywał pracę w charakterze czyściciela obiektów.

Wskazanie na wszystkie powyższe fakty, w ocenie tut. Sądu orzekającego jest konieczne, a to w celu stwierdzenia, że Sąd I instancji nie rozpoznał istoty sprawy, jaka była ocena uprawnienia B. C. do renty z tytułu niezdolności do pracy, co uzasadnia konieczność ponownego jej rozpoznania.

W ponownym postępowaniu rzeczą Sądu będzie przeprowadzenie dowodu z opinii właściwych biegłych lekarzy sądowych odpowiednich do występujących u wnioskodawcy schorzeń ,(przy czym w przypadku potwierdzenia schorzeń natury ortopedycznej, jako uzasadniających częściową niezdolność do pracy, Sąd winien wezwać wnioskodawcę do przedłożenia dokumentu potwierdzającego konieczność zaopatrzenia operacyjnego stawem sztucznym w trybie pilnym, a to wobec braku takiego dokumentu w aktach orzeczniczych), na okoliczność oceny stanu jego zdrowia i ustalenia, czy uzasadniana ona uznanie go za co najmniej częściowo niezdolnego do pracy, określenia jej ewentualnego charakteru i daty jej powstania.

W sytuacji pozyskania opinii dokonującej pozytywnego przesądzenia powyższych kwestii , Sąd winien doręczyć jej odpis obydwu stronom, przy czy wnioskodawcy z pouczeniem o ewentualnej możliwości złożenia do niej zarzutów – i w przypadku ich złożenia Sąd winien wezwać biegłych do uzupełnienia opinii, poprzez odniesienie się do ewentualnych merytorycznych zarzutów.

W dalszej kolejności, rzeczą Sądu będzie ustalenie kolejno dalszych przesłanek warunkujących uprawienie wnioskodawcy do dochodzonej renty, mając na względzie fakt, iż aktualnie nie pozostaje on w zatrudnieniu od 19 kwietnia 2011r.

Przeprowadzenie postępowania w sposób wyżej opisany, a następne ocena jego wyników i na jej podstawie wyciągnięte wnioski będą mogły stanowić, z kolei podstawę ustaleń dla merytorycznego rozstrzygnięcia sprawy, a wydany w takiej sytuacji wyrok będzie mógł być poddany kontroli instancyjnej , w przypadku złożenia apelacji przez którąkolwiek ze stron.

W tym stanie rzeczy orzeczono jak w wyroku na podstawie

art. 386 § 4 kpc.

ZARZĄDZENIE

(...)