Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 14 listopada 2014 r.

Sąd Okręgowy w Olsztynie Wydział I Cywilny

w składzie

Przewodniczący:	SSO Wiesław Kasprzyk
Protokolant:	po.sekr.Aneta Rumińska

po rozpoznaniu na rozprawie w dniu 3 października 2014 r. w Olsztynie

sprawy z powództwa A. G.

przeciwko P. B. i K. B.

o zapłatę

1. powództwo oddala

2. zasądza od powoda na rzecz pozwanego kwotę 8366,40 zł tytułem zwrotu kosztów procesu.

Sędzia

Wiesław Kasprzyk

Sygn. akt IC 322/12

UZASADNIENIE

Powód – A. G. (1) wniósł o zasądzenie od pozwanego kwoty 324 328 zł tytułem wynagrodzenia za wykonane roboty budowlane. W uzasadnieniu pozwu powód podał ,iż w dniu 1 sierpnia 2011 r. strony zawarły umowę przedmiotem której była budowa domu mieszkalnego w stanie surowym otwartym do dnia 30 listopada 2011r , za wynagrodzeniem w kwocie 600000 zł .

Powód przystąpił do realizacji umowy i prowadził je do etapu odeskowania dachu.

- w okresie 1-6 sierpnia 2011 r. powód wykonał wytyczenie budynku oraz roboty ziemne o wartości 25 000 zł

- w okresie 7-12 sierpnia 2011 r. wykonał ławy fundamentowe o wartości 28 000 zł

- w okresie 12-31 sierpnia 2011 r. powód wykonał ściany fundamentowe z wieńcem o wartości 23 000 zł , izolacje fundamentów o wartości 23 000 zł, obsypanie budynku o wartości 10 000 zł

- w okresie 1- 22 września 2011 r. wykonał ściany parteru wartości 70 000 zł

- w okresie 1- 29 października 2011 r. powód wykonał strop nad parterem wartości 75 000 zł

- w okresie 14- 30 listopada 2011 r. wykonał ściany konstrukcyjne piętra o wartości 40 000 zł.

- w okresie 1- 30 grudnia 2011 r. wykonał konstrukcję dachu i w 50 % konstrukcję lukarn o wartości 70 000 zł.

- do dnia 4 stycznia 2011 r. wykonał deskowanie dachu o wartości 10 000 zł.

Wszystkie sumy podano w wartościach netto.

Łączna wartość wykonanych robót wyniosła 396 000 zł netto ( 427 680 brutto).

Pozwani dokonali zapłaty kwoty 103 352 zł .

Pismem z dnia 4 kwietnia 2012 r. powód odstąpił od umowy z uwagi na brak zapłaty za wykonane i odebrane roboty. Z kolei w dniu 10 kwietnia 2012 r. pozwany nadesłał powodowi pismo w którym również odstąpił od umowy.

Pozwani P. B. i K. B. wnieśli o oddalenie powództwa .Pozwany P. B. podniósł zarzut potrącenia kwoty 512 910 zł która wynikać ma z naliczonych przez pozwanego kar umownych. Po wstąpieniu do procesu profesjonalnego pełnomocnika stanowisko pozwanych uzupełnione zostało potwierdzeniem wykonania robót wyszczególnionych przez powoda jednakże z tą uwagą , że roboty wykonano wadliwie. Część usterek pozwany usunął na własny koszt a wartość tych prac wyniosła 65 000 zł. Jednocześnie podniesiono , iż pozwana K. B. nie posiada legitymacji biernej bowiem nie zawierała ona umowy z powodem nie wyrażała też jako małżonka zgody na jej zawarcie.

W ocenie pozwanego zapłacił on powodowi za wykonane prace , łącznie zapłacił kwotę 467 652 zł , w tym 327 850 zł przelewami , gotówką pokwitowana na fakturach w kwocie 39 852 zł , 20 000 zł gotówką bezpośrednio na rachunek powoda w banku (...) SA , oraz 80 000 zł gotówka bez pokwitowań w następujących kwotach : 7800 zł, 5000 Euro, 40000 zł, 11 000 zł. w obecności świadków.

Pozwany podał także , iż strony ustaliły że faktury za roboty wystawiane będą w 1/3 wartości na pozwanego jako osobę fizyczną w pozostałej części na działalność gospodarcza pozwanego.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 1 sierpnia 2011 r. powód z pozwanym P. B. zawarł umowę o roboty budowlane. Jej przedmiotem był stan surowy otwarty budynku mieszkalnego jednorodzinnego. Ustalono w niej, iż termin rozpoczęcia robót to 1 sierpnia 2011 r. a zakończenia – 30 listopad 2011 r. Za datę wykonania umowy uznaje się datę podpisania protokołu odbioru końcowego. Wykonawca – powód zobowiązał się wykonać prace z materiałów własnych zaakceptowanych przez zamawiającego. Wynagrodzenie ustalono na poziomie 600 000 zł netto. Inspektorem nadzoru ustanowiono osobę B. B..

W sporządzonym załączniku nr.1 do umowy strony wyszczególniły poszczególne etapy robót oraz wynagrodzenie .

Dowód:

Umowa k. 9-13, załącznik do umowy k. 14.

Powód przystąpił do realizacji umowy w dniu 1 sierpnia 2011 r. i wykonując następujące roboty:

- w okresie 1-6 sierpnia 2011 r. powód wykonał wytyczenie budynku oraz roboty ziemne o wartości 25 000 zł . prace te zostały odebrane bez uwag.

Dowód

protokół odbioru k. 15

- w okresie 7-12 sierpnia 2011 r. wykonał ławy fundamentowe o wartości 28 000 zł. prace zostały odebrane bez uwag.

Dowód

Protokół odbioru k. 16

- w okresie 12-31 sierpnia 2011 r. powód wykonał ściany fundamentowe z wieńcem o wartości 45 000 zł , izolacje fundamentów o wartości 23 000 zł, obsypanie budynku o wartości 10 000 zł . roboty odebrano bez uwag.

Dowód

Protokół odbioru k. 17- 19

- w okresie 1- 22 września 2011 r. wykonał ściany parteru wartości 70 000 zł . prace odebrano bez uwag.

Dowód

Protokół odbioru k. 20

- w okresie 1- 29 października 2011 r. powód wykonał strop nad parterem wartości 75 000 zł . prace odebrano bez uwag.

Dowód

Protokół odbioru k. 21.

- w okresie 14- 30 listopada 2011 r. wykonał ściany konstrukcyjne piętra o wartości 40 000 zł.

Prace odebrano bez uwag.

Dowód

Protokół odbioru k. 22

- w okresie 1- 30 grudnia 2011 r. wykonał konstrukcję dachu i w 50 % konstrukcję lukarn o wartości 70 000 zł. Powyższe roboty odebrano bez uwag.

Dowód

Protokół odbioru k. 23.

- do dnia 4 stycznia 2011 r. wykonał deskowanie dachu o wartości 10 000 zł. roboty odebrano bez uwag.

Dowód

Protokół odbioru k 24

Łączna wartość wynagrodzenia powoda za te prace wyniosła 396 000 zł netto ( 427 680 zł brutto).

Powoda z pozwanym P. B. łączyła także druga umowa , zawarta ustnie, przedmiotem której były roboty na placu manewrowym pozwanego o powierzchni 1156 m ² . Polegały one na demontażu płyt żelbetowych , oczyszczeniu tych płyt, wykorygowaniu placu i wykonaniu podsypki , zagęszczeniu tej podbudowy oraz ponowne ułożenie płyt. Wartość tych prac określona została przez biegłego kwotą 101 119 zł brutto. Z uwagi na rozbieżne stanowiska stron i brak dowodów potwierdzających stanowisko jakiejkolwiek ze stron, nie udało się ustalić zasad na jakich dokonano rozliczenia tych robót. Nie udało się w szczególności ustalić na jakim poziomie strony określiły wynagrodzenie za remont placu.

Dowód

Opinia biegłego k. 418-435

Pozwany dokonał powodowi następujących płatności:

- kwotę 8100 zł (k. 25)

-kwotę 9072 zł ( k. 26)

-kwotę 22 680 zł ( k. 28)

-kwotę 18 000 zł ( 91)

-kwotę 55 000 zł ( k. 92)

-kwotę 60 000 zł ( k. 93)

-kwotę 40 000 zł ( k. 95)

-kwotę 24 800 zł ( k 96)

-kwotę 80 000 zł (k. 97)

-kwotę 15 500 zł ( k. 99)

-kwotę 28 000 zł ( k. 100)

-kwotę 50 000 zł (k. 251)

-kwotę 20 000 zł ( k. 327)

-kwotę 11 000 zł przekazaną przez pozwaną ( śwd. A. G. k. 305)

Łącznie pozwany zapłacił powodowi sumę 442 152 zł.

Powód wystawił następujące faktury , w których wskazano ,, budowę domu’’

- faktura nr (...) na kwotę 8100 zł (opłaconą )

-faktura nr (...) (...) na kwotę 9072 zł

-faktura nr (...) na kwotę 25272 zł

-faktura nr (...) na kwotę 22 680 zł

-faktura nr (...) na kwotę 27 756 zł

-faktura nr (...) na kwotę 24 107 zł

Dowód

Faktury k. 81- 86

Łącznie powód wystawił faktury wskazując że dotyczą one budowy domu na sumę 116 987 zł.

Powód wystawił także faktury w których wskazał , ze dotyczą one wykonania placu manewrowego :

- faktura nr (...) na kwotę 51 550 zł 49 gr

-faktura nr (...) na kwotę 68 449 zł 50 gr

-faktura nr (...) na kwotę 151 290 zł

-faktura nr (...) na kwotę 86 100 zł

Łącznie powód wystawił faktury wskazując , że dotyczą one placu na kwotę 357 387 zł 50 gr

Dowód

Faktury k. 87-90

Sąd zważył , co następuje :

Żądanie powoda oparte na treści art. 647 kc ( strony łączyła umowa o roboty budowlane) nie jest zasadne. Zebrany w sprawie materiał dowodowy daje podstawy do stwierdzenia , że pozwany w całości zapłacił za wykonane roboty a tym samym jego zobowiązanie wygasło.

W ocenie sądu nie budzi wątpliwości treść stosunku prawnego łączącego strony. Zawarta na piśmie umowa o roboty budowlane zawiera wszystkie istotne jej elementy. W szczególności , uwzględniając przedmiot sporu, precyzyjnie określono zakres prac budowlanych oraz zasady i wysokość wynagrodzenia za poszczególne etapy robót. Przedstawione przez powoda dokumenty w postaci protokołów odbioru poszczególnych etapów robót ( k. 15-25) , zdaniem sądu , w całości zasługują na wiarę. Wynikają natomiast z nich następujące fakty:

- zakres robót wykonanych przez powoda ( w zasadzie nie kwestionowany przez pozwanego)

- dobra jakość wykonanych prac , co oznacza ze nie stwierdzono na dzień odbioru wad.

W tej sytuacji nie można podzielić stanowiska pozwanego zawartego w odpowiedzi na pozew o złej , wadliwej jakości tych robót. Protokoły odbioru podpisane zostały zarówno przez inspektora nadzoru ( a wiec osobę wyznaczoną w umowie do czuwania nad właściwa jakością prac jak i przez kierownika budowy ( który zazwyczaj reprezentuje interes wykonawcy) . Nie ma żadnych podstaw aby kwestionować treść tych dokumentów które sporządzane były na bieżąco po zakończeniu poszczególnego etapu. Także pozwany nie kwestionował zapisów w tych protokołach. Pozwany również stosownie do treści art. 636§ 1 nie wzywał powoda do zmiany sposobu wykonania robót , nie wyznaczał stosownego terminu w tym celu. Co prawda pozwany twierdzi , że wzywał powoda do usunięcia wad i wyznaczał stosowny termin jednakże oprócz twierdzeń sąd nie dysponuję żadnym dowodem potwierdzającym tą tezę. Późniejsze ( po zaprzestaniu prac przez powoda) powoływanie się na istnienie wad , już w atmosferze konfliktu z powodem , jest zdaniem sądu jedynie linią obrony , reakcją na stanowisko powoda. Nie wywiera ono jednak żadnych skutków prawnych.

Jak wyżej wskazano między stronami w zasadzie nie ma sporu co do zakresu wykonanych robót. Sąd nie ma wątpliwości , że prace objęte wyszczególnionymi protokołami odbiorów zostały przez powoda wykonane i to bez wad. Nie budzi także wątpliwości wartość (wynagrodzenie powoda) bowiem wynika to zarówno z przywołanych protokołów odbioru jak i z załącznika do umowy w którym dokonano precyzyjnego określenia wynagrodzenia za poszczególne etapy robót. Wynagrodzenie zawarte w załączniku jest całkowicie zbieżne z wynagrodzeniem zawartym w protokołach odbioru.

Sumując zatem wynagrodzenie powoda za poszczególne etapy prac wykonanych sąd stwierdza , że zamyka się ono kwotą 396 000 zł netto ( z należnym 8% podatkiem VAT - 427 680 zł ).

Pozwany w toku procesu przedstawił także dowody potwierdzające jakiego rzędu pieniądze zostały przez niego przekazane powodowi . Także i w tym przypadku są to dokumenty ( k. 25, 26, 28, 91-93, 95 – 97, 99-100, 251, 327 ) które nie budzą zastrzeżeń sądu , nie są też kwestionowane przez strony. Jedynie w przypadku sumy 11 000 zł to świadek potwierdza fakt jej przyjęcia od pozwanej K. B. ( k. 305). Sąd i w tym przypadku nie znalazł podstaw aby zeznania tego świadka w tym zakresie negować. W konsekwencji po dodaniu sum wskazanych w tych dokumentach , wychodzi , iż pozwany zapłacił powodowi sumę 442 152 zł.

W tym miejscu podkreślić należy , iż jako nieudowodnione traktować należy twierdzenie pozwanego o przekazaniu powodowi bez pokwitowania sum: 7800 zł, 5000 Euro, 40 000 zł, zł w obecności świadków. Jedynie świadek G. potwierdził przyjęcie sumy 11 000 zł od pozwanej. Nikt inny z powołanych przez pozwanego świadków nie potrafił precyzyjnie i przekonująco potwierdzić tych twierdzeń pozwanego. Nie potwierdza tego także żaden dokument. Jeżeli taka forma rozliczeń między stronami miała miejsce to nie została ona udowodniona.

Według twierdzeń powoda , ,, na budowę domu’’ wystawił faktury tylko na kwotę 116 987 zł ( aby nie płacić podatku VAT od wyższych sum) co znajduje potwierdzenie w przedstawionych fakturach ( k. 81-86). W toku postępowania pojawiło się natomiast twierdzenie pozwanego , że strony umówiły się , że część faktur za budowę domu zostanie ,,wpuszczona’’ w działalność gospodarczą pozwanego – remont placu manewrowego. To twierdzenie pozwanego zdaje się znajdować potwierdzenie w materiale dowodowym. Sąd nie wyklucza , iż względy podatkowe miały wpływ na taką decyzję stron. Analizując bowiem wartość faktur za remont placu manewrowego (k 87 -90) stwierdzić należy , iż opiewają one aż na sumę 357 387 zł. Już pobieżna analiza zdaje się budzić wątpliwości co do wysokości wynagrodzenia za remont placu . Strony potwierdziły , że zawarły ustną umowę której przedmiotem był remont placu manewrowego. Jednakże zeznania stron co do istotnych elementów tej umowy a w szczególności wynagrodzenia w sposób diametralny różnią się . Powód zatem twierdzi że wynagrodzenie ustalone zostało w kwocie 250 zł za metr kwadratowy . Twierdził też , że wyremontował cały plac o pow. Ok. 1140 metrów kwadratowych. Dawało by to więc wynagrodzenie w kwocie rzędu 285 000zł. Z kolei pozwany twierdzi , że przedmiotem remontu był jedynie 100 metrowy fragment placu , przy czym strony umówiły się na wynagrodzenie 10 - 12 tysięcy zł.

Tak duża kwota wynikająca z faktur wystawionych przez powoda za remont placu zdaje się potwierdzać tezę pozwanego , że część kosztów budowy domu została ,, wpuszczona ‘’ w remont placu manewrowego. Z uwagi na tak dużą rozbieżność twierdzeń stron sąd dopuścił dowód z opinii biegłego aby mieć pogląd jaka była orientacyjna wartość oraz zakres prac powoda na placu. Biegły po dokonaniu wizji stwierdził , że przedmiotem prac był cały plac o pow. 1156 m ² . A więc nie mówił prawdy pozwany , że wyremontowano jedynie 100 metrów kwadratowych placu. Biegły wartość tych robót ocenił na 101 119 zł. , a więc trudno przypuszczać , jak twierdzi pozwany aby przy takim zakresie prac określono wynagrodzenie na kwotę 10 -12 tyś zł, ale też nieprawdopodobnie brzmi teza powoda o wynagrodzeniu rzędu 285 000 zł. Tak więc obie strony w tej kwestii nie mówią prawdy . Trudno zatem określić jakie wynagrodzenie strony ustaliły za remont placu. Podkreślić jedynie należy , iż wynagrodzenie za remont placu nie jest przedmiotem tego procesu.

Nie ma możliwości aby wynagrodzenie za remont wyniosło 357387 zł ( na taką kwotę opiewają faktury ( k. 87-90) stoi to bowiem w rażącej sprzeczności z wyliczeniem biegłego. Nie ma też możliwości aby wynagrodzenie to wynosiło 10-12 tysięcy zł , stoi to także w rażącej sprzeczności z wyliczeniem biegłego.

Powyższe ustalenia oznaczają , że faktury wystawione za plac ,, obejmują ‘’ budowę domu.

Z dokumentów wynika , że powód wykonał roboty budowlane o wartości 427 680 zł

Z dokumentów wynika też , że pozwany zapłacił powodowi kwotę 442 152 zł. , a więc więcej niż wartość robót. Być może nadwyżka stanowi przynajmniej część wynagrodzenia za remont placu. Ponieważ remont placu a zwłaszcza zapłata za niego nie jest przedmiotem sporu między stronami ( a stanowiska stron w tej kwestii są diametralnie różne ) przyjąć należało , że dokonana przez powoda zapłata w całości zaspokajała wynagrodzenie powoda za roboty budowlane obejmujące budowę domu pozwanego. W konsekwencji zobowiązania pozwanego wygasło. Pozostała nadwyżka najprawdopodobniej jest częścią wynagrodzenia za remont placu. Są to jednak jedynie przypuszczenia gdyż brakuje sądowi materiału dowodowego który by jednoznacznie pozwolił stwierdzić na jakich zasadach dokonano rozliczenia remontu placu, i czy to rozliczenie jest ostateczne czy też zajdzie potrzeba wszczęcia kolejnego procesu.

W świetle powyższych ustaleń i rozważań bezprzedmiotowe stało się badanie zarzutu potrącenia zgłoszonego przez pozwanego , badanie skuteczności odstąpień stron od umowy, zasadności naliczenia kar umownych przez pozwanego.

Podzielić należy także pogląd strony pozwanej , że pozwana K. B. nie była strona umowy , na jej tekście brakuje podpisu pozwanej. Nie ma ona zatem legitymacji biernej , nie zaciągała zobowiązania . nie ma między nią a powodem więzi zobowiązaniowej. Z tych względów w stosunku do niej powództwo podlega oddaleniu.

Podstawą prawna orzeczenia o kosztach procesu stanowi przepis art. 98 kpc. Na powyższe koszty składa się suma 7217 zł ( wynagrodzenie pełnomocnika ) 1149 zł 40 gr ( koszt opinii biegłego)

Sędzia

Wiesław Kasprzyk