Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 22 grudnia 2014r.

Sąd Okręgowy we Wrocławiu II Wydział Cywilny Odwoławczy w składzie następującym:

Przewodniczący- Sędzia SO Ewa Barnaszewska

Sędzia SO Jolanta Burdukiewicz-Krawczyk Sędzia SO Dorota Stawicka-Moryc (spr.)

Protokolant: Elżbieta Biała

po rozpoznaniu w dniu 18 grudnia 2014r. we Wrocławiu

na rozprawie

sprawy z powództwa Spółdzielni Mieszkaniowej (...) we W.

przeciwko R. P.

o opróżnienie lokalu użytkowego

na skutek apelacji pozwanego

od wyroku Sądu Rejonowego dla Wrocławia-Fabrycznej we Wrocławiu

z dnia 1 września 2008r.

sygn. akt XIV C 281/06

I.  oddala apelację;

II.  zasądza od pozwanego na rzecz strony powodowej 135 zł kosztów postępowania apelacyjnego;

III.  przyznaje radcy prawnemu J. K. od Skarbu Państwa - Sądu Okręgowego we Wrocławiu kwotę 166,05 zł, w tym 31,05 zł podatku od towarów i usług, tytułem kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej pozwanemu z urzędu w postępowaniu apelacyjnym.

Sygn. akt II Ca 1015/08

UZASADNIENIE

Zaskarżonym wyrokiem z dnia 1 września 2008 r. Sąd Rejonowy dla Wrocławia-Fabrycznej w punkcie I nakazał pozwanemu R. P., aby opuścił, opróżnił i wydał stronie powodowej Spółdzielni Mieszkaniowej (...) we W. lokal użytkowy - pracownię plastyczną w piwnicy, położony we W. przy ul. (...) (punkt I) oraz nie obciążył pozwanego kosztami procesu (punkt II).

Powyższe rozstrzygnięcie oparł na następujących ustaleniach faktycznych:

W dniu 1 lipca 1985 r. pomiędzy Zarządem Spółdzielni Mieszkaniowej (...) we W. poprzednikiem prawnym obecnej Spółdzielni Mieszkaniowej (...), a pozwanym R. P. doszło do zawarcia umowy najmu pomieszczenia znajdującego się w piwnicy w budynku przy ul. (...) we W.. Pomieszczenie to pozwany zobowiązał się nakładem własnych środków zaadoptować na pracownię plastyczną. Wysokość czynszu za wynajęty lokal miała być ustalana corocznie na podstawie planu gospodarczo-finansowego sporządzanego przez wynajmującego. Lokal został przekazany w stanie surowym. Pozwany - artysta plastyk po zaadaptowaniu lokalu, tj. zainstalowaniu linii elektrycznej do przesyłu energii o wzmożonej mocy, zamontował specjalistyczny piec do wypalania ceramiki i od tego czasu lokal ten pozostaje w jego posiadaniu. W trakcie trwania umowy, a także później po jej rozwiązaniu przez powódkę, pozwany zabiegał u strony powodowej o przyznanie mu spornego lokalu na warunkach spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego. Zarząd powodowej spółdzielni nie przychylił się do jego zdania, a wytoczone przeciwko powódce powództwo o nakazanie przyznania pozwanemu spółdzielczego prawa do spornego lokalu zostało oddalone. Wskutek powstałych nieporozumień pozwany zaprzestał płacenia czynszu i w ten sposób doprowadził do tego, ze jego dług wobec powódki osiągnął według obliczeń na koniec 2005r. kwotę około 19 tysięcy złotych, z tym, że należności zasądzone prawomocnymi orzeczeniami wyniosły kwotę około 9 tysięcy złotych. Pomimo zasądzenia należności prawomocnymi orzeczeniami pozwany nie spełnił świadczenia i nie wydał powódce lokalu. Wszczęta przeciwko niemu egzekucja okazała się nieskuteczna. Aktem notarialnym z dnia 8 czerwca 2004 r. pozwany zniósł wspólność majątkową ze swoją małżonką. Powódka kilkakrotnie wzywała do opróżnienia i wydania jej lokalu, ale jej wezwania okazały się bezskuteczne. Ponieważ wezwania do uiszczenia zaległego czynszu nie odniosły skutku, powódka zdecydowała się wypowiedzieć stosunek najmu z zachowaniem trzymiesięcznego wypowiedzenia upływającym z dniem 30 listopada 2005 r. Po wypowiedzeniu stosunku najmu strony prowadziły rozmowy, zmierzające do ugodowego załatwienia sporu. Pozwany wyraził nawet gotowość wydana spornego lokalu, ale wykonanie tego uzależniał od demontażu pieca ceramicznego i od zaliczenia jego wartości na poczet zaległego czynszu. Gdy jednak powódka zadeklarowała pomoc w demontażu pieca, pozwany się rozmyślił i nie skorzystał z zaoferowanej pomocy demontażu pieca. Pozwany nadal domaga się przyznania mu przez powódkę prawa do spornego lokalu na warunkach spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego.

Apelację od powyższego orzeczenia wywiódł powód, który zaskarżając wyrok co do punktu I wniósł o jego uchylenie i przekazanie sprawy Sądowi Rejonowemu do ponownego rozpoznania. Zaskarżonemu orzeczeniu zarzucił rażące naruszenie prawa materialnego poprzez błędna wykładnię art. 55 ust. 2 ustawy o najmie lokali mieszkalnych i dodatkach mieszkaniowych z dnia 8 lipca 1998 r. oraz niewłaściwe jego zastosowanie polegające na stosowaniu jako podstawy rozstrzygnięcia przepisów uchylonych z pominięciem zapisów ustawy obowiązującej tj. ustawy o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i zmianie kodeksu cywilnego oraz określonych w niej przepisów międzyczasowych, co spowodowało, iż Sąd Rejonowy odmówił pracowni plastycznej ochrony jaka przysługuje lokalom mieszkalnym i w wyroku nie orzekł o przydzieleniu lokalu socjalnego. Zarzucił także naruszenie przepisów postępowania, a to art. 233 § 1 k.p.c. poprzez przekroczenie granic swobodnej oceny dowodów tj. wybiórcze traktowanie materiału dowodowego i nie rozpatrzenie go w sposób wszechstronny. Zarzucił też naruszenie art. 328 § 2 k.p.c. poprzez nie wskazanie w uzasadnieniu dowodów na których Sąd oparł swoje rozstrzygniecie, a przede wszystkim nie podanie przyczyn dla których innym dowodom, w szczególności tym składanym przez pozwanego, odmówił wiarygodności i mocy dowodowej. Nadto wskazał, że Sąd Rejonowy błędnie ustalił stan negocjacji ugodowych prowadzonych przez strony oraz propozycji ugodowych proponowanych przez pozwanego, co mogło mieć istotny wpływ na przebieg postępowania oraz wynik jego zakończenia.

Na rozprawie w dniu 18 grudnia 2014 r. powód wniósł o oddalenia apelacji oraz zasądzenie kosztów procesu.

Sąd Odwoławczy zważył co następuje:

Apelacja pozwanego nie zasługiwała na uwzględnienie.

Sąd II instancji mając nie tylko uprawnienie, ale wręcz obowiązek rozważenia na nowo całego zebranego w sprawie materiału dokonał jego własnej, samodzielnej i swobodnej oceny, w następstwie czego nie znalazł podstaw do zakwestionowania wydanego w sprawie rozstrzygnięcia. Sąd Rejonowy poczynił ustalenia faktyczne, które Sąd Odwoławczy akceptuje i przyjmuje za własne, a zebrany materiał dowodowy, wbrew wywodom skarżącego, poddał ocenie z zachowaniem granic swobodnej oceny dowodów, zgodnie z zasadą wyrażoną w przepisie art. 233 § 1 k.p.c. Apelujący, podważając w istocie wnioski jakie z ustaleń poczynionych w sprawie na podstawie całego zebranego w niej materiału wyprowadził Sąd I instancji, nie wykazał okoliczności prowadzących do przyjęcia wniosków przeciwnych. Ocena mocy i wiarygodności dowodów, przeprowadzona w pisemnym uzasadnieniu orzeczenia, mogłaby być skutecznie podważona w postępowaniu odwoławczym tylko wówczas, gdyby wykazano, że zawiera ona błędy logiczne, wewnętrzne sprzeczności czy jest niepełna. Uchybień takich nie sposób się jednak dopatrzyć w pisemnych motywach zaskarżonego orzeczenia.

Z poczynionych przez Sąd ustaleń faktycznych wynika, że świadczenie pozwanego, którego spełnienia strona powodowa dochodzi w niniejszym postępowaniu, stanowi żądanie opróżnienia, opuszczenia i wydania lokalu - pracowni artystycznej przy ul. (...) we W.. Obrona pozwanego na etapie postępowania apelacyjnego sprowadzała się do poważenia skuteczności wypowiedzenia umowy najmu oraz próby wykazania, że z uwagi na mieszkalny charakter lokalu, konieczne było przyznanie mu prawa do lokalu socjalnego.

Zgodnie z art. 222 § 1 k.c. właściciel może żądać od osoby, które włada faktycznie jego rzeczą ażeby rzecz została mu wydana, chyba że osobie tej przysługuje skuteczne względem właściciela uprawnienie do władania rzeczą. Z powołanego przepisu wynika, że roszczenie powyższe nie przysługuje właścicielowi, jeżeli osobie, która jego rzeczą faktycznie włada, przysługuje skuteczne względem właściciela uprawnienie do władania rzeczą. Zatem dopóki taki stosunek trwa, wynikające z niego uprawnienie do posiadania rzeczy wyprzedza roszczenie windykacyjne właściciela tak, że podniesiony przez pozwanego w procesie windykacyjnym zarzut dylatoryjny, że przysługuje mu uprawnienie do posiadania rzeczy, może spowodować oddalenie powództwa. W pierwszej kolejności należy zauważyć, że pozwany w żaden sposób nie wykazał istnienia po jego stronie tytułu prawnego do zajmowania spornego lokalu. Zarzuty w tym zakresie zostały już ocenione w sprawie toczącej się przed Sądem Rejonowym dla Wrocławia-Fabrycznej pod sygn. XIV C 568/08, w której prawomocnym wyrokiem z dnia 27 maja 2010 r. zostało oddalone powództwo R. P. o ustalenie wypowiedzenia umowy najmu za nieważne. Prawomocnym wyrokiem Sądu Okręgowego we Wrocławiu z dnia 5 września 2012 r. w sprawie o sygn. I C 964/11 zostało zaś oddalone powództwo R. P. o nakazanie złożenia przez Spółdzielnię oświadczenia woli w przedmiocie przeniesienie prawa własności do spornego lokalu. W myśl art. 365 § 1 k.p.c. orzeczenie prawomocne wiąże nie tylko strony i Sąd, który je wydał, lecz również inne sądu oraz inne organy państwowe i organy administracji publicznej, a w wypadkach w ustawie przewidzianych także inne osoby. Mając powyższe na uwadze, orzeczenie zawarte w punkcie I zaskarżonego wyroku znajduje podstawę w art. 222 § 1 k.c.

Oceniając natomiast, czy pozwanemu powinno przysługiwać prawo do lokalu socjalnego, Sąd Odwoławczy wskazuje, iż choć zgodnie z ustawą z dnia 21 czerwca 2001 r. o ochronie praw lokatorów, mieszkaniowym zasobie gminy i o zmianie Kodeksu cywilnego -która znajduje zastosowanie w niniejszej sprawie - przez lokal (zgodnie z definicją z art. 2 pkt 4 ustawy) należy rozumieć zarówno lokal służący do zaspokajania potrzeb mieszkaniowych, jak i lokal będący pracownią służącą twórcy do prowadzenia działalności w dziedzinie kultury i sztuki, to jednak przewidziany w art. 14 ust. 1 ustawy obowiązek orzeczenia o uprawnieniu do otrzymania lokalu socjalnego bądź o jego braku w wyroku nakazującym opróżnienie lokalu, dotyczy wyłącznie osób, które zajmowały lokal o charakterze mieszkalnym. Tylko taka wykładnia jest prawnie usprawiedliwiona, albowiem lokalem socjalnym jest wyłącznie lokal nadający się do zamieszkania (art. 2 pkt 5 ustawy), a nie do prowadzenia działalności w dziedzinie kultury i sztuki, a właśnie takie (użytkowe) przeznaczenie miał lokal przy ul. (...) we W.. Również kryterium „możliwości zamieszkiwania w innym lokalu" wskazane w art. 14 ust. 4 ustawy jest decydujące dla przyznania uprawnienia do lokalu mieszkalnego. Okoliczność braku posiadania innej pracowni nie jest w tym zakresie istotna.

W kontekście powyższych rozważań, w ocenie Sądu Okręgowego, skarżący nie wykazał naruszeń, których dopuścić się miał Sąd Rejonowy. Stwierdziwszy to Sąd Odwoławczy nie miał obowiązku ponownego, szczegółowego przytaczania argumentów na rzecz logicznego i zgodnego z zasadami doświadczenia życiowego rozumowania, które było udziałem Sądu Rejonowego, a które Sąd Odwoławczy akceptuje. W tym stanie rzeczy przyjąć należy, iż brak jest wadliwości przy czynieniu ustaleń faktycznych przez Sąd I instancji mogących skutkować nieprawidłową subsumcją prawną. Tym samym polemika z wyrażonym

w uzasadnieniu stanowiskiem tego Sądu oraz przedstawione zarzuty apelacji, w ocenie Sądu Okręgowego nie dają podstaw do uwzględnienia zawartych w nich wniosków.

Mając powyższe na uwadze, na podstawie art. 385 k.p.c. Sąd Okręgowy orzekł jak w punkcie I sentencji. O kosztach w postępowaniu apelacyjnym orzeczono na podstawie art. 98 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych i § 9 pkt 3 w zw. z § 6 pkt 2 oraz 13 ust. 1 pkt 1 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu z dnia 28 września 2002 r. (Dz.U. Nr 163, poz. 1348). Orzeczenie zawarte w punkcie III znajduje uzasadnienie w treści art. 22 ³ ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o radcach prawnych w zw. z § 6 pkt 2 oraz 12 ust. 1 pkt 1 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu.