Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 25 września 2014 r.

Sąd Okręgowy w Gdańsku

VII Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: SSO Maria Ołtarzewska

Protokolant: st. sekr. sądowy Alicja Jarzyna

po rozpoznaniu w dniu 25 września 2014 r. w Gdańsku

sprawy R. Z.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G.

o prawo do emerytury

na skutek odwołania R. Z.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G.

z dnia 11 września 2013r. i z dnia 25 października 2013 r.

nr (...)

zmienia zaskarżone decyzje i przyznaje ubezpieczonemu R. Z. prawo do emerytury od dnia 01 czerwca 2013r. i stwierdza , że pozwany organ rentowy nie ponosi odpowiedzialności za nie ustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji.

UZASADNIENIE

Decyzją z dnia 11 września 2013 r. Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G. odmówił ubezpieczonemu R. Z. prawa do emerytury w obniżonym wieku emerytalnym z tytułu pracy w szczególnym warunkach z uwagi na niespełnienie warunków nabycia tego prawa, przewidzianych przepisami ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2013 poz. 1440 ze zm.), dalej: ustawa, w postaci braku 15 lat pracy w warunkach szczególnych. Pozwany organ rentowy wskazał, iż do stażu pracy w warunkach szczególnych nie uwzględnił zatrudnienia od dnia 30.05.1993 r. do dnia 31.12.1988 r. w Izbie Wytrzeźwień w G., gdyż w świadectwie wykonywania prac w szczególnych warunkach z dnia 28.09.2001r. charakter pracy oraz stanowisko nie odpowiada charakterowi pracy ściśle według wykazu, działu i pozycji rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 07.02.1983r. oraz zarządzenia Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z dnia 08.06.1989r., na które powołuje się zakład pracy. Według pozwanego ubezpieczony wykazał staż pracy w szczególnych warunkach wynoszący 3 lata 8 miesięcy i 26 dni.

Odwołanie od powyższej decyzji wniósł ubezpieczony wskazując, iż pozwany błędnie nie zaliczył mu zawodowej służby wojskowej i pracy w Izbie Wytrzeźwień na stanowisku opiekuna zmiany, jako pracy w szczególnych warunkach.

W odpowiedzi na odwołanie pozwany organ rentowy wniósł o jego oddalenie, podtrzymując zasadniczo argumentację zaprezentowaną w zaskarżonej decyzji. Pozwany podał, że po ponownej analizie okresów zatrudnienia decyzją z dnia 25.10.2013r. dokonał korekty okresów pracy w szczególnych warunkach ustalając ich wymiar na 11 lat 3 miesiące i 9 dni, ponadto decyzją tą uchylił decyzję z dnia 11.09.2013r. Nadto pozwany wskazał, iż w decyzji błędnie została podana data końcowa rozpatrywanego okresu pracy w Izbie Wytrzeźwień: 31.12.1988, a powinno być 31.12.1998r.

Decyzją z dnia 25 października 2013r. pozwany Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G. ponownie odmówił ubezpieczonemu R. Z. prawa do emerytury w obniżonym wieku emerytalnym z tytułu pracy w szczególnym warunkach z uwagi na niespełnienie warunków nabycia tego prawa, przewidzianych przepisami ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2013 poz. 1440 ze zm.), dalej: ustawa, w postaci braku 15 lat pracy w warunkach szczególnych. Pozwany organ rentowy wskazał, iż do stażu pracy w warunkach szczególnych nie uwzględnił zatrudnienia od dnia 30.05.1993 r. do dnia 31.12.1988 r. w Izbie Wytrzeźwień w G..

Od decyzji tej ubezpieczony również odwołał się zarzucając niezaliczenie czynnej służby wojskowej ( nie było przerwy przed zawodową służbą wojskową ) oraz pracy w Izbie Wytrzeźwień do pracy w warunkach szczególnych.

Pozwany w odpowiedzi na odwołanie wniósł o jego oddalenie wobec braku 15 lat pracy w szczególnych warunkach.

Na rozprawie w dniu 25 września 2014r. ubezpieczony podtrzymując żądanie emerytury wniósł o zaliczenie do okresów pracy w szczególnych warunkach okresu zatrudnienia w Izbie Wytrzeźwień.

Sąd ustalił i zważył co następuje:

Ubezpieczony R. Z. urodził się dnia (...) W dniu 26 czerwca 2013 r. złożył w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych Oddział w G. wniosek o emeryturę w obniżonym wieku emerytalnym z tytułu pracy w szczególnym warunkach. Ubezpieczony nie jest członkiem Otwartego Funduszu Emerytalnego. Wymagany wiek 60 lat ubezpieczony ukończył w dniu (...) W toku postępowania przed organem rentowym ubezpieczony udowodnił według stanu na dzień 01 stycznia 1999 r. staż sumaryczny 28 lat, 7 miesięcy i 4 dni okresów składkowych i nieskładkowych, oraz 11 lat 3 miesiące i 9 dni pracy w warunkach szczególnych zamiast wymaganych 15 lat.

Zaskarżonymi w sprawie decyzjami z dnia 11 września 2013 r. i 25 października 2013 r. pozwany organ rentowy odmówił ubezpieczonemu prawa do emerytury w obniżonym wieku emerytalnym z tytułu pracy w szczególnym warunkach z uwagi na niespełnienie warunków nabycia tego prawa, tj. wobec nie udowodnienia 15–letniego okresu pracy w szczególnych warunkach.

W okresie od dnia 30 maja 1993r. do dnia 19 lutego 2000r. ubezpieczony był zatrudniony w pełnym wymiarze czasu pracy w Izbie Wytrzeźwień w G. na stanowisku opiekuna zmiany – w bezpośredniej obsłudze. Zgodnie z zakresem obowiązków z dnia 04 czerwca 1993r. do obowiązków ubezpieczonego należały m.in. czynności:

- sprawowanie bezpośredniej opieki na osobami przyjętymi do Izby Wytrzeźwień,

- pomaganie dyżurnemu lekarzowi w przeprowadzaniu badania i zabiegów osób nietrzeźwych,

- rozbieranie osób nietrzeźwych i nakładanie na nie odzieży zastępczej,

- doprowadzanie osób nietrzeźwych na spoczynek do Sali,

- dokonywanie stałej kontroli sal,

- w razie konieczności obezwładnianie osób doprowadzonych do I.W. na polecenie lekarza dyżurnego, nakładanie pasów lub kaftana bezpieczeństwa.

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił na podstawie akt rentowych ubezpieczonego i jego akt osobowych.

W świetle poczynionych ustaleń faktycznych odwołanie ubezpieczonego jest zasadne i z tego tytułu zasługuje na uwzględnienie.

Ogólne zasady nabywania prawa do emerytury zostały uregulowane w treści art. 184 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2013 poz. 1440 ze zm.), dalej: ustawa, zgodnie z którym ubezpieczonym urodzonym po dniu 31 grudnia 1948 r. przysługuje emerytura po osiągnięciu wieku przewidzianego w art. 32, 33, 39 i 40, tj. spełniają łącznie następujące warunki:

1)legitymują się okresem zatrudnienia w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze wymaganym w przepisach dotychczasowych do nabycia prawa do emerytury w wieku niższym niż: 65 lat dla mężczyzn, 60 lat dla kobiet,

2) mają okres składkowy i nieskładkowy wynoszący co najmniej: 25 lat dla mężczyzn, 20 dla kobiet,

3 ) nie przystąpili do otwartego funduszu emerytalnego albo złożyli wniosek o przekazanie środków zgromadzonych na rachunku w otwartym funduszu emerytalnym, za pośrednictwem Zakładu, na dochody budżetu państwa.

Aktem wykonawczym, do którego odsyła ustawa, jest rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 7 lutego 1983 r. w sprawie wieku emerytalnego dla pracowników zatrudnionych w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze. Stosownie do treści § 4 tego rozporządzenia pracownik, który wykonywał prace w szczególnych warunkach, wymienione w wykazie A, nabywa prawo do emerytury, jeżeli spełnia łącznie następujące warunki:

1) osiągnął wiek emerytalny wynoszący: 55 lat dla kobiet i 60 lat dla mężczyzn,

2) ma wymagany okres zatrudnienia, w tym co najmniej 15 lat pracy w szczególnych warunkach.

Wskazać również należy, iż zgodnie z przepisem § 2 ust. 1 i 2 powołanego wyżej rozporządzenia okresami pracy uzasadniającymi prawo do świadczeń na zasadach określonych w rozporządzeniu są okresy, w których praca w szczególnych warunkach lub w szczególnym charakterze jest wykonywana stale i w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym na danym stanowisku pracy.

W stanowiącym załącznik do w/w rozporządzenia wykazie A w Dziale XII dotyczącym służby zdrowia i opieki społecznej, pod poz. 1 wymienione zostały prace na oddziałach: intensywnej opieki medycznej, anestezjologii, psychiatrycznych i odwykowych, onkologicznych, leczenia oparzeń oraz ostrych zatruć w bezpośrednim kontakcie z pacjentami - jako prace w szczególnych warunkach.

Celem skonkretyzowania stanowisk, na których praca może być uznana za pracę w szczególnych warunkach posiłkowo należy zastosować przepisy resortowe tj. zarządzenie Ministra Zdrowia i Opieki Społecznej z dnia 12 lipca 1983r. (DZ.Urz.M.Z. 1983.8.40 z późn. zm.). W załączniku do tegoż zarządzenia w wykazie A Dziale XII poz. 1g pkt 6 wymieniono stanowisko opiekuna zmiany ( sanitariusza, salowego) w izbach wytrzeźwień w bezpośrednim kontakcie z pacjentami, jako pracę świadczoną w szczególnych warunkach.

Ubezpieczony w spornym okresie pracował stale i w pełnym wymiarze czasu pracy w szczególnych warunkach, bowiem wykonywał pracę opiekuna zmiany, a nadto w kolejnych umowach o pracę zaznaczano, iż ubezpieczony ma pracować w bezpośredniej obsłudze. Fakt bezpośredniego kontaktu ubezpieczonego z pacjentami wynika nie tylko z charakteru jego zatrudnienia, ale i z pisemnego zakresu powierzonych mu obowiązków.

Tym samym uznać należy, że ubezpieczony wykazał ponad 15 lat pracy w szczególnych warunkach, bowiem sporny okres zatrudnienia w Izbie Wytrzeźwień w G. od dnia 30 maja 1993r. do dnia 31 grudnia 1998r. wynosi: 5 lat 7 miesięcy i 2 dni. Pozwany zaś zaliczył ubezpieczonemu pracę w warunkach szczególnych w wymiarze 11 lat 3 miesiące i 9 dni, a więc do wymaganych 15 lat pracy ubezpieczonemu brakowało: 3 lat 8 miesięcy i 21 dni.

Ubezpieczony spełnił więc wszystkie przesłanki dla nabycia emerytury w obniżonym wieku, ponieważ osiągnął 60 rok życia, udokumentował okres składkowy i nieskładkowy w wymiarze 25 lat, nie przystąpił do otwartego funduszu emerytalnego, a także spełnił przesłankę udokumentowania stażu co najmniej 15 lat pracy wykonywanej w szczególnych warunkach.

W tym stanie rzeczy Sąd Okręgowy na mocy art. 477 ¹⁴ § 2 k.p.c. w związku z cytowanymi wyżej przepisami, zmienił zaskarżone decyzje i przyznał ubezpieczonemu prawo do emerytury z tytułu pracy w szczególnych warunkach od dnia 01 czerwca 2013 r. (tj. od pierwszego dnia miesiąca, w którym wystąpił on z wnioskiem o emeryturę ).

Działając zaś na podstawie art. 118 ust. 1a ustawy, Sąd wnioskując a contrario, nie stwierdził odpowiedzialności pozwanego organu rentowego za nie ustalenie ostatniej okoliczności niezbędnej do wydania decyzji, mając na uwadze fakt, iż dopiero wyniki niniejszego postępowania dowodowego pozwoliły na poczynienie wiążących ustaleń co do charakteru zatrudnienia ubezpieczonego, mającego wpływ na jej prawo do wnioskowanego świadczenia.