Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 12 czerwca 2014 r.

Sąd Okręgowy w Gliwicach III Wydział Cywilny Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący - Sędzia SO Tomasz Tatarczyk (spr.)

Sędzia SO Aleksandra Janas

Sędzia SR (del.) Anna Hajda

Protokolant Dominika Tarasiewicz

po rozpoznaniu w dniu 12 czerwca 2014 r. w Gliwicach na rozprawie

sprawy z powództwa T. B.

przeciwko G. B.

o podwyższenie alimentów

i z powództwa G. B.

przeciwko T. B.

o uchylenie obowiązku alimentacyjnego

na skutek apelacji G. B.

od wyroku Sądu Rejonowego w Raciborzu

z dnia 2 stycznia 2013 r., sygn. akt III RC 405/11

1.  zmienia zaskarżony wyrok w punkcie 3 w ten sposób, że uchyla z dniem 1 maja 2014 roku obowiązek alimentacyjny G. B. wobec T. B. ustalony w punkcie 1 tego wyroku;

2.  oddala apelację w pozostałej części.

SSR (del.) Anna Hajda SSO Tomasz Tatarczyk SSO Aleksandra Janas

Sygn. akt III Ca 1483/13

UZASADNIENIE

Wyrokiem z 2 stycznia 2013r. Sąd Rejonowy zasądził od pozwanego na rzecz powoda alimenty w kwocie po 400 złotych miesięcznie począwszy od dnia 27 marca 2012r. w miejsce alimentów zasądzonych wyrokiem z 29 kwietnia 2002r., oddalił w pozostałej części powództwo o podwyższenie alimentów, oddalił powództwo o uchylenie obowiązku alimentacyjnego, orzekł o kosztach procesu, wyrokowi w części zasądzającej alimenty nadał rygor natychmiastowej wykonalności i klauzulę wykonalności. Sąd ustalił, że alimenty od pozwanego na rzecz powoda zasądzone zostały w wyroku z 29 kwietnia 2002r. Sądu Rejonowego w Mysłowicach w kwocie po 220 złotych miesięcznie. Pozwany zamieszkiwał wówczas z żoną W. i dwójką synów. Był zarejestrowany w Urzędzie Pracy jako osoba bezrobotna, wykonywał prace dorywcze w okolicznych sadach. Powód zamieszkiwał z matką, która była zatrudniona w aptece za wynagrodzeniem około 800 złotych miesięcznie. Obecnie powód jest uczniem Zespołu Szkół Zawodowych – (...) klasy technikum. Koniec nauki przypada na kwiecień 2013 roku. Zamieszkuje z matką, która osiąga dochód w wysokości 2400 złotych netto miesięcznie. Pozwany nie uczestniczył w procesie wychowania powoda, nie widywał się z nim. Powód ma negatywne oceny z zachowania w szkole, wagaruje, a w przeszłości był sprawowany nad nim nadzór kuratora sądowego. Jest opóźniony w nauce szkolnej o 1 rok. Jest uczniem bystrym i inteligentnym lecz zdarza mu sie wagarować, co powoduje negatywną ocenę z zachowania. Koszty usprawiedliwionych potrzeb powoda wynoszą około 600-700 złotych miesięcznie. Pozwany zamieszkuje wraz z żoną oraz dwójką dzieci w wieku 13 i 9 lat. Utrzymuje się z pracy przy sadach w sezonie i pracy w gospodarstwie żony. Leczy się na dyskopatię i nadczynność tarczycy. Jest właścicielem motoru marki K., a jego żona właścicielką dwóch samochodów osobowych, samochodu ciężarowego, ciągnika rolniczego. Sąd uznał, że nastąpiła zmiana stosunków w rozumieniu art. 138 k.r. i op. uzasadniająca podwyższenie świadczeń. Zaniedbania powoda w nauce i problemy wychowawcze jakie sprawiał nie mogły, w ocenie Sądu, przemawiać za uchyleniem obowiązku alimentacyjnego. Uwzględnieniu zarzutów zgłaszanych przez pozwanego w tym zakresie sprzeciwiał się fakt, że nie uczestniczył on w procesie wychowania syna, jego sytuacją nie interesował się. Aktualnie sytuacja powoda w szkole rokuje ukończenie przez niego nauki i zdobycie zawodu. Usprawiedliwione potrzeby powoda, jak stwierdził Sąd, znacznie wzrosły, jest on już dorosłym mężczyzną. Koszty jego utrzymania powinien do kwoty 400 złotych miesięcznie pokrywać pozwany. Świadczenie alimentów w tej wysokości leży w granicach możliwości zarobkowych i majątkowych zobowiązanego. Za wykonane prace sadownicze, w tym w gospodarstwie żony, powinien on uzyskiwać odpowiednie do nakładu pracy wynagrodzenie.

W apelacji pozwany zarzucił błędne ustalenie, że jest on zobowiązany świadczyć alimenty na rzecz pełnoletniego syna, lekceważącego obowiązki szkolne, domagał się zmiany wyroku przez stwierdzenie wygaśnięcia obowiązku alimentacyjnego i jednoczesne oddalenie roszczenia o podwyższenie świadczeń, ewentualnie uchylenia wyroku i przekazania sprawy do ponownego rozpoznania w pierwszej instancji.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Skarżący nie kwestionuje w apelacji oceny jakiej dokonał Sąd Rejonowy co do jego możliwości zarobkowych i majątkowych. Nie podważa również krytycznej oceny tego Sądu odnośnie postawy rodzicielskiej zobowiązanego, braku jego zaangażowania w proces wychowawczy syna i wniosków z tej oceny wyprowadzonych co do możliwości powołania się pozwanego na opóźnienie w nauce i problemy wychowawcze powoda jako okoliczności uzasadniające uchylenie się od obowiązku alimentacyjnego.

W istocie jednoroczne opóźnienie powoda w realizacji obowiązku szkolnego na etapie edukacji w szkole średniej nie powinno w realiach sprawy przemawiać za zastosowaniem art. 133 § 3 k.r. i op.

Usprawiedliwione potrzeby powoda niewątpliwie znacznie wzrosły od czasu ustalenia poprzednich świadczeń w wyroku z 2002r. i zachodziły podstawy do podwyższenia alimentów w oparciu o art. 138 k.r. i op.

Alimenty zasądzone począwszy od dnia 27 marca 2012r w kwocie po 400 złotych miesięcznie nie mogły być uznane za wygórowane. Świadczenie alimentów w tej wysokości nie wykraczało poza możliwości zarobkowe pozwanego i z tym stwierdzeniem apelacja nie polemizuje.

Ustalenia dokonane w postępowaniu apelacyjnym przemawiały natomiast za uchyleniem obowiązku alimentacyjnego skarżącego ale z dniem 1 maja 2014r.

Z informacji Zespołu Szkół Zawodowych w R. wynika, że powód w kwietniu 2013r. ukończył technikum, uzyskał zawód technika żywienia i gospodarstwa domowego i w maju 2013r. przystąpił do egzaminu maturalnego. Egzamin ten zdał, bo jak wynika z przedłożonej decyzji Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej w R. z 16 lipca 2013r., przyjęty został na pierwszy rok studiów stacjonarnych, kierunek Wychowanie Fizyczne.

Kontynuując naukę w szkole wyższej w celu poszerzenia kwalifikacji zawodowych i zdobycia wykształcenia wyższego zachował powód prawo żądania świadczeń alimentacyjnych od rodziców.

Z kolei z załączonej do akt sprawy decyzji Rektora Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej w R. z 9 kwietnia 2014r. wynika, że z tym dniem powód skreślony został z listy studentów z uwagi na niezaliczenie pierwszego semestru.

Nie wykazał powód niezależnych od niego przyczyn nieuzyskania zaliczenia semestru.

W tej sytuacji zaszły okoliczności usprawiedliwiające uchylenie się skarżącego od obowiązku alimentacyjnego.

Powód nie dołożył odpowiednich starań dla ukończenia w planowanym terminie edukacji w szkole wyższej. W rezultacie o kolejny rok swoją edukację opóźnił. Powinien wobec tego wykorzystać kwalifikacje zawodowe uzyskane w technikum dla możności samodzielnego utrzymania się.

W oparciu o art. 133 § 3 k.r. i op. z dniem 1 maja 2014r. uchylić zatem należało obowiązek alimentacyjny skarżącego wobec pełnoletniego, mogącego samodzielnie utrzymać się syna.

Dlatego orzeczono jak w sentencji wyroku na podstawie art. 386 § 1 i 385 k.p.c.