Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 20 stycznia 2015 roku

Sąd Okręgowy w Tarnowie – Wydział IV Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w składzie:

Przewodniczący: SSO Kazimierz Kostrzewa

Protokolant: protokolant sądowy Marta Bartusiak

po rozpoznaniu w dniu 20 stycznia 2015 roku w Tarnowie na rozprawie

sprawy z odwołania J. W.

od decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T.

z dnia 26 lipca 2013 roku nr(...)

w sprawie J. W.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T.

o prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy

oddala odwołanie.

Sygn. akt IVU 1546/13

UZASADNIENIE

wyroku z dnia 20 stycznia 2015 roku

Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. decyzją z dnia 26.07.2013 r. odmówił J. W. prawa do renty z tytułu niezdolności do pracy, ponieważ orzeczeniem komisji lekarskiej ZUS z dnia 22.07.2013 r. nie została uznana za niezdolną do pracy.

J. W. w odwołaniu od tej decyzji domagała się jej zmiany i przyznania prawa do renty. Odwołująca uzasadniła swoje żądanie pogarszającym się stanem zdrowia, który uniemożliwia podjęcie stałej pracy. Od lat pozostaje w stałym leczeniu w wielu poradniach i jej stan zdrowia nie uległ poprawie, a z wiekiem nadal będzie się pogarszał. Posiada orzeczenie o stopniu niepełnosprawności wydane na stałe.

Organ rentowy w odpowiedzi na odwołanie wniósł o jego oddalenie z przyczyn podanych w uzasadnieniu.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

J. W. urodzona w dniu (...) r., ma wykształcenie średnie zawodowe ukończyła technikum odzieżowe pracowała jako referent, intendentka, w firmie ubezpieczeniowej, obecnie pracuje na podstawie umowy zlecenia jako sekretarz komisji. Odwołująca w okresie od 01.12.2003 r. do 30.06.2013 r. pobierała rentę z tytułu częściowej niezdolności do pracy. Odwołująca w dniu 20.05.2013 r. złożyła wniosek o rentę.

/okoliczności bezsporne/

Miejski Zespół ds. Orzekania o Stopniu Niepełnosprawności orzeczeniem z dnia 27.07.2009 r. zaliczył odwołującą do lekkiego stopnia niepełnosprawności od marca 2002 r. na stałe, ale może pracować na otwartym rynku pracy.

/dowód: orzeczenie o stopniu niepełnosprawności –k. 18 as/.

Celem wyjaśnienia istoty sporu tj. istnienia u J. W. niezdolności do pracy zarobkowej w rozumieniu art. 12, art. 13 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. Nr 162 poz. 1118 z późń zm.) Sąd dopuścił dowód z opinii biegłych sądowych: specjalistów z zakresu neurologii, dermatologii, okulistyki, gastroenterologii i psychiatrii.

Na podstawie wyników badań, w tym osobistego badania i zebranej w aktach sprawy dokumentacji lekarskiej biegły neurolog stwierdził, że odwołująca choruje na:

- poszerzenie układu komorowego w przebiegu zespołu Dandy-Walkera,

- bóle i zawroty głowy,

- zmiany zwyrodnieniowe kręgosłupa bez upośledzenia funkcji kręgosłupa,

Biorąc pod uwagę rozpoznane u odwołującej schorzenia oraz stopień ich nasilenia biegły uznał J. W. za zdolną do pracy.

Jak wynika z uzasadnienia opinii, u odwołującej w 2002 r. rozpoznano wadę wrodzoną mózgowia pod postacią zespołu Dandy-Walkera z poszerzeniem układu komorowego, bez zmian ogniskowych w mózgowiu. Wielokrotnie wykonywane badania obrazowe wykazują stabilny obraz schorzenia, bez cech przesiękania, bez konieczności wykonania zabiegu operacyjnego. Nie stwierdza się ubytkowych objawów neurologicznych. Badaniem fizykalnym nie stwierdza się ograniczenia sprawności ruchowej jak również intelektualnej odwołującej. Brak podstaw do orzeczenia długotrwałej niezdolności do pracy z przyczyn neurologicznych. Stwierdzona wada wrodzona zespół Dandy-Walkera stanowi przeciwwskazanie do wykonywania pracy fizycznej, ale odwołującej nigdy takiej pracy nie wykonywała. Odwołująca ma orzeczony lekki stopień niepełnosprawności i wykonuje prace zgodna z kwalifikacjami i posiadanymi schorzeniami neurologicznymi. Zmiany zwyrodnieniowe kręgosłupa powodują dolegliwości bólowe wymagające leczenia i rehabilitacji.

/dowód: opinia sądowo-lekarska – k. 24-26 as/.

Biegły dermatolog na podstawie wyników badań i zebranej w aktach sprawy dokumentacji lekarskiej stwierdził, że odwołująca choruje na:

- rumień guzowaty w remisji.

Biorąc pod uwagę rozpoznane u odwołującej schorzenie oraz stopień jego nasilenia biegły uznał odwołująca za zdolną do pracy.

Jak wynika z uzasadnienia opinii, na podstawie przeprowadzonego badania podmiotowego i przedmiotowego oraz analizie dokumentacji medycznej u odwołującej stwierdza się rumień guzowaty obecnie w remisji o niewielkim nasileniu. Szczątkowe zmiany skórne chorobowe w chwili obecnej wymagają tylko leczenia ambulatoryjnego, nie są przeciwwskazaniem do pracy zgodnej z kwalifikacjami, co odwołująca obecnie zresztą czyni.

/dowód : opinia sądowo-lekarska – k. 33 as/.

Biegły psychiatra na podstawie wyników badań i zebranej w aktach sprawy dokumentacji lekarskiej rozpoznał u odwołującej:

- zespół Dandy-Walkera.

Biorąc pod uwagę rozpoznane u odwołującej schorzenie oraz stopień jego nasilenia biegły uznał odwołującą za zdolną do pracy.

Jak wynika z uzasadnienia opinii, u odwołującej nie stwierdza się istotnych zaburzeń psychicznych. U odwołującej w 2002 r. rozpoznano długotrwała niezdolność do pracy głównie z przyczyn neurologicznych - zespól Dandy-Walkera: wodogłowie wewnętrzne z bólami i zawrotami głowy, zaburzeniami równowagi, zaburzenia pola widzenia, choroba zwyrodnieniowa kręgosłupa szyjnego i lędźwiowo-krzyżowego z zespołami bólowymi i ograniczeniem ruchomości. U odwołującej rozpoznano również wrodzoną agenezję macicy i przydatków oraz guzkowe zapalenie naczyń kończyn dolnych. Nie była dotychczas leczona psychiatrycznie. Z zaświadczenia psychologicznego z 2002 r. wynika, że stwierdza się u niej trudności adaptacyjne, związane z przewlekłymi problemami zdrowotnymi. W czasie badań orzeczniczych przez ZUS w 2013 r. nie stwierdzono w stanie psychicznym odchyleń od stanu prawidłowego. Aktualnie nie stwierdzono innych istotnych odchyleń od stanu prawidłowego w tym zaburzeń nastroju, zaburzeń funkcji poznawczych, zaburzeń psychotycznych. W obecnym stanie zdrowia psychicznego odwołująca jest zdolna z przyczyn psychiatrycznych do pracy zgodnie z kwalifikacjami.

/ dowód : opinia sądowo-lekarska – k. 37-39 as/.

Biegły gastroenterolog- specjalista chorób wewnętrznych na podstawie wyników badań i zebranej w aktach sprawy dokumentacji lekarskiej stwierdził, że odwołująca choruje na:

- zaburzenia dyspeptyczne i uznał J. W. za zdolną do pracy.

Jak wynika z uzasadnienia opinii, u odwołującej stwierdza się niespecyficzne dolegliwości ze strony górnego odcinka przewodu pokarmowego o charakterze dyspeptycznym. Okresowe dolegliwości o charakterze zaburzeń czynnościowym. Nie stwierdza się zaburzeń trawienia, wchłaniania, metabolicznych, niedoborów kalorycznych.

/ dowód : opinia sądowo-lekarska – k. 49-50 as/.

Na podstawie wyników badań, w tym po wykonaniu osobistego badania specjalistycznego i zebranej w aktach sprawy dokumentacji lekarskiej biegły okulista stwierdził, że J. W. choruje na:

- krótkowzroczność obu oczu,

- starczowzroczność /szkła korekcyjne do bliży/.

Odwołująca z przyczyn okulistycznych jest zdolna do pracy zgodnie z kwalifikacjami.

Jak wynika z uzasadnienia opinii, u odwołującej rozpoznano schorzenia jak wyżej. W badaniu okulistycznym ostrość wzroku obu oczu – dobra: oka prawego = 0.7 w szkłach korekcyjnych własnych /sph – 5.5D/, oka lewego =0.8 w szkłach własnych /sph -5.5D/ pole widzenia z 2013 r. z ubytkami od góry głównie w granicach 20 stopni. W badaniu OCT: tarcza n.II bez uszkodzenia jaskrowego. Aktualny stan narządu wzroku nie ogranicza zdolności do pracy zgodnie z poziomem kwalifikacji jak i ostatnio wykonywanej. Zdolna do pracy w szkłach korekcyjnych. Z powodu podstawowej choroby neurologicznej zespołu Dandy-Walkera z poszerzeniem układu komorowego mózgu wymaga okresowej kontroli okulistycznej.

/dowód : opinia sądowo-lekarska – k. 70-72 as/

Sąd ustalając stan faktyczny niniejszej sprawy oparł się na opiniach biegłych lekarzy sądowych o specjalnościach: neurologia, dermatologia, psychiatria, gastroenterologia- choroby wewnętrzne i okulistyka. Opinie biegłych w zakresie wskazanym powyżej stanowiły podstawę ustaleń faktycznych w niniejszej sprawie, gdyż zostały one w sposób przekonujący uzasadnione, a poza tym w rzeczowy sposób odnosiły się do okoliczności niezbędnych dla ustalenia stanu zdrowia odwołującej, a w konsekwencji jej zdolności do pracy. Przedmiotowe opinie sporządzone zostały przez biegłych sądowych posiadających odpowiednią wiedzę, kwalifikacje oraz doświadczenie zawodowe. Opinie są rzetelne, przekonujące i w pełni pozwalają ustalić stan zdrowia odwołującej się. Specjaliści wydali opinie po zapoznaniu się z dokumentacją oraz po osobistym badaniu odwołującej się, a zatem posiadali kompleksowe informacje niezbędne do sformułowania wniosków. Ich opinie były spójne i udzielały odpowiedzi na istotne dla rozstrzygnięcia sprawy pytania.

Odwołująca nie kwestionowała opinii. Ponadto na rozprawie w dniu 20.01.2015 r. przedłożyła skierowanie do szpitala z dnia 10.09.2014 r. na oddział endokrynologii wraz z planowanym terminem przyjęcia na oddział w dniu 05.12.2014 r. jak wynika, z jej oświadczenia na oddział w tym dniu nie stawiła się , bo w przeddzień telefonicznie ustaliła , że musi czekać bo są przyjmowani pacjenci z sierpnia. Wnosiła o uzupełnienie postępowania poprzez dopuszczenie dowodu z opinii biegłego z zakresu endokrynologii. Sąd oddalił ten wniosek dowodowy uznając, że wniosek ten zmierza jedynie do przedłużenia postępowania a okoliczności sporne zostały dostatecznie wyjaśnione. W orzecznictwie wskazuje się słusznie, że nie uzasadnia potrzeby powołania innego biegłego jedynie ta okoliczność, że opinia powołanego już biegłego jest dla strony – w jej odczuciu niekorzystna (por. orzeczenie Sądu Najwyższego z 22.07.1997 r., I CKN 174/97, nie publ.). Fakt, że odwołująca po wniesieniu odwołania i po negatywnych opiniach biegłych, w tym neurologa, przedłożyła dodatkową dokumentację medyczną z której wynika, że ma się poddać planowanemu leczeniu na oddziale endokrynologicznym, co miało miejsce po wydaniu zaskarżonej decyzji i wydaniu negatywnych opinii przez biegłych sądowych uzasadnia ewentualnie wystąpienie z nowym wnioskiem o przyznanie świadczenia (tak Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 12 stycznia 2012 r. II UK 79/11 LEX nr 1130387), a nie stanowi nowych okoliczności o których mowa w art. 477 ¹⁴ § 4 k.p.c.

Opinie biegłych w ocenie Sądu spełniają ponadto wymogi przewidziane dla tego rodzaju środków dowodowych w art. 278 kpc i art. 285 kpc, a także w Rozporządzeniu Ministra Polityki Społecznej z dnia 14.12.2004 r. w sprawie orzekania o niezdolności do pracy w związku z art. 12-14 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z FUS.

Dowody z dokumentów zalegających w aktach Zakładu Ubezpieczeń Społecznych nie budziły wątpliwości Sądu co do ich autentyczności, a ponadto ich nie były kwestionowane przez strony postępowania.

Sąd zważył, co następuje:

Odwołanie J. W. od zaskarżonej decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych Oddział w T. z dnia 26.07.2013 r. w świetle ustalonego stanu faktycznego i obowiązujących przepisów prawa nie zasługuje na uwzględnienie.

W myśl art. 57 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r., o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U., Nr 162., poz 1118, z późn. zm. ) renta z tytułu niezdolności do pracy przysługuje ubezpieczonemu, który spełnił łącznie warunki:

- jest niezdolny do pracy,

- ma wymagany okres składkowy i nieskładkowy,

- niezdolność do pracy powstała w okresach, o których mowa w art. 6 ust. 1 pkt 1 i 2, pkt 3 lit. b), pkt 4,6,7,9, ust. 2 pkt 1, 3-8 i 9 lit. a), pkt. 10 lit. a), pkt. 11-12, 13, lit. a), pkt. 14 lit. a) i pkt 15-17 oraz art. 7 pkt 1-4, lit. a), pkt 6 i 12, albo nie później niż wciągu 18 miesięcy od ustania tych okresów.

Stosownie do dyspozycji art. 12 powołanej ustawy, niezdolną do pracy jest osoba, która całkowicie lub częściowo utraciła zdolność do pracy zarobkowej z powodu naruszenia sprawności organizmu i nie rokuje odzyskania zdolności do pracy po przekwalifikowaniu. W myśl dyspozycji ustępu 3 powołanego artykułu, częściowo niezdolną jest osoba, która w znacznym stopniu utraciła zdolność do pracy zgodnej z dotychczasowym poziomem kwalifikacji.

Równocześnie zgodnie z treścią art. 13 powołanej ustawy, przy ocenie stopnia i trwałości niezdolności do pracy oraz rokowania co do odzyskania zdolności do pracy uwzględnia się stopień naruszenia sprawności organizmu oraz możliwość przywrócenia niezbędnej sprawności w drodze leczenia, jak też możność wykonywania dotychczasowej pracy, względnie możność przekwalifikowania zawodowego. Dalej w myśl ustępu 3 cytowanego artykułu, trwałą niezdolność do pracy orzeka się, jeżeli według wiedzy medycznej nie ma rokowań odzyskania zdolności do pracy, zaś gdy rokowania takie istnieją, orzeka się okresową niezdolność do pracy.

W wyroku z dnia 12 lipca 2005 r. Sąd Najwyższy II UK 288/04 podkreślił, że istnienie schorzeń powodujących konieczność pozostawania w stałym leczeniu nie stanowi samodzielnej przyczyny uznania częściowej niezdolności do pracy, chociaż w pewnych okresach wymaga czasowych zwolnień lekarskich ( OSNP 2006/5-6/99).

Przedmiotem postępowania było ustalenie czy ubezpieczona, ze względu na stan zdrowia jest niezdolna do pracy, czy też jest zdolna do pracy, jak to wynika z zakwestionowanej opinii komisji lekarskiej ZUS i wydanej na jej podstawie decyzji ZUS. W toku postępowania sądowego ubezpieczona została poddana badaniu przez biegłych lekarzy. Sąd w oparciu o opinię biegłych lekarzy neurologa, dermatologa, gastroenterologa-specjalisty chorób wewnętrznych , psychiatry i okulisty stwierdził u odwołującej brak niezdolności do pracy od dnia 01.07.2013 r. jako jednej z niezbędnych przesłanek prawa do renty, o której mowa w art. 57 ust. 1 pkt. 1 powołanej ustawy i może ona pracować w wyuczonym zawodzie pracownika umysłowego, referenta, intendentki, sekretarza komisji jako kobieta 47-letnia. Dotychczas odwołująca pobierała świadczenia rentowe z powodu schorzeń neurologicznych. Obecnie biegły neurolog stwierdził, że odwołująca choruje na: poszerzenie układu komorowego w przebiegu zespołu Dandy-Walkera, bóle i zawroty głowy i zmiany zwyrodnieniowe kręgosłupa bez upośledzenia funkcji kręgosłupa, ale nie jest z tego powodu długotrwale niezdolna do pracy zgodnej z kwalifikacjami. U odwołującej w 2002 r. rozpoznano wadę wrodzoną mózgowia pod postacią zespołu Dandy-Walkera z poszerzeniem układu komorowego, bez zmian ogniskowych w mózgowiu. Wielokrotnie wykonywane badania obrazowe wykazują stabilny obraz schorzenia, bez cech przesiękania, bez konieczności wykonania zabiegu operacyjnego. Nie stwierdza się ubytkowych objawów neurologicznych. Badaniem fizykalnym nie stwierdza się ograniczenia sprawności ruchowej jak również intelektualnej odwołującej. Brak podstaw do orzeczenia długotrwałej niezdolności do pracy z przyczyn neurologicznych. Stwierdzona wada wrodzona zespół Dandy-Walkera stanowi przeciwwskazanie do wykonywania pracy fizycznej, ale odwołującej nigdy takiej pracy nie wykonywała. Odwołująca ma orzeczony lekki stopień niepełnosprawności i wykonuje prace zgodna z kwalifikacjami i posiadanymi schorzeniami neurologicznymi. Zmiany zwyrodnieniowe kręgosłupa powodują dolegliwości bólowe wymagające leczenia i rehabilitacji. Biegły dermatolog stwierdził, że odwołująca choruje na rumień guzowaty obecnie w remisji o niewielkim nasileniu. Szczątkowe zmiany skórne chorobowe w chwili obecnej wymagają tylko leczenia ambulatoryjnego, nie są przeciwwskazaniem do pracy zgodnej z kwalifikacjami, co odwołująca obecnie zresztą czyni. Odwołująca jest zdolna do pracy zgodnie z kwalifikacjami także z przyczyn psychiatrycznych, gastrologicznych i okulistycznych.

Odwołująca do odwołania dołączyła orzeczenie Miejskiego Zespołu do Spraw Orzekania o Stopniu Niepełnosprawności z dnia 27.07.2009 r., jednakże orzeczenie o stopniu niepełnosprawności wydane w trybie przepisów ustawy z 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnieniu osób niepełnosprawnych nie jest równoznaczne z orzeczeniem lekarza orzecznika ZUS wydanym w trybie przepisów ustawy z 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Nie wywiera skutków prawnych, jakie ustawa łączy z orzeczeniem lekarza orzecznika ZUS (por. wyrok NSA w Warszawie z dnia 26.07.2001 r. II SA 386/01 LEX nr 121926). Z orzeczenia wynika , że została zaliczona do lekkiego stopnia niepełnosprawności od marca 2002 r. na stałe, ale może pracować na otwartym rynku pracy.

W niniejszym przypadku odwołująca nie spełnia przesłanek z art. 57 w zw. z art.107 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. Nr 162, poz. 1118 z późn. zm.) i dlatego na podstawie art. 477 ¹⁴ §1 kpc należało orzec jak w sentencji wyroku.