Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 20 stycznia 2015 r.

Sąd Apelacyjny w Krakowie, Wydział I Cywilny w składzie :

Przewodniczący : SSA Barbara Górzanowska

Sędziowie SSA Jerzy Bess

SSA Robert Jurga

po rozpoznaniu w dniu 20 stycznia 2015 r. w Krakowie

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa A. F.

przeciwko(...)(Polska) sp. z o.o. w K.

o zapłatę

na skutek zażalenia strony pozwanej na punkt I postanowienia Sądu Okręgowego w Krakowie z dnia 22 stycznia 2013 r. w przedmiocie zwrotu kosztów podróży świadka związanych ze stawiennictwem na rozprawie w dniu 13 grudnia 2012 r., sygn. akt IX GC 361/12

postanawia:

uchylić zaskarżone postanowienie i wniosek przekazać do ponownego rozpoznania Sądowi Okręgowemu w Krakowie.

UZASADNIENIE

Zaskarżonym postanowieniem z dnia 22 stycznia 2013 r. Sąd Okręgowy w Krakowie przyznał świadkowi D. F. zwrot kosztów związanych ze stawiennictwem w Sądzie na rozprawie w dniu 13 grudnia 2012r. w wysokości 1291,11 zł a w pozostałym zakresie wniosek oddalił.

W uzasadnieniu Sąd Okręgowy wskazał, iż świadek zamieszkały w G. został wezwany do osobistego stawiennictwa w Sądzie celem złożenia zeznań w charakterze świadka na dzień 13 grudnia 2012 r. Świadek stawił się, został przesłuchany a następnie wniósł o zwrot kosztów stawiennictwa, wskazując, iż przyjechał tam i z powrotem własnym autem i przedłożył fakturę VAT za nocleg w K. w (...). Zgodnie z obecnie obowiązującymi przepisami art. 86 ust. 1 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych świadkowi przysługuje zwrot kosztów podróży z miejsca jego zamieszkania do miejsca wykonywania czynności sądowych na wezwanie sądu według zasad obowiązujących przy obliczaniu należności przysługujących pracownikom zatrudnionym w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej na obszarze kraju. Stawka za 1 km. przebiegu przejazdu dla samochodu osobowego o pojemności skokowej silnika powyżej 900 cm ^{( 3 )}zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Infrastruktury z dnia 25 marca 2002 r. w sprawie warunków ustalania oraz sposobu dokonywania zwrotu kosztów używania do celów służbowych samochodów osobowych motocykli motorowerów niebędących własnością pracodawcy nie może przekraczać 0,8358 zł za 1 kilometr przebiegu pojazdu. Art. 87 ust. 1 wskazanej ustawy stanowi, że prawo do żądania należności przewidzianych w art. 85i 86 służy osobie wezwanej w charakterze świadka, jeżeli stawił choćby nie została przesłuchana. Wobec faktu, iż świadek złożył wniosek o zwrot kosztów w związku z przebyciem razem 1120 km oraz opłat drogowych w kwocie 68,40 zł kwota zwrotu z tytułu kosztów podróży wynosiła 1004.50zł. Ponieważ jak wyżej wskazano kwota zwrotu wynika z przemnożenia ilości kilometrów przebiegu przez 0,8358 zł w pozostałym zakresie wniosek został oddalony. Zgodnie z obecnie obowiązującym przepisem art. 86 ust. l ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych świadkowi przysługuje zwrot kosztów podróży z miejsca jego zamieszkania do miejsca wykonywania czynności sądowej na wezwanie sądu - według zasad obowiązujących przy obliczaniu należności przysługujących pracownikowi, zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej, z tytułu podróży służbowej na obszarze kraju, które reguluje Rozporządzenie Ministra pracy
i polityki społecznej z dnia 19 grudnia 2002 r. (Dz.U.2002.236.1990). W przypadku kosztów noclegu § 7 pkt 1 wskazanego wyżej Rozporządzenia Ministra pracy i polityki społecznej z dnia 19 grudnia 2002 r. (Dz.U.2002.236.1990) w związku z art. 86 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych stanowi, że za nocleg w hotelu lub innym obiekcie świadczącym usługi hotelarskie, pracownikowi przysługuje zwrot kosztów w wysokości stwierdzonej rachunkiem. Świadek przedłożył fakturę za nocleg na kwotę 170 zł żądając zwrotu w tym przedmiocie. W związku z tym została mu przyznana kwota z powyższego tytułu w wysokości 170 zł. Mając powyższe na uwadze na podstawie wskazanych przepisów orzeczono zwrot kosztów stawiennictwa razem w kwocie 1 291,11 zł oddalając wniosek w pozostałym zakresie.

Postanowienie to w punkcie I zaskarżyła strona pozwana zarzucając mu naruszenie przepisów postępowania które miało istotny wpływ na wynik sprawy tj. art. 233 § 1 Kpc poprzez dokonanie przez Sąd I instancji oceny zebranego w sprawie materiału dowodowego w sposób dowolny i niewszechstronny w szczególności poprzez nie wzięcie pod uwagę okoliczności, iż świadek D. F. nie pozostaje świadkiem ale pełnomocnikiem i mężem powódki, art. 85 § 1 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych poprzez błędną zastosowanie wobec faktu, iż D. F. został ustanowiony pełnomocnikiem powódki, art. 86 § 1 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych poprzez błędne jego zastosowanie wobec faktu, iż D. F. został ustanowiony pełnomocnikiem powódki. Wskazując na powyższe wniosła o uchylenie zaskarżonego postanowienia.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Zażalenie zasługuje na uwzględnienie.

Sąd Okręgowy rozpoznając wniosek świadka skoncentrował się jedynie na art. 85 ust. 2 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych, która stanowi, iż górną granicę należności, o których mowa w ust. 1, stanowi wysokość kosztów przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej na obszarze kraju pomijając zupełnie treść ust. 1 tego artykuły, który wskazuje zasadę nadrzędną przyznania zwrotu kosztów procesu. Umknęła uwadze Sądu Okręgowego zarówno treść art. 85 ust. 1 jak i 3 powołanych przepisów. Wedle nich świadkowi przysługuje zwrot kosztów podróży - z miejsca jego zamieszkania do miejsca wykonywania czynności sądowej na wezwanie sądu - w wysokości rzeczywiście poniesionych, racjonalnych i celowych kosztów przejazdu własnym samochodem lub innym odpowiednim środkiem transportu a wysokość kosztów powinien świadek należycie wykazać.

Zatem Sąd Okręgowy winien przyjąć za podstawę zwrotu kosztów koszty rzeczywiście poniesione przez świadka, a nie podanych bez wykazania i ocenić się pod względem racjonalności i celowości a dopiero gdyby one były wyższe niż te określone w art. 85 ust. 2 zastosować dyspozycje tego przepisu.

Zatem aby prawidłowo rozliczyć zwrot kosztów podróży świadka Sąd Okręgowy winien dysponować informacją czy świadek podróżował sam czy z żoną (powódką), jakim samochodem, o jakiej pojemności silnika, z jakim zużyciem paliwa na 100 km, cenie po jakiej nabył paliwo w celu przybycia na miejsce wezwania i powrocie do miejsca zamieszkania, liczbie przejechanych kilometrów w obie strony przy wybraniu trasy najbardziej racjonalnej z punktu widzenia ekonomicznego.

Wskazać należy, iż dla wyliczenia zwrotu należności świadka za stawienie się w Sądzie ma znaczenie czy podróżował on sam czy też z powódką nie ma natomiast fakt, iż był pełnomocnikiem powódki bowiem stał się nim dopiero po przesłuchaniu w charakterze świadka. Okoliczność czy świadek podróżował z powódką jest o tyle istotna, iż w przypadku podróży wspólnej (co jest prawdopodobne bowiem świadek i powódka są małżeństwem i stawili się oboje w sądzie) koszty podróży rozłożą się na dwie części. Okoliczność ta winna zostać przez Sąd Okręgowy wyjaśniona.

Podkreślenia wymaga, iż wątpliwości budzi rachunek za nocleg przedłożony przez świadka. Po pierwsze budzi wątpliwość cena jaką świadek zapłacił za nocleg w hostelu. Kwota 170 zł za pobyt w hostelu jest ceną wygórowaną zwłaszcza, iż obecnie hostel ten (źródło :http://(...)) dysponuje miejscami w pokojach od 4 osobowych wzwyż w kwocie 55-60 zł za osobę. Niewątpliwie z rachunku tego wynika, iż świadek zapłacił 170 zł za nocleg. Nie wiadomo jednak czy cena ta obejmowała nocleg jego samego czy również powódki czy też innych osób. Powyższe winno zostać wyjaśnione przez Sąd Okręgowy w Krakowie bowiem według zasad wspomnianych powyżej rozliczane są koszty noclegu stosownie do art. 85 ust. 3 ustawy o kosztach sądowych.

Brak wskazanych informacji czyni wydanie postanowienia przedwczesnym. Postępowanie winno być w tym zakresie uzupełnione przez Sąd Okręgowy.

Mając powyższe na uwadze Sąd Apelacyjny postanowił jak w sentencji na zasadzie art. 386 § 4 Kpc w zw. z art. 397 § 2 Kpc