Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 25 września 2012r.

Sąd Apelacyjny - Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Białymstoku,

III Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w składzie:

Przewodniczący : SSA Bożena Szponar - Jarocka (spr.)

Sędziowie : SA Maryla Pannert

: SO del. Dorota Zarzecka

Protokolant : Agnieszka Maria Oleńska

po rozpoznaniu w dniu 25 września 2012 r. w Białymstoku

sprawy z wniosku M. K. (1), M. K. (2) właścicieli Zakładu Produkcyjno-Handlowo- Usługowego (...) s.c. w S.

przy udziale zainteresowanych: M. J. oraz A. S.

przeciwko Zakładowi Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B.

o ustalenie podlegania ubezpieczeniu społecznemu

na skutek apelacji M. K. (1), M. K. (2) właścicieli Zakładu Produkcyjno-Handlowo- Usługowego (...) s.c. w S.

od wyroków Sądu Okręgowego Sądu Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

w S. III Wydziału Pracy i Ubezpieczeń Społecznych

z dnia 7 marca 2012 r. sygn. akt III U 676/11 i III U 673/11

uchyla zaskarżony wyrok, znosząc postępowanie i sprawę przekazuje do ponownego rozpoznania Sądowi Okręgowemu Sądowi Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Suwałkach.

Sygn. akt III AUa 471/12

UZASADNIENIE

Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B. decyzją z dnia 16 sierpnia 2011 roku, wydaną na podstawie przepisów ustawy z dnia 13 października 1998 roku o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jednolity: Dz. U. z 2009 roku, Nr 205, poz. 1585 ze zm.) stwierdził, że zainteresowana M. J. podlega obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym: emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu w okresach wskazanych w decyzji z tytułu wykonywania umów o świadczenie usług na rzecz Zakładu Produkcyjno Handlowo Usługowego (...) spółki cywilnej M. K. (1) i M. K. (2) w S..

Jednocześnie Zakład Ubezpieczeń Społecznych Oddział w B. decyzją z dnia 16 sierpnia 2011 roku, wydaną na podstawie przepisów ustawy z dnia 13 października 1998 roku o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jednolity: Dz. U. z 2009 roku, Nr 205, poz. 1585 ze zm.) stwierdził, że zainteresowany H. S. podlega obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym: emerytalnemu, rentowym i wypadkowemu w okresach wskazanych w decyzji z tytułu wykonywania umów o świadczenie usług na rzecz Zakładu Produkcyjno Handlowo Usługowego (...) spółki cywilnej M. K. (1) i M. K. w S..

M. K. (1) złożył odwołania od powyższych decyzji w imieniu (...) i wniósł o zmianę zaskarżonych decyzji oraz ustalenie, że M. J. i H. S. podlegali ubezpieczeniom z tytułu zawartych umów o dzieło.

Sąd Okręgowy po rozpoznaniu powyższych odwołań, wyrokami z dnia 7 marca 2012 roku w sprawach III U 676/11 i III U 673/11 oddalił odwołania i zasądził od Zakładu Produkcyjno Handlowo Usługowego (...) spółki cywilnej w S. na rzecz organu rentowego kwoty po 60 złotych tytułem zwrotu kosztów zastępstwa procesowego.

M. K. (1) w imieniu (...) spółki cywilnej w S. zaskarżył powyższe wyroki w całości i wniósł o uchylenie zaskarżonych wyroków i przekazanie sprawy Sądowi Okręgowemu do ponownego rozpoznania ewentualnie o zmianę zaskarżonych wyroków i uwzględnienie odwołań od obu decyzji.

Postanowieniem z dnia 25 września 2012 roku, wydanym na rozprawie, Sąd Apelacyjny w Białymstoku połączył sprawy III AUa 4171/12 i III AUa 472/12 do wspólnego rozpoznania.

Sąd Apelacyjny zważył, co następuje:

Niezależnie od podniesionych zarzutów apelacyjnych, zaskarżone wyroki podlegały uchyleniu, postępowania zniesieniu, a sprawa przekazaniu Sądowi Okręgowemu do ponownego rozpoznania. Zgodnie z art. 378 § 1 kpc Sąd drugiej instancji rozpoznaje sprawę w granicach apelacji, w granicach zaskarżenia bierze jednak z urzędu pod uwagę nieważność postępowania.

Zgodnie z art. 865 kpc każdy wspólnik jest uprawniony i zobowiązany do prowadzenia spraw spółki. Każdy wspólnik może bez uprzedniej uchwały wspólników prowadzić sprawy, które nie przekraczają zakresu zwykłych czynności spółki. Jeżeli jednak przed zakończeniem takiej sprawy chociażby jeden z pozostałych wspólników sprzeciwi się jej prowadzeniu, potrzebna jest uchwała wspólników. Każdy wspólnik może bez uprzedniej uchwały wspólników wykonać czynność nagłą, której zaniechanie mogłoby narazić spółkę na niepowetowane straty. Natomiast art. 866 kpc stwarza domniemanie, że każdy wspólnik jest umocowany do jednoosobowego reprezentowania spółki w takich granicach, w jakich jest uprawniony do prowadzenia jej spraw. Kwestię tę jednak można uregulować odmiennie w umowie spółki albo w podjętej później uchwale wspólników. W konsekwencji uprawnienie do reprezentowania spółki może przysługiwać tylko wybranym wspólnikom, przy czym poszczególne kompetencje mogą być między tymi wspólnikami rozłożone nierównomiernie. Wprawdzie z aneksu (k. 29) do umowy spółki cywilnej przedstawionego przez M. K. (1) wynikało, że jest on upoważniony do reprezentowania spółki w sprawach na zewnątrz, w tym w sprawach sądowych, jednakże spółka cywilna nie ma zdolności procesowej, a w procesie występują jedynie wspólnicy tej spółki, którzy odpowiadają solidarnie za zobowiązania. Stąd też wobec tego, że zaskarżona decyzja organu rentowego dotyczy obu wspólników spółki cywilnej, M. K. (2) także powinna być stroną w niniejszym postępowaniu. Wprawdzie M. K. (1) wskazał w odwołaniach od obu decyzji także M. K. (2) jako odwołującą, ale chcąc skutecznie wnieść odwołanie w jej imieniu powinien był przedstawić stosowne pełnomocnictwo, bowiem z aneksu wynika, że jest on uprawniony do reprezentowania między innymi przed sądami spółki, a nie M. K. (2). Nadto w obu komparycjach zaskarżonych wyroków jako strona postępowania wskazana jest spółka cywilna (...), podczas gdy, jak już wskazano powyżej, spółka cywilna nie ma zdolności procesowej, a w sprawie powinni występować jej wspólnicy.

W myśl art. 477 ¹¹kpc stronami postępowania sądowego w sprawach z zakresu ubezpieczeń społecznych są: ubezpieczony oraz inna osoba, której praw i obowiązków dotyczy zaskarżona decyzja (po stronie powodowej), organ rentowy (po stronie pozwanej) oraz zainteresowany (po jednej z tych stron, zależnie od interesu związanego z wynikiem postępowania). Według art. 476 § 5 pkt 2 kpc za ubezpieczonego ogólnie uważa się osobę ubiegającą się o ustalenie ubezpieczenia i świadczenia z tego wynikające, zaś osoba, której praw i obowiązków dotyczy zaskarżona decyzja, to osoba, względem której organ rentowy wydał decyzję, działając bez jej wniosku (z urzędu, w wyniku kontroli uprawnień). Cechą łączącą ubezpieczonego oraz inną osobę, której praw i obowiązków dotyczy zaskarżona decyzja, jest to, że są adresatami decyzji administracyjnej, wymienionymi w niej jako strony postępowania przed organem ubezpieczeń społecznych. Nie jest natomiast stroną tego postępowania zainteresowany. Co do zainteresowanego organ rentowy nie wydaje decyzji, lecz ta - skierowana do innych podmiotów - swoją treścią wpływa na jego prawa lub obowiązki tak, że ma on interes prawny w uzyskaniu konkretnego orzeczenia sądowego.

Mając na uwadze powyższe rozważania należy wskazać, że w niniejszej sprawie po stronie powodowej występują M. K. (2) i M. K. (1) jako wspólnicy spółki cywilnej (...), bowiem spółka cywilna nie ma osobowości prawnej, jest to umowa cywilnoprawna zawarta pomiędzy wspólnikami. Zatem M. K. (2) powinna być stroną niniejszego postępowania i niezależnie od uprawnienia M. K. (1) do reprezentowania spraw spółki, powinna zostać zawiadomiona o sprawie. Wobec powyższego przy ponownym rozpoznaniu niniejszej sprawy, Sąd Okręgowy powinien wezwać do udziału w sprawie M. K. (2) – wspólnika spółki cywilnej i następnie dokonać kontroli merytorycznej poprawności zaskarżonych decyzji.

W tym stanie rzeczy Sąd Apelacyjny na podstawie art. 386 § 2 kpc orzekł jak w sentencji wyroku.