Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt II Ca 576/14

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

K., dnia 12 lutego 2015 r.

Sąd Okręgowy w Kaliszu II Wydział Cywilny Odwoławczy

w składzie:

Przewodniczący:

SSO Wojciech Vogt (spr.)

Sędziowie:

SSO Marian Raszewski

SSO Janusz Roszewski

Protokolant:

st. sekr. sąd. Elżbieta Wajgielt

po rozpoznaniu w dniu 12 lutego 2015 r. w Kaliszu

na rozprawie

sprawy z powództwa (...) Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością

przeciwko S. B. , R. M.

o ustanowienie rozdzielności majątkowej małżeńskiej

na skutek apelacji powoda

od wyroku Sądu Rejonowego w Ostrowie W.

z dnia 23 lipca 2014r. sygn. akt III RC 500/13

oddala apelację

UZASADNIENIE

Powód K. Wytwórnia (...) Sp. z 0.0. z siedzibą w K. wniósł o ustanowienie rozdzielności majątkowej pomiędzy pozwanymi S. B. i R. M. z dniem 8 października 2009 r., a także o zasądzenie od pozwanych na rzecz powoda kosztów postępowania według norm przepisanych.

Pozwani wnieśli o oddalenie powództwa.

Sąd Rejonowy w Ostrowie Wielkopolskim wyrokiem z dnia 23 lipca 2014 r. oddalił powództwo i orzekł o kosztach postępowania. Rozstrzygnięcie swoje oparł na następujących ustaleniach:

Pozwani R. M. i pozwana S. B. zawarli związek małżeński dnia 7 października 2006 r. przed Kierownikiem Urzędu Stanu Cywilnego w D..

W skład małżeńskiego majątku wspólnego pozwanych weszła zabudowana nieruchomość położona w miejscowości K., gmina R., powiat (...). Stanowiąca działki nr (...), o łącznej powierzchni 2,0400 ha, dla której Sąd Rejonowy w Ostrowie Wielkopolskim prowadzi księgę wieczystą (...). Przedmiotową nieruchomość nabyli w drodze umowy darowizny z dnia 3 stycznia 2008 r. Umową darowizny zawartą w formie aktu notarialnego pozwani przekazali całą ww nieruchomość stanowiącą gospodarstwo rolne na wyłączną własność pozwanej S. B.. W tym samym dniu, przed tym samym notariuszem zawarli umowę majątkową małżeńską ustanawiającą pomiędzy nimi ustrój rozdzielności majątkowej.

Nakazem zapłaty Sądu Rejonowego w Koninie z dnia 14 grudnia 2009 r. zasądzono solidarnie od pozwanego R. M. i A. N. na rzecz powoda (...) spółka z o.o. z siedzibą w K. kwotę 19.625,65 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 1 września 2009 r. i kwotę 57.907,21 z ustawowymi odsetkami od dnia 21 września 2009 r. do dnia zapłaty i kosztami postępowania w kwocie 4.587 zł. Nakaz ten uprawomocnił się i została mu nadana klauzula wykonalności.

Wyrokiem z dnia 25 października 2010 r. Sąd Okręgowy w Kaliszu w sprawie I C 924/10 uznał za bezskuteczną w stosunku do powoda wyżej opisana umowę darowizny zawartą przez pozwanych w dniu 9 października 2009 r. w związku z pokrzywdzeniem powoda, któremu przysługuje wierzytelność stwierdzona powołanym wyżej nakazem zapłaty. Wyrok ten uprawomocnił się.

Egzekucja należności na rzecz powoda przeciwko R. M. okazała się bezskuteczna. Powód skierował więc egzekucję do wyżej opisanej nieruchomości. Jego zaspokojenie z tego źródła nie było jednak możliwe, gdyż powód nie przedłożył tytułu wykonawczego przeciwko pozwanej S. B., nie został też dokonany podział majątku wspólnego pozwanych.

Wyrokiem z dnia 21 lipca 2010 r. wydanym w sprawie I C 839/10 Sąd Okręgowy w Kaliszu rozwiązał małżeństwo pozwanych R. M. i S. B. przez rozwód. Wyrok ten uprawomocnił się w dniu 12 sierpnia 2010 r., a pozew rozwodowy wpłynął do Sądu w dniu 25 czerwca 2010 r.

Sąd uznał, że powództwo podlega oddaleniu, gdyż po uprawomocnieniu się wyroku orzekającego rozwód sąd nie może już orzec o ustanowieniu rozdzielności majątkowej z mocą wsteczną.

Apelację od tego rozstrzygnięcia złożyła powódka zaskarżając wyrok w całości. Zarzuciła naruszenie art. 52 § 2 k.r.o. przez jego niewłaściwe zastosowanie polegające na uznaniu, że uprawomocnienie się wyroku rozwodowego wyłącza dopuszczalność orzekania przez sąd o ustaniu wspólności majątkowej z mocą wsteczną i nie zbadania czy zachodzą przesłanki ustanowienia rozdzielności majątkowej na żądanie wierzyciela określone w tym przepisie. W oparciu o ten zarzut wniósł o zmianę wyroku i uwzględnienie powództwa i zasądzenie zwrotu kosztów postepowania.

Pozwana wniosła o oddalenie apelacji.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Apelacja nie zasługuje na uwzględnienie.

Zgodnie z art. 52 § 2 k.r.o. rozdzielność majątkowa powstaje z dniem oznaczonym w wyroku, który ja ustanawia. W wyjątkowych wypadkach sąd może ustanowić rozdzielność majątkową z dniem wcześniejszym niż dzień wytoczenia powództwa , w szczególności, jeżeli małżonkowie żyli w rozłączeniu.

Tak sformułowany przepis nie rozstrzyga czy orzeczenie o ustanowieniu rozdzielności majątkowej z data wsteczną jest dopuszczalne tylko przed uprawomocnieniem się wyroku orzekającego rozwód, czy też po prawomocnym rozwiązaniu związku małżeńskiego przez rozwód, ewentualnie pod jakimi warunkami. [ającego rozwód , czy też po [ści majątkowej z data wsteczną jest dopuszczalne tylko przed up

Rozstrzygnięcie tego problemu jest możliwe jedynie w drodze wykładni.

Na gruncie obowiązujących przepisów należy przyjąć, że orzekanie o zniesieniu małżeńskiej wspólności majątkowej z datą wsteczną jest dopuszczalne także po prawomocnym rozwiązaniu związku małżeńskiego przez rozwód, jeżeli powództwo zostało wytoczone przed tą datą. W każdej innej sytuacji powództwo takie powinno ulec oddaleniu. Ta najdalej idąca wykładnia uwzględnia zmianę stanu prawnego i dalej idąca liberalizacja – między innymi proponowana przez skarżącego - nie ma żadnego oparci w obowiązujących przepisach prawa i orzecznictwie Sądu Najwyższego i sądów powszechnych.

(por. uchwała SN z dnia 14.4.1994 r., III CZP 44/94, OSN 1994, Nr 10, poz. 190; post. SA w Łodzi z 29.12.1992 r.., I Acz 522/92, OSA 1993 Nr 7, poz. 46 z glosą aprobującą W.M. Kistera, Pal. 1993, Nr 12, s. 14; uchwała SN z dnia 5.11.1993 r., III CZP 151/93, Wok. 1994, Nr 1, s. 4; J. Pietrzykowski /w/ Komentarz do Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego pod redakcją Krzysztofa Pietrzykowskiego, 2 wydanie, s. 523).

Uwzględniając powyższe rozważania należy przyjąć, że Sąd Rejonowy nie naruszył prawa materialnego, w tym art. 52 § 2 k.r.o.

Mając na uwadze powyższe okoliczności należało, zgodnie z art. 385 k.p.c., orzec jak w sentencji.

II Ca 576/14

Powołane przepisy:

Korekty wprowadzone przez SAOS:

Informacje o źródle orzeczenia:

Dodatkowe informacje:

Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

UZASADNIENIE