Pełny tekst orzeczenia

Sygn. akt VIII GC 525/13

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 13 lutego 2015 r.

Sąd Okręgowy w Szczecinie Wydział VIII Gospodarczy

w składzie następującym:

Przewodniczący SSO Agnieszka Górska

Protokolant: st. sekr. sąd. Marta Perkowska

po rozpoznaniu w dniu 30 stycznia 2015 r. w Szczecinie

sprawy z powództwa D. K.

przeciwko (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w S. i Przedsiębiorstwu (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w S.

o zapłatę

I oddala powództwo;

II zasądza od powoda D. K. solidarnie na rzecz pozwanych (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w S. i Przedsiębiorstwa (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w S. kwotę (...) (siedmiu tysięcy dwustu trzydziestu czterech) złotych tytułem kosztów procesu.

Sygn. akt VIII GC 525/13

UZASADNIENIE

Powód D. K. wniósł o zasądzenie solidarnie od pozwanych (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w S. oraz Przedsiębiorstwa (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w S. kwoty 349.595 zł z odsetkami ustawowymi od kwot: 10.000 zł od dnia 25 maja 2013 r., 27.000 zł od dnia 28maja 2013 r., 93.480 zł od dnia 20 czerwca 2013 r., 40.956,74 zł od dnia 20 lipca 2013 r. i 158.159,69 zł od dnia 20 lipca 2013 r., a także zasądzenie od pozwanej (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w S. kwoty 40.000 zł z ustawowymi odsetkami od dnia 18 lipca 2013 r. oraz kosztów procesu.

W uzasadnieniu powód powołał się na łączącą go ze spółką (...) umową o wykonanie robót budowlanych dotyczącą inwestycji prowadzonej przez spółkę (...). Wynagrodzenie ryczałtowe określone zostało na poziomie 400.000 zł. Po przekazaniu kart katalogowych urządzeń, które miały zostać zastosowane podczas prac w salonie samochodowym powód rozpoczął prace i otrzymał zaliczkę w wysokości 80.000 zł. W związku z powyższym powód wystawił kolejno dwie faktury VAT na kwotę odpowiednio 10.000 zł i 27.000 zł. Podczas realizacji prac pozwana spółka (...) dokonała wielu zmian w projekcie, co skutkowało niemożnością wykonania prac w terminie ustalonym w umowie. Pomimo tego powód wykonał pierwszy etap prac i wystawił fakturę VAT na kwotę 94.480 zł. Otrzymane środki zamierzał przeznaczyć na zapłatę za zamówione pompy, lecz pozwany odmówił zapłaty powołując się fakt, iż protokół odbioru nie został podpisany przez inspektora nadzoru. Powód zawarł nadto ze spółką (...) umowę przedwstępną sprzedaży dwóch samochodów marki S.. Powód wyraził zgodę na kompensatę należności i bezpośrednie przelanie należności przez pozwanego na rzecz dostawców. Pozwana spółka (...) przelała jednak wynagrodzenia powoda na spółkę (...) na poczet należności za nabycie samochodów. Następnie spółka (...) odstąpiła od umowy w zakresie niewykonanych prac, wskazując na opóźnienie w zakończeniu robót. Zażądała zapłaty kary umownej za opóźnienie w wysokości 6.000 zł i 400.000 zł z tytułu odstąpienia od umowy. Powód zaproponował aby pozwana spółka (...) pokryła koszty urządzeń, przy czym powód zrzeknie się marży bądź powód pokryje te koszty, zaś pozwany inwestor pozostałe. Powód prowadził z pozwaną spółką (...) rozmowy dotyczące kontynuacji prac budowlanych, jednocześnie otrzymał wykaz usterek stanowiących niedoróbki powstałe w czasie montażu. Strony nie osiągnęły porozumienia, jako że pozwana spółka (...) domagała się zgody na potrącenie swoich należności na rzecz pozwanej spółki (...) z tytułu umów leasingu dwóch samochodów. W dniu 17 lipca 2013 r. powód odstąpił od umowy z przyczyn leżących po stronie pozwanej spółki (...) i wezwał do zapłaty kwoty 206.514,74 zł z tytułu dostaw urządzeń, które są gotowe do odbioru. Doszło do przekazania prac pozwanej spółce (...). Po otrzymaniu wezwania do zapłaty spółka (...) zwróciła powodowi faktury, zaś pozwana spółka (...) złożyła oświadczenie o unieważnieniu oświadczenia dotyczącego wpłacenia zadatku w kwocie 46.800 zł na samochód. Powód uznał, że nie ma w stosunku do spółki (...) żadnych zaległości. Wskazał, że na dochodzoną pozwem kwotę składają się należności wynikające z 5 faktur, z których potrącono 20% z tytułu wpłaconej przez spółkę (...) zaliczki – kwotę 72.601,52 zł. Dodatkowo powód dokonał potrącenia kwoty 7.399 zł. Powołując się na solidarną odpowiedzialność wykonawcy i inwestora powód wskazał, że pozwana spółka (...) wiedziała o treści umowy łączącej powoda ze spółką (...), o czym świadczy historia z zapłatą za samochody. Ponadto prace świadczone przez powoda jako podwykonawcę stały się elementem obiektu stanowiącego przedmiot świadczenia wykonawcy w ramach umowy o roboty budowlane. Powód wskazał, ze dochodzi od pozwanej spółki (...) również zapłaty kary umownej w wysokości 40.000 zł za odstąpienie od umowy z winy zamawiającego.

W odpowiedzi na pozew pozwani wnieśli o oddalenie powództwa oraz zasądzenie na ich rzecz kosztów postępowania.

W uzasadnieniu wskazali, że pozwana spółka (...) nie została poinformowana przez powoda ani pozwaną spółkę (...) o zawarciu umowy o roboty budowlane. Ponadto spółka (...) zapłaciła powodowi kwotę 125.400 zł tytułem zaliczki na wykonanie prac, przy czym kwota 27.000 zł brutto została zaliczona na poczet ceny samochodu S.. Powód z tej zaliczki się nie rozliczył. Pozwani zaprzeczyli również, aby powód dostarczył urządzenia wentylacyjne i wykonał całość prac objętych umową o roboty budowlane, w związku z czym nie było podstaw do wystawienia faktur opiewających na kwoty 10.000 zł i 27.000 zł. Roszczenie dotyczące należności z pozostałych faktur również jest bezzasadne, bowiem powód wykonał jedynie pierwszy etap prac i po odstąpieniu od umowy nie rozliczył się z zaliczek. Wykonane prace dotknięte były natomiast usterkami. Powód zainstalował klimakonwektory jednak ich nie podłączył do instalacji i nie uruchomił. Do 7 czerwca 2013 r. powód poprawiał prace zaliczone do I etapu i do momentu odstąpienia od umowy nie wykonał innych prac. Pozwani podkreślili, że nie dokonali odbioru prac składających się na pierwszy etap z uwagi na braki i usterki, a protokół inwentaryzacji nie stanowił protokołu odbioru. Odmowa zapłaty za fakturę na kwotę 93.480 zł spowodowana była wadliwym wykonaniem prac, a nie przelaniem należności z wystawionych faktur na pozwaną spółkę (...). Pozwani zaprzeczyli, aby powód nie wyraził zgody na kompensatę swoich wierzytelności wobec spółki (...) z należnościami spółki (...) z tytułu dwóch umów sprzedaży samochodów. Uzgodniono bowiem z powodem, że część ceny za samochód spółka (...) potrąci z wierzytelności przysługującej spółce (...) z tytułu robót budowlanych, a ta dokona potrącenia z wierzytelnością powoda. Kwoty wynikające z dwóch pierwszych wystawionych przez powoda faktur odpowiadają wysokości zadatku ustalonego w umowach przedwstępnych. Firma leasingowa zażądała uiszczenia opłaty wstępnej w wysokości 36.800 zł, w związku z czym T. K. wyraził zgodę aby również opłatę wstępną rozliczyć poprzez wzajemne potrącenia i sporządził stosowne oświadczenie. Wobec jednak faktu, że powód zaprzestał wykonywania prac na budowie okazało się, że nie będzie z czego potrącić ww. należności i umowa dotycząca samochodu S. (...) nie weszła w życie. Co do pojazdu S. O. umowa jego sprzedaży została sfinansowana w ten sposób, że leasingodawca przelał na rachunek spółki (...) cenę samochodu, która została rozliczona przez potrącenie. Dwie pierwsze faktury wystawione przez powoda miały zatem charakter zaliczkowy i miały zostać odjęte od należności powoda z tytułu wykonanych w przyszłości prac. T. K. nie miał stosownego umocowania, stąd oświadczenie prezesa zarządu spółki A. należy uznawać za odmowę potwierdzenia uzgodnień dotyczących kompensaty. W związku z powyższym kwoty 10.000 zł i 36.800 zł nie uległy potraceniu z jakąkolwiek należnością powoda. Pozwani uznali, że powód wykonał prace o wartości 102.077,70 zł brutto uwzględniając wartość usterek; wobec wysokości wypłaconych zaliczek powstaje różnica 23.322,30 zł na rzecz pozwanej spółki (...). Pozwani podkreślili, że wszystkie faktury objęte pozwem, poza jedną na kwotę 27.000 zł, zostały odesłane powodowi. Zaprzeczyli, aby dokonywali częstych zmian w projekcie – wskazali na zgłoszenie dwóch zmian, z których jedna została wprowadzona, przy czym autorem pozostałych zmian był powód. Nadto, w ocenie pozwanych odstąpienie od umowy było uzasadnione wobec faktu, iż powód nie usunął usterek i braków dotyczących pierwszego etapu prac uzależniając to od zmiany sposobu regulowania należności ustalonego w umowie i dokonywania płatności zaliczkowych. Według pozwanych brak jest również podstaw do przyjęcia solidarnej odpowiedzialności inwestora i generalnego wykonawcy, ponieważ prezes spółki A. nie zatwierdził umowy łączącej powoda ze spółką (...), nie miał do niej wglądu i nie był informowany o jej postanowieniach, nie kontaktował się z powodem, nie przebywał w siedzibie spółki. O umowie z powodem wiedział jedynie pełnomocnik zarządu spółki A. T. K., to zaś nie jest równoznaczne z wiedzą spółki. T. K. dokonywał uzgodnień dotyczących kompensaty z przekroczeniem granic pełnomocnictwa, a prezes zarządu pozwanej tych uzgodnień nie potwierdził. Jego wiedza o kompensatach nie była natomiast równoznaczna z wiedzą o istotnych postanowieniach umowy, była wiedza o charakterze księgowym. Odnosząc się do żądania zapłaty kary umownej pozwani powołali się na skuteczne oświadczenie o odstąpieniu od umowy, które zniweczyło uprawnienie powoda do odstąpienia od umowy. Ponadto po stronie pozwanej nie wystąpiły przyczyny uzasadniające złożenie takiego oświadczenia.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 2 maja 2013 r. pomiędzy pozwaną (...) spółką z ograniczoną odpowiedzialnością w S. a powodem D. K. zawarta została umowa o roboty budowlane nr (...) (...). Pozwana reprezentowana była przez prezesa zarządu T. K..

Przedmiotem umowy było wykonanie robót budowlanych pod nazwą „Dostawa i montaż instalacji pomp ciała, wentylacji i klimatyzacji i montaż klimakonwektorów w salonie samochodowym wraz z częścią serwisową i biurowo – socjalną” inwestycji prowadzonej przez (...) spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością przy ul. (...) w S. (§1 ust. 1). Zakres umowy obejmował m. in. poniższe działania powoda (§1 ust. 2): dostawę i montaż (...), dostawę i montaż kompletnej instalacji wentylacyjnej, klimatyzacji, klimatyzatora w serwerowni, odciągów spalin oraz dostawę i montaż klimakonwektorów zgodnie z projektem budowlanym wykonanym przez firmę (...) s.c. (a), wykonanie wszystkich robót objętych zatwierdzonym projektem budowlanym wraz z dostawą wszystkich urządzeń, konstrukcji i oprogramowania, a także wszelkimi robotami tymczasowymi pomocniczymi niezbędnymi do kompletacji robót (b), przeprowadzenie rozruchu technologicznego instalacji, dostarczenie niezbędnych do użytkowania urządzeń instrukcji obsługi wraz z przeszkoleniem personelu pozwanego (c).

Zgodnie z §2 pozwana spółka (...) zobowiązana była m. in. do przekazania pozwanemu frontu robót, doprowadzenia niezbędnych instalacji i przyłączy do instalowanych przez powoda urządzeń, a także zapewnienie nadzoru inwestorskiego.

Termin wykonania robót będących przedmiotem umowy określono na 30 czerwca 2013 r. (§6). Wynagrodzenie ryczałtowe za wykonanie przedmiotu umowy określono na 400.000 zł netto. W kwocie tej mieściły się koszty wykonania i testowania wszystkich robót, materiałów, robocizny itd. (§8 ust. 1 i 3). W §9 strony ustaliły, że pozwana wypłaci powodowi zaliczkę w wysokości 80.000 zł netto po wystawieniu przez niego faktury. Pozostałe wpłaty miały odbywać się w częściach, po zakończeniu i bezusterkowym odbiorze technicznym każdego etapu robót (ust.1). Podstawę do wystawienia faktury, odpowiednio częściowej i końcowej, stanowić miał załącznik w formie protokołu stwierdzającego stan zaawansowania robót, podpisany przez kierownika budowy oraz kierownika robót, potwierdzony przez inspektora nadzoru i pozwaną (ust. 2). Zapłata za faktury następować miała w terminie 14 dni od daty jej otrzymania przez pozwanego przelewem bankowym na rachunek powoda (ust. 3).

Na mocy §11 pozwana spółka (...) ustanowiła pełnomocnika w osobie T. K., który upoważniony został do występowania wobec powoda i podejmowania wszystkich decyzji związanych z realizacją umowy, ustanawiania kierownika budowy i inspektorów nadzoru inwestorskiego (§11 ust. 1).

W §13 przewidziano uprawnienie do obciążenia pozwanej karą umowną z tytułu odstąpienia przez pozwaną od umowy z przyczyn, za które odpowiedzialność ponosi pozwana, w wysokości 10% wynagrodzenia powoda (ust. 2).

W dniu 7 maja 2013 r. pozwana spółka (...) przekazała powodowi ceny katalogowe urządzeń przewidzianych do zastosowania w salonie samochodowym.

Dowód:

- oferta k. 11

- umowa z dnia 2.05.2013 r. k. 12-18

- protokół przekazania k. 19

- zeznania prezesa zarządu pozwanej T. K. k. 250-257

Przed zawarciem umowy o roboty budowlane pozwana spółka (...) zatrudniła inspektora nadzoru K. T.. Inspektor nadzoru wykonywał czynności również w okresie od maja do lipca 2013 roku. W dniu 28 czerwca 2013 r. pozwana spółka (...) zatrudniła nadto inspektora nadzoru do spraw sanitarnych B. J..

Dowód:

- dziennik budowy k. 182-188

- zeznania świadka B. J. k. 239

W dniu zawarcia umowy powód wystawił fakturę zaliczkową nr (...) (...), opiewającą na kwotę 98.400 zł (80.000 zł netto). Powód otrzymał zapłatę w powyższym zakresie.

Dowód:

- faktura zaliczkowa k. 181

Bezpośrednio po zawarciu umowy pozwany podjął z pozwaną spółką (...) rozmowy dotyczące zamiaru nabycia pojazdów od inwestora – pozwanej spółki (...), a następnie rozliczenia umowy o roboty budowlane poprzez kompensatę wzajemnych należności powoda z tytułu wynagrodzenia i inwestora z tytułu ceny nabycia pojazdów. To pozwana spółka (...) bowiem płaciła spółce (...) za wykonane roboty. Ustalenia dotyczące kompensaty nie znalazły odzwierciedlenia na piśmie. Wstępnie pozwana wyraziła zgodę na dokonanie kompensaty należności powoda w zakresie zadatku na poczet ceny nabycia pojazdów, jak również opłaty wstępnej wymaganej przez leasingodawcę.

Dowód:

- zeznania świadka M. S. k. 238-239

- zeznania świadka B. J. k. 239

- zeznania powoda D. K. k. 240

- zeznania prezesa zarządu pozwanej T. K. k. 250-257

W dniu 17 maja 2013 r. pomiędzy pozwaną Przedsiębiorstwem (...) spółką z ograniczona odpowiedzialnością w S. a powodem zawarta została przedwstępna umowa sprzedaży samochodu nr (...). Jej przedmiotem było przyrzeczenie przeniesienia na powoda prawa własności fabrycznie nowego samochodu osobowego marki S. (...). Cenę sprzedaży określono na 135.000 zł brutto. Umowa przyrzeczona miała zostać zawarta do dnia 8 czerwca 2013 r. Powód zobowiązał się do zapłaty zadatku w wysokości 27.000 zł.

Przy zawarciu umowy pozwaną spółkę (...) reprezentował pełnomocnik zarządu T. K.. Pełnomocnictwo udzielone T. K. zawierało umocowanie do zamawiania samochodów i zawierania umów sprzedaży samochodów.

Pojazd stanowił przedmiot umowy leasingu, zawartej pomiędzy powodem a (...) Spółką Akcyjną we W.. Finansujący przelał na rzecz pozwanej spółki (...) kwotę 108.000 zł z tytułu zapłaty ceny. Pozostała część ceny w wysokości 27.000 zł, stanowiąca wkład własny, została pokryta przez spółkę (...) w drodze kompensaty należności przysługującej powodowi w stosunku do niej w związku z wykonywaniem umowy z dnia 2 maja 2013 r.

Dowód:

- przedwstępna umowa sprzedaży k. 203-205

- faktura VAT nr (...) k. 206

- zlecenie zamówienia k. 208

- wyciąg z rachunku k. 207

- pełnomocnictwo k. 210

W dniu 21 maja 2013 r. pomiędzy pozwaną Przedsiębiorstwem (...) spółką z ograniczona odpowiedzialnością w S. a powodem zawarta została przedwstępna umowa sprzedaży samochodu nr (...). Jej przedmiotem było przyrzeczenie przeniesienia na powoda prawa własności fabrycznie nowego samochodu osobowego marki S. (...). Cenę sprzedaży określono na 104.000 zł brutto. Umowa przyrzeczona miała zostać zawarta do dnia 15 czerwca 2013 r. Powód zobowiązał się do zapłaty zadatku w wysokości 10.000 zł.

Przy zawarciu umowy pozwaną spółkę (...) reprezentował pełnomocnik zarządu T. K..

Dowód:

- przedwstępna umowa sprzedaży k. 49-54

Faktycznie prace na podstawie umowy z dnia 2 maja 2013 r. powód wykonywał w maju i czerwcu 2013 r. Na spotkaniu z udziałem stron w dniu 2 lipca 2013 r. powód uzależnił dalsze wykonywanie prac od realizacji płatności na jego rzecz. Jednocześnie polecił wstrzymanie wykonywania prac. Następnie 9 lipca 2013 r. powód deklarował usunięcie usterek dotyczących kanałów wentylacji w pomieszczeniach I piętra. Inwestor zwracał uwagę, że powód od kilku tygodni nie prowadzi prac zgodnie z umową. Poprawki nie zostały dokonane do dnia 12 lipca 2013 r. i stwierdzono brak obecności powoda na budowie.

Dowód:

- notatki ze spotkania z mailami k.193-202

- zeznania świadka M. S. k. 238-239

- zeznania prezesa zarządu pozwanej T. K. k. 250-257

W dniu 2 lipca 2013 r. T. K. działając jako pełnomocnik zarządu pozwanej spółki (...) sporządził oświadczenie, w którym potwierdził dokonanie przez powoda wpłaty zadatku w wysokości 46.800 zł brutto, to jest 45% wartości pojazdu, na poczet ceny za pojazd S. (...). Kwota ta stanowiła sumę zadatku przewidzianego w przedwstępnej umowie sprzedaży oraz wkładu własnego, wymaganego przez leasingodawcę.

Następnie w oświadczeniu z dnia 31 lipca 2013 r. pozwana spółka (...) reprezentowana przez prezesa zarządu M. Ś. cofnęła oświadczenie z dnia 2 lipca 2013 r. wskazując, iż zostało ono złożone pod wpływem błędu i podstępu klienta – powód nie podpisał bowiem trójstronnego porozumienia o kompensacie, a nadto nie wywiązał się z umowy na dostawę i montaż sprzętu.

Pismem z dnia 8 sierpnia 2013 r. pozwana spółka (...) wezwała powoda do zapłaty kwoty 46.800 zł – 10.000 zł tytułem zadatku i 36.800 zł z tytułu udziału własnego wymaganego przez firmę leasingową. Powód faktycznie nie uiścił powyższej kwoty na rzecz pozwanej spółki (...).

Dowód:

- oświadczenie z dnia 2.07.2013 r. k. 55

- wezwanie k. 56

- oświadczenie z dnia 31.07.2013 r. k. 57

- zeznania powoda D. K. k. 240

- zeznania prezesa zarządu pozwanej T. K. k. 250-257

W dniu 24 maja 2013 r. powód wystawił fakturę VAT nr (...) opiewającą na kwotę 10.000 zł brutto. Jako tytuł wskazano częściową zapłatę zgodnie z umową z dnia 2 maja 2013 r. Termin zapłaty określono na 24 maja 2013 r. Kwota, na która opiewała faktura stanowiła równowartość zadatku, jaki powód miał uiścić w związku z zawarciem przedwstępnej umowy sprzedaży pojazdu marki S. (...).

Dowód:

- faktura nr (...) k. 20

- zeznania powoda D. K. k. 240

- zeznania prezesa zarządu pozwanej T. K. k. 250-257

W dniu 27 maja 2013 r. powód wystawił fakturę VAT nr (...) opiewającą na kwotę 27.000 zł brutto. Jako tytuł wskazano częściową zapłatę zgodnie z umową z dnia 2 maja 2013 r.

Kwota ta została rozliczona w drodze kompensaty – wynagrodzenie powoda należne mu od pozwanej spółki (...) zostało pomniejszone o 27.000 zł z uwagi na fakt, że pozwanej spółce (...) przysługiwało wobec powoda roszczenie o zapłatę ww. kwoty z tytułu zadatku na poczet ceny pojazdu marki S. (...). Ostatecznie zatem pozwana spółka (...) nie domagała się bezpośrednio od powoda zapłaty powyższej kwoty. Pojazd został wydany powodowi

Dowód:

- faktura nr (...) k. 21

- zeznania powoda D. K. k. 240

- zeznania prezesa zarządu pozwanej T. K. k. 250-257

W dniu 5 czerwca 2013 r. powód wystawił fakturę VAT nr (...) opiewającą na kwotę 93.480 zł brutto. Jako tytuł wskazano częściową zapłatę zgodnie z umową z dnia 2 maja 2013 r. oraz protokołem nr (...) z dnia 31 maja 2013 r., pomniejszoną o zaliczkę 20%. Wartość faktury bez uwzględnienia zaliczki wynosiła 116.850 zł brutto. Faktura obejmować miała dostawę i montaż klimakonwektorów i klimatyzatora, zamówionych przez powoda w spółce (...).

Po otrzymaniu faktury pozwana podniosła, że zapłata za nią nastąpić może po podpisaniu protokołu odbioru przez inspektora nadzoru. Wskazała na upływ terminu realizacji prac oraz błąd w wykonanych pracach.

Dowód:

- faktura nr (...) k. 22

- pismo z dnia 1.07.2013 r. k. 25

W dniu 5 lipca 2013 r. powód wystawił fakturę VAT nr (...) opiewającą na kwotę 40.956,74 zł brutto. Jako tytuł wskazano częściową zapłatę zgodnie z umową z dnia 2 maja 2013 r., pomniejszoną o zaliczkę 20%. Wskazane w fakturze wynagrodzenie obejmować miało cenę zakupu centrali wentylacyjnej od spółki (...).

Powód wyraził zgodę na kompensatę należności, wynikających z ww. faktury poprzez przelanie wynikającej z niej sumy bezpośrednio na konto (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością. Pompa nie została dostarczona przed zaprzestaniem wykonywania prac przez powoda.

Dowód:

- faktura nr (...) k. 23

- pismo z dnia 5.07.2013 r. k. 26

- zeznania powoda D. K. k. 240

W dniu 5 czerwca 2013 r. powód wystawił fakturę VAT nr (...) opiewającą na kwotę 165.558 zł brutto. Jako tytuł wskazano częściową zapłatę zgodnie z umową z dnia 2 maja 2013 r. oraz protokołem nr (...) z dnia 31 maja 2013 r., pomniejszoną o zaliczkę 20%. Wskazane w fakturze wynagrodzenie obejmować miało cenę zakupu za pompy ciepła, zamówione u spółki (...).

Powód wyraził zgodę na kompensatę należności, wynikających z ww. faktury poprzez przelanie wynikającej z niej sumy bezpośrednio na konto (...) spółki z ograniczoną odpowiedzialnością. Centrala wentylacyjna nie została dostarczona przed zaprzestaniem wykonywania prac przez powoda.

Dowód:

- faktura nr (...) k. 24

- pismo z dnia 5.07.2013 r. k. 26

- zeznania powoda D. K. k. 240

Powód wskazywał na brak możliwości zakończenia prac z przyczyn niezależnych od niego. Jednocześnie podał, że elementy niezbędne do zakończenia prac zostały zamówione. Powód proponował, aby to inwestor pokrył koszty urządzeń, przy czym powód zrzeknie się swojej marży bądź inwestor pokryje koszty pompy ciepła i klimakonwektorów, a powód koszty centrali wentylacyjnej. Jako warunek porozumienia powód wskazał uzyskanie zgody pozwanej spółki (...) na zatrudnienie powoda jako podwykonawcy.

Dowód:

- pismo z dnia 29.06.2013 r. k. 27

- korespondencja mailowa k. 28-29

- pismo z dnia 15.07.2013 r. k. 32

- projekt porozumienia k. 33-34

- zeznania powoda D. K. k. 240

W piśmie z dnia 12 lipca 2013 r. pozwana spółka (...) złożyła oświadczenie o odstąpieniu od umowy z dnia 2 maja 2013 r. w zakresie niewykonanych prac. Jako podstawę odstąpienia wskazała art. 635 k.c. w zw. z art. 656 § 1 k.c. w związku z faktem, że nie dochowano terminu zakończenia robót wskazanego w umowie.

Powód uznał odstąpienie za bezzasadne. Jednocześnie odstąpił od umowy z dnia 2 maja 2013 r. z przyczyn leżących po stronie pozwanej spółki (...). Jako podstawy odstąpienia wskazał zaniechanie protokolarnego przekazania frontu robót, niezapewnienie nadzoru inwestorskiego w branży sanitarnej w momencie podpisania umowy, brak koordynatora robót, brak zapłaty za fakturę nr (...), wprowadzanie zmian w projekcie budowlanym w czasie realizacji zamówienia, co spowodowało konieczność opracowania nowego projektu. Jednocześnie, w oparciu o § 13 ust. 2 umowy z dnia 2 maja 2013 r. obciążył pozwanego karą umowną w wysokości 10% wynagrodzenia – kwoty 40.000 zł.

Dowód:

- pismo z dnia 12.07.2013 r. k. 30-31

- pismo z dnia 17.07.2013 r. k. 36-37

W piśmie z dnia 17 lipca 2013 r. pozwana spółka (...) wskazała, że nie może przystąpić do odbioru prac z uwagi na stwierdzone wady – brak izolacji termicznych we wszystkich kanałach wentylacyjnych, zamocowanie skrzynek rozprężnych na płycie dekoracyjnej sufitu podwieszanego, brak części przepustnic na kanałach wentylacyjnych, brak wydajności i pomiarów wydajności instalacji wentylacyjnej, brak klimatyzatora w serwerowni, brak aparatu grzewczo – wentylacyjnego w hali obsługi, nieprawidłowo wykonane przejścia instalacji, niezgodne z projektem zlokalizowanie kratek nawiewnych i wywiewnych, brak klimakonwektora w pomieszczeniu konferencyjnym, brak udokumentowania zmian w wykonanej wentylacji w stosunku do projektowanej.

Dowód:

- pismo z dnia 17.07.2013 r. k. 35, 189

- zeznania świadka B. J. k. 239

- zeznania powoda D. K. k. 240

- zeznania prezesa zarządu pozwanej T. K. k. 250-257

W dniu 18 lipca 2013 r. sporządzono protokół inwentaryzacji robót. Wskazano w nim m. in. że w pomieszczeniu salonu zainstalowano 6 sztuk klimakonwektorów. Ostatecznie 12 sztuk urządzeń zostało zawieszonych, jednak nie podłączono ich do instalacji. Nie wykonano izolacji kanałów wentylacyjnych, przegród przeciwpożarowych, nie zainstalowano centrali wentylacyjnej, pompy ciepła, nagrzewnicy.

Dowód:

- protokół inwentaryzacji k. 38-43

- zeznania świadka B. J. k. 239

- zeznania prezesa zarządu pozwanej T. K. k. 250-257

Pozwana spółka (...) zwróciła powodowi bez księgowania faktury o numerach (...) o łącznej wartości 309.994,74 zł. Wskazała, że faktury nie mają pokrycia w wykonanych pracach, a wycena robót określonych w protokole z dnia 18 lipca 2013 r. opiewa na 102.077,70 zł brutto. Pozwana zaakceptowała jedynie fakturę nr (...), która skompensowała na zasadzie porozumienia z pozwaną spółką (...) z fakturą tej spółki o nr (...). Pozostałą wartość robót (75.077,70 zł) pozwana rozliczyła z fakturą zaliczkową (...) (...) w kwocie 98.400 zł.

Powód wartość prac na poziomie 102.077,70 zł uznał za zaniżoną i nie odpowiadającą stanowi faktycznemu. Podniósł, że nie wyrażał zgody na kompensatę należności pochodzących od pozwanej spółki (...). Płatność zaliczkowa została spożytkowana na wpłaty zaliczek na specyficzne urządzenie techniczne, zamówione z przeznaczeniem na rozbudowę salonu.

Dowód:

- pismo z dnia 23.07.2013 r. k. 209

- pismo z dnia 7.08.2013 r. k. 48

- pismo z dnia 2.08.2013 r. k. 46-47

- faktura zaliczkowa k. 181

Pismem z dnia 24 lipca 2013 r. powód wezwał pozwaną do zapłaty kwoty 339.292,40 zł. Powyższa kwota stanowiła sumę należności, wynikających z faktor o numerach (...) (...), (...) (...), (...) (...), (...) (...) i (...) (...) wraz z odsetkami.

Dowód:

- wezwanie do zapłaty k. 44-45

Po odstąpieniu od umowy pozwana spółka (...) prowadziła z własnej inicjatywy rozmowy ze spółkami (...), u których powód dokonał zamówienia sprzętu, który miał zostać zamontowany w salonie samochodowym. Powód wyraził na to zgodę.

Pozwana spółka (...) ostatecznie sfinansowała zakup zamówionych przez powoda urządzeń od wskazanych podmiotów z własnych środków. W przypadku pomp ciepła i 12 klimakonwektorów, zamówionych od spółki (...) pozwana poniosła dodatkowo koszty magazynowania urządzeń. Powód uiścił zaliczkę, która pokryła jedynie cenę 12 z zamówionych 24 klimakonwektorów.

Dowód:

- zeznania świadka M. S. k. 238-239

- zeznania powoda D. K. k. 240

- zeznania prezesa zarządu pozwanej T. K. k. 250-257

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo nie zasługuje na uwzględnienie.

Stan faktyczny w niniejszej sprawie ustalony został na podstawie dokumentów przedstawionych przez strony, w tym umowy o roboty budowlane, faktury i korespondencji stron. Żadna ze stron nie kwestionowała autentyczności powyższych dokumentów. Podstawę dla poczynienia ustaleń faktycznych stanowiły również zeznania świadków M. S. i B. J., a także stron - powoda D. K. oraz prezesa zarządu pozwanej T. K.. Za wiarygodne uznał Sąd zeznania świadków B. J. i prezesa zarządu pozwanej T. K., jako że znajdowały one potwierdzenie w zgromadzonym materiale dowodowym. Odnieść to należy przede wszystkim do przedłożonego protokołu inwentaryzacji z dnia 18 lipca 2013 r. i pisma z dnia 17 lipca 2013 r., w którym wskazano na usterki i stan zaawansowania prac, realizowanych przez powoda. Z kolei zeznania T. K. dotyczące sposobu rozliczania prac korespondują częściowo zarówno z zeznaniami powoda oraz świadka M. S., jak również z wnioskami wypływającymi z przedwstępnych umów sprzedaży, oświadczenia i zestawienia ze sobą informacji zawartych w powołanych dokumentach. Podkreślić trzeba również, że zeznania prezesa zarządu pozwanej T. K. były szczegółowe, obszerne, odnosiły się w sposób drobiazgowy do przebiegu współpracy stron i przedstawiały wszystkie jej aspekty. Co się zaś tyczy zeznań świadka M. S. i powoda Sąd uznał je za wiarygodne w zdecydowanej części. Wynikało z nich bowiem, że powód wyraził wolę bezgotówkowego rozliczenia prac w części , a nadto nie uiścił całości ceny za zamówione urządzenia – centralę wentylacyjną, pompy ciepła czy klimakonwektory. Powód potwierdził również otrzymanie zaliczki. Natomiast zeznania M. S. oraz powoda dotyczące stanu zaawansowania prac, ich wartości, zaniedbywania wykonania obowiązków przez spółkę (...) nie znajdują potwierdzenia w zgromadzonym materiale dowodowym, który Sąd uznał za wiarygodny.

Sąd oddalił wniosek o przeprowadzenie dowodu z opinii biegłego z dziedziny budownictwa na okoliczność wyceny prac budowlanych przeprowadzonych przez powoda w S. przy ul. (...). Sąd doszedł do przekonania, że w niniejszym postępowaniu przeprowadzenie powołanego dowodu jest zbędne i nie prowadzi do ustalenia okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy. W myśl natomiast art. 227 k.p.c. przedmiotem dowodu są fakty mające dla rozstrzygnięcia sprawy istotne znaczenie. Trzeba mieć zatem na uwadze okoliczność, że strona powodowa powołując się na protokół z dnia 31 maja 2013 r., w dniu 5 czerwca 2013 r. wystawiła fakturę na kwotę 116.850 zł brutto, wskazując że jest to wartość nie uwzględniająca 20% zaliczki. Jednocześnie powód nie przedstawił dowodów pozwalających stwierdzić stan zaawansowania prac, uznać że po dacie wystawienia faktury wykonał określone prace. Tymczasem, jak słusznie zauważyła strona pozwana, powód otrzymał od pozwanej łącznie kwotę 125.400 zł - 98.400 zł tytułem przewidzianej w umowie z dnia 2 maja 2013 r. zaliczki, jak również 27.000 zł z tytułu zadatku na poczet ceny samochodu S. (...), która to kwota była skompensowana z wierzytelnościami spółki (...), związanymi z nabyciem tego pojazdu. Tym samym, skoro suma tych spełnionych świadczeń na rzecz powoda przekraczała wartość opisanej faktury, wystawionej w związku z faktycznie wykonanymi i niekwestionowanymi przez stronę pozwaną robotami, które wykonywał powód, bezprzedmiotowe było określanie tej wartości. Nawet bowiem przy przyjęciu takiej wartości, jaką wskazywał powód w wystawionej fakturze, jego roszczenie nie mogło być uwzględnione.

Sąd oddalił również wniosek pozwanych o dopuszczenie dowodu z zeznań świadka M. Ś.. Sąd uznał, że zeznania tego świadka również nie są istotne dla rozstrzygnięcia niniejszej sprawy. Wniosek o jego przesłuchanie został zgłoszony na okoliczność braku wiedzy pozwanej spółki (...) o zawarciu przez powoda z pozwaną spółką (...) umowy z dnia 2 maja 2013 r., nieobecności w siedzibie powódki w maju i czerwcu 2013 r., wiedzy o uzgodnieniach z powodem co do potrąceń. Okoliczności wskazane w tezie dowodowej były istotne dla ustalenia, czy ziściły się przesłanki solidarnej odpowiedzialności inwestora z art. 647 1 k.c. Sąd doszedł natomiast do przekonania, że obowiązek zapłaty nie istniał po stronie generalnego wykonawcy, automatycznie nie dotyczył on zatem również innych podmiotów. W związku z czym zbędne było przeprowadzanie postępowania dowodowego na okoliczność wiedzy pozwanej spółki (...) o umowie łączącej powoda z pozwaną spółką (...) i jej warunkach.

W niniejszym postępowaniu powód domagał się zasądzenia wynagrodzenia za roboty budowlane, które wykonał na podstawie umowy z dnia 2 maja 2012 r., zaś wobec pozwanej A. powództwo uzasadniał solidarną odpowiedzialnością inwestora. Podstawę prawną powództwa stanowił w tym przypadku art. 647 k.c. w zw. z art. 647 1 k.c. Zgodnie z pierwszym z powołanych przepisów przez umowę o roboty budowlane wykonawca zobowiązuje się do oddania przewidzianego w umowie obiektu, wykonanego zgodnie z projektem i z zasadami wiedzy technicznej, a inwestor zobowiązuje się do dokonania wymaganych przez właściwe przepisy czynności związanych z przygotowaniem robót, w szczególności do przekazania terenu budowy i dostarczenia projektu, oraz do odebrania obiektu i zapłaty umówionego wynagrodzenia. W myśl natomiast §5 art. 647 1 k.c. zawierający umowę z podwykonawcą oraz inwestor i wykonawca ponoszą solidarną odpowiedzialność za zapłatę wynagrodzenia za roboty budowlane wykonane przez podwykonawcę.

Sąd doszedł do przekonania, że powód nie wykonał robót budowlanych o wartości przekraczającej wysokość otrzymanej przez niego od strony pozwanej w związku z rozliczeniem umowy z dnia 2 maja 2013 r. kwoty. Przechodząc do merytorycznej oceny zasadności powództwa wskazać należy, że powód domagał się zapłaty na swoją rzecz należności wynikających z pięciu wystawionych faktur VAT. Przy tym, w ocenie powoda, należności wynikające z faktur zostały pomniejszone o wartość wypłaconej przez pozwaną spółkę (...) zaliczki w wysokości 80.000 zł netto.

Zauważyć jednak trzeba, że odnośnie niektórych z wystawionych faktur, które były podstawą żądania zgłoszonego w pozwie, sam powód przyznawał że faktycznie nie wykonywał prac objętych ich zakresem. Wnioski powyższe należy odnieść do dwóch ostatnich faktur wyszczególnionych w pozwie, a mianowicie faktur nr (...) z dnia 5 lipca 2013 r., opiewających odpowiednio na 40.956,74 zł i 165.558 zł. Powód w pozwie wskazał, że podstawę do wystawienia tych faktur stanowiły faktury wystawione przez spółkę (...), w związku ze złożonym przez powoda zamówieniem na centralę wentylacyjną, pompy ciepła oraz klimakonwektory. Z przeprowadzonych dowodów, a także samego oświadczenia powoda wynikało, że faktycznie te urządzenia nie zostały zainstalowane przez powoda u pozwanej. W swych zeznaniach powód wskazał, ze podczas realizacji przez niego prac nie została dostarczona pompa ciepła i centrala, zaś klimakonwektory zostały zamontowane jedynie w pomieszczeniach na piętrze. Zeznania te korespondują z zeznaniami prezesa zarządu pozwanej spółki (...), który podkreślał że to pozwana dokonała zapłaty za zamówione uprzednio przez powoda urządzenia. To pozwana już po rozwiązaniu umowy z powodem podjęła rozmowy z przedstawicielami spółek (...) zmierzające do realizacji złożonych zamówień i finalnie to pozwana we własnym zakresie, z własnych środków zakupiła te urządzenia i sprowadziła je do S.. Powód poniósł koszty urządzeń w nieznacznej części, dotyczącej 12 sztuk klimakonwektorów. Również przedłożony protokół inwentaryzacji i dziennik budowy nie dają podstaw do przyjęcia przeciwnych wniosków, a mianowicie aby omawiane urządzenia zostały zamontowane przez powoda. W tej sytuacji nie zaistniały podstawy do zwrotu wartości urządzeń klimatyzacyjnych na rzecz powoda, skoro faktycznie kosztów takich on nie poniósł, nie wykonał prac związanych z ich montażem, tym samym nie zaistniały podstawy do wystawienia faktur VAT. Niezasadne było również nałożenie na pozwanych obowiązku zwrotu chociażby części tej kwoty, powód nie wykazał bowiem w jakiej części te koszty faktycznie pokrył. Abstrahując zaś od powyższego, o czym mowa będzie w dalszej części uzasadnienia, powód nie wykazał aby koszty te nie znalazły pokrycia w przekazanej mu przez pozwaną zaliczce.

Brak jest jednocześnie podstaw do przyjęcia wniosku, iż powód z przyczyn przez siebie niezawinionych nie doprowadził do zamontowania wskazanych powyżej urządzeń, z uwagi na nieuiszczenie przez pozwaną zapłaty za wcześniej wystawione przez niego faktury czy też faktury za zamówiony sprzęt, pochodzące od spółek (...). Z umowy z dnia 2 maja 2013 r., zawartej przez strony wynika bowiem, że wynagrodzenie powoda ustalone w umowie miało charakter ryczałtowy (§8). Co prawda przewidziano również uprawnienia do wystawiania faktur częściowych (§9 ust.2), niemniej podstawą wystawienia tych faktur powinny być protokoły stwierdzające stan zaawansowania robót. Tym samym nie było podstaw do oczekiwania przez powoda, że strona pozwana najpierw zapłaci za urządzenia, które nie zostały jej wydane, nie były dostarczone na plac budowy, a tym bardziej zainstalowane, gdyż kolejność przewidziana w umowie była dokładnie odwrotna. Powód powinien najpierw zamontować centralę wentylacyjną i pompy ciepła, a dopiero później mógł oczekiwać zapłaty od strony pozwanej za zamontowane urządzenia. W oczywisty sposób nie zmieniała tych ustaleń sama sytuacja finansowa powoda, który z powodu braku środków nie był w stanie sprowadzić tych urządzeń do S.. Okoliczność ta nie mogła mieć wpływu na realizację obowiązków wynikających z umowy o roboty budowlane i skutkować ich przerzuceniem na drugą stronę umowy. Reasumując, Sąd doszedł do przekonania, że powodowi nie przysługiwały należności w wysokości 40.956,74 zł i 158.159,69 zł, wynikające z faktur VAT wystawionych w dniu 5 lipca 2013 r.

Odnosząc się następnie do zasadności żądania zapłaty kwot wynikających z dwóch pierwszych faktur wskazanych w pozwie, Sąd uznał że kwoty w nich wskazane nie znajdowały odzwierciedlenia w wartości robót wykonanych w tym czasie przez stronę powodową. Mowa tu o fakturach z dnia 24 maja 2013 r. i 27 maja 2013 r., opiewających odpowiednio na 10.000 zł i 27.000 zł brutto. Z zeznań prezesa zarządu pozwanej, jak również z zeznań samego powoda wynika, że wystawienie tych faktur związane było z zawarciem przedwstępnych umów sprzedaży samochodów S. (...) i S. (...). Z zeznań tych, jak również z zeznań świadka M. S., wyraźnie wynika że powód jeszcze przed zawarciem umowy z pozwaną wyrażał wolę nabycia pojazdów od pozwanej spółki (...) i rozliczenia ceny samochodu przy rozliczeniu umowy o roboty budowlane. Kwestie z tym związane były przedmiotem ustnych ustaleń stron. Zresztą podkreślenia wymaga fakt, iż powód nie kwestionował, że faktury nr (...) zostały wystawione w związku z zamiarem nabycia pojazdów, koniecznością uiszczenia zadatku na poczet ceny czy też opłaty wstępnej w wysokości ustalonej przez leasingodawcę.

Powyższe wnioski potwierdza również zbieżność kwot określonych w fakturach z tymi, które wskazane zostały w przedwstępnych umowach sprzedaży jako zadatek. Ponadto omawiane faktury zostały wystawione kilka dni po zawarciu przedwstępnych umów sprzedaży, co uzasadnia przyjęcie że ich wystawienie związane było z powstaniem obowiązku zapłaty zadatku. Co jednak szczególnie istotne do faktur tych nie dołączono żadnych protokołów odbioru, co pozwoliłoby na ustalenie jakiegokolwiek związku ich wygenerowania z realizacją określonych prac przez powoda. Sam powód przyznał, że w odniesieniu do powołanych faktur nie były podpisywane protokoły odbioru, co w swych zeznaniach potwierdził świadek M. S.. Nie sposób również pominąć faktu, że faktury zostały wystawione niejako awansem, na poczet przyszłego wynagrodzenia za wykonanie robót.

Powyższe okoliczności przeczą żądaniu powoda. Nie sposób bowiem uznać, aby powód był uprawniony do żądania zwrotu opisanych kwot w gotówce, bezpośrednio od pozwanej, skoro wyraził wolę dokonania kompensaty pomiędzy pozwanymi kwot objętych fakturami. Podkreślenia przy tym wymaga okoliczność, że powód faktycznie nabył pojazd S. (...), a zadatek na poczet ceny pojazdu w wysokości 27.000 zł został pokryty właśnie w drodze kompensaty, czego powód nie kwestionował. Pozwana spółka (...) została zaspokojona w tym zakresie przez spółkę (...) i nie domagała się zapłaty powyższej kwoty od powoda. Niezależnie zatem od wyobrażeń powoda co do faktycznego sposobu dokonania kompensaty oraz sposobu dokonywania ustaleń pomiędzy stronami, nie budzi wątpliwości fakt, że wierzytelność spółki (...) w stosunku do powoda w wysokości 27.000 zł została zaspokojona przez spółkę (...). W konsekwencji trzeba uznać, że zapłata za fakturę nr (...) uregulowana została w oparciu o ustne ustalenie skompensowania wierzytelności powoda z jego zobowiązaniami wobec spółki (...). Powód przyznał, że chciał załatwić sprawę - dokonać rozliczenia przez wzajemną kompensatę wierzytelności, niemniej oczekiwał że fizycznie otrzyma do ręki analizowaną kwotę i przekaże ją następnie pozwanej. O tym, że inicjatywa takiego rozwiązania wyszła od powoda wynika także z zeznań prezesa zarządu pozwanej, według którego strony ustaliły, że wystarczające będzie w tym zakresie bezgotówkowe rozliczenie. Przeciwne wnioski nie były możliwe do pogodzenia z zasadami logiki i doświadczenia życiowego; oczekiwanie przez powoda ma otrzymanie środków pieniężnych w gotówce stanowi zaprzeczenie idei bezgotówkowych rozliczeń i wydaje się być zbędne w kontekście faktu, że pomiędzy powodem i każdym z pozwanych, jak również pozwanymi istniały stosunki prawne, z którymi wiązały się rozrachunki.

Jeśli chodzi natomiast o kwotę 10.000 zł wskazać nadto trzeba, że powód nie dokonał wpłaty ww. kwoty tytułem należności z umowy sprzedaży samochodu S. (...) na rzecz pozwanej spółki (...), jak również spółka (...) nie przelała środków w takiej wysokości na rzecz pozwanej spółki (...). Ocena materiału dowodowego daje podstawy do uznania, że powód faktycznie nie uiścił analizowanej kwoty, mimo że fakt ten został potwierdzony w oświadczeniu z dnia 2 lipca 2013 r. Pozwana cofnęła bowiem powyższe oświadczenie w dniu 31 lipca 2013 r., zaś prezes zarządu pozwanej w swych zeznaniach wyjaśnił przyczyny takiej sytuacji. Powód nie twierdził zresztą, że powyższą kwotę pozwanemu przekazał, a nadto, co potwierdzają również zeznania M. S., ostatecznie transakcja zakupu pojazdu marki S. (...) nie została sfinalizowana.

Odnośnie ostatniej z faktur, a mianowicie faktury z dnia 5 czerwca 2013 r., opiewającej na kwotę 93.480 zł, która obejmowała koszt montażu kanałów wentylacyjnych, klimakonwektorów i klimatyzatora, powód powołał się na istnienie i wystawienie protokołu robót nr 1 z dnia 31 maja 2013 r., niemniej takiego protokołu do pozwu nie dołączono i pozwana takiego protokołu również nie przedłożyła. Z zeznań prezesa pozwanej oraz świadka B. J., pełniącego funkcję inspektora nadzoru robót sanitarnych, wynikało, że faktycznie nie dokonano odbioru tych robót z uwagi na liczne zastrzeżenia co do wykonanych robót, ich jakości. Potwierdzeniem takiego stanowiska jest chociażby treść pisma z dnia 17 lipca 2013 r., w którym powołano się na brak podstaw do dokonania odbioru z uwagi na stwierdzone w pracach wykonanych na I piętrze usterek i wad. Z powołanego pisma wynika zakres wad stwierdzonych przez stronę pozwaną. Z zeznań prezesa zarządu pozwanej T. K. wynika, że dostarczono jedynie 12 klimakonwektorów, podczas gdy w umowie przewidziano 24. Ponadto nie zostały one zainstalowane, a jedynie zawieszone. Nie zainstalowano również centrali, pompy ciepła i nagrzewnicy.

Powód ograniczył się do stwierdzenia, że pozwana nie zgłaszała żadnych zastrzeżeń do jakości prac, wykonanych przez powoda, odnosząc się do treści protokołu inwentaryzacji prac, sporządzonego po odstąpieniu przez pozwaną od umowy. W zeznaniach twierdził, że pozwana nie miała podstaw do odmowy dokonania odbioru mimo zgłoszenia gotowości powoda w tym zakresie. Powód nie powołał jednak żadnych dowodów, które pozwalałyby ustalić, że ewentualna odmowa odbioru robót przez pozwaną była nieuprawniona. To zaś na stronie powodowej, stosownie do brzmienia art. 6 k.c., spoczywał ciężar wykazania powyższej okoliczności – faktu, że roboty wykonał w terminie i w sposób prawidłowy, a zatem zaistniały podstawy do wystawienia faktury i zapłaty wynagrodzenia przez pozwaną. Takiego dowodu w niniejszym postępowaniu nie przeprowadzono. W związku z powyższym również żądanie pozwu w części dotyczącej kwoty 93.480 zł nie mogło być uwzględnione.

Powód domagał się również zasądzenia kwoty 40.000 zł tytułem kary umownej, naliczonej w związku z odstąpieniem od umowy przez powoda. Podstawę prawna żądania powoda stanowił art. 483 § 1 k.c., zgodnie z którym można zastrzec w umowie, że naprawienie szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania niepieniężnego nastąpi przez zapłatę określonej sumy (kara umowna). W §13 ust. 2 umowy z dnia 2 maja 2013 r. zastrzeżono karę umowną z tytułu odstąpienia przez powoda od umowy z przyczyn, za które odpowiedzialność ponosi pozwany, w wysokości 10% wynagrodzenia powoda.

Sąd nie uwzględnił żądania również w omawianym zakresie uznając, że oświadczenie powoda z dnia 17 lipca 2013 r. o odstąpieniu od umowy było nieskuteczne. Podstawą do takiego stanowiska był przede wszystkim fakt, że już wcześniej, pismem z dnia 12 lipca 2013 r., od umowy odstąpiła strona pozwana, powołując się na opóźnienie, które nie rokuje zakończenia prac w terminie, co znajduje uzasadnienie w przepisach art. 635 k.c. w zw. z art. 656 § 1 k.c. Sąd uznał, że odstąpienie to było skuteczne. Nie stanowi bowiem przedmiotu sporu okoliczność, iż w momencie składania oświadczenia powód nie ukończył realizacji prac, przy czym w umowie termin ich zakończenia określono na 30 czerwca 2013 r. Powód nie wykazał, aby podejmował jakiekolwiek działania mające na celu kontynuowanie robót. Nawet z zeznań M. S. wynika, ze w lipcu 2013 r. powód nie realizował żadnych prac. Nie daje podstaw do przyjęcia wniosków przeciwnych treść dziennika budowy oraz fakt, że już pod koniec czerwca 2013 r. powód wskazywał na brak możliwości kontynuowania prac, uzależniając ich podjęcie od pokrycia przez pozwana należności za zamówiony sprzęt.

Podkreślić przy tym trzeba, że powód kwestionował skuteczność odstąpienia od umowy przez stronę pozwaną na podstawie art. 635 k.c. Zgodnie z powołanym uregulowaniem jeżeli przyjmujący zamówienie opóźnia się z rozpoczęciem lub wykończeniem dzieła tak dalece, że nie jest prawdopodobne, żeby zdołał je ukończyć w czasie umówionym, zamawiający może bez wyznaczenia terminu dodatkowego od umowy odstąpić jeszcze przed upływem terminu do wykonania dzieła. Uprawnienie od odstąpienia statuowane tym przepisem nie jest uzależnione w żaden sposób od przyczyn opóźnienia, od tego czy jest ono zawinione przez wykonawcę. Skoro tak, to tym bardziej niezasadne jest kwestionowanie przez powoda oświadczenia, a także składanie przez niego w późniejszym czasie oświadczenia o odstąpieniu od umowy.

Skoro zatem to na skutek oświadczenia pozwanej o odstąpieniu zniweczony został byt umowy stron, nie mogło jakichkolwiek zmian we wzajemnych relacjach stron wprowadzać oświadczenie złożone później przez stronę powodową. W momencie składania oświadczenia przez powoda umowa o roboty budowlane z dnia 2 maja 2013 r. już nie obowiązywała.

Niezależnie od powyższych okoliczności nie sposób przyjąć również, by do odstąpienia od umowy doszło z przyczyn leżących po stronie pozwanej, a zatem aby ziściły się przesłanki określone w §13 ust. 2, uprawniające powoda do naliczenia kary umownej. Powód powołał kilka okoliczności do uzasadnienia takiej tezy, niemniej nie potwierdziły się one w toku przeprowadzonego postępowania dowodowego. W szczególności nie potwierdziły się zarzuty dotyczące braku nadzoru inwestorskiego, gdyż z wpisów w dzienniku budowy, jak i z zeznań świadka B. J. wynika, że inspektor nadzoru był zatrudniony przez pozwaną i nie stanowiło to problemu w realizacji prac przez stronę powodową. Również same zmiany w projekcie nie mogły stanowić podstawy do odstąpienia od umowy w sytuacji, gdy niekiedy to z inicjatywy strony powodowej dochodziło do tych zmian, niezależnie od tego, czy rozwiązania w trakcie realizacji prac były prawidłowe czy nie. Na wprowadzanie takich zmian przez powoda wskazywał w swych zeznaniach T. K., co częściowo potwierdził świadek M. S.. Nie mogło również stanowić podstawy do odstąpienia zaniechanie zapłaty przez pozwaną należności, wynikających z faktury nr (...). Sąd uznał bowiem, że pozwany nie był zobowiązany do zapłaty tej kwoty.

Wobec uznania, że pozwana spółka (...) nie była zobowiązana do zapłaty określonej w pozwie kwoty na rzecz powoda, obowiązek brak było jakichkolwiek podstaw do przyjęcia solidarnej odpowiedzialności po stronie pozwanej spółki (...). Powództwo podlegało zatem oddaleniu w całości wobec obydwóch pozwanych.

Podstawę rozstrzygnięcia o kosztach postępowania stanowił art. 98 § 1 i 3 k.p.c. w zw. z art. 108 k.p.c. Powództwo zostało oddalone w całości, stąd mając na uwadze zasadę odpowiedzialności za wynik procesu należało kosztami niniejszego postępowania obciążyć w całości powoda. Na zasądzoną na rzecz pozwanego kwotę 7.234 zł składa się 7.200 zł tytułem wynagrodzenia pełnomocnika, ustalonego na podstawie §6 pkt 7 w zw. z § 2 pkt 1 i 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 28 września 2002 roku w sprawie opłat za czynności radców prawnych oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów pomocy prawnej udzielonej przez radcę prawnego ustanowionego z urzędu (t. jedn. Dz. U. 2013, poz.490) oraz 34 zł tytułem opłaty skarbowej od pełnomocnictwa (k. 172, 177).