Pełny tekst orzeczenia

UZASADNIENIE

Zaskarżonym postanowieniem z dnia 5 września 2014 roku Sąd Rejonowy dla Łodzi – Śródmieścia w Łodzi, orzekając na skutek skargi E. P. na postanowienie referendarza sądowego z dnia 28 lipca 2014 roku, w sprawie z jej wniosku, oddalił wniosek o sprostowanie nazwy ulicy w dziale I-O księgi wieczystej (...).

Sąd Rejonowy ustalił, że księga wieczysta (...) prowadzona jest dla lokalu nr (...) położonego w Ł. przy ulicy (...). W dziale II. tej księgi wpisani są J. i H. małżonkowie P. we wspólności ustawowej. Lokal położony jest obecnie przy ulicy (...), co wynika z załączonego do skargi na orzeczenie referendarza wypisu z rejestru lokali.

Sąd Rejonowy ocenił, że E. P. nie przysługuje prawo do złożenia wniosku o wpis do działu I-O księgi wieczystej (...). Wprawdzie skarżąca jest następcą prawnym J. i H. małżonków P., jednakże do chwili obecnej nie ujawniła swoich praw. Tymczasem zgodnie z przepisem art. 626 ² § 5 zd. 1 kpc wniosek o dokonanie wpisu może złożyć właściciel nieruchomości, użytkownik wieczysty, osoba, na rzecz której wpis ma nastąpić, albo wierzyciel, jeżeli przysługuje mu prawo, które może być wpisane w księdze wieczystej. Wskazał, że zgodnie z przepisem art. 34 ukwh wpis może nastąpić, gdy osoba, której prawo ma być wpisem dotknięte, jest lub zostaje jednocześnie wpisana do księgi wieczystej jako uprawniona. Skoro jednak warunek ten nie został spełniony, to wniosek podlegał oddaleniu.

Powyższe rozstrzygnięcie zaskarżyła wnioskodawczyni wnosząc o jego zmianę i uwzględnienie wniosku.

Apelująca zarzuciła Sadowi Rejonowemu naruszenie przepisu art. 233 § 1 kpc w zw. z art. 13 § 2 kpc, skutkujące nie dokonaniem żądanego wpisu i utrzymaniem w księdze wieczystej nazwy ulicy, która jest nieaktualna od ponad 50 lat. Sąd uczynił tak pomimo faktu, że skarżąca uzupełniła braki wskazane w orzeczeniu referendarza sądowego, w tym złożyła odpis z ewidencji lokali. Nadto zarzuciła naruszenie przepisu art. 626 ⁹ kpc w sytuacji, gdy materiał dowodowy dawał podstawy do uwzględnienia wniosku, art. 626 ¹³ § 2 kpc w zw. z art. 626 ⁸ § 1 kpc poprzez uznanie, że nieujawnienie wnioskodawczyni w księdze wieczystej stanowi przeszkodę do dokonania żądanego wpisu i art. 626 ¹³ § 1 kpc przez niedokonanie wpisu chociażby ostrzeżenia o niezgodności stanu prawnego ujawnionego w księdze wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym. Skarżąca podniosła także zarzuty naruszenia prawa materialnego, a to przepisów art. 26 ust. 1, art. 27 ust. 1, 2 i 4, art. 8, art. 34 i art. 24 ¹ ukwh, a nadto §28 ust. 1 i ust. 7 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości w sprawie prowadzenia ksiąg wieczystych i zbiorów dokumentów w zw. z art. 27 ust. 2 i 4 ukwh. Wywodziła, że przepisy te uzasadniały uwzględnienie wniosku, względnie dokonanie wpisu z urzędu. Podnosiła, że w działanie Sądu Rejonowego prowadzi do utrzymywania w treści księgi wieczystej stanu prawnego niezgodnego ze stanem rzeczywistym, zaś nieujawnienie wnioskodawczyni w dziale II. nie stanowi przeszkody do dokonania wpisu.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

apelacja nie jest zasadna.

Skarżąca nie kwestionuje ustaleń faktycznych poczynionych przez Sąd Rejonowy, zaś Sąd Okręgowy przyjmuje te ustalenia za własne, czyniąc je podstawą własnego rozstrzygnięcia.

Dla rozstrzygnięcia w przedmiocie apelacji w zasadzie wystarczające jest odniesienie się do zarzutów naruszenia przez Sąd I. instancji przepisów art. 626 2 § 5 zd. 1 kpc oraz art. 34 ukwh. W postępowaniu wieczystoksięgowym ustawodawca zawęził możliwości występowania w charakterze uczestnika postępowania, w porównaniu do ogólnej regulacji postępowania nieprocesowego, zawartej w przepisie art. 510 § 1 kpc. Oznacza to, że zaliczanie się do grona podmiotów zakreślonego przez przepisy art. 626 2 § 5 zd. 1 kpc oraz art. 34 ukwh stanowi wstępny warunek, od którego zależy możliwość badania żądania wniosku co do jego meritum. Nie spełnienie tego warunku skutkuje oddaleniem wniosku. Jest to unormowanie, które Sąd Rejonowy odczytał prawidłowo i którego również sąd odwoławczy nie może zlekceważyć. Podkreślenia wymaga, że wnioskodawczyni była władna jednocześnie z wnioskiem o dokonanie wpisu w dziale I. złożyć wniosek o wpis w dziale II. Skoro jednak tego nie uczyniła, to nie można przyjmować, że posiada legitymację czynną w postępowaniu wieczystoksięgowym. Skoro więc apelująca nie jest osobą, o której mowa w art. 626 ² § 5 kpc, to nie przysługuje jej prawo skutecznego składania wniosku, co pociąga za sobą konieczność jego oddalenia.

Dodatkowo należy wskazać, że informacje ujęte w dziale I-O dotyczą opisu nieruchomości a nie jej stanu prawnego. Nie są zatem objęte domniemaniem z przepisu art. 8 ukwh i w razie ich hipotetycznej nieprawidłowości nie można mówić o niezgodności stanu prawnego ujawnionego w księdze wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym. Skądinąd nie ma wątpliwości, że instytucja unormowana w przepisie art. 10 ukwh nie może być stosowana w odniesieniu do wpisów w dziale I., właśnie z tej przyczyny. Stąd też w obecnym stanie sprawy nie może być mowy o wpisaniu ostrzeżenia o niezgodności stanu prawnego ujawnionego w księdze wieczystej z rzeczywistym stanem prawnym. Skoro zaś sąd wieczystoksięgowy orzeka w granicach wniosku (art. 6268 § 1 kpc), zaś sąd odwoławczy nadto w granicach apelacji (art. 378 kpc w zw. z art. 13 § 2 kpc), to w obecnym postępowaniu nie może podlegać kontroli prawidłowość działania Sądu Rejonowego w kontekście ewentualnego sprostowania działu I-O z urzędu. Nadmienić przy tym należy, że w ramach systemu ksiąg wieczystych adres jest tylko jednym z elementów identyfikujących nieruchomość, zaś właściciel nieruchomości objętej księgą jest władny w każdym czasie wystąpić ze skutecznym wnioskiem o ujawnienie obecnego prawidłowego adresu, jednak pod warunkiem ujawnienia swojego prawa w tejże księdze.

Z tych wszystkich przyczyn apelacja podlegała oddaleniu, a to na podstawie przepisu art. 385 kpc w zw. z art. 13 § 2 kpc.