Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 19 grudnia 2014 roku

Sąd Okręgowy w Krakowie, Wydział II Cywilny-Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący: SSO Katarzyna Serafin-Tabor (sprawozdawca)

Sędziowie: SO Anna Nowak

SO Katarzyna Oleksiak

po rozpoznaniu w dniu 19 grudnia 2014 roku w Krakowie

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z wniosku A. G.

przy uczestnictwie A. L., W. G. i E. N.

o wpis

na skutek apelacji wnioskodawcy od postanowienia Sądu Rejonowego dla Krakowa-Podgórza w Krakowie z dnia 24 września 2014 roku, sygn. akt Dz. Kw. (...)

postanawia:

oddalić apelację.

UZASADNIENIE

Wnioskodawca A. G. wniósł o dokonanie wykreślenia nieprawnie dokonanych wpisów bez jego zgody w dziale II księgi wieczystej (...) zarzucając brak pełnomocnictwa notarialnego skutkującego nieważnością czynności oraz, że wpisane postanowienia nie dotyczą nieruchomości położonej przy ulicy (...) w K..

Postanowieniem z dnia 31 marca 2014 roku referendarz sądowy odrzucił wniosek o wpis uzasadniając, że zawarte we wniosku żądanie jest tożsame z żądaniem zgłoszonym we wnioskach o sygn. akt (...)oraz (...), które zostały rozpoznane merytorycznie, a do przedmiotowego wniosku nie dołączono żadnych nowych dokumentów wskazujących na zmianę okoliczności faktycznych, których istnienie było przyczyną oddalenia tych wniosków. Wnioskodawca złożył skargę na orzeczenie referendarza sądowego domagając się jego uchylenia i zarzucił, że został naruszony przepis art. 321 § 1 k.p.c. ponieważ postanowienia o sygn. akt I Ns 206/01/S po K. N. i o sygn. akt II Ns 1629/96 po H. N. nie dotyczą spadku. Podniósł, że postanowienie o sygn. akt I Ns 166/05/N po G. G. z d. N. dotyczy tego spadku 1/5 części w tej nieruchomości, co podaje testament własnoręczny.

Po rozpoznaniu skargi na orzeczenie referendarza sądowego zaskarżonym postanowieniem Sąd Rejonowy oddalił wniosek. W uzasadnieniu wskazał, że księga wieczysta nr (...) jest prowadzona dla nieruchomości gruntowej składającej się z działki nr (...). W dziale II tej księgi wieczystej wpisano współwłasność na rzecz: E. N. w udziale 6/15 części na podstawie postanowienia o stwierdzeniu nabycia spadku wydanego przez Sąd Rejonowy w Katowicach z dnia 11 marca 1997 roku, sygn. akt I Ns 1629/96 oraz postanowienia o stwierdzeniu nabycia spadku wydanego przez Sąd Rejonowy dla Krakowa-Śródmieścia w Krakowie, sygn. akt I Ns 206/01/S z dnia 20 września 2003 roku, A. G. w udziale 1/9 części na podstawie postanowienia o stwierdzeni nabycia spadku wydanego przez Sąd Rejonowy w Katowicach z dnia 11 marca 1997 roku, sygn. akt II Ns 1629/96 oraz postanowienia o stwierdzeniu nabycia spadku wydanego przez Sąd Rejonowy dla Krakowa-Śródmieścia w Krakowie z dnia 30 września 2003 roku, sygn. akt I Ns 106/01/S oraz w udziale 4/45 części na podstawie postanowienia wydanego przez Sąd Rejonowy dla Krakowa-Nowej Huty w Krakowie z dnia 16 marca 1995 roku, sygn. akt I Ns 166/95/N, W. G. w udziale 1/9 części na podstawie postanowienia o stwierdzeniu nabycia spadku wydanego przez Sąd Rejonowy w Katowicach z dnia 11 marca 1997 roku, sygn. akt II Ns 1629/96 oraz postanowienia o stwierdzeniu nabycia spadku wydanego przez Sąd Rejonowy dla Krakowa-Śródmieścia w Krakowie, sygn. akt I Ns 206/01/S z dnia 30 września 2003 roku oraz w udziale 4/45 części na podstawie postanowienia wydanego przez Sąd Rejonowy dla Krakowa-Nowej Huty w Krakowie z dnia 16 marca 1995 roku, sygn. akt I Ns 166/95/N oraz na rzecz A. L. w udziale 1/9 części na podstawie postanowienia o stwierdzeni nabycia spadku wydanego przez Sąd Rejonowy w Katowicach z dnia 11 marca 1997 roku, sygn. akt II Ns 1629/96 oraz postanowienia o stwierdzeniu nabycia spadku wydanego przez Sąd Rejonowy dla Krakowa-Śródmieścia w Krakowie z dnia 30 września 2003 roku, sygn. akt I Ns 106/01/S oraz w udziale 4/45 części na podstawie postanowienia wydanego przez Sąd Rejonowy dla Krakowa-Nowej Huty w Krakowie z dnia 16 marca 1995 roku, sygn. akt I Ns 166/95/N. Sąd Rejonowy wskazał, że wnioskodawca domaga się wykreślenia prawomocnych wpisów własności w niniejszej księdze wieczystej powołując się na okoliczność, że postanowienia wyżej wskazane stanowiące podstawę dokonanych wpisów własności nie dotyczyły nieruchomości objętej przedmiotową księgą wieczystą. Takie twierdzenia wnioskodawcy, zdaniem Sądu Rejonowego, nie mogą stanowić podstawy wykreślenia prawomocnych wpisów, gdyż nie przedłożył on żadnych dokumentów na poparcie swoich twierdzeń. Postanowienia w przedmiocie stwierdzenia nabycia spadku nie odnoszą się do konkretnej nieruchomości, ale do ogółu praw przysługujących spadkodawcy. Stąd niewymienienie konkretnej nieruchomości w sentencji czy tez w uzasadnieniu postanowienia nie wpływa w żaden sposób na skuteczność nabycia prawa własności, jeżeli przysługiwało ono osobie, po której stwierdzono nabycie spadku. Sąd Rejonowy podał, że rozstrzyganie sporów o własność jest poza kognicją sądu wieczystoksięgowego oraz, że wnioskodawca nie przedłożył orzeczenia, które skutecznie uchylałoby stan własności aktualnie ujawniony w księdze wieczystej. Wobec tego aktualny jest stan prawny ukształtowany przez orzeczenia ujawnione jako podstawy kwestionowanych przez wnioskodawcę wpisów i taki stan prawny obowiązuje sąd przy analizie podstaw prawnych uzasadniających żądanie wniosku w sprawie.

Apelację wniósł wnioskodawca domagając się unieważnienia tego postanowienia. Podał, że jest ono kopią nieważnego postanowienia z dnia 2 marca 2014 roku, sygn. akt Dz.(...) ponieważ dokonano nieprawnego obejścia ustawy o księgach wieczystych i hipotece. Podniósł, że obowiązkiem referendarza sądowego jak i przewodniczącego było wylegitymować osoby podające się w postanowieniach sygn. akt I Ns 206/01/S, II Ns 1629/96, w tym E. N., że posiadają stwierdzenia nabycia praw spadkobiercy po S. N. stwierdzające nabycie prawa do własności ułamkowej w spornej nieruchomości. Podał, że dokumentów tych E. N. nie posiada i w związku z tym nie ma zdolności sądowej oraz, że wydane postanowienia dla sygn. akt I Ns 206/01/S, II Ns 1629/96 jako wpisy do działu II (...). (...) i postanowienia je potwierdzające wydane w dniu 24 września 2014 roku, Dz. (...)wydane w nieważnym postępowaniu sądowym – niejawnym posiadają znamiona popełnienia przestępstwa karnego. Argumentował, że w uzasadnieniu brakuje sprawdzenia czy wyżej wskazane postanowienia dotyczą tej nieruchomości i ułamkowych własności co dokonał Prokurator Generalny w celu wniesienia kasacji.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje.

Apelacja podlegała oddaleniu jako bezzasadna.

Stosownie do treści art. 626 ² § 3 k.p.c. do wniosku o dokonanie wpisu należy dołączyć dokumenty, stanowiące podstawę wpisu. Zgodnie natomiast z treścią art. 626 ⁸ § 2 k.p.c. sąd rozpoznający wniosek o wpis bada jedynie treść i formę wniosku, dołączonych do wniosku dokumentów oraz treść księgi wieczystej. Zaznaczyć należy, że w postępowaniu wieczystoksięgowym zakres kognicji sądu jest ograniczony a przyczyną, dla której ustawodawca zdecydował o ograniczeniu kognicji była, z uwagi na funkcję ksiąg wieczystych, potrzeba zabezpieczenia postępowania o wpis przed deformacją polegającą na uwikłaniu sądu prowadzącego księgi w rozstrzyganie sporów o istnienie praw podlegających ochronie, a także zapewnienie nie tylko sprawności działania tego sądu, ale i przejrzystości prowadzonym przez niego księgom. Sąd rozstrzygający zatem o wniosku o wpis, ma obowiązek zbadania tego wniosku, obowiązek zbadania dołączonych do niego dokumentów, tak w zakresie ich formy jak i treści to jest ich zdolności do wykreowania, zmiany lub wygaszenia prawa, które ma być wpisane lub wykreślone z księgi (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 31 stycznia 2014 roku, II CSK 225/13, niepubl. (...) LEX nr 1460722). Z uwagi na ograniczony zakres kognicji sądu wieczystoksięgowego kontrola zaskarżonego orzeczenia (wpisu) dokonywana przez sąd drugiej instancji na skutek wniesionej apelacji powinna być ograniczona tylko do tego, czy w świetle dokumentów załączonych do wniosku i którymi dysponował sąd pierwszej instancji, była podstawa do dokonania bądź odmowy wpisu, zgodnie z wnioskiem o wpis (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 31 stycznia 2014 roku, II CSK 225/13). W niniejszej sprawie zasadnie przyjął Sąd Rejonowy, że wnioskodawca nie przedłożył żadnych dokumentów, poza tymi, które stanowiły podstawę wpisów prawa własności w księdze wieczystej, z których wynikałoby, że inaczej przedstawia się stan własności nieruchomości, dla której prowadzona jest księga wieczysta nr (...). Jednocześnie słusznie wyjaśnił Sąd Rejonowy, że nie jest możliwe sprawdzenie czy postanowienia o stwierdzeniu nabycia spadku dotyczą nieruchomości, dla której prowadzona jest księga wieczysta. Postanowienie o stwierdzeniu nabycia spadku dotyczy ogółu prawa majątkowych spadkodawcy. W sentencji takiego postanowienia stwierdza się jedynie kto jest spadkobiercą dziedziczącym majątek spadkodawcy. Nie wskazuje się natomiast co wchodzi w składu tego spadku. Osoba, która legitymuje się postanowieniem o stwierdzeniu nabycia spadku wchodzi w ogół praw i obowiązków majątkowych spadkodawcy, a zatem w momencie otwarcia spadku nabywa również własność należących do niego nieruchomości. Sąd Okręgowy nie dostrzegł, aby w sprawie zachodziła nieważność postępowania. Rozpoznanie natomiast wniosku na posiedzeniu niejawnym jest realizacją zasady wynikającej z art. 626 ¹ § 1 k.p.c.

Reasumując wskazać należy, że wnioskodawca nie przedłożył żadnych dokumentów, z których wynikałoby, że inaczej przedstawia się krąg współwłaścicieli przedmiotowej nieruchomości. Same jego twierdzenia nie są natomiast wystarczające do uwzględnienia wniosku o wykreślenie wpisów z księgi wieczystej.

Mając powyższe na uwadze Sąd Okręgowy na podstawie art. 385 k.p.c. w zw. z art. 13 § 2 k.p.c. oddalił apelację.