Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 3 marca 2015 r.

Sąd Okręgowy w Gliwicach, Wydział VI Karny Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący SSO Marcin Mierz (spr.)

Sędziowie SSO Grażyna Tokarczyk

SSO Bożena Żywioł

Protokolant Sylwia Sitarz

przy udziale Marka Dutkowskiego

Prokuratora Prokuratury Okręgowej

po rozpoznaniu w dniu 3 marca 2015 r.

sprawy R. K. (1) ur. (...) w R.

syna C. i C.

oskarżonego z art. 279§1 kk w zw. z art. 65§1 kk, art. 13§1 kk w zw. z art. 279§1 kk w zw. z art. 65§1 kk

na skutek apelacji wniesionej przez oskarżyciela publicznego

od wyroku Sądu Rejonowego w Gliwicach

z dnia 3 lipca 2014 r. sygnatura akt III K 83/12

na mocy art. 437 kpk, art. 438 kpk i art. 440 kpk

1.  uchyla punkty 2, 3, 4, 5 i 6 zaskarżonego wyroku i przekazuje sprawę
w tym zakresie Sądowi Rejonowemu w Gliwicach do ponownego rozpoznania;

2.  w pozostałym zakresie zaskarżony wyrok utrzymuje w mocy.

Sygn. akt VI Ka 903/14

UZASADNIENIE

wyroku Sądu Okręgowego w Gliwicach z dnia 3 marca 2015 roku

Wyrokiem z dnia 3 lipca 2014 roku (sygn. akt III K 83/12) Sąd Rejonowy w Gliwicach uznał oskarżonego R. K. (1) za winnego popełnienia szeregu przestępstw z art. 279 § 1 k.k. w zw. z art. 65 § 1 k.k. i inne ustalając, że przestępstwa te popełnione zostały w ramach ciągu przestępstw oraz wymierzając oskarżonemu za te czyny jedną karę pozbawienia wolności z warunkowym zawieszeniem jej wykonania oraz karę grzywny. Kary orzeczone zostały wobec oskarżonego z zastosowaniem przewidzianej w art. 60 § 3 k.k. instytucji nadzwyczajnego złagodzenia kary.

Wywiedziona od tego orzeczenia apelacja prokuratora, który zaskarżonemu wyrokowi zarzucił obrazę przepisów prawa materialnego, a to art. 65 § 1 k.k. poprzez jego niezasadne powołanie w podstawie wymiaru kary oraz art. 91 § 1 k.k. poprzez niezasadne przyjęcie, iż wszystkie z zarzucanych oskarżonemu czynów popełnione zostały w ramach ciągu przestępstw, spowodować musiała, wbrew wnioskom apelującego o zmianę zaskarżonego orzeczenia, uchylenie zaskarżonego wyroku, także w oparciu o przepis art. 440 k.p.k. i przekazanie sprawy Sądowi Rejonowemu do ponownego rozpoznania. Podnosząc w apelacji zarzuty odnoszące się do obrazy prawa materialnego i wnioskując o zmianę zaskarżonego orzeczenia oskarżyciel nie dostrzegł znacznie dalej idących i poważniejszych niż wskazane w apelacji uchybień, których stwierdzenie przez sąd odwoławczy nie mogło spowodować rozstrzygnięcia innego, jak tylko uchylające zaskarżony wyrok i przekazujące sprawę Sądowi Rejonowemu w Gliwicach do ponownego rozpoznania.

Trafny okazał się podniesiony w apelacji prokuratora zarzut obrazy prawa materialnego, a to art. 91 § 1 k.k. poprzez przyjęcie, że oskarżony dopuścił się przypisanych mu czynów w krótkich odstępach czasu, podczas gdy brak było podstaw do przyjęcia tej okoliczności w odniesieniu do wszystkich z przypisanych oskarżonemu czynów. Wywiedzenie apelacji opartej o ten zarzut niesie ze sobą jednak znacznie dalej idące implikacje dla rozstrzygnięcia zapadłego przed sądem pierwszej instancji niż tylko konieczność zmiany zaskarżonego orzeczenia w sposób wskazany w apelacji. Ma rację prokurator, że pomiędzy ujętymi w ramach ciągu przestępstw czynami zarzuconymi oskarżonemu R. K. (2) w punktach XIV i XV upłynął czas jednego roku i dziewięciu miesięcy uniemożliwiający zakwalifikowanie wszystkich z zarzuconych oskarżonemu czynów jako popełnionych w ramach tego samego ciągu przestępstw. Uwzględniając tę okoliczność nie sposób bowiem przyjąć, że wszystkie te przestępstwa popełnione zostały w krótkich odstępach czasu, co stanowi przecież jedną z przesłanek niezbędnych do zakwalifikowania czynów oskarżonego jako popełnionych w ramach ciągu przestępstw. To z kolei powoduje, że tak, jak w apelacji wskazał to oskarżyciel, w sprawie niniejszej konieczne pozostaje wyodrębnienie dwóch ciągów przestępstw: pierwszego obejmującego czyny zarzucone oskarżonemu w punktach od II do XIV oraz drugiego, obejmującego czyny zarzucone oskarżonemu w punktach od XV do XLVI. Rzecz jednak w tym, że wyodrębnienie w ramy osobnego ciągu przestępstw czynów zarzuconych oskarżonemu w punktach od II do XIV powoduje, że w odniesieniu do tych czynów co najmniej wysoce wątpliwe jawi się zastosowanie wobec oskarżonego instytucji obligatoryjnego nadzwyczajnego złagodzenia kary z art. 60 § 3 k.k. w oparciu o którą zostały orzeczone wobec oskarżonego R. K. (1) zaskarżonym wyrokiem kary.

Przesłankami stosowania obligatoryjnego nadzwyczajnego złagodzenia kary o którym mowa w art. 60 § 3 k.k. pozostaje z jednej strony popełnienie przez oskarżonego, w stosunku do którego instytucja ta znaleźć ma zastosowanie, przestępstwa we współdziałaniu z innymi osobami, z drugiej zaś ujawnienie przez tego sprawcę wobec organu powołanego do ścigania przestępstw informacji dotyczących osób uczestniczących w popełnieniu przestępstwa oraz istotnych okoliczności jego popełnienia. Z istoty zatem tej instytucji wynika, iż z dobrodziejstwa jej skorzystać może wyłącznie sprawca, który współdziałał w popełnieniu zarzuconego mu czynu z co najmniej dwiema osobami i osoby te wyjawił organom ścigania, które wiedzy o tychże osobach nie posiadały, bądź też w przekonaniu sprawcy wiedzą taką nie dysponowały. Wykluczone natomiast pozostaje zastosowanie art. 60 § 3 k.k. wobec współsprawcy przestępstwa, który czynu zabronionego dopuścił się wyłącznie we współdziałaniu z jedną osobą. W orzecznictwie sądów nie budzi wątpliwości, iż pojęcie osoby współdziałającej w popełnieniu przestępstwa o której mowa w art. 60 § 3 k.k. rozumiane być musi w sposób odpowiadający znaczeniu jakie pojęciu temu nadane zostało przepisami Rozdziału II kodeksu karnego. Do kręgu osób współdziałających w popełnieniu przestępstwa w rozumieniu tych przepisów zaliczeni zostali współsprawca, sprawca kierowniczy, sprawca polecający, podżegacz i pomocnik (zob. uwagi do art. 20, art. 21 § 2 i 3). Z kręgu tych osób wykluczyć należy natomiast współuczestników w sensie szerszym, a więc tych, których przestępstwo pozostaje w ścisłym związku z przestępstwem innych sprawców, a to między innymi paserów, czy popleczników (por. J.K. Paśkiewicz, Świadek..., s. 46), [Z. Ćwiąkalski (w:) G. Bogdan (i in.), Kodeks karny. Część ogólna..., 2004, s. 919; M. Kulik (w:) M. Budyn-Kulik, P. Kozłowska-Kalisz, M. Kulik, M. Mozgawa (red.), Kodeks..., s. 143; wyrok SN z dnia 8 marca 2006 r., III KK 281/05, LEX nr 181403. Analizując przez pryzmat tej przesłanki możliwość zastosowania wobec oskarżonego R. K. (1) instytucji nadzwyczajnego złagodzenia kary o której mowa w art. 60 § 3 k.k. w stosunku do czynów składających się na pierwszy z ciągów przestępstw występujących w niniejszej sprawie, a obejmujący czyny zarzucone oskarżonemu w punktach od II do XIV aktu oskarżenia stwierdzić trzeba, iż przesłanki z art. 60 § 3 k.k. spełnione mogą zostać wyłącznie w odniesieniu do wchodzącego w skład tego zbiegu przestępstw czynu opisanego w punkcie II aktu oskarżenia. Tylko bowiem w przypadku tego czynu z opisu jego wynika, iż dopuścić się miał oskarżony przestępstwa we współdziałaniu z co najmniej dwiema innymi osobami. We wszystkich pozostałych przypadkach czyny zarzucone oskarżonemu stanowią przestępstwa popełnione we współdziałaniu z jedną osobą. Fakt, iż popełnione zostać miały one w ramach zorganizowanej grupy przestępczej nie może przecież oznaczać, że jako osoby współdziałające w ich popełnieniu potraktowane zostać mogłyby wszystkie osoby będące członkami tejże grupy zwłaszcza, gdy z ustaleń faktycznych poczynionych w sprawie niniejszej nie wynika jakie osoby w tejże grupie, mającej na przestrzeni lat różny skład osobowy, brały udział. Nie może przecież ulegać wątpliwości, że popełnienie przestępstwa w ramach zorganizowanej grupy przestępczej, jak to miało miejsce w realiach niniejszej sprawy, nie czyni ze wszystkich członków tejże grupy osób współdziałających w popełnieniu przestępstwa w rozumieniu art 60 § 3 k.k.. Osoby te nie należą przecież do żadnej z kategorii definiowanej przepisami Rozdziału II Kodeksu karnego. Sam zaś ich udział w zorganizowanej grupie przestępczej w ramach której dopuścić się miał oskarżony popełnienia konkretnych przestępstw nie powoduje, co oczywiste, możliwości przypisania im wyczerpania swoim zachowaniem znamion współsprawstwa, sprawstwa kierowniczego, sprawstwa polecającego, podżegania, czy też pomocnictwa w konkretnych przestępstwach. Ustalenie, że przypisanych mu przestępstw oskarżony dopuścił się działając w zorganizowanej grupie przestępczej nie ma żadnego przełożenia na konkretne ustalenia związane z poszczególnymi przestępstwami, jak również ustalenia w kwestii związku tych przestępstw z działalnością w zorganizowanej grupie przestępczej. Niezależnie od poglądów wyłączających paserów z kręgu osób współdziałających w popełnieniu przestępstwa w rozumieniu art. 60 § 3 k.k. stwierdzić trzeba, że w sprawie niniejszej żadnemu z oskarżonych nie zarzucono popełnienia przestępstwa paserstwa w stosunku do samochodów, których kradzież objęta została zarzutami od III do XIV aktu oskarżenia. W tych okolicznościach warunek ujawnienia wobec organów ścigania osób współdziałających w popełnieniu przestępstw składających się na ciąg przestępstw obejmujący czyny od II do XIV aktu oskarżenia mógł zostać spełniony wyłącznie w odniesieniu do czynu oznaczonego numerem II. Tylko bowiem w zakresie tego czynu oskarżony ujawnił wobec organów ścigania informacje odnośnie osób uczestniczących w popełnieniu tego właśnie przestępstwa. W odniesieniu zaś do pozostałych z czynów składających się na zbieg przestępstw obejmujący przestępstwa zarzucone oskarżonemu w punktach od II do XIV ujawnienie to w jego personalnym zakresie odnosić się mogło wyłącznie do osoby współdziałającej w popełnieniu przestępstwa.

Sąd Odwoławczy w składzie rozpoznającym niniejszą sprawę nie akceptuje wyrażonego w wyroku Sądu Apelacyjnego w Krakowie z dnia 18 lipca 2002 roku (sygn. akt II AKa 166/02 KZS 2002/9/10) poglądu wedle którego do zastosowania obligatoryjnego nadzwyczajnego złagodzenia kary (art. 60 § 3 k.k.) za ciąg przestępstw (art. 91 § 1 k.k.) niezbędne jest, by warunki przewidziane do złagodzenia zachodziły w stosunku do każdego z przestępstw wchodzących w skład ciągu. Za słuszny uznaje bowiem dominujące w orzecznictwie stanowisko zgodnie z którym w sytuacji gdy sprawca popełnił przestępstwa w warunkach ciągu przestępstw (art. 91 § 1 k.k.), przy czym jedynie co do niektórych z tych przestępstw zachodziły przesłanki przewidziane w art. 60 § 3 k.k., sąd, orzekając jedną karę na podstawie przepisu, którego znamiona każde z tych przestępstw wyczerpuje, może - na podstawie art. 57 § 2 k.k. - albo zastosować nadzwyczajne złagodzenie kary, albo wymierzyć karę z nadzwyczajnym jej obostrzeniem, albo orzec karę w granicach "zwyczajnego" ustawowego zagrożenia, natomiast przy podejmowaniu decyzji, którą z możliwości wybrać i w jakiej wysokości orzec karę, powinien kierować się dyrektywami wymiaru kary określonymi w art. 53 k.k. (postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 4 lutego 2008 roku, sygn. akt III KK 363/07, OSNKW 2008/4/28, podobnie uchwała Sądu Najwyższego z dnia 19 sierpnia 1999 roku, I KZP 24/99, OSNKW 1999/9-10/48 oraz postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 19 marca 2003 roku, V KK 188/02, LEX nr 77024). Przyjęcie za trafny pierwszego z zaprezentowanych wyżej poglądów wykluczałoby możliwość zastosowania wobec oskarżonego R. K. (1) instytucji przewidzianej w art. 60 § 3 k.k. w odniesieniu do ciągu przestępstw obejmującego czyny zarzucone oskarżonemu w punktach od II do XIV aktu oskarżenia. Zgodnie jednak z poglądem aprobowanym przez Sąd Okręgowy w składzie rozpoznającym niniejszą sprawę przewidziane w art. 60 § 3 k.k. nadzwyczajne złagodzenie kary zastosowanie znajdzie już w przypadku, gdy przesłanki określone w tym przepisie spełnione zostaną w odniesieniu do jednego z pozostających w zbiegu realnym przestępstw.

Rzecz jednak w tym, że spełnienie tego warunku w realiach niniejszej sprawy pozostaje wysoce wątpliwe. Przesłanką stosowania obligatoryjnego nadzwyczajnego złagodzenia kary o którym mowa w art. 60 § 3 k.k. pozostaje bowiem ujawnienie wobec organów ścigania nie tylko informacji dotyczących osób uczestniczących w popełnieniu przestępstwa, lecz także istotnych okoliczności jego popełnienia. Szczególnie trafnie w tej kwestii wypowiedział się Sąd Apelacyjny w Warszawie, który w wyroku z dnia 13 września 2013 roku, II AKa 215/13, LEX nr 1378884) stwierdził, iż wymóg podania wszelkich istotnych okoliczności popełnienia przestępstwa to nie tylko podanie okoliczności, które składają się na ustawowe znamiona czynu ale także tych, które podają sposób działania sprawców, ich metody, rolę każdej z tych osób, wysokość uzyskanych korzyści i sposób ich podziału. Innymi słowy okolicznościami istotnymi w rozumieniu tego przepisu pozostawać będą nie tylko okoliczności pozwalające na ustalenie współsprawców, określenie ich roli w popełnieniu przestępstwa, rozstrzygnięcie w jaki sposób zrealizowane zostały znamiona czynu zabronionego, wskazanie uzyskanych korzyści i sposobu ich podziału, lecz także wszystkie te nieznane organom ścigania okoliczności czynu, które posiadać mogą wpływ na wymiar kary, która ma zostać wobec każdego ze współsprawców orzeczona.

Przekładając rozważania powyższe na grunt niniejszej sprawy, a ściślej na możliwość zastosowania wobec oskarżonego R. K. (1) instytucji obligatoryjnego nadzwyczajnego złagodzenia kary z art. 60 § 3 k.k. za czyny składające się na ciąg przestępstw obejmujący przestępstwa zarzucone mu w punktach od II do XIV aktu oskarżenia, zauważyć trzeba, że w zakresie jedynego czynu co do którego przesłanki z art. 60 § 3 k.k. mogłyby zostać spełnione, a to czynu zarzuconego oskarżonemu w punkcie II aktu oskarżenia, brak jest podstaw do przyjęcia, iż ujawnił oskarżony wobec organu powołanego do ścigania przestępstw istotne okoliczności popełnienia przestępstwa. Analiza akt sprawy prowadzi do wniosku, iż poza wskazaniem miejsca popełnienia przestępstwa, przybliżonej daty czynu, osób współdziałających w popełnieniu przestępstwa i skradzionego przedmiotu, oskarżony R. K. (1) nie wskazał żadnych, zwłaszcza nieznanych organom ścigania okoliczności tego przestępstwa. Również z uzasadnienia aktu oskarżenia wynika, iż w toku postępowania nie ustalono bliższych niż wynikające z zawiadomienia o popełnieniu przestępstwa szczegółów czynu popełnionego przez oskarżonego na szkodę M. J. (Tom XV, k. 2818), choćby co do dalszych losów pojazdu. Okoliczności o których oskarżony wyjaśnił były już organom ścigania znane, bowiem wskazane zostały one przez zawiadamiającego o popełnionym przestępstwie pokrzywdzonego. Nie sposób przy tym zakładać, że przyznając się do popełnienia tego przestępstwa i wskazując na opisane wyżej okoliczności jego popełnienia oskarżony działał w usprawiedliwionym błędnym przekonaniu, że okoliczności, które oskarżony wyjawia nie są organom ścigania znane. Brak jest bowiem podstaw do przyjęcia, że oskarżony przekonany być mógł, iż pokrzywdzony kradzieżą wartego 31.000 złotych samochodu M. J. nie zgłosił w ogóle kradzieży jego pojazdu, której zgłoszenie nierozerwalnie wiąże się przecież z przekazaniem organom ścigania znacznie większej ilości elementów faktycznych należących do okoliczności popełnienia przestępstwa niż te, które w wyjaśnieniach swoich wskazał oskarżony R. K. (1).

Wniosku apelacji prokuratora o dokonanie zmiany zaskarżonego orzeczenia i wydanie wyroku, który w odniesieniu do ciągu przestępstw obejmującego czyny zarzucone oskarżonemu w punktach od II do XIV aktu oskarżenia zawierałby zastosowanie instytucji nadzwyczajnego złagodzenia kary o której mowa w art. 60 § 3 k.k. nie można było zatem uwzględnić. Warto w tym miejscu zauważyć, że zgodnie z zaprezentowanym już w niniejszym uzasadnieniu, a dominującym w piśmiennictwie i orzecznictwie poglądem wedle którego w sytuacji gdy sprawca popełnił przestępstwa w warunkach ciągu przestępstw (art. 91 § 1 k.k.), przy czym co do niektórych z tych przestępstw zachodziły przesłanki przewidziane w art. 60 § 3 k.k., sąd zastosować może bądź to nadzwyczajne złagodzenie kary, bądź wymierzyć karę z nadzwyczajnym jej obostrzeniem, albo orzec karę w granicach "zwyczajnego" ustawowego zagrożenia, wymierzenie kary w granicach „podstawowego” ustawowego zagrożenia nastąpić powinno tylko wówczas, gdy wymiar taki pozostaje w ocenie organu orzekającego przeprowadzonej w oparciu o ustawowe kryteria wymiaru kary, zgodny z dyrektywami wymiaru kary określonymi w przepisach art. 53 – 55 kodeksu karnego. Każdorazowo zatem rozważając którą z trzech możliwości dopuszczalnych w takiej sytuacji w konkretnym przypadku zastosować zważyć winien sąd całokształt okoliczności wpływających na wymiar kary. W realiach niniejszej sprawy, przy założeniu, że istotnie w odniesieniu do jednego z objętych ciągiem przestępstw czynów zachodziły przesłanki określone w art. 60 § 3 k.k. sytuacja w której zdecydować sąd musiał, którą z trzech możliwości zastosować wobec oskarżonego pozostawała o tyle specyficzna, że w odniesieniu do wszystkich z objętych ciągiem przestępstw czynów spełnione zostały dwie przesłanki nadzwyczajnego obostrzenia kary (z art. 65 § 1 k.k. i z art. 91 § 1 k.k.), zaś przesłanka nadzwyczajnego złagodzenia kary zastosowanie znalazła wyłącznie w odniesieniu do jednego z czynów. Niezależnie zatem od opisanego już w niniejszym uzasadnieniu braku podstaw do stosowania instytucji z art. 60 § 3 k.k. w stosunku do czynów składających się na ciąg przestępstw obejmujący przestępstwa zarzucone oskarżonemu w punktach od II do XIV aktu oskarżenia, także w świetle ogólnych dyrektyw wymiaru kary wysoce wątpliwe pozostawałoby zastosowanie nadzwyczajnego złagodzenia kary w odniesieniu do tego ciągu przestępstw.

Otwartą pozostaje nadto kwestia, czy krótkim odstępem czasu w rozumieniu art. 91 § 1 k.k. pozostaje okres 10 miesięcy pomiędzy wchodzącymi w skład ciągu przestępstw czynami opisanymi w zarzutach XIX i XX aktu oskarżenia co do których oskarżyciel nie kwestionuje zastosowania instytucji ciągu przestępstw.

Z treści wywiedzionej przez oskarżyciela publicznego apelacji nie wynika przy tym z jakich powodów, odmiennie niż w toku rozprawy przed sądem pierwszej instancji, domaga się on w środku odwoławczym orzeczenia wobec oskarżonego kary pozbawienia wolności bez warunkowego zawieszenia jej wykonania. W wywiedzionym na niekorzyść oskarżonego środku odwoławczym formułuje bowiem prokurator wniosek o orzeczenie wobec oskarżonego kary łącznej pozbawienia wolności w wymiarze tożsamym z karą jednostkową orzeczoną wobec R. K. (1) zaskarżonym wyrokiem, lecz nie wskazuje, by kara na nowo orzeczona ulec miała warunkowemu zawieszeniu jej wykonania. Ponieważ uzasadnienie pochodzącego od prokuratora środka odwoławczego nie zawiera argumentów, których uwzględnienie doprowadzić miałoby do orzeczenia wobec oskarżonego kary pozbawienia wolności bez warunkowego zawieszenia jej wykonania, można się jedynie domyślać jakie były rzeczywiste, a nie wynikające z treści środka odwoławczego intencje skarżącego. Sąd odwoławczy zauważa jednak, że interpretacja, zwłaszcza wyraźnych twierdzeń środka odwoławczego, w przypadku fachowego podmiotu, nie może sięgać zbyt daleko.

Z urzędu dostrzegł Sąd Okręgowy również kolejne uchybienie, które nie mogło pozostawać bez wpływu na ocenę zaskarżonego orzeczenia. W punkcie 3 zaskarżonego wyroku Sąd Rejonowy jako podstawę prawną orzeczenia o warunkowym zawieszeniu wykonania kary pozbawienia wolności wobec oskarżonego powołał przepis art. 60 § 5 k.k.. Tymczasem z niebudzącej wątpliwości treści przepisu art. 69 § 3 k.k. in fine wynika, że zawieszenia z tego przepisu nie stosuje się wobec sprawcy o którym mowa w art. 64 § 2 k.k., przy czym wedle regulacji art. 65 § 1 k.k. przepisy dotyczące wymiaru kary, środków karnych oraz środków związanych z poddaniem sprawcy próbie, przewidziane wobec sprawcy określonego w art. 64 § 2, stosuje się także do sprawcy, który z popełnienia przestępstwa uczynił sobie stałe źródło dochodu lub popełnia przestępstwo działając w zorganizowanej grupie albo związku mających na celu popełnienie przestępstwa (art. 65 § 1 k.k.). Skoro w sprawie niniejszej przypisano oskarżonemu popełnienie przestępstw w warunkach z art. 65 § 1 k.k., zastosowanie wobec niego znajdują regulacje odnoszące się do sprawcy o którym mowa w art. 64 § 2 k.k., które to regulacje wyłączają możliwość zastosowania instytucji warunkowego zawieszenia wykonania kary z art. 60 § 5 k.k.. Bez wątpienia zatem powołana w punkcie 3 zaskarżonego wyroku podstawa prawna rozstrzygnięcia o warunkowym zawieszeniu wykonania kary pozbawienia wolności pozostaje nieprawidłowa.

Nie wyklucza to jednak zastosowania w realiach niniejszej sprawy wobec oskarżonego R. K. (1) instytucji warunkowego zawieszenia wykonania kary. Jak bowiem trafnie przyjmuje się w orzecznictwie sądów, przepis art. 69 § 3 k.k. in fine nie stoi na przeszkodzie temu, aby można było warunkowo zawiesić wykonanie kary pozbawienia wolności orzeczonej w rozmiarze nie przekraczającym 2 lat wobec sprawcy określonego w art. 65 § 1 k.k., albowiem wspomniany na wstępie przepis uniemożliwia zawieszenie wykonania kary, o którym mowa w art. 60 § 3-5 k.k., a nie to określone w art. 69 § 1 k.k.. Nie można tylko zawiesić wykonania kary na zasadach określonych w art. 60 § 2-5 k.k., a więc kary przekraczającej 2 lata, ale nie przekraczającej 5 lat pozbawienia wolności orzeczonej wobec sprawców korzystających z nadzwyczajnego złagodzenia kary określonego w art. 60 § 3 i 4 k.k., o ile pozostają oni równocześnie sprawcami określonymi w art. 65 § 1 k.k. (tak wyrok SA w Katowicach z dnia 10 kwietnia 2013 roku, sygn. akt II AKa 32/13, LEX nr 1314732). W przypadku orzeczenia kary pozbawienia wolności po nadzwyczajnym jej złagodzeniu w trybie art. 60 § 3 k.k. w wysokości do 2 lat warunkowe zawieszenie jej wykonania winno nastąpić na zasadach ogólnych z art. 69 k.k., bez potrzeby sięgania do art. 60 § 5 k.k. Intencją ustawodawcy było wprowadzenie w art. 60 § 5 k.k. regulacji, która nie zastąpi, lecz uzupełni ogólne przepisy dotyczące warunkowego zawieszenia wykonania kary pozbawienia wolności poprzez danie możliwości stosowania tej instytucji także wobec sprawców skazanych w warunkach art. 60 § 3 k.k. na karę powyżej 2 lat do 5 lat pozbawienia wolności (tak wyrok SA w Katowicach z dnia 18 lutego 2010 roku, sygn. akt II AKa 10/10, Prok.i Pr.-wkł. 2010/10/10). Gdyby orzeczona kara pozbawienia wolności nie przekraczała 2 lat, to jej warunkowe zawieszenie może nastąpić jedynie w oparciu o przepis art. 69 § 1 k.k., natomiast przepis art. 60 § 5 k.k. mówiący o warunkowym zawieszeniu kary dotyczy sytuacji, gdy orzeczona kara wynosi powyżej 2 lat pozbawienia wolności, a nie przekracza lat 5. (wyrok SA w Katowicach z dnia 9 listopada 2000 roku, sygn. akt II AKa 305/00, Prok.i Pr.-wkł. 2001/9/16). W realiach niniejszej sprawy nie wykluczone zatem było zastosowanie wobec oskarżonego instytucji warunkowego zawieszenia wykonania kary pozbawienia wolności, lecz bez wątpienia do zawieszenia tego dojść nie mogło w oparciu o powołany przez Sąd Rejonowy w punkcie 3 zaskarżonego wyroku przepis art. 60 § 5 k.k..

Do uchylenia zaskarżonego wyroku dojść musiało także z innego jeszcze, dostrzeżonego przez sąd odwoławczy z urzędu, powodu. W punkcie 5 zaskarżonego wyroku zawarte zostało bowiem orzeczenie o obowiązku naprawienia przez oskarżonego szkody poprzez zapłatę na rzecz wskazanych tam pokrzywdzonych kwot odpowiadających wysokości szkody wyrządzonej przez oskarżonego przypisanymi mu przestępstwami. Z akt sprawy wynika jednak, że skradzione na szkodę niektórych ze wskazanych w tym rozstrzygnięciu pokrzywdzonych samochody objęte były ubezpieczeniem AC dającym co do zasady podstawę do wypłaty odszkodowania rekompensującego szkodę wyrządzoną kradzieżą samochodu. Tak jest w przypadku J. Ś. (T. VI, k. 1045), A. W. (T. IV, k. 639), czy też M. M. (2) (k. 1233, która jak wynika z akt sprawy zgłosiła ubezpieczycielowi szkodę wyrządzoną kradzieżą samochodu). Znajdujące się w aktach sprawy informacje nie pozwalają jednocześnie na ocenę, czy szkoda wyrządzona tym osobom została naprawiona, czy też nie. Brak jest informacji o aktualnym stanie rzeczy w tej kwestii. Zasądzenie natomiast na rzecz tych osób obowiązku naprawienia szkody pomimo iż osoby te otrzymały od ubezpieczyciela należne im odszkodowanie rekompensujące wyrządzoną im szkodę, prowadzić mogłoby do bezpodstawnego wzbogacenia tych osób w oparciu o zapadły wyrok. Wniosek o nałożenie obowiązku naprawienia szkody złożyła nadto A. S. obecnie J., lecz z nieznanych powodów nie spowodował on orzeczenia także na jej rzecz kwoty odpowiadającej wyrządzonej jej szkodzie. Orzekając o obowiązku naprawienia szkody winien sąd nadto uwzględnić także okoliczność, iż obowiązek taki na rzecz D. S. (do którego między innymi odnosi się rozstrzygnięcie z punktu 5 zaskarżonego wyroku) oraz wspomnianej już A. S. obecnie J. orzeczony został już wyrokiem wydanym wobec R. K. (3) w sprawie III K 1218/11 (Tom XVIII, k. 3547-3550). Warto także zwrócić uwagę, że zgodnie z treścią postawionych oskarżonemu zarzutów kradzież samochodu marki S. (...) (zarzut XXXI aktu oskarżenia) dokonana została na szkodę K. S.. Wyjaśnienia wymaga zatem mająca wpływ na orzeczenie o obowiązku naprawienia szkody kwestia własności (ewentualnie współwłasności pojazdu, Tom III, k. 418-419).

Uchybienia powyżej wskazane skutkować musiały uchyleniem zaskarżonego wyroku w części do której odnosiły się podniesione w apelacji zarzuty (z treści środka odwoławczego wynika, że wyrok sądu pierwszej instancji zaskarżony został w całości, choć w uzasadnieniu zgadza się prokurator z rozstrzygnięciem z punktu I wyroku sądu pierwszej instancji), a to w punktach 2, 3, 4, 5, i 6 i przekazaniem sprawy w tym zakresie Sądowi Rejonowemu w Gliwicach do ponownego rozpoznania. W ponownym procesie zastosowanie instytucji z art. 387 k.p.k., w zależności również od stanowiska stron procesu, nie będzie wykluczone. Zadbać będzie musiał jedynie sąd, by zarówno wniosek o wydanie wyroku w tym trybie, jak i mający zapaść wyrok odpowiadał przepisom prawa, jak również by wyjaśnione zostały związane z ubezpieczeniem AC kwestie wpływające na rozstrzygnięcie o obowiązku naprawienia szkody na rzecz poszczególnych pokrzywdzonych.