Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 8 grudnia 2014 r.

Referendarz sądowy w Sądzie Okręgowym w Warszawie

Wydział XXV Cywilny – Monika Zaszczyńska-Kot

po rozpoznaniu w dniu 8 grudnia 2014 r. w Warszawie

na posiedzeniu niejawnym

sprawy z powództwa (...) k.s. z siedzibą w P., B. a (...) Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w C.

przeciwko Skarbowi Państwa – Generalnemu Dyrektorowi Dróg Krajowych i Autostrad

o zapłatę

w przedmiocie wniosku strony powodowej o zwolnienie od kosztów sądowych w części, tj. ponad kwotę 20.000 zł

postanawia: oddalić wniosek.

UZASADNIENIE

Zgodnie z art. 103 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych
w sprawach cywilnych (Dz.U. Nr 167, poz. 1398 z późn. zm.), Sąd może przyznać zwolnienie od kosztów sądowych osobie prawnej, jeżeli wykaże, że nie ma dostatecznych środków na ich uiszczenie. Według zaś art. 118 w/w ustawy, czynności w zakresie zwalniania od kosztów sądowych, przewidziane w ustawie, może wykonywać referendarz sądowy.

We wniosku o zwolnienie od kosztów sądowych strony powodowej reprezentowanej przez profesjonalnego pełnomocnika (k.41) wskazano, iż wniosek o częściowe zwolnienie od ponoszenia kosztów sądowych uzasadniony jest nadzwyczaj trudną sytuacją ekonomiczno-finansową strony powodowej. Do wniosku dołączono kopię sprawozdań finansowych (...) k.s. spółki komandytowej Oddział w Polsce oraz B. a (...) sp. z o.o. z siedzibą w C. za rok 2013; salda kont i zaświadczenia o wysokości sald oraz kopie zawiadomień o wszczęciu postępowań egzekucyjnych i zajęciu wierzytelności z rachunków bankowych (k.749-894).

Podnieść należy, że zwolnienie od kosztów sądowych osoby prawnej obwarowane jest większymi rygorami niż zwolnienie osoby fizycznej i może mieć miejsce tylko w sytuacjach wyjątkowych, zasługujących na szczególne uwzględnienie. Przedstawienie swojej sytuacji majątkowej, zawsze należy do ubiegającego się o zwolnienie od kosztów sądowych, przy czym, gdy wnioskodawczą jest spółka prawa handlowego, obowiązek ten winien być spełniony wyjątkowo skrupulatnie, tak aby możliwe było dokonanie weryfikacji możliwości płatniczych takiego podmiotu.

Dlatego też, nie tylko nie podanie jakichkolwiek informacji, lecz także nieudzielenie szczegółowych, wyczerpujących informacji w tym przedmiocie, stanowi wystarczający powód dla odmowy zwolnienia od kosztów sądowych, nie pozwala bowiem na dokonanie oceny rzeczywistej sytuacji spółki, przy czym zupełnie drugorzędne znaczenie ma przyczyna niepodania takich informacji.

W pierwszej kolejności wskazać należy, że nie przedstawiono dokumentów finansowych (...) k.s. z siedzibą w P., załączono bowiem kopię sprawozdania finansowego Oddziału w/w Spółki. Stroną niniejszego postępowania jest zaś (...) k.s. z siedzibą w P., a nie (...) k.s. spółka komandytowa Oddział w P. z siedzibą w C.. Osoba prawna zaś z chwilą złożenia wniosku powinna wykazać brak środków na pokrycie kosztów sądowych, bez wzywania do złożenia dodatkowych dokumentów ( tak też: postanowienie Sądu Apelacyjnego w Rzeszowie z dnia 26 lipca 2013 r., I ACz 471/13, LEX nr 1350418).

Jednakże nawet w świetle przedstawionych informacji, nie sposób uznać, iż strona powodowa nie posiada dostatecznych środków na uiszczenie kwoty 80.000 zł tytułem opłaty od pozwu.

Z załączonej kopii sprawozdania finansowego B. a (...) sp. z o.o. z siedzibą w C. wynika, bowiem iż przychody Spółki w 2013 roku kilkudziesięciokrotnie przewyższały wysokość wymaganej opłaty, zaś okoliczność, iż Spółka w roku 2013 r. poniosła stratę, nie skutkuje automatycznie zwolnieniem od kosztów sądowych. Nawet bowiem w przypadku upadłego przedsiębiorstwa, zwolnienie takie uzależnione jest od wykazania, że jego efektywne aktywa (gotówka, towary itp.) nie wystarczą na pokrycie kosztów (tak też: orzeczenie Sądu Najwyższego z dnia 14 czerwca 1966 r., I CZ 53/66, (...) 1967, nr 2, poz. 65).

Podkreślić również, należy, iż powyższa Spółka pomimo deklarowanych trudności, nie zakończyła swojego bytu prawnego, co oznacza, że posiada środki na swoje funkcjonowanie.

Ponadto procesy sądowe są nieodłącznym elementem prowadzenia działalności gospodarczej, zwłaszcza w przypadku spółek kapitałowych, których podstawowym celem jest osiąganie zysku; dlatego też, posiadanie środków finansowych, zapewniających dostęp do Sądu – ze względu na obowiązek poniesienia kosztów sądowych – jest istotnym składnikiem prowadzenia takiej działalności. Każda osoba prawna powinna więc być przygotowana do ponoszenia kosztów prowadzenia postępowań sądowych, a zatem przedsiębiorca powinien uwzględnić je w swoich planach finansowych. Planowanie wydatków bez uwzględnienia środków na prowadzenie procesów sądowych oznacza preferencyjne traktowanie innych zobowiązań i powoduje naruszenie równowagi w traktowaniu powinności finansowych; tym samym nie może stanowić skutecznego argumentu przemawiającego za zwolnieniem od kosztów sądowych (por. postanowienie Sądu Apelacyjnego w Gdańsku z dnia 9 lipca 1992 r., I ACz 393/92, LEX nr 9145).

Mając powyższe na uwadze, na podstawie art. 103 ustawy z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych a contrario, orzeczono jak w sentencji.

(...)