Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 24 marca 2015 r.

Sąd Okręgowy w Gliwicach, Wydział VI Karny Odwoławczy w składzie:

Przewodniczący SSO Krzysztof Ficek

Sędziowie SSO Marcin Schoenborn (spr.)

SSR del. Małgorzata Peteja-Żak

Protokolant Sylwia Sitarz

przy udziale Jolanty Mandzij

Prokuratora Prokuratury Okręgowej

po rozpoznaniu w dniu 24 marca 2015 r.

sprawy P. M. ur. (...) w I.

syna J. i I.

oskarżonego z art. 209§1 kk

na skutek apelacji wniesionej przez oskarżyciela publicznego

od wyroku Sądu Rejonowego w Zabrzu

z dnia 28 listopada 2014 r. sygnatura akt VII K 798/14

na mocy art. 437 kpk, art. 438 kpk, art. 624 § 1 kpk

1.  zmienia zaskarżony wyrok w ten sposób, że przyjmuje, iż rozstrzygnięcie o warunkowym zawieszeniu wykonania kary z pkt 2 odnosi się do kary ograniczenia wolności orzeczonej w pkt 1, a w jego podstawie prawnej przepis art. 70 § 1 pkt 1 kk zastępuje przepisem art. 70 § 1 pkt 2 kk;

2.  w pozostałej części zaskarżony wyrok utrzymuje w mocy;

3.  zwalnia oskarżonego od ponoszenia kosztów sądowych postępowania odwoławczego, wydatkami obciążając Skarb Państwa.

  Sygn. akt VI Ka 93/15

Sąd Rejonowy w Zabrzu wyrokiem z dnia 28 listopada 2014 r. sygn. akt VII K 798/14 wydanym na posiedzeniu w trybie art. 335 kpk uznał oskarżonego P. M. za winnego popełnienia występku z art. 209 § 1 kk polegającego na tym, że w okresie od 24 lipca 2013 r. do 20 listopada 2013 r. w Z., uporczywie uchylał się od ciążącego na nim z mocy ustawy obowiązku opieki, poprzez niełożenia na utrzymanie swojego małoletniego syna T. M. ur. (...), przez co naraził go na niemożność zaspokojenia podstawowych potrzeb życiowych i za ten czyn na mocy art. 209 § kk wymierzył mu karę 4 miesięcy ograniczenia wolności poprzez wykonywanie nieodpłatnej, kontrolowanej pracy na cele społeczne w wymiarze 20 godzin miesięcznie (pkt 1). Dalej na mocy 69 § 1 i 2 kk oraz art. 70 § 1 pkt 1 kk warunkowo zawiesił oskarżonemu karę pozbawienia wolności ustalając okres próby na 2 lata (pkt 2). Nadto na mocy art. 72 § 1 pkt 3 kk zobowiązał oskarżonego w okresie próby do wykonywania ciążącego na nim obowiązku łożenia na utrzymanie małoletniego syna T. M. (pkt 3). W końcu na podstawie art. 624 § 1 kpk zwolnił oskarżonego z obowiązku ponoszenia kosztów sądowych, którymi w całości obciążył Skarb Państwa (pkt 4).

Apelację od tego wyroku złożył Prokurator. Zaskarżył orzeczenie w całości, nie wskazując jednak kierunku tego środka odwoławczego. Podnosząc zaś zarzut obrazy przepisów prawa procesowego mogącą mieć wpływ na treść wyroku, tj. art. 346 § 1 i 6 kpk poprzez wydanie wyroku skazującego w trybie art. 335 § 1 kpk, w którym orzeczono warunkowe zawieszenie wykonania kary pozbawienia wolności zamiast zawieszenia orzeczonej kary ograniczenia wolności, wniósł o uchylenie zaskarżonego orzeczenia i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania.

W toku rozprawy apelacyjnej Prokurator z powołaniem się na zarzut podniesiony w środku odwoławczym, który też sprostował wskazując na naruszenie art. 343 § 6 kpk w zw. z art. 335 § 1 kpk, wniósł o zmianę zaskarżonego wyroku polegającą na dostosowaniu rozstrzygnięcia z pkt 2 do wymierzonej oskarżonemu kary w pkt 1.

Sąd Okręgowy w Gliwicach zważył, co następuje.

Zgodzić należało się ze stanowiskiem Prokuratora zaprezentowanym w toku rozprawy apelacyjnej, iż zaskarżony wyrok nie powinien zostać uchylony, a jedynie poddany korekcie dostosowującej rozstrzygnięcie z pkt 2 do wymierzonej oskarżonemu kary w pkt 1.

Rzeczywiście zapadł on z obrazą prawa procesowego, tj. art. 335 § 1 kpk w zw. z art. 343 § 6 kpk, która miała wpływ na jego treść, a polegała na wydaniu wyroku skazującego bez przeprowadzenia rozprawy o treści, która nie odpowiadała wnioskowi Prokuratora sformułowanemu w uzgodnieniu z oskarżonym.

Sąd Rejonowy orzekając za przypisany oskarżonemu występek z art. 209 § 1 kk karę ograniczenia wolności w wymiarze i postaci uzgodnionej z oskarżonym, miast rozstrzygnąć w uzgodnieniu z nim o jej warunkowym zawieszeniu, w pkt 2 zaskarżonego wyroku orzekł o warunkowym zawieszeniu wykonania kary pozbawienia wolności. Takiej kary jednak nie wymierzył, co nie może dziwić w sytuacji wnioskowania przez Prokuratora w porozumieniu z oskarżonym o orzeczenie kary ograniczenia wolności.

Dla Sądu odwoławczego jest przy tym oczywistym, iż wbrew przekonaniu skarżącego wyrażonego w uzasadnieniu środka odwoławczego intencją Sądu Rejonowego było wydać wyrok uwzględniający wniosek, o którym mowa w art. 335 § 1 kpk. Utwierdzać w tym muszą pisemne motywy zaskarżonego wyroku, w których Sąd Rejonowy wyraźnie tłumaczy się z rozstrzygnięć odpowiadających wnioskowi Prokuratora o wydanie wyroku skazującego bez przeprowadzenia rozprawy i wymierzenie oskarżonemu uzgodnionej z nim kary, w tym z warunkowego zawieszenia wykonania kary ograniczenia wolności (k. 95). Oznacza to, iż nawet nie dostrzegł swego błędu wytkniętego mu w środku odwoławczym. Zawiesił zatem wykonanie kary, której uprzednio nie orzekł, na skutek nieuwagi, a nie dlatego, że uważał, iż oskarżonemu wymierzyć należało inną karę, co dopiero oznaczałoby, że nie akceptował treści wniosku z art. 335 § 1 kpk. Jedynie zaś w takiej sytuacji po myśli art. 343 § 7 kpk obowiązany byłby do rozpoznania sprawy na zasadach ogólnych, a więc na rozprawie.

Tak więc uchybienie, jakiego nie ustrzegł się Sąd Rejonowy, skutkowało jedynie nieprzystawaniem do siebie rozstrzygnięć z pkt 1 i 2. Tego rodzaju mankament zaskarżonego wyroku, przy akceptacji instancji odwoławczej dla uzgodnień oskarżonego z Prokuratorem, z których żaden się przecież nie wycofał, pozwalał jak najbardziej na dokonanie korekty tego orzeczenia. Sprowadzać się ona musiała do przyjęcia, iż rozstrzygnięcie o warunkowym zawieszeniu wykonania kary z pkt 2 odnosi się do kary ograniczenia wolności orzeczonej w pkt 1, a w konsekwencji w jego podstawie prawnej przepis art. 70 § 1 pkt 1 kk zastąpić należało przepisem art. 70 § 1 pkt 2 kk. To bowiem ostatnio przywołany przepis reguluje kwestię długości okresu próby w przypadku warunkowego zawieszenia wykonania kary ograniczenia wolności.

Nie dostrzegając natomiast już innych uchybień, w szczególności tych, które Sąd odwoławczy winien byłby uwzględnić niezależnie od granic zaskarżenia i podniesionych zarzutów oraz bez względu na ich wpływ na treść zaskarżonego wyroku, ten należało w pozostałej części utrzymać w mocy.

Kierując się zaś zasadami słuszności nakazującymi nie obarczać oskarżonego dodatkowymi kosztami sądowymi poniesionymi w postępowaniu odwoławczym w sytuacji, gdy postępowanie to było w istocie efektem uchybienia, którego dopuścił się organ procesowy, całkowicie niezależnego od jej zachowania, Sąd Okręgowy zwolnił go od ponoszenia kosztów sądowych postępowania odwoławczego, obciążając wydatkami Skarb Państwa.