Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 30 grudnia 2014r.

Sąd Okręgowy we Wrocławiu I Wydział Cywilny

w składzie:

Przewodniczący: SSO Agnieszka Hreczańska - Cholewa

Protokolant: Krzysztof Musiał

po rozpoznaniu w dniu 16 grudnia 2014r. we Wrocławiu

na rozprawie

sprawy z powództwa (...). z o. o w Z.

przeciwko Województwu (...)

o zapłatę

I.  oddala powództwo;

II.  nie obciąża strony powodowej obowiązkiem zwrotu kosztów procesu.

Sygn. akt I C 979/13

UZASADNIENIE

Pozwem z 26 marca 2013 r. strona powodowa (...) Sp. z o.o. z siedzibą w Z. wniosła o zasądzenie na jej rzecz od Województwa (...) kwoty 120.000 zł wraz z ustawowymi odsetkami od 20 stycznia 2012 r. do dnia zapłaty oraz kosztami procesu.

W uzasadnieniu pozwu wskazała, że 23 sierpnia 2011 r. zawarła z Województwem (...)umowę numer (...)na dostawę i instalację 400 znaków drogowych turystycznych (...)wraz z uzyskaniem stosownych pozwoleń/zezwoleń. Zgodnie z §1 ust. 2c umowy wykonanie instalacji znaków drogowych winno nastąpić zgodnie z zatwierdzonym przez stronę pozwaną projektem (docelowej organizacji ruchu stanowiącym podstawę realizacji przedmiotu umowy) oraz dokumentacją projektową stanowiącą załącznik nr (...)do umowy. Powód podkreślał, że przedmiot umowy obejmował wyłącznie dostawę 400 znaków drogowych, ich montaż oraz uzyskanie niezbędnych dokumentów na etapie powykonawczym, zaś przygotowanie wspomnianej dokumentacji projektowej i projektu docelowej organizacji ruchu leżało po stronie zamawiającego. Powodowa spółka wyjaśniała, że dokonując weryfikacji przekazanej jej przez stronę pozwaną dokumentacji działała w przeświadczeniu że projekt docelowej organizacji ruchu (stanowiący całkowicie odrębną dokumentację od Dokumentacji projektowej stanowiącej załącznik do umowy) został stosownie do postanowień umowy oraz obowiązujących w tym zakresie przepisów prawa zatwierdzony przez stronę pozwaną w powołanych do tego organach. W dalszej kolejności strona powodowa podnosiła, że po przystąpieniu do realizacji przedmiotu umowy i wykonaniu inwentaryzacji miejsc posadowienia znaków w terenie, stwierdzono szereg uchybień i braków w dokumentacji projektowej stanowiącej załącznik do Umowy (powyższe możliwe było dopiero na etapie wykonawczym). Stosownie do postanowień umowy strona powodowa niezwłocznie poinformowała stronę pozwaną o stwierdzonych uchybieniach w dokumentacji projektowej stanowiącej załącznik do Umowy. Zamawiający, celem wyjaśnienia spornej kwestii, przekazał wówczas powodowi kontakt do projektanta. Konsultacja z projektantem w żadnej mierze nie wyjaśniła wątpliwości strony powodowej. Powodowa spółka zaznaczała, że strona pozwana od momentu podpisania umowy konsekwentnie utrzymywała jakoby Projekt docelowej organizacji ruchu został sporządzony i zatwierdzony w powołanych do tego organach. W związku z realizacją przedmiotu umowy i zapewnieniami pozwanej, strona powoda wystąpiła do (...)w O.oraz Marszałka Województwa (...)z wnioskami o zatwierdzenie projektów tymczasowej organizacji ruchu dla kilku wybranych lokalizacji objętych przedmiotem umowy. Załącznikami do przedmiotowych wniosków była Dokumentacja projektowa stanowiąca załącznik do Umowy określająca przebieg szlaków oraz poszczególne lokalizacje znaków. Zarządcy dróg przyjęli dokumentację do rozpatrzenia, wnieśli zastrzeżenia do lokalizacji i wskazali różnego rodzaju błędy, a projekty tymczasowej organizacji ruchu odesłali do poprawy. Jednocześnie zarządcy dróg potwierdzili brak zatwierdzenia projektu docelowej organizacji ruchu przez stronę pozwaną w powołanych do tego organach. Powód wskazywał, że po ujawnieniu przez niego szeregu nieprawidłowości, w szczególności braku zatwierdzonego przez stronę pozwaną projektu docelowej organizacji ruchu, strona pozwana zmieniła swoje stanowisko ponosząc, iż sporządzenie tego projektu (docelowej organizacji ruchu) obciążało w całości stronę powodową na podstawie § 1 ust. 2 pkt d) umowy. Strona powoda, nie zgadzając się z tym stanowiskiem, wezwała pozwaną do przedłożenia spornej dokumentacji, a wobec jej braku złożyła pozwanej ofertę wykonania dokumentacji projektowej docelowej organizacji ruchu oraz uzyskania zatwierdzenia tejże we właściwych organach. Oferta ta nie zyskała jednak akceptacji strony pozwanej, stąd pismem z 15.12.2011 r. strona pozwana złożyła oświadczenie o odstąpieniu od umowy. Pismem z 03.01.2012 r. strona powoda, nie uznając skuteczności złożonego przez pozwaną oświadczenia, sama odstąpiła od spornej umowy wzywając jednocześnie pozwaną do zapłaty kwoty 723.832,86 zł tytułem należnego jej zgodnie z umową wynagrodzenia. Z powyższego tytułu strona powodowa wystawiła pozwanej notę obciążeniową nr (...). W niniejszym postępowaniu powodowa spółka dochodzi jedynie części należności wynikającej w powyższej noty.

W odpowiedzi na pozew strona pozwana wniosła o oddalenie powództwa w całości i zasądzenie na jej rzecz od strony powodowej kosztów procesu według norm przepisanych.

Strona pozwana na wstępie podnosiła, że sporna umowa została zawarta w trybie przetargu. W ramach postępowania przetargowego, w załączonym do ogłoszeniu o przetargu projekcie umowy wprost zapisano, że do wykonawcy należy uzyskanie wszelkich wymaganych prawem pozwoleń, opinii, decyzji i dokumentów koniecznych do oddania przedmiotu umowy do użytkowania. Powód w czasie trwania postępowania przetargowego nie składał zapytań do zamawiającego odnośnie zapisów specyfikacji istotnych warunków zamówienia, w tym zapisów projektu umowy. W wyniku rozstrzygniętego przetargu strony zawarły umowę zawierającą tożsame postanowienia, jak te, zawarte w projekcie stanowiącym załącznik do (...). Umowa ta obejmowała dostawę i instalację 400 znaków drogowych turystycznych typu (...)wraz z uzyskaniem stosownych pozwoleń/zezwoleń. Załącznik (...) do umowy zawierał dokumentację projektową, tj. projekt lokalizacji oznakowania drogowego znakami typu (...)na terenie województw (...), (...), (...)i (...). Dokumentacja ta stanowiła jedynie koncepcję/projekt lokalizacji znaków. Nie mogła zawierać szczegółowej lokalizacji, gdyż nie było na tym etapie właściwych zgód, pozwoleń, których uzyskanie leżało po stronie wykonawcy. Strona pozwana zwracała nadto uwagę na fakt, iż zgodnie z § 2 umowy wykonawca potwierdził, że zamawiający przekazał mu kompletną dokumentację w zakresie niezbędnym dla prawidłowego wykonania przedmiotu umowy, a wykonawca szczegółowo się z nimi zapoznał. Wykonawca uznał tę dokumentację za rzetelną, kompletną, prawidłową i wystarczającą dla należytego i terminowego wykonania przedmiotu umowy. Strona powodowa podnosiła, że mimo zawartej umowy, powód uchylał się od wykonania ciążących na nim obowiązków, popadając w zwłokę. Dopiero w dniu 15.11.2011 r. przedstawił wstępny harmonogram prac. Z uwagi na uchybienia powoda wskazujące na uporczywe i rażące zaniedbywanie zobowiązań umownych, pozwany wyznaczył powodowej spółce ostateczny termin wykonania obowiązków pod rygorem odstąpienia od umowy, co ostatecznie nastąpiło w piśmie z 15.12.2011 r. Jednocześnie z odstąpieniem od umowy, pozwany wezwał stronę powodową do zapłaty kary umownej zastrzeżonej w §10 ust. 1 lit. h umowy, w terminie 7 dni od otrzymania pisma. Strona pozwana dalej wskazywała, że z uwagi na jej odstąpienie od umowy konieczne stało się przeprowadzenie kolejnego postępowania celem wyłonienia wykonawcy przedmiotowej usługi. W postępowaniu tym wybrano ofertę konsorcjum, którego liderem jest spółka (...)z siedzibą we W.. Wybrany w drugim postępowaniu przetargowym wykonawca, mając przekazaną dokumentację projektową, stanowiącą załącznik do umowy w pierwszym postępowaniu, w ramach swoich obowiązków umownych, stworzył projekt docelowej organizacji ruchu wraz z uzyskaniem wszelkich uzgodnień/pozwoleń. W tych okolicznościach, wedle strony pozwanej, zgłoszone w pozwie roszczenie jest bezzasadne.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 23 sierpnia 2011 r. pomiędzy Województwem (...)jako zamawiającym a (...) sp. z o.o.z siedzibą w Z.zawarta została umowa na dostawę i instalację 400 znaków drogowych turystycznych typu (...)w tym:(...)wraz z uzyskaniem stosownych pozwoleń/zezwoleń.

Zgodnie z definicją zawartą w umowie(...)oznaczała „Projekt lokalizacji oznakowania drogowego znakami typu(...)na terenie województw: (...), (...), (...)i (...), stanowiący załącznik numer (...)do Umowy”. Przedmiot Umowy zdefiniowany został natomiast jako „zadanie pod nazwą „ dostawa i instalacja 400 znaków drogowych turystycznych typu (...), w tym: (...)wraz z uzyskaniem stosownych pozwoleń/zezwoleń”, którego szczegółowy zakres określa § 1 Umowy oraz Załącznik nr(...)”.

Zgodnie z § 1 ust. 2 umowy z 23 sierpnia 2011 r. wykonawca zobowiązał się do wykonania przedmiotu umowy, obejmującego w szczególności:

a.  dostawę 400 znaków drogowych, w tym (...), zgodnie z „Projektem lokalizacji oznakowania drogowego znakami typu(...)na terenie województw: (...), (...), (...)i (...)”, wytycznymi zamawiającego oraz aktami prawnymi obowiązującymi w tym zakresie;

b.  wykonania projektu oznakowania i organizacji ruchu na czas trwania robót oraz uzgodnienia i zatwierdzenia go przez właściwy organ zarządzający ruchem;

c.  instalacji znaków drogowych, w tym (...)w miejscach do tego wyznaczonych, przygotowania miejsca pod instalację oraz wykonania instalacji zgodnie z zatwierdzonym przez zamawiającego projektem oraz Dokumentacją Projektową;

d.  uzyskania wszelkich wymaganych prawem pozwoleń, opinii, decyzji i dokumentów koniecznych do oddania przedmiotu umowy do użytkowania.

W §2 umowy zapisano, iż wykonawca zobowiązuje się realizować przedmiot umowy w oparciu i zgodnie z dokumentami stanowiącymi załącznik do niej w tym: dokumentacją projektową stanowiącą załącznik nr (...)do umowy, ofertą wykonawcy (załącznik nr (...)), opisem przedmiotu umowy (załącznik nr(...)) umową partnerską (załącznik nr (...)). Stosownie do § 2 ust. 13 umowy wykonawca zobowiązany był do przedstawienia do zaakceptowania przez zamawiającego gotowych projektów graficznych każdego ze znaków przed ich wykonaniem.

W §2 ust. 2 umowy wykonawca potwierdził, iż zamawiający przekazał mu kompletną dokumentację w zakresie niezbędnym dla prawidłowego wykonania przedmiotu umowy, a wykonawca szczegółowo się z nią zapoznał. Wykonawca oświadczył, że uznaje tę dokumentację za rzetelną, kompletną, prawidłową i wystarczającą dla należytego i terminowego wykonania przedmiotu umowy. Powód zobowiązany został przy tym do zgłoszenia zamawiającemu w formie pisemnej wszelkich dostrzeżonych wad, błędów i braków niezwłocznie po ich wykryciu.

Stosownie do brzmienia § 3 Umowy wykonawca zobowiązał się wykonać przedmiot umowy w terminie do 30 listopada 2011 r. Strony ustaliły, że za wykonanie przedmiotu Umowy wykonawca otrzyma wynagrodzenie ryczałtowe w wysokości 723.832,86 zł brutto, obejmujące wszelkie koszty realizacji przedmiotu umowy. Podstawą do zapłaty wynagrodzenia była faktura VAT wystawiona przez wykonawcę w oparciu o podpisany przez zamawiającego protokół odbioru końcowego (§8 ust. 1, 2, 3 Umowy).

(dowód: umowa z 23 sierpnia 2011 r. k. 9-20 )

Umowa z dnia 23 sierpnia 2011 r. została zawarta w wyniku rozstrzygnięcia przetargu nieograniczonego, zrealizowanego przez Województwo (...) w oparciu o przepisy ustawy Prawo zamówień publicznych . W czasie trwania postępowania przetargowego spółka (...) sp. z o.o. nie składała do pozwanego zapytań odnośnie treści Specyfikacji Istnych Warunków Zamówienia oraz interpretacji poszczególnych zapisów projektu umowy, przygotowanego przez zamawiającego.

Zgodnie ze Specyfikacją Istotnych Warunków Zamówienia przedmiotem zamówienia była dostawa i instalacja znaków drogowych typu(...)dla projektu pod nazwą (...), współfinansowanego przez Unię Europejską ze środków (...) Funduszu (...)w ramach Działania (...)Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka na lata 2007-2013. Szczegółowy opis przedmiotu zamówienia oraz warunki jego realizacji określone zostały w załączonym do oferty wzorze umowy, którego brzmienie w całości powielono w zawartej między stronami umowie z 23 sierpnia 2011 r.

W treści złożonego przez stronę powodową formularza ofertowego spółka oświadczyła, że zapoznała się z wzorem umowy, obowiązującym w postępowaniu przetargowym, akceptuje go i nie wnosi do niego zastrzeżeń oraz przyjmuje warunki w nim zawarte.

(dowód: Specyfikacja Istotnych Warunków Zamówienia z 15.07.2011 r. k. 197, formularz oferty k. 197, przesłuchanie za stronę powodową P. R. e-protokół rozprawy z 23.05.2014 r. od 00:05:24 do 00:49:00)

Fizyczne wykonanie i zamontowanie znaków turystycznych zleconych na podstawie umowy z 23 sierpnia 2011 r., wymagało uprzedniego sporządzenia i zatwierdzenia we właściwych organach zarządzających drogami, projektu docelowej organizacji ruchu. W oparciu o powyższy dokument wykonawca mógł sporządzić i wystąpić o zatwierdzenie projektu tymczasowej organizacji ruchu, który umożliwiał dostawę i instalację znaków drogowych w terenie.

Załącznikiem numer (...)do umowy z 23 sierpnia 2011 r. był Projekt lokalizacji oznakowania drogowego znakami typu (...) (...)na terenie województw (...), (...)i (...). Projekt ten został sporządzony na zlecenie strony pozwanej w 2010 r. i stanowił ramową dokumentację, dotyczącą rozmieszczenia w terenie poszczególnych znaków turystycznych. Przekazana przez zamawiającego dokumentacja projektowa nie była zatwierdzona przez poszczególnych właścicieli i zarządców dróg, przy których znaki miały się znajdować.

(dowód: dokumentacja projektowa k. 196, zeznania świadka A. T. e-protokół rozprawy z 18 marca 2014 r. od 00:02:02 do 00:21:05, zeznania świadka M. K. e-protokół rozprawy z 18 marca 2014 r. od 00:21:10 do 00:44:33, zeznania świadka J. P. e-protokół rozprawy z 18 marca 2014 r. od 00:44:52 do 01:02:19, przesłuchanie za stronę powodową P. R. e-protokół rozprawy z 23.05.2014 r. od 00:05:24 do 00:49:00)

Po podpisaniu umowy z 23 sierpnia 2011 r. strona powodowa rozpoczęła prace w terenie, polegające na inwentaryzacji poszczególnych znaków turystycznych w miejscach, w których zostały one przewidziane zgodnie z załączoną do umowy dokumentacją projektową. W trakcie wizji lokalnych, głównie na terenie województwa (...), ujawniały się rozbieżności pomiędzy założeniami zawartymi w projekcie przekazanym przez stronę pozwaną a rzeczywistym stanem poszczególnych dróg i skrzyżowań, przy których miały być posadowione znaki.

(dowód: zeznania świadka G. R. e-protokół rozprawy z 11.03.2014 r. od 00:30:19 do 00:54:12, zeznania świadka A. T. e-protokół rozprawy z 18 marca 2014 r. od 00:02:02 do 00:21:05, zeznania świadka M. K. e-protokół rozprawy z 18 marca 2014 r. od 00:21:10 do 00:44:33, przesłuchanie za stronę powodową P. R. e-protokół rozprawy z 23.05.2014 r. od 00:05:24 do 00:49:00)

W dniu 15 listopada 2011 r. strona powodowa przedstawiła pozwanej harmonogram wykonania przedmiotu umowy. Jednocześnie zgłosiła szereg uwag odnośnie lokalizacji poszczególnych znaków, wskazując, iż dokumentacja projektowa stanowiąca załącznik nr 2 do umowy zawiera błędne informacje. Nadto podnosiła, że dokumentacja ta może zostać zakwalifikowana jedynie jako koncepcja lokalizacji oznakowania, nie zaś jako docelowy projekt lokalizacji oznakowania drogowego znakami typu (...). Strona powodowa podkreślała, że w jej ocenie, zgłoszone przez nią zastrzeżenia, winny skutkować przedłożeniem przez zamawiającego uzupełnionej dokumentacji, względnie wyjaśnień w zakresie pozwalającym na realizację przedmiotu umowy w całości.

Pismem z 17 listopada 2011 r. strona pozwana skierowała do wykonawcy ponaglenie dotyczące przedstawienia gotowych projektów graficznych każdego ze znaków, celem ich zaakceptowania przez zamawiającego. Strona pozwana wezwała nadto stronę powodową do przedstawienia uzyskanych zgodnie z umową pozwoleń, zezwoleń i decyzji na instalację znaków drogowych we wskazanych w harmonogramie miejscach oraz o informację o zaawansowaniu technicznej produkcji oznakowania.

(dowód: pismo strony powodowej z 15.11.2011 r. k. 123, pismo strony pozwanej z 17.11.2011 r. k. 21, harmonogram robót do umowy k. 125-128)

Na etapie realizacji umowy strona powodowa przedłożyła Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad Oddział w O. projekt docelowego oznakowania (...)w ciągu dróg krajowych nr (...)na terenie woj. (...). Przedmiotowy projekt został jednak odesłany w celu wprowadzenia w nim poprawek.

(dowód: pismo (...) Oddział w O. z 25.11.2011 r. k. 22, 116)

Pismem z 28 listopada 2011 r. strona pozwana wyznaczyła stronie powodowej ostateczny termin – do 29.11.2011 r. – na przedłożenie sprawozdania z wykonanych prac oraz planu naprawczego, przedłożenie korekty projektu graficznego znaków drogowych mającego na celu realizację umowy, pod rygorem odstąpienia od umowy i naliczenia kar umownych. Strona pozwana wskazywała, że powód nie przedłożył jej sprawozdania z wykonania umowy, harmonogramu, skorygowanych projektów graficznych, pozwoleń, zezwoleń i decyzji na instalację znaków drogowych we wskazanych w harmonogramie miejscach, jak i nie wykonał instalacji znaków drogowych w określonych miejscach.

(dowód: pismo strony pozwanej z 28.11.2011 r. k. 24)

W odpowiedzi na powyższe pismo strona powodowa poinformowała pozwaną, że dokumentacja projektowa stanowiąca docelowy projekt lokalizacji oznakowania drogowego znakami typu (...), pozwalająca na posadowienie znaków w terenie stanowi podstawowy element realizacji przedmiotu umowy z dnia 23.08.2011 r. Przedmiotowa dokumentacja powinna, zgodnie z § 1 ust. 2 pkt c umowy, zostać zatwierdzona przez zamawiającego w odpowiednich organach zarządzających ruchem. Strona powodowa podkreślała, że z uwagi na to, że dostarczona przez zamawiającego dokumentacja nie spełniała opisanych wyżej wymagań, tj. nie stanowiła projektu docelowej organizacji ruchu, nie było możliwym przystąpienie do realizacji przedmiotu umowy zarówno w zakresie dostawy znaków drogowych, jak również w zakresie instalacji znaków drogowych i uzyskania niezbędnych do użytkowania pozwoleń, decyzji i dokumentów.

(dowód: pismo strony powodowej z 30.11.2011 r. k. 25-26, 119-120)

Pismem z 05 grudnia 2011 r. strona powodowa zwróciła się do strony pozwanej o przekazanie informacji, w jakim terminie zamawiający przekaże spółce uzupełnioną i zatwierdzoną dokumentację projektową (w formie akceptowanej przez zarządców dróg), względnie wskazanie, czy przedmiotowa dokumentacja ma zostać przygotowana przez spółkę na warunkach zaakceptowanych przez obie strony umowy.

(dowód: pismo strony powodowej z 05.12.2011 r. k. 27, przesłuchanie za stronę powodową P. R. e-protokół rozprawy z 23.05.2014 r. od 00:05:24 do 00:49:00)

W piśmie z 13 grudnia 2011 r. skierowanym do Województwa (...) Sp. z o.o. poinformowała stronę pozwaną, iż jest gotowa przygotować prawidłową dokumentację projektową docelowej organizacji ruchu oraz uzyskać zatwierdzenie przedmiotowej organizacji we właściwych organach. Strona powodowa zaproponowała również warunki wykonania tejże dokumentacji szacując należne jej wynagrodzenie z powyższego tytułu na kwotę 50.000 zł netto. Termin realizacji projektu docelowej organizacji ruchu strona powodowa określiła natomiast na 10 kwietnia 2012 r. , co przesuwałoby termin wykonania całego przedmiotu umowy z 23.08.2011 r. do dnia 31.05.2012 r.

(dowód: pismo powoda z 13.12.2011 r. k. 122, przesłuchanie za stronę powodową P. R. e-protokół rozprawy z 23.05.2014 r. od 00:05:24 do 00:49:00)

W nawiązaniu do pism powoda, strona pozwana w piśmie z 14 grudnia 2011 r. podkreśliła, że powód podpisując umowę potwierdził, że przekazana mu dokumentacja jest kompletna i umożliwia realizację przedmiotu umowy. Zaznaczała również, że zgodnie z umową to wykonawca był zobligowany do uzyskania wszelkich zgód, zezwoleń, pozwoleń i decyzji koniecznych do oddania przedmiotu umowy do użytkowania. Wykonawca był zatem zobowiązany do uzyskania projektu docelowej organizacji ruchu. Z uwagi na powyższe strona pozwana poinformowała powoda, że nie może wyrazić zgody na przygotowanie przez spółkę dokumentacji projektowej, wykonawca winien bowiem realizować przedmiotowe zamówienie w oparciu o dokumentację projektową przedstawioną przez zamawiającego, z uwzględnieniem uwag projektanta.

(dowód: pismo strony pozwanej z 14.12.2011 r. k. 30-31)

Pismem z 15 grudnia 2011 r. powodowa spółka wskazała, że przygotowanie dokumentacji projektowej stanowiącej podstawę realizacji przedmiotu umowy i jej zatwierdzenie w odpowiednich organach leżało wyłącznie po stronie zamawiającego. Strona powodowa wyjaśniała, że zgodnie z oświadczeniem zawartym w § 2 ust. 2 umowy spółka zapoznała się z dokumentacją projektową stanowiącą załącznik nr (...) do umowy, przy czym dokonując weryfikacji tych dokumentów, działała w przeświadczeniu, że dokumentacja ta została przez zamawiającego zatwierdzona w odpowiednich powołanych do tego organach.

Jednocześnie strona powodowa podnosiła, że wskazane przez nią błędy w dokumentacji projektowej stanowiącej załącznik nr (...) do umowy zostały stwierdzone dopiero na etapie wykonawczym, a brak zatwierdzenia przez zamawiającego docelowego oznakowania, został ujawniony dopiero po wystąpieniu do zarządców dróg celem przygotowania dokumentacji zatwierdzającej projekty tymczasowego oznakowania i organizacji ruchu. Strona powodowa podkreślała, że brak zatwierdzenia dokumentacji projektowej przez zamawiającego uniemożliwia realizację przedmiotu umowy zarówno w zakresie produkcji i dostawy znaków drogowych jak i dostarczenia projektu tymczasowego oznakowania i organizacji ruchu na czas prowadzonych robót.

(dowód: pismo strony powodowej z dnia 05.12.2011 r. k. 27-29)

W piśmie z 15 grudnia 2011 r. strona pozwana złożyła stronie powodowej oświadczenie o odstąpieniu od umowy z dnia 23 sierpnia 2011 r. , w związku z opóźnieniem w realizacji umowy oraz niewykonywaniu obowiązków zgodnie z umową, uporczywym i rażącym zaniedbywaniem obowiązków umownych, mimo uprzednich zastrzeżeń ze strony zamawiającego. Jednocześnie strona pozwana obciążyła stronę powodową karą umowną w kwocie 723.832,86 zł, wzywając do zapłaty powyższej sumy w terminie 7 dni od daty otrzymania wezwania.

W odpowiedzi na powyższe oświadczenie strona powodowa poinformowała pozwaną, iż dokonane odstąpienie jest bezzasadne, a to z uwagi na fakt, że niewykonanie przedmiotu umowy w ustalonym terminie, spowodowane było okolicznościami leżącymi po stronie zamawiającego tj. niedostarczeniem zatwierdzonego przez zamawiającego projektu (docelowej organizacji ruchu) oraz dokumentacji projektowej (§ 1 ust. 2c umowy).W związku z powyższym strona powodowa wskazała, iż poczytuje umowę za nadal wiążącą oraz wezwała pozwaną do współdziałania w wykonaniu przedmiotu umowy i dostarczenia w terminie 3 dni zatwierdzonego projektu docelowej organizacji ruchu niezbędnego do realizacji i ukończenia umowy – pod rygorem odstąpienia przez spółkę od umowy i skierowania wezwania o zapłatę wynagrodzenia w pełnej wysokości tj. kwoty 723.832,86 zł.

W związku z brakiem ustosunkowania się przez Województwo (...)do powyższego wezwania, w piśmie z 03 stycznia 2012 r., strona powodowa oświadczyła pozwanej, że odstępuje od umowy z 23.08.2011 r. Jednocześnie spółka wystawiła notę obciążeniową nr (...), w której obciążyła Województwo (...)kwotą 723.832,86 zł, tytułem należnego spółce wynagrodzenia zgodnie z treścią przepisu art. 639 k.c.

(dowód: pismo strony pozwanej z 15.12.2011 r. – oświadczenie o odstąpieniu od umowy k. 32-33, pismo strony powodowej z 23.12.2011 r. k. 34, oświadczenie strony powodowej o odstąpieniu od umowy z 03.01.2012 r. wraz z potwierdzeniem nadania pisma k. 35-36, nota obciążeniowa z 03.01.2012 r. wraz z potwierdzeniem nadania k. 37-38)

Pismem z 28 lutego 2012 r. strona powodowa wezwała stronę pozwaną do zapłaty na jej rzecz kwoty 723.832,86 zł wraz z ustawowymi odsetkami tytułem należności wynikającej z noty obciążeniowej nr (...) z 03 stycznia 2012r.

W odpowiedzi na powyższe wezwanie strona pozwana wskazała, że złożone przez nią oświadczenie o odstąpieniu od umowy zawarte w piśmie z 15 grudnia 2011 r. jest wiążące, stąd strona powodowa niezasadnie domaga się zapłaty wynagrodzenia w wysokości 723.832,86 zł.

(dowód: pismo strony powodowej z 28.02.2012 r. k. 43, pismo strony pozwanej z 05.03.2012 r. k. 44)

W związku z niewykonaniem przez stronę pozwaną przedmiotu umowy z 23 sierpnia 2011 r. strona pozwana ogłosiła kolejny przetarg na dostawę i instalację znaków drogowych typu (...)dla Projektu pod nazwą (...). W toku postępowania przetargowego jeden z oferentów (...) sp. z o.o.z siedzibą we W.zgłosiła zapytania do zamawiającego odnośnie tego, po czyjej stronie leży wykonanie projektu docelowej organizacji ruchu. Po otrzymaniu odpowiedzi zamawiającego, iż sporządzenie tego projektu należy do obowiązków wykonawcy, oferent – tj. konsorcjum firm (...) sp. z o.o., (...) sp. z o.o.oraz (...) sp. z o.o.zaproponował wykonanie przedmiotu zamówienia za wynagrodzeniem ryczałtowym w wysokości 1.325.940 zł brutto, na które strona powodowa wyraziła zgodę.

(dowód: dokumentacja przetargowa k. 197, w tym: pismo (...) sp. z o.o. z 24.01.2012 r., pismo strony powodowej z 26.01.2012 r. formularz ofertowy)

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo nie zasługiwało na uwzględnienie.

W niniejszej sprawie strona powodowa domagała się zasądzenia na jej rzecz od pozwanego Województwa (...)kwoty 120.000 zł wraz z ustawowymi odsetkami od 20 stycznia 2012 r. do dnia zapłaty tytułem części wynagrodzenia należnego jej z zawartej między stronami umowy z 23 sierpnia 2011 r., której przedmiotem było wykonanie przez powodową spółkę na rzecz strony pozwanej (zamawiającego) zadania polegającego na dostawie i instalacji 400 znaków drogowych turystycznych (...) wraz z uzyskaniem stosownych pozwoleń i zezwoleń powykonawczych. Strona powodowa wskazywała, że realizacja opisanego wyżej przedmiotu umowy uzależniona była od dostarczenia przez stronę pozwaną prawidłowo sporządzonej dokumentacji projektowej oraz projektu docelowej organizacji ruchu. Tymczasem, po przystąpieniu do wykonania umowy okazało się, że pozwane Województwo (...)dostarczyło projekt zawierający szereg nieprawidlowości, nadto nie przedłożyło w ogóle projektu docelowej organizacji ruchu. Z powyższych względów, jak wyjaśniał powód, został on zmuszony do odstąpienia od umowy, co też uczynił składając stosowne oświadczenie w piśmie z dnia 03.01.2012 r. Fakt odstąpienia od umowy z przyczyn leżących wyłącznie od strony pozwanej, zdaniem strony powodowej, uprawniał ją do żądania zapłaty umówionego wynagrodzenia w łącznej kwocie 723.832,86 zł, przy czym w niniejszym procesie żądanie z powyższego tytułu ograniczało się jedynie do żądania części spornej sumy, tj. 120.000 zł.

Podstawę prawną tak sformułowanego żądania pozwu stanowił zatem, co do zasady, art. 639 k.c., zgodnie z którym, zamawiający nie może odmówić zapłaty wynagrodzenia mimo niewykonania dzieła, jeżeli przyjmujący zamówienie był gotów je wykonać, lecz doznał przeszkody z przyczyn dotyczących zamawiającego. Jednakże w wypadku takim zamawiający może odliczyć to, co przyjmujący zamówienie oszczędził z powodu niewykonania dzieła.

Roszczenie wywodzone z przepisu art. 639 k.c. jest roszczeniem o należne przyjmującemu zamówienie wynagrodzenie pomimo braku spełnienia świadczenia po jego stronie. Ratio legis takiej regulacji zakłada przyznanie wynagrodzenia w całości, a nie w części proporcjonalnej do zakresu realizacji, przy czym ustawodawca zezwolił na jego pomniejszenie jedynie o kwotę zaoszczędzoną przez wykonawcę z powodu niewykonania dzieła. Jest to zatem swoista sankcja grożąca zamawiającemu, jeżeli do niewykonania dzieła dojdzie z przyczyn leżących (wyłącznie) po jego stronie, choćby nawet nie były to przyczyny zawinione. Odpowiedzialność zamawiającego w takiej sytuacji wynika ze "stanu gotowości" wykonawcy, przy czym, jeżeli nadto do wykonania dzieła potrzebne jest współdziałanie zamawiającego, a tego współdziałania brak przyjmujący zamówienie został wyposażony w dodatkowe uprawnienie do odstąpienia od umowy wynikające z art. 640 k.c. Wówczas - mimo skutku ex tunc takiego oświadczenia (a więc wywołania stanu jak gdyby umowa nie została zawarta) - przyjmujący zamówienie może domagać się zapłaty umówionego wynagrodzenia (vide: wyrok Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z dnia 03.10.2013 r., sygn. akt ACa 381/13, LEX nr 1378641)

W toku niniejszego procesu strona pozwana wnosiła o oddalenie powództwa konsekwentnie podnosząc, iż to nie na niej, lecz na stronie powodowej, spoczywał obowiązek sporządzenia projektu docelowej organizacji ruchu – podstawowego dokumentu, warunkującego realizację umowy. Wskazywała przy tym, że powodowa spółka nie wywiązała się z treści zawartej umowy, albowiem nie wykonała w terminie przedmiotu umowy, co skutkowało odstąpieniem przez Województwo (...) od przedmiotowej umowy i naliczeniem wykonawcy kar umownych.

Przy tak zarysowanych graniach sporu, rzeczą Sądu w niniejszej sprawie było dokonanie oceny, jakie obowiązki spoczywały na każdej ze stron w ramach wiążącej ich umowy o dzieło z dnia 23 sierpnia 2011 r., a w szczególności ustalenie, po czyjej stronie leżało wykonanie projektu docelowej organizacji ruchu.

Jak wynika ze zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego, strona powodowa została wyłoniona przez Województwo (...)w trybie przetargu nieograniczonego do realizacji zadania pod nazwą „ dostawa i instalacja 400 znaków drogowych turystycznych typu (...), w tym: (...)wraz z uzyskaniem stosownych pozwoleń/zezwoleń”. Na skutek rozstrzygnięcia owego przetargu, strony w dniu 23 sierpnia 2011 r. podpisały umowę numer DS.-(...). Treść tejże umowy została przygotowana w całości w przez stronę pozwaną. Projekt przedmiotowej umowy udostępniono powodowi w ramach dokumentacji przetargowej i został on przyjęty przez spółkę w zaproponowanym brzmieniu bez uprzednich zapytań o interpretację poszczególnych zapisów, jak i zastrzeżeń co do jej treści.

W preambule umowy numer (...)zawarte zostały definicje podstawowych pojęć istotnych z punktu widzenia zakresu obowiązków każdej ze stron. Pojęcie „Dokumentacja Projektowa” oznaczało w umowie „Projekt lokalizacji oznakowania drogowego znakami typu (...)na terenie województw: (...), (...), (...)i (...), stanowiący załącznik numer (...)do Umowy”, natomiast sam (...)zdefiniowano jako „ zadanie pod nazwą „dostawa i instalacja 400 znaków drogowych turystycznych typu (...), w tym: (...)sztuk wraz z uzyskaniem stosownych pozwoleń/zezwoleń”, którego szczegółowy zakres określa § 1 Umowy oraz Załącznik nr (...)”.

Bardziej szczegółowe doprecyzowanie przedmiotu umowy nastąpiło w treści jej § 1 ust. 2. Z brzmienia cytowanego zapisu wynika, że do obowiązków wykonawcy należała:

a.  dostawa 400 znaków drogowych, w tym (...), zgodnie z „Projektem lokalizacji oznakowania drogowego znakami typu (...)na terenie województw: (...), (...), (...)i (...)”, wytycznymi zamawiającego oraz aktami prawnymi obowiązującymi w tym zakresie;

b.  wykonanie projektu oznakowania i organizacji ruchu na czas trwania robót oraz uzgodnienia i zatwierdzenia go przez właściwy organ zarządzający ruchem;

c.  instalacja znaków drogowych, w tym(...)sztuk w miejscach do tego wyznaczonych, przygotowania miejsca pod instalację oraz wykonanie instalacji zgodnie z zatwierdzonym przez zamawiającego projektem oraz Dokumentacją Projektową;

d.  uzyskania wszelkich wymaganych prawem pozwoleń, opinii, decyzji i dokumentów koniecznych do oddania przedmiotu umowy do użytkowania.

Analizując treść przytoczonych zapisów umowy, zdaniem Sądu stwierdzić należy, że pomimo zdefiniowania samego przedmiotu umowy, nie zostało w jej treści wprost wyrażone, na której ze stron spoczywał obowiązek sporządzenia dokumentacji obejmującej projekt docelowej organizacji ruchu. Pojęcie takiego projektu również nie zostało zdefiniowane i wprowadzone do umowy.

Strona powodowa, twierdząc, że dostarczenie projektu docelowej organizacji ruchu spoczywało na pozwanej, powoływała się na zapis §1 ust. 2 pkt c) umowy, z którego wynikało iż spółka ma wykonać instalację znaków turystycznych „zgodnie z zatwierdzonym przez zamawiającego projektem oraz Dokumentacją Projektową”. Strona pozwana natomiast wywodziła zobowiązanie powoda do wykonania projektu docelowej organizacji ruchu z treści §1 ust. 2 pkt d) umowy, który stanowił, że na wykonawcy spoczywa obowiązek „ uzyskania wszelkich wymaganych prawem pozwoleń, opinii, decyzji i dokumentów koniecznych do oddania przedmiotu umowy do użytkowania”.

W ocenie Sądu, przy tak sformułowanym brzmieniu przedmiotowej umowy, jak i w świetle pozostałych przeprowadzonych w sprawie dowodów, brak jest podstaw do przyjęcia, iż to strona pozwana zobligowana była do dostarczenia stronie powodowej projektu docelowej organizacji ruchu. Podkreślić w tym miejscu wypada, iż ciężar udowodnienia tejże okoliczności, z mocy art. 6 k.c., spoczywał na stronie powodowej, albowiem to ona wywodziła z powyższego korzystne dla siebie skutki prawne.

W pierwszej kolejności należy zauważyć, iż cytowany przez powoda zapis §1 ust. 2 pkt c) umowy nie został na tyle jasno sprecyzowany przez strony, aby pozwalał na wysunięcie wniosku, że powoływany tam „zatwierdzony przez zamawiającego projekt”, w oparciu o który miała być dokonana instalacja spornych znaków turystycznych, oznaczać miał projekt docelowej organizacji ruchu. Przytoczony zapis umowny odwoływał się raczej do treści § 2 ust. 13 umowy, z którego wynikało, iż wykonawca zobowiązany był do przedstawienia do zaakceptowania przez zamawiającego gotowych projektów graficznych każdego ze znaków przed ich wykonaniem. Samo zatem stwierdzenie w §1 ust. 2 pkt c) umowy, że dokonanie instalacji znaków przez powodową spółkę następuje w oparciu o zatwierdzony przez zamawiającego projekt, dotyczyło kwestii zatwierdzenia projektu granicznego znaku, nie zaś dostarczenia projektu docelowej organizacji ruchu. Drugi z dokumentów, na który powołuje się zapis §1 ust. 2 pkt c) to Dokumentacja projektowa, która zgodnie z treścią umowy stanowi „Projekt lokalizacji oznakowania drogowego znakami typu (...)na terenie województw: (...), (...), (...)i (...), stanowiący załącznik numer (...)do Umowy”. Ten zaś, co w sprawie jest bezsporne, nie stanowi projektu docelowej organizacji ruchu.

W tych okolicznościach, Sąd nie znalazł podstaw do nałożenia na stronę pozwaną – Województwo (...) obowiązku sporządzenia i dostarczenia stronie powodowej docelowej organizacji ruchu. Co więcej, z treści §1 ust. 2 pkt d) umowy wynika, że to na stronie powodowej, jako wykonawcy, spoczywał obowiązek uzyskania stosownych zgód i pozwoleń organów zarządzających drogami odnośnie lokalizacji i instalacji poszczególnych znaków turystycznych, a tym samym sporządzenia projektu docelowej organizacji ruchu.

Opierając się na zeznaniach świadków G. R., A. T., M. K., J. P. a także na dowodzie z przesłuchania w charakterze powoda P. R., zdaniem Sądu niewątpliwie można stwierdzić, iż projekt docelowej organizacji ruchu, był dokumentem warunkującym możliwość wykonania przez stronę powodową finalnego przedmiotu umowy, to jest fizycznego posadowienia znaków turystycznych w przewidzianych przez zamawiającego miejscach. Bez uzyskania stosownych zezwoleń pochodzących od właścicieli i zarządców poszczególnych dróg, przy których miały znajdować się znaki drogowe, nie można było ani posadowić żadnych znaków ani też zatwierdzić projektu tymczasowej organizacji ruchu, który dotyczył organizacji ruchu na czas realizacji prac związanych z montażem przedmiotowych znaków. Istnienie zatwierdzonego projektu docelowej organizacji ruchu warunkowało zatem podjęcie przez powoda wszelkich prac drogowych, związanych z instalacją zleconych przez zamawiającego znaków turystycznych.

Skoro na gruncie przedmiotowej sprawy powyższa kwestia (niezbędności projektu docelowej organizacji ruchu do wykonania przedmiotu umowy) była w zasadzie bezsporna, Sąd rozstrzygające znaczenie przypisał oświadczeniu strony powodowej zawartemu w § 2 ust. 2 umowy z 23 sierpnia 2011 r., w którym wykonawca potwierdził, iż zamawiający przekazał mu „ kompletną dokumentację w zakresie niezbędnym dla prawidłowego wykonania przedmiotu umowy, a wykonawca szczegółowo się z nią zapoznał”. Wykonawca oświadczył zarazem, że „uznaje tę dokumentację za rzetelną, kompletną, prawidłową i wystarczającą dla należytego i terminowego wykonania przedmiotu umowy”. Przy tak sformułowanym zapisie umowy, wedle Sądu trudno zaakceptować argumentację strony powodowej, iż to strona pozwana nie dotrzymała warunków umowy, albowiem nie dostarczyła wykonawcy dokumentacji, bez której realizacja przedmiotu umowy stała się niemożliwa. Powyższej tezie jednoznacznie sprzeciwia się przytoczony powyżej zapis § 2 ust. 2 umowy i zawarte w nim oświadczenie wykonawcy. Jednocześnie nadmienić należy, że treść załączonego do umowy „Projektu lokalizacji oznakowania drogowego znakami typu (...) (...)na terenie województw (...), (...)i (...)” sporządzonego na zlecenie strony pozwanej i stanowiącej załącznik do umowy, nie pozostawia wątpliwości co do tego, iż nie jest to projekt techniczny, w oparciu o który można by realizować prace w terenie, polegające na instalacji znaków turystycznych. W szczególności w dokumentacji tej brak jest pieczątek i podpisów stosownych organów zarządzających drogami oraz map o odpowiedniej dokładności wskazujących na miejsce posadowienia znaków. Jak wyjaśniali na rozprawie świadkowie A. T., M. K., czy J. P., omawiana dokumentacja przekazana przez zamawiającego stanowiła jedynie pewną koncepcję przestrzenną dotyczącą przebiegu szlaku turystycznego i sposobu rozmieszczenia w ramach tego szlaku znaków turystycznych. Nie był to jednak dokument wiążący, lecz raczej pewien zarys obrazujący koncepcję zamawiającego. W oparciu o ten dokument nie można było zatem zrealizować przedmiotu umowy z 23 sierpnia 2011 r. O takim charakterze omawianego dokumentu, wedle Sądu, miała również wiedzę strona powodowa, przyjmując zamówienie objęte sporną umową. Biorąc pod uwagę wieloletnie doświadczenie przesłuchiwanego w charakterze strony powodowej P. R.w realizowaniu umów zbliżonych do tej, która jest przedmiotem niniejszej sprawy, zdaniem Sądu nie sposób uznać, iż strona powodowa, zawierając sporną umowę, była przeświadczona, iż przekazana jej dokumentacja projektowa stanowi projekt docelowej organizacji ruchu. Przyjąć raczej należy, iż strona powodowa, od samego początku zdawała sobie sprawę z tego, że do prawidłowego wykonania umowy, to jest zainstalowania zamówionych przez Województwo (...)znaków turystycznych, potrzebny jest dodatkowy dokument w postaci projektu docelowej organizacji ruchu, zawierającego zgody poszczególnych zarządców i właścicieli dróg na montaż znaków w terenie.

Wyłaniający się z zeznań świadków, jak i z korespondencji prowadzonej między stronami, przebieg realizacji przez powoda spornej umowy, zdaniem Sądu nie daje wystarczających podstaw do przyjęcia, by powodowa spółka od samego początku miała oczekiwać na dostarczenie jej przez pozwaną spornego projektu oraz być przez nią zapewniana co do istnienia takiego dokumentu. Z analizy wspomnianej korespondencji wynika raczej, iż strona powodowa, po przystąpieniu do realizacji umowy, kierowała do zamawiającego uwagi dotyczące lokalizacji poszczególnych znaków turystycznych, nie wzywała natomiast pozwanego Województwa do przedłożenia dokumentu docelowej organizacji ruchu. Kwestia ta została podniesiona przez spółkę znacznie później, w momencie, kiedy to strona pozwana zaczęła ponaglać ją o przedstawienie harmonogramu robót, projektu znaków graficznych oraz innych efektów dotychczasowej pracy. Nie jest zatem tak, jak twierdziła strona powodowa, że w trakcie wykonywania robót, spółka była cały czas zapewniana przez pozwaną, że projekt docelowej organizacji ruchu zostanie jej dostarczony przez zamawiającego. Teza ta nie wynika bowiem w żądnej mierze ze zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego. Okoliczności te podnosił w swoich zeznaniach jedynie zawnioskowany przez stronę powodową świadek G. R., który, co należy podkreślić, nie uczestniczył w procesie przetargowym, nie kontaktował się bezpośrednio z zamawiającym, stąd nie znał szczegółowego zakresu zamówienia, jak i warunków łączącej strony umowy. Świadek sam przyznał, że realizował głównie prace w terenie, zaś wiedzę odnośnie ewentualnych ustaleń w sprawie między zamawiającym a wykonawcą, czerpał od przedstawiciela strony powodowej, P. R.. Pozostali świadkowie: A. T., M. K. oraz J. P. zgodnie natomiast potwierdzili, że sporządzenie dokumentacji projektowej obejmującej docelową organizację ruchu należało do obowiązków wykonawcy i że w początkowej fazie realizacji umowy strona powodowa nie wzywała strony pozwanej do dostarczenia docelowej organizacji ruchu, co winna była czynić skoro nie posiadała dokumentacji oparciu o którą mogłaby zrealizować przedmiot umowy. Jej uwagi dotyczyły kwestii związanych z miejscem posadowienia poszczególnych znaków i to tylko w obrębie jednego z czterech województw.

Nieprzekonujące są nadto twierdzenia strony powodowej - przesłuchiwanego w charakterze tej strony P. R., jakoby składając do Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad Oddział w O. projekt tymczasowej organizacji ruchu, spółka miała na celu „uświadomienie” stronie pozwanej, iż to na niej spoczywa ciężar dostarczenia projektu ostatecznego, obejmującego docelową organizację ruchu. W tym zakresie strona powodowa powoływała się na pismo (...) w O. z dnia 25 listopada 2011 r., z którego miało wynikać, iż zamawiający nie dostarczył wspomnianej dokumentacji projektowej.

Analizując treść powołanego pisma (k. 22) zdaniem Sądu przede wszystkim należy zwrócić uwagę na fakt, iż Generalna Dyrekcja Dróg Krajowych i Autostrad odesłała (celem wprowadzenia w nim poprawek i uzupełnień) przedłożony przez powoda projekt docelowego oznakowania (...), nie zaś wskazywany przez powoda projekt tymczasowej organizacji ruchu. Załączony przez powoda dokument nie dowodzi zatem samego faktu nieistnienia projektu docelowego, bo sama okoliczność, że dokument taki nie został sporządzony przez zamawiającego nie była przezeń w ogóle kwestionowana, lecz potwierdza jedynie, iż to powód taką dokumentację przedłożył do zatwierdzenia właściwemu organowi. Powyższe działania powoda sugerować więc mogą nie tyle chęć uświadomienia stronie pozwanej braku spełnienia ciążącego na niej obowiązku, lecz raczej świadomość powoda, iż to na nim spoczywa obowiązek wykonania tego projektu.

Decydującego znaczenia przy dokonywaniu interpretacji łączących strony umowy nie mogły mieć nadto w niniejszej sprawie poprzednio zawierane przez P. R. (w ramach wcześniej prowadzonej działalności gospodarczej) kontrakty na wykonanie znaków drogowych, w których, jak wskazywał, ugruntowaną praktyką było przekazywanie przez zamawiającego dokumentacji projektowej obejmującej docelową organizacji ruchu. O zasadności argumentacji strony powodowej, a tym samym sformułowanego przez nią roszczenia, nie może nadto świadczyć fakt uzyskania przez kolejnego oferenta, wybranego przez zamawiającego do realizacji spornego zamówienia, wyższego wynagrodzenia za wykonanie przedmiotu umowy, uwzględniającego również należność za wykonanie projektu docelowej organizacji ruchu. Powyższa okoliczność świadczy jedynie o tym, że kolejny wykonawca należycie zadbał o swój interes i w ramach postępowania przetargowego dopytał zamawiającego o zakres przedmiotu umowy, zaś po ustaleniu, iż obejmuje on także sporządzenie projektu docelowego, uzyskał akceptację wydłużonego terminu realizacji umowy oraz wyższej ceny. Poczynione przez pozwanego, już po ustaniu spornego stosunku prawnego, ustalenia umowne z innym oferentem, nawet jeśli dotyczyły tożsamego zamówienia, jak to będące przedmiotem niniejszej sprawy, zasadniczo nie mogą jednak wpływać na ocenę zasadności roszczeń powoda.

Podsumowując zatem całokształt poczynionych dotychczas rozważań, Sąd stanął na stanowisku, iż zgromadzony w sprawie materiał dowodowy nie daje wystarczających podstaw do przyjęcia, że w ramach umowy z 23 sierpnia 2011 r., na stronie pozwanej jako zamawiającym, spoczywał obowiązek dostarczenia projektu docelowej organizacji ruchu. Tym samym, wobec braku dowodów jednoznacznie potwierdzających, iż to strona pozwana swoim działaniem (zaniechaniem) uniemożliwiła powodowi realizację przedmiotu spornej umowy, nie było możliwym uwzględnienie roszczeń powoda wywodzonych z normy art. 639 k.c.

Mając na uwadze powyższe, powództwo w całości podlegało oddaleniu (punkt I. sentencji wyroku).

Pomimo, iż strona powodowa w całości przegrała sprawę Sąd w punkcie II. wyroku, korzystając z regulacji zawartej w art. 102 k.p.c. odstąpił od obciążania jej obowiązkiem zwrotu kosztów procesu. Sąd uznał, iż w niniejszej sprawie zachodzą szczególne okoliczności związane z charakterem dochodzonego przez powoda roszczenia, mającego swe źródło w treści łączącej strony umowy. W ocenie sądu, nie ulega wątpliwości, że umowa zawarta w trybie przetargowym, w szczególności gdy zaangażowane są w jej realizację środki z fundusze unijne, winna być tak przygotowana przez zamawiającego ażeby jej treść w zakresie essentialia negotii nie budziła żadnych wątpliwości. Tryb zapytań w toku postępowania przetargowego winien dotyczyć sytuacji gdy strona mająca pełną wiedzę co do zakresu swoich obowiązków precyzuje kwestie związane z ich wykonaniem nie zaś, jak miało to miejsce w kolejnym przetargu, ustala zakres swoich obowiązków i to podstawowy. Jeżeli do realizacji umowy z dnia 23.08.2011 r. niezbędnym było wykonanie projektu docelowej organizacji ruchu, dla pełnej jasności zapis taki powinien być wyrażony w umowie expressis verbis, skoro znalazło się w niej miejsce dla uszczegółowienia obowiązków strony powodowej w zakresie wykonania projektu oznakowania i organizacji ruchu na czas trwania robót ( tymczasowy projekt organizacji ruchu). Ogólnikowe sformułowanie przedmiotu umowy, szczególnie jej § 1 ust. 2 pkt d, jak również pominięcie w słowniczku zawierającym definicje umowne pojęcia „projektu docelowego” wraz z przypisaniem go do obowiązków jednej ze stron kontraktu, należy uznać za nieprawidłową praktykę, rodzącą trudności interpretacyjne, które ujawniły się właśnie na tle rozpoznawanej sprawy. W ocenie Sądu od strony pozwanej, jako podmiotu stale zawierającego umowy w trybie przepisów ustawy Prawo zamówień publicznych, niewątpliwie należy oczekiwać profesjonalizmu w sposobie formułowania kontraktów, tak, aby dla każdej ze stron pozostawał jasny zakres spoczywających na niej obowiązków umownych. W świetle powyższych okoliczności, uznając, iż strona powodowa, opierając się na brzmieniu zawartej z pozwanym umowy, mogła mieć wątpliwości co do rzeczywistego zakresu zamówienia, Sąd uznał za zasadne odstąpienie od obciążenia jej obowiązkiem zwrotu pozwanemu kosztów procesu.

Mając na uwadze powyższe, orzeczono jak w sentencji wyroku.