Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 27 września 2012 r.

Sąd Apelacyjny w Katowicach Wydział I Cywilny

w składzie następującym:

Przewodniczący : SSA Piotr Wójtowicz

Sędziowie : SA Ewa Jastrzębska

: SO (del.) Tomasz Ślęzak (spr.)

po rozpoznaniu na posiedzeniu niejawnym w dniu 27 września 2012 r.

sprawy z powództwa Stowarzyszenia (...) w W.

przeciwko Przedsiębiorstwu (...) Spółki z ograniczona odpowiedzialnością w K.

o zakazanie i zapłatę

na skutek zażalenia pozwanej

na postanowienie Sądu Okręgowego w Katowicach z dnia 31 lipca 2012 r.,

p o s t a n a w i a :

oddalić zażalenie.

Sygn. akt I ACz 894/12

UZASADNIENIE

Zaskarżonym postanowieniem Sąd Okręgowy udzielił powodowemu Stowarzyszeniu (...) w W. zabezpieczenia roszczenia poprzez zakazanie pozwanej – Przedsiębiorstwu (...) Spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w K. dokonywania reemisji w sieciach telewizji kablowej utworów audiowizualnych nadawanych w programach telewizyjnych.

Sąd pierwszej instancji uznał, powołując przepisy art. 730 § 1 k.p.c. i art. 730 ¹ § 1 k.p.c., że powód uprawdopodobnił zarówno istnienie roszczenia zawartego w pozwie, w którym domagał się zakazania pozwanej reemisji w sieci kablowej utworów audiowizualnych do czasu zawarcia z powodem umowy licencyjnej oraz zasądzenia 164 560,47 złotych, w związku z nie zawarciem z powodowym Stowarzyszeniem stosownej umowy licencyjnej, jak i interes prawny w udzieleniu zabezpieczenia. Zdaniem tego Sądu, uprawdopodobnienie roszczenia wyraża się przede wszystkim w przedstawieniu przez powoda oferty programowej pozwanej oraz decyzji Ministra Kultury i Sztuki z dnia 29 maja 1995 r., na podstawie której udzielono powodowi zezwolenia na zbiorowe zarządzanie prawami autorskimi do utworów audiowizualnych na polach eksploatacji, którymi posługuje się także pozwana Spółka. Sąd Okręgowy zwrócił uwagę, że uprawdopodobnienie nie jest obwarowane regułami postępowania dowodowego, a zatem wskazane przez powoda dokumenty są wystarczające do uprawdopodobnienia roszczenia powoda, który uprawdopodobnił także swój interes prawny, brak zabezpieczenia bowiem utrudniłby osiągnięcie celu postępowania o zaniechanie dokonywania reemisji.

Jako podstawa rozstrzygnięcia, poza wymienionymi, wskazany został również art. 755 k.p.c.

W zażaleniu na to postanowienie pozwana zarzuciła naruszenie art. 738 k.p.c. w związku z art. 736 § 1 i 2 k.p.c. oraz art. 126 § 1 pkt 4 i § 3 k.p.c. oraz wydanie zaskarżonego postanowienia pomimo, jej zdaniem nieuprawdopodobnienia roszczenia i „nieudowodnienia” interesu prawnego, a także nadmierną ogólnikowość postanowienia. Powołując te zarzuty pozwana wniosła o uchylenie zaskarżonego postanowienia lub o jego zmianę i oddalenie wniosku o udzielenie zabezpieczenia.

Powód w odpowiedzi na zażalenie wniósł o jego oddalenie.

Sąd Apelacyjny zważył co następuje:

Zażalenie nie zasługuje na uwzględnienie.

Odnosząc się do podstawowego, w rozumieniu skarżącej, zarzutu polegającego na naruszeniu powołanych wyżej przepisów postępowania, stwierdzić należy, że nie zasługuje on na uwzględnienie z dwóch podstawowych powodów. Po pierwsze powoływany art. 738 k.p.c. nie obowiązuje już w brzmieniu, z jakiego skarżąca wywodzi skutki prawne wskazane w zażaleniu, od 3 maja 2012 roku, a zatem w dacie wydania zaskarżonego postanowienia nie było podstaw do zwrotu wniosku o udzielenie zabezpieczenia z powodu braków formalnych wniosku o udzielenie zabezpieczenia ( zdanie drugie art. 738 k.p.c. zostało z tego przepisu usunięte – art. 1 pkt 64 ustawy z dnia 16 września 2011 r., Dz. U. Nr 233, poz. 1381). Po drugie, na co zwraca uwagę powód w odpowiedzi na zażalenie, z Krajowego Rejestru Sądowego wynika, że powodowe Stowarzyszenie może być reprezentowane przez prezesa zarządu i skarbnika ( analiza wypisu z Krajowego Rejestru Sądowego wskazuje, że wystarczająca jest reprezentacja prezesa zarządu), co oznacza, iż zarzut nieprawidłowego umocowania osoby wnoszącej o udzielenie zabezpieczenia, w ramach pozwu, jest nieuzasadniony, bo pozew wniósł pełnomocnik powoda będący adwokatem, a udzielone mu pełnomocnictwo wynikało z czynności osób do tego umocowanych.

W zakresie pozostałych zarzutów zażalenia natomiast należy stwierdzić, że one także nie zasługują na uwzględnienie. Trafnie Sąd pierwszej instancji wskazał, że do uwzględnienia wniosku o udzielenie zabezpieczenia roszczenia wystarczające jest uprawdopodobnienie roszczenia i interesu prawnego w udzieleniu zabezpieczenia. Uprawdopodobnienie roszczenia przez powoda nastąpiło. Zwrócić należy bowiem uwagę, że powód domaga się w pozwie zakazania pozwanej Spółce dokonywania reemisji w sieci telewizji kablowej utworów audiowizualnych nadawanych w programach telewizyjnych, do czasu zawarcia z powodem umowy licencyjnej na podstawie art. 21 ¹ ustawy z dnia 4 kutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Przepis ten przewiduje, że operatorom sieci kablowych wolno reemitować w sieciach kablowych utwory nadawane w programach organizacji radiowych i telewizyjnych wyłącznie na podstawie umowy zawartej z właściwą organizacją zbiorowego zarządzania prawami autorskimi. Nie ulega wątpliwości, że powód, co najmniej uprawdopodobnił iż jest taką organizacją, co wynika z przedstawionych przez niego dokumentów. Może zatem domagać się zawarcia z pozwaną umowy, a w razie naruszenia praw autorskich sięgnąć po roszczenia wynikające z art. 79 wymienionej ustawy. Wśród tych roszczeń jest również prawo żądania od osoby która prawa autorskie narusza, zaniechania tych naruszeń. Nie przesadzając zatem tego, czy powód zasadnie z takim roszczeniem przeciwko pozwanej występuje i jaki jest zakres przysługującej mu ochrony (w szczególności czy może pomimo już zawartej umowy dochodzić wyższego wynagrodzenia), należy zgodzić się z Sądem pierwszej instancji, że uprawdopodobnienie roszczenia nastąpiło.

Powód uprawdopodobnił także interes prawny w udzieleniu zabezpieczenia, nie można bowiem, jak wynika to z zażalenia, wymagać od niego udowodnienia istnienia tego interesu ( zarzuty zażalenia – karta 554 akt). Z art. 730 ¹ § 1 k.p.c. wynika, że udzielenia zabezpieczenia może żądać każda strona lub uczestnik postępowania, jeżeli uprawdopodobni roszczenie oraz interes prawny w udzieleniu zabezpieczenia. Interes prawny w udzieleniu zabezpieczenia istnieje wtedy, gdy brak zabezpieczenia uniemożliwi lub poważnie utrudni wykonanie zapadłego w sprawie orzeczenia lub w inny sposób uniemożliwi lub poważnie utrudni osiągnięcie celu postępowania w sprawie (§ 2 tego artykułu). Trafne jest stanowisko Sądu pierwszej instancji także w tym zakresie. Nie ulega bowiem wątpliwości, że reemisja utworów audiowizualnych, o ile potwierdzone zostaną prawa autorskie powoda, ma charakter nieodwracalny i jeżeli jego powództwo okazałoby się, w zakresie żądania zakazu takiej działalności przez pozwaną, uzasadnione, przywrócenie stanu poprzedniego w oparciu o zapadły wyrok sankcjonujący taki zakaz byłoby niemożliwe. Zatem jedynym skutecznym środkiem zabezpieczenia jest, do czasu rozstrzygnięcia sporu, zakazanie pozwanej reemisji utworów do których powód uprawdopodobnił istnienie praw autorskich.

Z tych względów Sąd Apelacyjny, na podstawie art. 385 k.p.c. w związku z art. 397 § 2 k.p.c., oddalił zażalenie.