Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 4 grudnia 2012 roku

Sąd Rejonowy w Kłodzku Wydział I Cywilny

w składzie:

Przewodniczący: SSR Eliza Skotnicka

Protokolant: Małgorzata Schick

po rozpoznaniu w dniu 4 grudnia 2012 roku w Kłodzku

sprawy z powództwa J. T.

przeciwko Towarzystwu (...) S.A. w W.

o zapłatę 10 225,90 zł

I. zasądza od strony pozwanej Towarzystwa (...) S.A. w W. na rzecz powoda J. T. kwotę 9 641,06 zł (dziewięć tysięcy sześćset czterdzieści jeden 06/100) wraz z ustawowymi odsetkami liczonymi od dnia 9 lutego 2012r.;

II. dalej idące powództwo oddala;

III. zasądza od strony pozwanej na rzecz powoda kwotę 3250,31 zł tytułem zwrotu kosztów procesu, w tym kwotę 2400,- zł tytułem kosztów zastępstwa procesowego;

IV. zwraca stronie pozwanej Towarzystwu (...) S.A. w W. od Skarbu Państwa - Sądu Rejonowego w Kłodzku kwotę 434,60 zł tytułem nadpłaconej zaliczki zdeponowanej pod poz. 211/12 z dnia 17.VII.2012r.

UZASADNIENIE

Powód J. T. domagał się zasądzenia od pozwanego Towarzystwa (...) S.A. w W. kwoty 10 225,90 złotych wraz z odsetkami ustawowymi liczonymi od dnia 9 lutego 2012 roku oraz kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego w kwocie 2400,- zł i 17,- zł tytułem poniesionej opłaty skarbowej od pełnomocnictwa. W uzasadnieniu pozwu powód wyjaśnił, że w dniu 8 stycznia 2012r. w K. przy ulicy (...) doszło do kolizji drogowej, w wyniku której uszkodzeniu uległ pojazd powoda marki V. (...) o nr rej. (...). Za spowodowanie szkody odpowiedzialność ponosi kierowca ubezpieczony od odpowiedzialności cywilnej przez stronę pozwaną. W wyniku kolizji pojazd powoda został uderzony przez pojazd sprawcy z lewej strony i zepchnięty do znajdującego się z prawej strony jezdni rowu. Powód w dniu 9 stycznia 2012 r. telefonicznie zgłosił szkodę, uzupełniając pisemnie zgłoszenie w dniu 12 stycznia 2012r. Strona pozwana w dniu 14 stycznia 2012r. poinformowała powoda, że wysokość przyznanego mu odszkodowania wynosie 2676,07 zł, zaś z załączonego kosztorysu wynikało, że pozwana zastosowała stawkę w wysokości 50 zł za roboczogodzinę pracy mechanika i lakiernika, nie zakwalifikowano uszkodzonych części m.in. drzwi, błotnika, zderzaka i reflektora do wymiany, lecz do naprawy i przyjęła 65% tzw. urealnienia pozostałych części. Powód po uzyskaniu informacji o wysokości odszkodowania ustalonej przez pozwaną, zgłosił się do (...) w B., celem sporządzenia kalkulacji powypadkowej naprawy pojazdu. Tam wykonano dokumentację fotograficzną uszkodzeń pojazdu oraz kalkulację naprawy, która zgodnie z zaleceniami producenta wyniosła 12901,97 zł. Powód wysłał kalkulację stronie pozwanej, która pismem z dnia 19 marca 2012r. poinformowała, że odszkodowanie kwocie 2676,07 zł jest wystarczające, a ewentualna dopłata może nastąpić po przedstawieniu przez powoda rachunków dokumentujących naprawę. Pozwana dokonała również weryfikacji przedłożonego przez powoda kosztorysu, zamieszczając na im swoje adnotacje, z których wynika, że koszt naprawy jej zdaniem wynosi 5528,81 zł. Niemniej nie dopłaciła, brakującego według jej wyliczeń, odszkodowania.

Strona pozwana Towarzystwo (...) S.A. w W. w odpowiedzi na pozew wniosła o oddalenie powództwa w całości. i zasądzenie kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przypisanych.

W uzasadnieniu strona pozwana wskazała, że zgodnie z ustaleniami poczynionymi przez pozwaną w toku postępowania likwidacyjnego, na podstawie bezpośrednich oględzin pojazdu, szkoda poniesiona przez powoda wyniosła 2676,07 zł i kwota ta stanowi rzeczywiste koszty naprawy uszkodzonego pojazdu. Zdaniem pozwanej kwota przyznanego odszkodowania pozwala na skuteczną naprawę pojazdu tj. przywrócenie pojazdu do stanu sprzed szkody. Pozwana zarzuciła, że w kosztorysie przedstawionym przez powoda zawyżono zakres naprawy, błędnie zakwalifikowano elementy w postaci reflektora przedniego, błotnika przedniego lewego oraz drzwi do wymiany zamiast naprawy, zawyżono ilość roboczogodzin, zastosowano wygórowane stawki za roboczogodzinę oraz bezzasadnie nie zastosowano optymalizacji na części zamienne pomimo wieku pojazdu (8 lat).

Sąd ustalił następujący stan faktyczny

Powód K. K. był właścicielem samochodu osobowego marki V. (...), nr rej. (...), rok prod. 2004. W dniu 8 stycznia 2012r. powód uczestniczył w kolizji drogowej, której sprawca był ubezpieczony u strony pozwanej. Strona pozwana w postępowaniu likwidacyjnym ustaliła wysokość szkody częściowej w pojeździe - wartość naprawy brutto 2676,07 złotych, w tym 151,20 części i materiały eksploatacyjne, 745 zł robocizna, 1279, 46 zł i 500,40 zł podatek VAT. Odszkodowanie zostało powodowi wypłacone. Powód w dniu 23 stycznia 2012r. odwołał się od decyzji pozwanej.

Bezsporne

Na zlecenie powoda w dniu 2 lutego 2012r. (...) w B. wykonał kalkulację naprawy wyliczając jej koszt na kwotę 12901,97 zł. Strona pozwana po otrzymaniu powyższej kalkulacji dokonała jej weryfikacji i koszt naprawy wyliczyła na kwotę 5528,81 zł. Pozwana zakwestionowała przyjęte w kalkulacji wysokość stawki roboczogodziny, czas naprawy wg E. oraz przyjęcie części do wymiany. Pismem z dnia 19 marca 2012r. strona pozwana zawiadomiła powoda, że przyznano mu odszkodowanie w wysokości 2676,07 zł jako bezsporne i w załączeniu przesłano powodowi kosztorys po weryfikacji i wskazano, że do ewentualnego ponownego rozpatrzenia kwoty odszkodowania można powrócić po udokumentowaniu przez powoda naprawy stosownymi fakturami za wykonane usługi oraz zakup części zamiennych.

Dowód:

kalkulacja naprawy z dnia 02.02.2012r. k. 16 - 19;

kalkulacja wraz adnotacjami strony pozwanej k. 23 - 25;

pismo strony pozwanej z dnia 19.03.2012r. k. 21 - 22.

W oparciu o dokumentację zdjęciową wykonaną przez przedstawiciela strony pozwanej, pokazującej rozmiar i charakter uszkodzeń poszczególnych części w pojeździe można przyjąć:

Do wymiany:

1) reflektor przedni prawy - przetarty;

2) błotnik przedni prawy w części tylnej w obrębie wykroju wnęki koła wgnieciony;

3) drzwi przednie lewe poszycie i szkielet wzdłużnie - wgniecione;

4) listwa dolna drzwi przednich lewych - przetarta;

5) drzwi tylne lewe poszycie wzdłużnie - wgniecione;

6) listwa dolna drzwi tylnych lewych - przetarta;

7) osłona przeciw kamieniom - popękana.

Do lakierowania:

Lakierowaniu podlegają części wymieniane zgodnie z technologią producenta oraz:

1. zderzak przedni po stronie prawej - przetarty;

2. listwa ozdobna drzwi przednich lewych - przetarty;

3. listwa ozdobna drzwi tylnych lewych - przetarty;

4. zderzak po stronie lewej w części przedniej - przetarty;

(potrącono 50% lakierowania ze względu na wcześniejsze uszkodzenia nie mające związku przyczynowego ze szkodą).

Zmierzona przez przedstawiciela strony pozwanej grubość powłoki lakierowej elementów oblachowania nie wykazuje odchyleń pozwalających wysnuć wiosek, że części te były wcześniej naprawiane w sposób nietechnologiczny. W związku z tym brak jest podstaw do obniżenia wartości części uznanych do wymiany.

Ustalenie wysokości szkody w samochodzie marki V. (...) nr rej. (...), z uwzględnieniem części zamiennych porównywalnej jakości oraz średnich stawek roboczogodziny obowiązującej na rynku oraz podaniem warsztatów, które takie stawki stosują oraz części, jest następujące:

na podstawie wykonanej w systemie (...) kalkulacji uzasadniony koszt naprawy samochodu powoda, w technologii przewidzianej przez producenta samochodu z użyczeniem części przez niego zalecanych oraz ewentualnie występujących części zamiennych porównywalnej jakości i średniej stawki roboczogodziny mającej zastosowanie w obrębie zamieszkania użytkownika, samochodu w warsztatach dysponujących wyposażeniem umożliwiającym naprawy zgodnie z technologią producenta i przywrócenie pojazdu do stanu w jakim znajdował się przed powstaniem szkody, wynosi 12 317,13 zł brutto.

Na koszty naprawy w kwocie 12 317,13 zł składa się robocizna 800,- zł, koszty dodatkowe 60,- zł, lakierowanie 2821,91 zł, części zamienne 6493,32 zł, podatek VAT 2340,30 zł, potrącenia - 161,30 zł.

Wyżej wskazane koszty naprawy ustalone zostały w oparciu o wersję kosztorysową z uwzględnieniem wysokości naprawy z zastosowaniem cen części dostępnych w sieciach autoryzowanych przedstawicieli V. oraz firmach trudniących się obrotem częściami zamiennymi (części alternatywne). Zgodnie z raportem optymalizacji części do samochodu V. dostępne są w sieci hurtowni jako części alternatywne: reflektor przedni w jakości PJ, błotnik przedni w jakości PJ, drzwi przednie lewe w jakości P. Zastosowanie części jakości PJ i P, które zgodnie z informacją programu AudaOptima są dostępne w sieci przedsiębiorstw zajmujących się dystrybucją części zamiennych nie przywróci właściwych parametrów techniczno - eksploatacyjnych oraz walorów estetycznych. Gdyby były dostępne w sieci części alternatywne w jakość Q, O oraz PT i PC zostałyby one uwzględnione w kalkulacji. Części w jakości Q i O to części oryginalne produkowane na tych samych liniach technologicznych stosowane na pierwszy montaż pojazdu. Części PT i PC to części alternatywne produkowane przez niezależnych producentów, ale mających atesty niezależnych instytutów certyfikujących. W kalkulacji zastosowano jedynie części o jakości O.

Do wyceny zastosowano stawki za roboczogodzinę stosowane w branży motoryzacyjnej stosowane w naprawach przez warsztaty znajdujące się w obrębie zamieszkania użytkownika dysponujące wyposażeniem umożliwiającym naprawy zgodnie z technologią producenta i przywrócenie pojazdu do stanu w jakim znajdował się przed powstaniem szkody. Stawki na prace blacharsko - mechaniczne 100,- zł/rbg, na prace lakiernicze 100,- zł/rbg . Stawki takie stosują w rozliczeniach szkód warsztaty (...) w Ż. oraz (...) w K..

Dowód:

opinia biegłego sądowego mgr inż. T. G. z dnia 17 sierpnia 2012r. wraz z kalkulacją naprawy pojazdu oraz raportem części alternatywnych k. 58 - 77.

W tak ustalonym stanie faktycznym Sąd zważył, co następuje:

Powództwo podlegało uwzględnieniu w części. Sąd ustalił stan faktyczny w oparciu o przedłożone przez strony dokumenty, w tym przede wszystkim wyceny dokonane na zlecenie powoda oraz przez stronę pozwaną w toku postępowania likwidacyjnego szkodę.

Podstawa i zasada odpowiedzialności strony pozwanej była bezsporne. Spór między stronami dotyczył wysokości szkody poniesionej przez powoda, w tym przede wszystkim uzasadnionych kosztów naprawy.

Według art. 822 § 1 k.c., powstanie obowiązku zapłaty przez zakład ubezpieczeń (ubezpieczyciela) odszkodowania z tytułu ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej zakłada powstanie odpowiedzialności ubezpieczonego, czyli samego ubezpieczającego lub osoby, na której rzecz ubezpieczający zawarł umowę ubezpieczenia, za szkody wyrządzone osobom trzecim. Zobowiązanie do zapłaty odszkodowania z tytułu ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej ma więc ze swej istoty charakter akcesoryjny, tylko zatem wtedy, gdy ubezpieczony stanie się zgodnie z przepisami prawa cywilnego odpowiedzialny za szkodę wyrządzoną osobie trzeciej, dochodzi do powstania odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń wobec tej osoby z tytułu ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej. Zakres odpowiedzialności ubezpieczonego wobec osoby trzeciej wyznacza co do zasady zakres odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń z tytułu ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej (por. np. uzasadnienie uchwały składu siedmiu sędziów Sądu Najwyższego z dnia 22 kwietnia 2005 r., III CZP 99/04, OSNC 2005, nr 10, poz. 166 oraz wyrok Sądu Najwyższego z dnia 10 stycznia 2002 r., II CKN 353/99, nie publ.). Akcesoryjny, wynikający z art. 822 § 1 k.c., charakter zobowiązania ubezpieczyciela z tytułu ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej potwierdzają w odniesieniu do obowiązkowego ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych przepisy art. 23, 34, 35 i 36 ustawy z dnia 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych (Dz. U. Nr 124, poz. 1152 ze zm. - dalej: "ustawa o ubezpieczeniach obowiązkowych" lub "u.u.o."). W myśl tych przepisów, na podstawie umowy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej posiadaczy pojazdów mechanicznych, do której zawarcia obowiązany jest posiadacz bezpośrednio eksploatujący pojazd (por. uzasadnienie uchwały składu siedmiu sędziów Sądu Najwyższego z dnia 22 kwietnia 2005 r., III CZP 99/04), zakład ubezpieczeń jest zobowiązany, w granicach ustalonej sumy gwarancyjnej, do zapłaty odszkodowania za szkodę na osobie lub w mieniu wyrządzoną w związku z ruchem pojazdu, objętą odpowiedzialnością posiadacza (art. 436 § 1 zdanie pierwsze lub art. 436 § 1 zdanie drugie k.c.). Odpowiedzialność za szkody wyrządzone ruchem wszelkich pojazdów mechanicznych oparta została na zasadzie ryzyka (art. 436 k.c. w związku z art. 435 k.c.). Uzasadnieniem tej zaostrzonej odpowiedzialności jest przede wszystkim szczególne i wzmożone niebezpieczeństwo jakie wiąże się z użyciem tych środków komunikacji.

W tak ukształtowanej odpowiedzialności posiadacza pojazdu mechanicznego przesłanki stanowią powstanie szkody w mieniu lub na osobie, spowodowanie szkody przez ruch mechanicznego środka komunikacji, oraz związek przyczynowy między szkodą a ruchem pojazdu. Szkoda wywołująca odpowiedzialność z tytułu ryzyka musi być wyrządzona przez ruch mechanicznego środka komunikacji. Ponadto pomiędzy działaniem sprawcy szkody a skutkiem tego działania musi zachodzić związek przyczynowy (opisany w art. 361 kc). W Świetle tego zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa swojego działania.

Szkodą w mieniu jest wszelki uszczerbek majątkowy. Przy ustaleniu wysokości szkody należy posługiwać się przyjętą w piśmiennictwie i orzecznictwie teorią różnicy. Oznacza to, że dla ustalenia wysokości szkody zestawia się obecną wartość samochodu z tą, jaką by on przedstawiał gdyby nie było wypadku (tak, G. Bieniek, Odpowiedzialność cywilna za wypadki drogowe, Warszawa 2006 str.140). Zasada pełnego odszkodowania w ujęciu kodeksu cywilnego przejawia się w tym, że naprawienie szkody obejmuje zarówno straty jakie poszkodowany poniósł, jak i korzyści które mógł osiągnąć gdyby mu szkody nie wyrządzono. Zgodnie z art. 361 k.c. zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność za normalne następstwa działania lub zaniechania z którego szkoda wynikła.

Ustalenie uzasadnionych kosztów naprawy wymagało wiedzy specjalnej, co obligowało Sąd na mocy art. 278§1 k.p.c. do dopuszczenia i przeprowadzenia dowodu z opinii biegłego z zakresu techniki pojazdów samochodowych, kalkulacji warsztatowej, analizy rachunków, kosztorysów oraz wycen mgr inż. T. G.. Zgromadzony w sprawie materiał dowodowy, w tym przede wszystkim opinia biegłego sądowego pozwoliły na ustalenie kosztorysowych uzasadnionych kosztów naprawy pojazdu powoda. Biegły sądowy wykonał rzetelną opinię, w sposób jasny wykazał zakres niezbędnych prac, w tym wartość części wymagających wymiany. Biegły przeanalizował dostępność odpowiednich, możliwych do zastosowania części zamiennych alternatywnych, gwarantujących przywrócenie stanu pojazdu do stanu sprzed zdarzenia. Biegły ustalił także stawkę roboczogodziny w warsztatach znajdujących się w obrębie zamieszkania powoda dysponujących wyposażeniem umożliwiającym naprawy zgodnie z technologią producenta. Sąd podzielił w całej rozciągłości wnioski biegłego, a także przyjęte do kalkulacji założenia, w tym wobec braku dostępnych części alternatywnych odpowiedniej jakości, ceny części alternatywnych w jakości "(...)", które (jak wynika z porównania w kosztorysie) nie odbiegają od cen oryginalnych wg stawek V.. Biegły wskazał, że stawki w warsztatach działających w K.i okolicy, które gwarantujących odpowiednią jakość usługi zgodnie z technologią producenta, wynoszą na prace blacharsko - mechaniczne 100,- zł/rbg, na prace lakiernicze 100,- zł/rbg. Stawki takie stosują w rozliczeniach szkód warsztaty (...)w Ż.oraz (...)w K.. W ocenie Sądu, a także biegłego sądowego, uzasadnionym jest przyjęcie tej stawki roboczogodziny, która w odniesieniu stawek stosowanych w warsztatach autoryzowanych jest niższa o 30 zł. Podkreślić należy, że wykonanie naprawy w warsztacie lokalnym, gwarantuje powodowi, należyte naprawienie szkody, a zważywszy na wiek pojazdu (8 lat), taka wartość i sposób naprawy jest zdaniem sądu uzasadniony. W istocie różnica pomiędzy kalkulacją wykonaną przez biegłego sądowego (12317,13 zł brutto) a wyceną dokonaną na zlecenie powoda przez (...)(12901,97 zł) wynosi 584,84 zł i wynika przede wszystkim z przyjętej do wyceny stawki roboczogodziny.

Opinia biegłego jest bezstronna i zawiera odmienne (niż w obu prywatnych opiniach) wnioski, przy czym nieznacznie odbiega od wyceny przedstawionej przez powoda, radykalnie zaś różni się od kalkulacji sporządzonej przez stronę pozwaną. Nie bez znaczenia jest fakt, że żadna ze strony nie zgłaszała jakichkolwiek zastrzeżeń, czy zarzutów do opinii biegłego.

W tych wszystkich powodów Sąd w pełni podzielił wnioski biegłego zawarte w opinii i na jej podstawie uznał, że uzasadniony koszt naprawy pojazdu powoda wyniósł 12317,13 zł, a zatem strona pozwana powinna uzupełnić wypłacone dotychczas powodowi odszkodowanie o dalszą kwotę 9641,06 zł. Stąd żądanie zasądzenia kwoty odszkodowania stanowiącej różnicę pomiędzy ustaloną szkodą w pojeździe a wypłaconym przez stronę pozwaną odszkodowaniem w kwocie 2676,07 zł, zasługiwało na uwzględnienie. Jednocześnie dalej idące powództwo co do kwoty 584,84 zł jako nieuzasadnione, z przyczyn wyżej wskazanych, należało oddalić.

W tych okolicznościach Sąd uwzględnił powództwo co do roszczenia głównego w kwocie 9641,06 zł, o odsetkach orzekając zgodnie z art. 481 k.c. w zw. z art. 14 ust 1 u.u.o, w myśl którego ubezpieczyciel zobowiązany jest wypłacić odszkodowanie w terminie 30 dni licząc od dnia złożenia zawiadomienia o szkodzie. Skoro powód dokonał zgłoszenia szkody w dniu 9 stycznia 2012r. to odszkodowanie powinno być zapłacone najpóźniej w dniu 8 lutego 2012r., zatem pozwana pozostawała w opóźnieniu ze spełnieniem świadczenia od 9 lutego 2012r. Jednocześnie nie wykazano, by istniały uzasadnione okoliczności uniemożliwiające stronie pozwanej ustalenie wysokości szkody i terminową wypłatę odszkodowania.

O kosztach orzeczono po myśli art. 100 k.p.c dokonując stosunkowego rozdzielenia kosztów. Powód wygrał bowiem proces w 94%, a zatem obciążają go koszty procesu w 6%. Poniesione w niniejszej sprawie koszty procesu to kwota 6311,40 zł, w tym 512 zł opłata sądowa, 965,40 zł wynagrodzenie biegłego sądowego i 4834,- zł koszty zastępstwa procesowego obu stron. Zgodnie z wynikiem postępowania stronę pozwaną obciąża 94% kosztów, a zatem kwota 5932,71 zł, zaś powód powinien partycypować w tych kosztach w pozostałym zakresie tj. w kwocie 378,69 zł. Powód w toku postępowania poniósł koszty w kwocie 3629 zł, zaś strona pozwana w kwocie 2682,40 zł. Stąd strona pozwana powinna zwrócić powodowi kwotę 3250,31 zł tytułem zwrotu kosztów procesu (3629 zł - 378,69 zł = 3250,31 zł). Jednocześnie Sąd zwrócił stronie pozwanej kwotę 434,60 zł tytułem nadpłaconej zaliczki wpłaconej na wydatki związane z wydaniem opinii przez biegłego sądowego.