Pełny tekst orzeczenia

POSTANOWIENIE

Dnia 18 kwietnia 2013r.

Sąd Okręgowy w Elblągu I Wydział Cywilny w składzie następującym:

Przewodniczący: SSO Teresa Zawistowska

Sędziowie: SO Ewa Pietraszewska ( spr. )

SO Krzysztof Nowaczyński

po rozpoznaniu w dniu 18 kwietnia 2013r. w Elblągu

na posiedzeniu niejawnym

sprawy ze skargi Syndyka Masy Upadłości J. M.w upadłości likwidacyjnej na czynność Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w Olsztynie – (...)

w postępowaniu egzekucyjnym z wniosku wierzycieli M. O. i A. O.

przeciwko dłużnikowi Zakładom (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnością w J.

o egzekucję świadczenia pieniężnego ( sygn. akt Km 2002/12 )

na skutek zażalenia wierzycieli

od postanowienia Sądu Rejonowego w Ostródzie z dnia 20 lutego 2013r. sygn. akt I Co 288/13

p o s t a n a w i a:

uchylić zaskarżone postanowienie i sprawę przekazać Sądowi Rejonowemu w Ostródzie do ponownego rozpoznania, pozostawiając temu Sądowi rozstrzygnięcie o kosztach postępowania zażaleniowego.

I Cz 195/13

UZASADNIENIE

Zaskarżonym postanowieniem Sądu Rejonowego w Ostródzie z dnia 20 lutego 2013r. sygn. akt(...)w sprawie ze skargi Syndyka Masy Upadłości J. M.w upadłości likwidacyjnej na czynność Komornika Sądowego przy Sądzie Rejonowym w O.– K. T. (2)w postępowaniu egzekucyjnym z wniosku wierzycieli M. O.i A. O.przeciwko dłużnikowi Zakładom (...) spółce z ograniczoną odpowiedzialnościąw J.o egzekucję świadczenia pieniężnego ( sygn. akt Km (...)) uwzględniono wniosek Syndyka Masy Upadłości J. M.w upadłości i zawieszono postępowanie egzekucyjne z ruchomości prowadzone przez Komornika S.przy Sądzie Rejonowym wO. K. T. (2)w sprawie(...) przeciwko dłużnikowi oraz odwołano termin licytacji ruchomości wyznaczony na dzień 21 lutego 2013r.

W uzasadnieniu tego postanowienia Sąd Rejonowy podał, że Syndyk Masy Upadłości J. M.złożył wniosek o zawieszenie postępowania egzekucyjnego (...) do czasu rozpatrzenia jego skargi na czynności komornika.

W rozważaniach dotyczących zasadności wniosku o zawieszenie tego postępowania Sąd Rejonowy wskazał, że zgodnie z art. 821 § 1 k.p.c. sąd może na wniosek w całości lub w części zawiesić postępowanie egzekucyjne, jeżeli złożono skargę na czynności komornika lub zażalenie na postanowienie sądu. We wszystkich wypadkach, gdy zawieszenie prowadzonego postępowania ma nastąpić na wniosek, zależy ono od uznania sądu, który ma zagwarantowaną w tym zakresie swobodę w podjęciu decyzji. Przy rozstrzyganiu o wniosku Sąd winien wziąć pod uwagę stopień prawdopodobieństwa korzystnych dla dłużnika rozstrzygnięć w tych postępowaniach oraz realność wystąpienia ewentualnej szkody dla wierzyciela z powodu zawieszenia postępowania i wystąpienia szkody dla dłużnika spowodowanej dalszym prowadzeniem egzekucji. W ocenie Sądu I instancji, ponieważ w sprawie zaszły przesłanki do zawieszenia postępowania egzekucyjnego z ruchomości, w konsekwencji należało też odwołać wyznaczoną na dzień 21 lutego 2013r. licytacji z ruchomości dłużnika.

Z powyższym rozstrzygnięciem nie zgodzili się wierzyciele.

W zażaleniu zarzucili naruszenie art. 821 § 1 k.p.c. – poprzez nieprawidłowe zastosowanie w sprawie polegające na przyjęciu, że w sprawie zachodzą przesłanki uzasadniające uwzględnienie wniosku osoby trzeciej o zawieszenie postępowania egzekucyjnego co do ruchomości.

W uzasadnieniu swojego stanowiska wskazali, że w ich ocenie skarga Syndyka Masy Upadłości nie mogła zostać uwzględniona, gdyż syndykowi, jeżeli rości prawa do ruchomości objętych egzekucją, przysługuje zupełnie inny środek prawny, niż skarga na czynności komornika, a mianowicie powództwo przeciwegzekucyjne z art. 841 k.p.c. Z wiedzy wierzycieli wynika, że takie powództwo zostało wytoczone i tam również syndyk złożył wniosek o zawieszenie postępowania egzekucyjnego. Nadto podniesiono w zażaleniu, że skarga w części dotyczy rzeczy, w stosunku do których nie przysługują syndykowi środki wymienione w art. 127 i 128 ustawy Prawo upadłościowe i naprawcze. Dłużnik bowiem nie nabył od upadłego ruchomości wymienionych w zażaleniu, a od G. M..

W konsekwencji wnieśli oni o uchylenie zaskarżonego postanowienia w całości, ewentualnie o uchylenie tego postanowienia w części dotyczącej nadziewarki H. r.pr. 2006, maszyny do pakowania M. R. r.pr. 2006, masownic próżniowych N. r.rp. 2006 i 2007, klipsownicy automatycznej r.rpr. 2005, dwóch maszynowni, pięciu chłodnic oraz osiemnastu lad chłodniczych sklepowych. Nadto wnieśli o zasądzenie od dłużnika na rzecz wierzycieli kosztów postępowania zażaleniowego.

Sąd Okręgowy ustalił i zważył, co następuje:

Zażalenie zasługiwało na uwzględnienie, lecz z innych przyczyn, niż wskazane w zażaleniu.

Na wstępie należy wskazać, że zgodnie z art. 767 § 1 i 2 k.p.c. na czynności komornika przysługuje skarga do sądu rejonowego, jeżeli ustawa nie stanowi inaczej. Skargę może złożyć strona lub inna osoba, której prawa zostały przez czynności lub zaniechanie komornika naruszone bądź zagrożone.

Krąg podmiotów legitymowanych do wniesienia skargi na czynności komornika został określony szeroko i w sposób otwarty; legitymacja służy stronom postępowania egzekucyjnego oraz każdemu, czyje prawo zostało naruszone bądź zagrożone przez czynność komornika. Skarga, jak każdy środek zaskarżenia, może być skutecznie wniesiona jedynie wówczas, gdy skarżący ma interes prawny w zaskarżeniu czynności ( tak SN w uchwale z dnia 28 lutego 1992r., III CZP 5/92, OSNC 1992, nr 9, poz. 159). Jeśli czynność nie narusza praw skarżącego lub nie zagraża im, skarga podlega odrzuceniu ( tak SN w postanowieniach z dnia 8 kwietnia 1997r., I CKN 57/97, OSNC 1997, nr 11, poz. 166, i z dnia 23 marca 2006 r., II CZ 22/06, LEX nr 196615 ) ( tak: Małgorzata Brulińska - Komentarz do art. 767 Kodeksu postępowania cywilnego )

Osoba trzecia jednak musi przy tym wykazać istnienie interesu prawnego, tj. powołać się na to, że jej prawa zostały przez czynność lub zaniechanie komornika naruszone lub zagrożone. W tym ostatnim przypadku chodzi o stan hipotetycznego zagrożenia prawu skarżącego. Dlatego przyjmuje się, że pojęcie zagrożenia prawa przez czynność komornika dotyczy skutków, które mogą, ale nie muszą powstać w przyszłości ( tak: O. K. aktualizowany do art. 767 Kodeksu postępowania cywilnego ).

Tak więc wniesienie skargi na czynności komornika przez Syndyka Masy Upadłości J. M. w upadłości likwidacyjnej było – wbrew stanowisku wierzycieli - dopuszczalne, o ile skarżący wykaże, że ma interes prawny w zaskarżeniu czynności, co podlega ocenie sądu.

Co zaś się tyczy zasadności zawieszenia postępowania egzekucyjnego w odniesieniu do ruchomości, to zdaniem Sądu Okręgowego wskazać należy, że z uwagi na naruszenie przez Sąd I instancji treści art. 328 k.p.c. odniesienie się do tej kwestii nie jest możliwe.

Zgodnie z art. 328 § 2 k.p.c. uzasadnienie orzeczenia powinno zawierać wskazanie podstawy faktycznej rozstrzygnięcia, a mianowicie: ustalenie faktów, które sąd uznał za udowodnione, dowodów, na których się oparł, i przyczyn, dla których innym dowodom odmówił wiarygodności i mocy dowodowej, oraz wyjaśnienie podstawy prawnej orzeczenia z przytoczeniem przepisów prawa.

Sąd musi bowiem tak wytłumaczyć motywy rozstrzygnięcia, by w wyższej instancji mogła zostać oceniona jego prawidłowość. Braki w uzasadnieniu uniemożliwiające odczytanie motywów rozstrzygnięcia są wystarczającym powodem uchylenia werdyktu i przekazania sprawy do ponownego rozpatrzenia ( por. orzeczenie SN z dnia 26 lipca 2007r., V CSK 115/07, Rzeczpospolita, 27 lipca 2007r. ).

Treść uzasadnienia zaskarżonego orzeczenia sądu pierwszej instancji, ograniczona do wskazania, że w sprawie zaszły przesłanki do zawieszenia postępowania egzekucyjnego z ruchomości, a w konsekwencji należało też odwołać wyznaczoną na dzień 21 lutego 2013r. licytacji z ruchomości dłużnika, w ocenie Sądu Okręgowego uniemożliwia całkowicie dokonanie oceny toku wywodu, który doprowadził do wydania orzeczenia. Tym samym, dokonanie oceny merytorycznej samego postanowienia i zasadności złożonego środka zaskarżenia przez sąd drugiej instancji nie jest możliwe i uzasadnia przekazanie sprawy Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania.

W wyniku ponownego rozpoznania sprawy Sąd Rejonowy dokona oceny istnienia po stronie osoby trzeciej, jaką jest Syndyk Masy Upadłości J. M., interesu prawnego w zaskarżeniu czynności komornika, a następnie oceni, w razie potrzeby, czy zaistniały przesłanki do zawieszenia przedmiotowego postępowania egzekucyjnego w całości lub w części.

W tym stanie rzeczy, mając na uwadze powyższe, na podstawie art. 386 § 4 k.p.c. w zw. z art. 397 § 2 k.p.c. i art. 13 § 2 k.p.c. Sąd Okręgowy postanowił, jak wyżej.