Pełny tekst orzeczenia

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 17 kwietnia 2013 r.

Sąd Okręgowy w Słupsku I Wydział Cywilny

w składzie następującym:

po rozpoznaniu w dniu 17 kwietnia 2013 r. w Słupsku

na rozprawie

sprawy z powództwa G. S.

przeciwko (...) Spółce z o. o. w J.

oraz Towarzystwu (...) S.A. w W.

o zapłatę zadośćuczynienia, odszkodowanie i rentę

1.  oddala powództwo;

2.  nie obciąża powódki kosztami procesu.

Na oryginale właściwy podpis.

Sygn. akt I C 167/11

UZASADNIENIE

Powódka G. S. w pozwie wniesionym do Sądu Okręgowego w Słupsku w dniu 28 czerwca 2011r. domagała się zasądzenia od pozwanych (...) spółki z ograniczona odpowiedzialnością w J. i Towarzystwa (...) Spółki Akcyjnej w W. in solidum na swoją rzecz;

⚫

8.000 zł tytułem odszkodowania,

⚫

80.000 zł tytułem zadośćuczynienia,

⚫

1. 000 zł tytułem renty płatnej miesięcznie do dnia 10 każdego miesiąca

W uzasadnieniu swojego stanowiska powódka wyjaśniła, że podczas pobytu na Oddziale (...) Stacjonarnej w Niepublicznym Zakładzie Opieki Zdrowotnej (...) w J., którego organem założycielskim jest pozwany spółka (...) uległa wypadkowi w wyniku którego doznała wieloodłamowego złamania odcinka dalszego podudzia prawego. W ocenie powódki przyczyną upadku ze schodów była nienależyta staranność organizatora turnusu rehabilitacyjnego, przy organizacji jej pobytu, polegająca na zakwaterowaniu jej na ten czas w warunkach wymagających od niej częstego poruszania się po schodach, w sytuacji gdy stan jej zdrowia i schorzeń z zakresu ruchu, stanowiły ku temu przeciwskazanie. W dalszej kolejności powódka zarzuciła także pozwanemu nie dostosowanie obiektu w zakresie konstrukcji i wykończenia schodów do poruszania się po nich przez osoby korzystające z turnusów rehabilitacyjnych.

Pozwany Towarzystwo (...) Spółka Akcyjna w W. w odpowiedzi na pozew wniósł o oddalenie powództwa i zasądzenie od powódki na swoją rzecz zwrotu kosztów procesu, w tym zwrotu kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu przyznał, że na podstawie umowy ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej zawartej pomiędzy pozwanymi przyjął na siebie odpowiedzialność gwarancyjną za skutki tego rodzaju zdarzeń, to jednak brak jest w jego ocenie podstaw do przypisania pozwanej spółce (...) zawinienia czy nawet braku należytej staranności przy organizacji pobytu powódki w ramach turnusu rehabilitacyjnego, albowiem obiekt w którym przebywała odpowiada wszelkim zasadom bezpieczeństwa, a upadek ze schodów był nieszczęśliwym wypadkiem, i nie został spowodowany przyczynami za które odpowiedzialność ponosi pozwany.

Również pozwany (...) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością w J. wniósł o oddalenie powództwa, wskazując w uzasadnieniu swojego stanowiska, iż wszystkie obiekty, budynki i lokale prowadzonego przez pozwaną Niepublicznego Zakładu Opieki Zdrowotnej (...) w J. są obiektami spełniającymi wszystkie wymogi stawiane tego rodzaju obiektom. Obiekt jest przystosowany do przyjmowania pacjentów korzystających z rehabilitacji, został dopuszczony przez właściwe organy do zakwaterowania i pobytu osób korzystających z rehabilitacji. Przed przyjęciem powódki pozwana dokonała wnikliwego rozpoznania stanu jej zdrowia, a powódka nie wskazywała na jakiekolwiek trudności w poruszaniu się. Przeprowadzony w dniu 26 sierpnia 2010 roku, a więc w dniu przyjęcia powódki do ośrodka pozwanej wywiad pielęgniarski wykazał, iż zdolność powódki do samodzielnego poruszania się oraz zdolność powódki do wchodzenia i schodzenia po schodach według skali B. wynosiła odpowiednio 15 i 10. W świetle powyższej argumentacji, wobec braku jakichkolwiek zaniedbań ze strony pozwanej przy organizowaniu pobytu powódki na Oddziale (...) Stacjonarnej (...), roszczenie powódki względem pozwanej jest bezzasadne i powinno zostać oddalone.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Powódka G. S. od wczesnego dzieciństwa choruje na padaczkę. Początkowo choroba powodowała napady utraty przytomności z drgawkami uogólnionymi i napadowe krótkotrwałe, „sekundowe wyłączenia świadomości”. Stany takie występowały, niezależnie od pory dnia i wykonywanej czynności. Po podjęciu leczenia w Poradni Neurologicznej stały się rzadsze, i zwykle powódka odczuwała zbliżający się napad. Od 9-tego roku życia powódka była systematycznie leczona przez neurologa i regularnie, codziennie przyjmowała zalecone leki przeciwpadaczkowe. Dodatkowo powódka miała zalecone przyjmowanie R. w razie odczuwania spodziewanego napadu. Od wielu lat powódka leczy się również z powodu seronegatywnego zapalenia stawów. Początkowo była leczona zachowawczo, przebyła liczne zabiegi rehabilitacyjne, po których następowała poprawa.

W 1996r. z powodu przykurczu prawego stawu kolanowego, przebywała dwukrotnie w Szpitalu (...) w S. gdzie przeszła zabiegi artroskopowej artrolizy redresji, oraz capsulotomii stawu. W 1997r. ponownie w Szpitalu w S. przebyła synowektomię prawego i lewego nadgarstka. W 1998r. u powódki wykonano artroskopię lewego stawu kolanowego, a w 1999r. artroskopię prawego stawu kolanowego.

W 2000r. w Szpitalu (...) w K. powódka przebyła zabieg operacyjny implantacji protezy totalnej lewego stawu kolanowego, a w 2002r. w (...) Centrum (...) w G., implantacji protezy totalnej prawego stawu kolanowego. Po zabiegach operacyjnych, powódka wielokrotnie korzystała z bardzo licznych i różnorodnych zabiegów rehabilitacyjnych, w tym w warunkach stacjonarnych – w 2006r. w M., w 2007r. w K., w 2008r. w B. i w M., w 2009r. w S. i w D..

dowód; dokumentacja medyczna k. 6-7, 158-166, 168-184, 207, 213,216, 221-242, 293,

W okresie od dnia 26 sierpnia 2010 roku do dnia 30 sierpnia 2010 roku powódka przebywała, na podstawie skierowania, na Oddziale (...) Stacjonarnej w Niepublicznym Zakładzie Opieki Zdrowotnej (...) w J.. Planowany czas pobytu na turnusie miał wynosić trzy tygodnie.

Przy przyjęciu powódka została zbadana przez lekarza, który zapoznał się również z przeprowadzonym wcześniej wywiadem zawierającym informacje uzyskane od pacjenta odnośnie schorzeń na które cierpi, leków które przyjmuje. Przeprowadzony wywiad pielęgniarski wykazał zdolność powódki do samodzielnego poruszania się oraz zdolność powódki do wchodzenia i schodzenia po schodach. W oparciu o poczynione ustalenia lekarz ustalił dla powódki zabiegi, określając ich rodzaj i ilość oraz poinformował, że w przypadku złego tolerowania któregokolwiek zabiegu winna zgłosić to służbie medycznej.

W dniu 30 sierpnia 2010 roku powódka, wychodząc ze znajdującego się na piętrze pokoju, w domku dwukondygnacyjnym w którym została zakwaterowana wraz z innymi kuracjuszkami spadła ze schodów. Dolna kondygnacja domku była pomieszczeniem dziennym, schodami łączona z górną kondygnacją, gdzie były sypialnie. Efektem upadku było złamanie wieloodłamowe odcinka dalszego podudzia prawego. Powódka została przetransportowana na Oddział Urazowo-Ortopedyczny Szpitala (...) św. W. w G., gdzie przebywała od 30 sierpnia 2010 roku do 29 września 2010 roku. Podczas tego pobytu, u powódki przeprowadzono leczenie polegające m. in na otwartej repozycji złamania kości piszczelowej i strzałkowej oraz zespolenie płytkami (...).

dowód; zeznania świadków B. B. k.251, św. J. K. k.251v-252, św. K. R. k. 252v-253, św. K. W. k.255-256, św. A. N. k. 256v-257, karta informacyjna leczenia szpitalnego wraz z dokumentacją k. 12 i 209.

Zakwaterowanie powódki na czas turnusu rehabilitacyjnego w (...) w J. w warunkach wymagających od niej wielokrotnego poruszania się po schodach wewnętrznych nie było przeciwwskazane z powodu padaczki. Powódka była przyjęta na turnus rehabilitacyjny z powodu schorzeń narządu ruchu. Padaczka była chorobą współistniejącą.

dowód; opinia biegłej sadowej z zakresu neurologii k. 326-337, oraz 405-406.

W oparciu o dostarczoną do akt dokumentację medyczną, przeprowadzony wywiad i wynik badania klinicznego, przeprowadzonego przez lekarza przyjmującego powódkę na turnus rehabilitacyjny, dopuszczalne było zakwaterowanie powódki w warunkach. które wymagały wielokrotnego poruszania się po schodach.

dowód; opinia biegłego sądowego z zakresu chirurgii urazowej k. 375-385, oraz (...)-435.

Sąd Okręgowy zważył, co następuje:

Na podstawie tak ustalonego stanu faktycznego powództwo nie zasługiwało na uwzględnienie.

Powódka swoje roszczenia opierała na twierdzeniu, iż na czas jej pobytu na Oddziale (...) Stacjonarnej w Niepublicznym Zakładzie Opieki Zdrowotnej (...) w J., którego organem założycielskim jest pozwany (...) spółka z o.o. została ona zakwaterowana przez pozwanego na piętrze budynku - domku wolnostojącego przeznaczonego wprawdzie dla pacjentów, jednakże w jej przypadku decyzja w tym zakresie była wadliwa z uwagi na istniejące u niej jak twierdziła schorzenia polegające na niepełnosprawności kończyn dolnych oraz zdiagnozowanej padaczce, które wykluczały przemieszczanie się po schodach. Mimo tego wbrew swojemu stanowi zdrowia i celowi pobytu u pozwanego została zmuszona do wielokrotnego poruszania się po schodach za każdym razem, gdy chciała wyjść z sypialni i przemieścić się do pomieszczeń znajdujących się na dolnej kondygnacji lub opuścić domek.

Dla oceny zasadności twierdzeń w tym przedmiocie Sąd dopuścił nie tylko dowód z zeznań świadków ale również z dwóch opinii biegłych sądowych odpowiednio z zakresu neurologii i chirurgii urazowej.

Bezsporny był fakt zaistnienia u powódki rozstroju zdrowia będącego wynikiem upadku ze schodów w trakcie pobytu na turnusie rehabilitacyjnym, jednakże w świetle zebranego materiału dowodowego nie można było uznać, iż winę za to ponosi organizator turnusu.

Sąd w pełni podzielił wnioski zawarte w opracowanych przez biegłych opiniach. Schorzenia neurologiczne – padaczka lekooporna z napadami częściowymi złożonymi i naczynioruchowe bóle głowy nie powodowały trwałych dysfunkcji ruchowych, nie wpływały na sprawność powódki w jej codziennym funkcjonowaniu. W czasie wieloletniego trwania choroby doszło do naturalnej adaptacji ustroju do napadowych zaburzeń świadomości. Powódka założyła rodzinę, urodziła dzieci, prowadziła samodzielny tryb życia. Zakwaterowanie powódki na czas turnusu rehabilitacyjnego w (...) w J. w warunkach wymagających od niej wielokrotnego poruszania się po schodach wewnętrznych nie było przeciwwskazane z powodu padaczki. Biegła neurolog na podstawie analizy dostępnej dokumentacji zawartej w aktach sprawy nie znalazła podstaw do stwierdzenia braku należytej staranności ze strony spółki (...) podczas organizowania pobytu powódki na Oddziale (...) Stacjonarnej w Niepublicznym Zakładzie Opieki Zdrowotnej (...) w J., gdyż rozpoznanie padaczki nie stawia szczególnych wymagań przed organizatorami turnusów rehabilitacyjnych. Padaczka, z napadami zaburzeń świadomości, na które cierpi powódka od dzieciństwa nie stanowiła specjalnych wskazań dotyczących wyboru miejsca zakwaterowania powódki w czasie turnusu rehabilitacyjnego. co istotne jak podkreśliła to w swojej opinii biegła Powódka była przyjęta na turnus rehabilitacyjny z powodu schorzeń narządu mchu. Padaczka była choroba współistniejącą. Osoby chorujące na padaczkę żyją w społeczeństwie bez ograniczeń. Korzystają z powszechnie dostępnych środków lokomocji, poruszają się po drogach, mostach, schodach i tunelach, balkonach i tarasach, gdyż dopuszczona do użytkowania infrastruktura posiada zabezpieczenia, które zapewniają bezpieczeństwo użytkownikom, także osobom niepełnosprawnym np. chorującym na padaczkę. Orzeczenie o znacznym stopniu niepełnosprawności zostało ustalone na podstawie naruszenia sprawności organizmu wywołanego wieloma schorzeniami na które cierpi powódka. Padaczka z napadami częściowymi złożonymi nie powoduje niezdolności do samodzielnej egzystencji ( opinia biegłej).

Również biegły z zakresu chirurgii urazowej po przeprowadzeniu badania klinicznego powódki, stwierdził, że z medycznego punktu widzenia, po implantacji endoprotez stawów kolanowych, nie ma przeciwwskazań do chodzenia po schodach. Należy wręcz podkreślić, iż chodzenie po schodach należy traktować jako jeden z wielu elementów, szeroko rozumianej własnej rehabilitacji, której celem jest utrzymanie ruchomości w obrębie protez i tym samym zapobieganie rozwojowi możliwych przykurczy mięśniowych w obrębie stawów kolanowych. W związku z powyższym, twierdzenia powódki o rzekomym przeciwwskazaniu do chodzenia jej po schodach, nie znajdują uzasadnienia medycznego. W ocenie biegłego upadek ze schodów w dniu 30.08.2010r., po części mógł być następstwem ograniczonej sprawności w poruszaniu się – nie tożsamej z przeciwskazaniem do chodzenia po schodach, po części w następstwie przyjętego leku R., który wcześniej przyjęła, a także po części zdarzeniu losowemu, gdyż upadku na schodach doznają także osoby w pełni sprawne i nie biorące jakichkolwiek leków. W odpowiedzi na zarzuty pełnomocnika powódki do wydanej przez biegłego opinii, podkreślił on iż schorzenia w sferze psychicznej które stwierdzano u powódki, które to szczegółowo zostały określone w opinii głównej, manifestują się między innymi nadmiernym zgłaszaniem i prezentowaniem dolegliwości bólowych i ograniczeń ruchomości, które to dolegliwości i ograniczenia nie znajdują uzasadnienia medycznego, zarówno w obrazach radiologicznych, jak i w badaniu klinicznym.

Sąd w pełni podziela opinie obu biegłych bowiem spełniały one stawiane im wymogi, odzwierciedlały staranność i wnikliwość w badaniu zleconego zagadnienia, Odpowiadały w sposób wyczerpujący, stanowczy i zrozumiały na postawione pytania, a przytoczona na ich uzasadnienie, jak i odpierająca zarzuty powódki argumentacja jest w pełni przekonująca. Zauważyć należy, iż opinia biegłego podlega, jak i inne dowody, ocenie według art. 233 § 1 k.p.c, lecz odróżniają je szczególne kryteria oceny. Stanowią je zgodność z zasadami logiki i wiedzy powszechnej, poziom wiedzy biegłego, podstawy teoretyczne opinii, sposób motywowania oraz stopień stanowczości wyrażonych w niej wniosków. Przedmiotem opinii biegłego nie jest przedstawienie faktów, lecz ich ocena na podstawie wiedzy fachowej (wiadomości specjalnych). Nie podlega ona zatem weryfikacji jak dowód na stwierdzenie faktów, na podstawie kryterium prawdy i fałszu. Nie są miarodajne dla oceny tego dowodu niekonkurencyjne z nim oceny stron co do faktów będących przedmiotem opinii. Do wskazanych kryteriów oceny dowodu z opinii biegłego nie nawiązała strona powodowa poprzestając na ogólnej krytyce wniosków zawartych w obu opiniach.

Niezależnie od powyższego nie zasługiwał na uwzględnienie również zarzut powódki w zakresie tego, iż obiekt w którym została zakwaterowana nie spełniał wymogów i nie odpowiadał kryteriom określonym w Rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 15 listopada 2007 roku w sprawie turnusów rehabilitacyjnych (Dz. U. Nr 230, poz. 1694 z późn. zm.). W szczególności powódka kwestionowała – stawiając ogólną tezę, że schody w domku w którym została zakwaterowana nie spełniały wymagań o jakich mowa w § 15 ust.1 pkt 3 i 4 przedmiotowego rozporządzenia, nie doprecyzowując jednak w czym konkretnie to się miało przejawiać.

W orzeczeniu z 17 grudnia 1996 r., I CKU 45/96, OSNC 1997, nr 6-7, poz. 76 z glosą A. Z., P.. 1998, nr 1-2, s. 204 i nast., Sąd Najwyższy stwierdził zaś, iż rzeczą sądu nie jest zarządzenie dochodzeń w celu uzupełnienia lub wyjaśnienia twierdzeń stron i wykrycia środków dowodowych pozwalających na ich udowodnienie, ani też sąd nie jest zobowiązany do przeprowadzenia z urzędu dowodów zmierzających do wyjaśnienia okoliczności istotnych dla rozstrzygnięcia sprawy (art. 232). Obowiązek przedstawienia dowodów spoczywa na stronach (art. 3), a ciężar udowodnienia faktów mających dla rozstrzygnięcia sprawy istotne znaczenie (art. 227) spoczywa na stronie, która z tych faktów wywodzi skutki prawne (art. 6 k.c.).

Zgodnie z wymaganiami rzetelnego procesu powodowie wspierani przez fachowego pełnomocnika mieli zapewnioną realną możliwość przedstawienia swoich racji, wykazując zaś brak troski o własne interesy winni liczyć się z następstwami z takiej postawy wynikającymi.

Tym samym uznać należy, że Sąd nie miał w niniejszej sprawie obowiązku wyręczać czy też wspomagać strony powodowej w realizacji założonych przez nią celów procesowych. jedynie już na marginesie na razie podnieść, na co słusznie zwrócił uwagę biegły K. K., odpierając również w tym zakresie zarzuty pełnomocnika powódki, że upadki ze schodów mają miejsce również w obiektach szpitalnych, którym trudno stawiać ogólny zarzut, że nie spełniają wymogów architektonicznych i technicznych.

Z uwagi na to, że powódka nie wykazała winy i adekwatnego związku przyczynowego między działaniem pozwanego (...) spółki z o.o. w J., a zaistniałą krzywdą Sąd oddalił powództwo nie znajdując podstaw do zastosowania art. 415 k.c, 445 § 1 k.c. oraz art. 444 § 2 k.c.

O kosztach procesu Sąd orzekł na podstawie art. 108 § 1 i art. 102 k.p.c.

Rozstrzygnięcie w przedmiocie kosztów procesu następuje w myśl ogólnej reguły odpowiedzialności za wynik postępowania. Zasada ta została wprost wyrażona w art. 98 k.p.c. zgodnie z którym strona przegrywająca jest zobowiązana do zwrotu przeciwnikowi, na jego żądanie kosztów procesu. W Kodeksie postępowania cywilnego przewidziano wszakże możliwość odstąpienia od tej reguły w przypadku zaistnienia w sprawie nadzwyczajnych okoliczności. Stosownie bowiem do treści art. 102 k.p.c. w wypadkach szczególnie uzasadnionych Sąd może zasądzić od strony przegrywającej tylko część kosztów albo nie obciążać jej w ogóle kosztami. Nieskonkretyzowanie w nim przez ustawodawcę "wypadków szczególnie uzasadnionych" oznacza, że to sądowi rozstrzygającemu sprawę została pozostawiona ocena, czy całokształt okoliczności pozwala na uznanie, że zachodzi szczególnie uzasadniony wypadek, przemawiający za nieobciążaniem strony przegrywającej spór kosztami procesu w całości lub w części. Zważyć przy tym należy przepis ten nie może być rozszerzająco wykładany i wyklucza uogólnianie, a może być stosowany w zależności od konkretnego przypadku. Ze zgromadzonego w sprawie materiału dowodowego wynika, że sytuacja powódki nie uległa zmianie w stosunku do tej przedstawionej na uzasadnienie wniosku o zwolnienie od kosztów sądowych, który w znacznej części został uwzględniony. Jednocześnie, zgodnie z poglądem zaaprobowanym w orzecznictwie, sam fakt pozostawania przez stronę w niekorzystnej kondycji materialnej, nie może stanowić podstawy do zastosowania art. 102 k.p.c. Biorąc wszak pod uwagę charakter dochodzonego roszczenia, a także subiektywne przekonanie powódki o jego zasadności oraz okoliczność, iż zweryfikowanie powództwa nie było możliwe, o czym świadczy konieczność dopuszczenia dowodu z dwóch opinii biegłych, Sąd doszedł do przekonania, że spełnione zostały – określone powołanym przepisem – przesłanki uzasadniające nieobciążanie powódki kosztami procesu (por. postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 7 grudnia 2011 r. IICZ 105/2011).

Na oryginale właściwy podpis.